نوشابه ها؛ نیش یا نوش؟1 اسفند -92
نوشابه‌های گازدار و انرژی‌زا زالویی هستند كه این روزها بر سر سفره‌های
ایرانیان نشسته‌اند و سلامت جسمی انسان را می‌مكند. بیش از یك دهه است كه آشامیدن
نوشیدنی‌های غیر از آب در میان وعده‌های غذایی ایرانیان رواج چشمگیری یافته است.
افزایش روزافزون مصرف نوشابه‌های گازدار و به تازگی انرژی‌زا، پزشكان و پیراپزشكان
را در سطح كشور به صحنه آورده تا در خصوص مضرات جبران‌ناپذیر مصرف بی‌رویه این
نوشیدنی‌ها هشدار جدی دهند. اما با این وجود هنوز هم كشور ما جزو ركورداران مصرف
نوشابه در جهان است؛ مسئله حادتر اینجاست كه با وجود اذعان جامعه پزشكی به غیر
مفید بودن این نوشیدنی‌ها و تلاش رسانه‌ها در آگاه‌سازی مردم، برخی كارخانه‌های
سازنده نوشابه‌های گازدار و انرژی‌زا از سكوت سنگین و پرمعنای سازمان غذا و دارو
استفاده كرده و در اقدامی زیركانه، روح و روان مردم جامعه را برای تبلیغ محصول خود
نشانه گرفته‌اند. یكی از شركت‌های تولیدكننده نوشابه، با درج جمله "در لحظه زندگی
كن،live the moment now"
مردم را به صورت غیرمستقیم به استفاده از آن دعوت می‌كند. این روزها مغازه‌های
همدان به مانند دیگر نقاط كشور در تسخیر نوشابه‌ها با برندهای مختلف داخلی و خارجی
از كوكاكولا و پپسی گرفته تا زمزم و اشی‌مشی هستند كه این موضوع اصلاً خوشایند
نیست.درج جمله "در لحظه
زندگی كن،live the moment now"
بر روی یكی از برندهای نوشابه در یكی در سوپرماركت‌های همدان خبرنگار فارس را بر
آن داشت تا دیگر بار مضرات مصرف نوشابه‌های گازدار و همچنین پیامدهای درج این جمله
به ظاهر ساده را از صاحبنظران جویا شویم: رئیس دانشگاه علوم پزشكی همدان با اشاره
به اینكه در 25 سی‌سی از یك نوشابه گازدار بیش از 15 حبه قند وجود دارد می‌گوید:
نوشابه‌های گازدار و انرژی‌زا بی‌فایده و فاقد ارزش غذایی هستند. حبیب‌الله موسوی‌بهار
نوشابه را به دلیل PH پایین، به شدت اسیدی و مصرف
بی‌رویه آن را سبب افزایش سریع وزن دانست و افزود: افزون بر تمام مضرات فوق، این
نوشابه‌ها از نظر بهداشتی نیز مورد تایید نیستند. وی در خصوص درج جمله
"در لحظه زندگی كن" بر روی برخی از نوشابه‌های موجود در بازار اظهار
كرد: ما در عالم پزشكی به شدت با این جمله مخالفیم چراكه در حوزه سلامت آنچه اهمیت
دارد مدیریت درست لحظه اكنون، برای داشتن آینده‌ای سالم و به دور از نگرانی است. رئیس
دانشگاه علوم پزشكی همدان گفت: همه ما باید در حوزه سلامت خود و افرا خانواده،
آینده‌نگری داشته باشیم. وی بررسی تاریخ تولید و انقضا، دارابودن پروانه بهداشتی و
بهره‌برداری و مطالعه ارزش غذایی درج شده بر روی محصولات غذایی و دارویی را از
مهمترین نكاتی دانست كه در هنگام خرید این محصولات باید به آنها تجربه كرد. معاون درمان و
توانبخشی جمعیت هلال احمر استان همدان نیز با هشدار در خصوص افزایش مصرف این
نوشیدنی مضر در كودكان اظهار كرد: نوشابه‌ها به دلیل تنوع رنگی، استفاده از
افزودنی‌های غیرطبیعی و طعم‌های متنوع سبب جذب كودكان شده‌اند. عباس خاكسار عشاق افزود: مصرف بی‌رویه این
نوشیدنی‌ها در كودكان، ذائقه و الگوی تغذیه‌ای آنها را تغییر می‌دهد و در درازمدت
از علاقه و میل آنها به مصرف غذاهای مفید می‌كاهد. وی با اشاره به وجود رنگدانه در
نوشابه‌ها گفت: این رنگدانه‌ها روی واحدهای كوچك عمل كننده كلیه تأثیر سوء گذاشته
و به مرور زمان با ایجاد رسوب سبب اختلال در عملكرد كلیه، روده و اثنی عشر می‌شود.
معاون درمان و توانبخشی جمعیت هلال احمر استان همدان گازهای مختلف به كار برده شده
در تولید نوشابه‌های گازدار را علاوه بر ایجاد اختلال در فرآیند هضم و جذب غذا،
سبب ایجاد یبوست مخصوصا در كودكان ذكر كرد. وی كاربرد جمله "در لحظه
زندگی كن" را مغایر با اصول پزشكی و سلامت دانست و گفت: لحظه اكنون زندگی را
باید با درس گرفتن از گذشته و نگاه به آینده مدیریت كرد. خاكسار عشاق با اشاره به
آنكه درج این جمله به جای تبلیغ، منعكس‌كننده نقطه ضعف محصول خواهد بود افزود: هرگز
نباید به دلیل آنكه با مصرف نوشابه لحظه‌ای حس و مزه خوب تجربه می‌كنیم، از مضرات
اختلالات به وجود آمده در سیستم گوارشی خود چشم بپوشیم. شایان ذكر است كه در تماس با كارخانه سازنده نوشابه‌ای
با شعار "در لحظه زندگی كن" و پرسش از چرایی درج این جمله، با این پاسخ
مواجه شدیم كه شركت ما تحت لیسانس یك شركت بین‌المللی ساخت كولا بوده و این جمله
شعار جدید این شركت بین‌المللی و جزئی از لوگوی آن است. آنچه مهم است این است كه شركت خارجی استانداردهای
خاص خود را دارد و ما قادر نیستیم بر آن خرده بگیریم، اما آیا نباید مسئولان
سازمان غذا و دارو و یا استاندارد، هنگام صدور مجوز برای چنین محصولی ذره ریزبین
بوده و بنا بر وظیفه خطیر خود، قبل از تأیید ارزش غذایی، تاثیر روانی برچسب
محصولات را نیز بر سلامت عمومی جامعه در نظر آورند.