فارس من|
کودکان کار و خیابانی در معرض آسیب‌های بزرگ اجتماعی 4تیر-98
بدون هیچگونه
توضیح ریشه ای عامل پیدایش ورشد پدیده کودکان کارخیابانی شود ولی بطور سریالی
گزارش دراین مورد ازسوی رسانه های خبری تهیه وبازتاب داده می شود.
یکی از مشکلات و آسیب‌های اجتماعی که
شهر با آن دست و پنجه نرم می‌کند موضوع کودکان کار و خیابانی است. مشکلی که تاکنون
مسؤولان امر برای رفع آن نسخه ای شفابخشی پیچیده و عزمی قوی برای جمع‌آوری و
ساماندهی این کودکان آسیب‌پذیر از خود نشان نداده‌اند.
به گزارش خبرگزاری فارس از بندرعباس،
حال برای درک واقعی این آسیب اجتماعی( شوم) کافی است برای انجام دادن کارهای
روزمره خود کمی در شهر گشت و گذار بزنید در این بین، کودکان خردسال و نوجوانی را
به وفور سر چهارراه‌ها، پمپ بنزین‌ها و مجتمع‌های تجاری و ... در حال کار مشاهده
خواهید کرد.
کودکانی که در این مواقع سنی باید در
مسیر تکامل و رشد و سرآغازی برای ورود جامعه باشند و این کودکان آسیب‌پذیر در
اجتماع نیاز شدید به مهر، محبت و یاری پیش از پیش خانواده و جامعه دارند؛ اما
متأسفانه در کمال ناباوری برخی از این کودکان با در دست داشتن دستگاه کنترل وزن
کوچکی که کتاب و دفتر مشق‌شان هم کنار آن گذاشته‌اند را مشاهد می‌کنید، که این
کودکان بیشتر جلوی مراکز تجاری و مکان شلوغ بساط خود را پهن می‌کنند به امید اینکه
رهگذری روی این دستگاه کوچک قرار بگیرد و وزن خود را کنترل کند تا پولی هر چند
ناچیز بعضاً هم با (منت) را به او بدهد.
کودکانی دیگری هم در شهر با در دست
داشتن شاخه‌های گل‌های رنگارنگ، پرنده‌های فال‌گیر، دستمال کاغذهای بسته‌ای،
دستمال و یا یک مایع شیشه پاک‌کن که در دست دارند و با اصرار و اجبار در سر
چهارراه‌ها و پمپ بنزین‌ها و... قصد فروش لوازم خود و تمیز کردن شیشه ماشین‌ها را
دارند و در این بین هم بداخلاقی‌ها و شکسته شدن غرور این کودکان از سوی برخی‌ها را
شاهد هستیم.
تن دادن این کودکان معصوم به این جور
کارهای ناخوشایند دارای عوامل متعددی از مسائل و نابسامانی‌های اجتماعی شامل؛ فقر،
نا عدالتی‌های اجتماعی، حاشیه‌نشینی و مهاجرت و ... است که باعث می‌شود این کودکان
در معرض سوء تغذیه، آزار و اذیت جنسی، محرومیت از تحصیل و بهداشت و غیره می‌شوند
که از نظر روحی و روانی هم به کودکان، خانواده‌ها و جامعه ضربه مهلکی می‌زند
و ثأثیر منفی بسزای در جامعه دارد. البته با کمی دقت بیشتر در بین این کودکان
برخی هم از اتباع بیگانه که اغلب از کشورهای همسایه نظیر افغانستان و پاکستان و
... هم در بین آنها دیده می‌شود.
ایران چه سالی به
پیمان نامه جهانی« حقوق کودک» پیوست
ایران در سال ۱۳۷۳ با پذیرش« پیمان نامه
حقوق کودک» به جرگه کشورهای عضو این قانون بین‌الملی پیوست. در ماده ۱۹ بند ۱ این
قانون آمده است: کشورهای عضو این پیمان جهانی برای حمایت از کودکان در برابر
خشنونت‌های جسمی و روانی،هرگونه آزار و اذیت باید اقدامات قانونی، اجتماعی و
آموزشی لازم را به عمل آورند. در ماده ۳۹ این قانون تاکید کرده که باید به
کودکانی که مورد بی توجهی و استثمار و سوء استفاده‌ها قرار گرفته اند کمک کرد تا
با اعتماد به نفس و با احترام به جامعه باز گردند.
طبق قانون کدام دستگاه متولی ساماندهی
کودکان کار در کشور است
در رابطه با حمایت از
کودکان و زنان مصوب ۱۳۵۹/۳/۲۴ شورای انقلاب به الحاق اصلاحیه ۱۳۵۹/۵/۲۴ این وظیفه
بر عهده سازمان بهزیستی است.همچنین در این بین با استناد به مصوبه شماره ۷۰/۶۰۴
مورخ ۱۳۷۸/۳/۲۵ شورای عالی اداری و آئین نامه ساماندهی کودکانی خیابانی مصوب هیئت
وزیران به شماره ۲۲۷۱۷۰ /۳۸۶ ۳۲ مورخ ۱۳۷۸/۵/۳ سازمان بهزیستی مکلف است
کودکان خیابانی را جذب و پذیرش نماید و آنان را تا مرحله توانمند سازی خود و
خانواده شان مورد حمایت قرار دهد.
در همین رابطه نظر چند
تن از شهروندان را جویا شدم. همچنان با این گزارش با ما همراه باشید:
«ترابی» شهروند بندرعباسی است که با لحنی
که همراه با تأسف از این موضوع بود به خبرنگار ما می‌گوید: وقتی که عده زیادی از
کودکان کار و خیابانی را در جلوی پمپ بنزین شهر نمایش و چهارراه شهید مطهری را
مشاهده می‌کنم ناخودآگاه ذهنم به یاد سریال«باران» که چند سال پیش در ماه
مبارک رمضان که از رسانه ملی پخش می‌شد، می‌افتد و فردی که در این سریال به نام
«شکیب» معروف بود کودکان بی‌سرپرست زیادی که اغلب خردسال بودند را مجبور به کار
کردن در شهر جلوی پمپ بنزین‌ها و چهارراه‌ها و ...می‌کرد.
وی با انتقاد از متولیان این حوزه ادامه
داد: چرا مسؤولان امر اقدامی در جهت رفع این پدیده ناهنجار اجتماعی انجام نمی‌دهند؟
باید فکری به حال این کودکان کرد.
«جعفری» که یک صیاد هرمزگانی و ساکن محله
سورو بندرعباس است کودکان کار را کودکانی مظلوم و بی‌پناه خواند و اظهار داشت:
مسؤولان مگر این کودکان را در شهر نمی‌بییند؟ اگر متولیان امر فقط یک لحظه این
کودکان بی پناه را فرزندان خود فرض کنند آیا وجدان انسانی‌شان باز هم راضی
می‌شود که این کودکان در این گرمای بندرعباس به این کار شوم روی آورند؟ تا حالا به
این فکر شده که این کودکان در معرض چه آسیب‌های اجتماعی می‌شود؟ باید هرچه زودتر
این مشکل اجتماعی را حل کرد.
گویا مسؤولان به خواب عمیق فرو رفته‌اند
گویا مسؤولان به خواب عمیق فرو رفته‌اند
«عقیلی» شهروند دیگری است که در این باره
پیشنهادی خطاب به مسؤولان داشت و گفت: چهره‌های رنج کشیده کودکان کار و خیابانی
را که جلوی چهار راه‌ها و پمپ بنزین‌ها و...می‌بینم با خود کنجار می‌روم که چرا
این کودکان با این سن کم باید برای تمیز کردن شیشه ماشین‌ها التماس کنند؟
گویا مسؤولان هم به خواب عمیق فرو رفته‌اند به جای اینکه همه جا در بوق و کرنا،
از بندرعباس به لقب قلب تپنده اقتصاد کشور یاد کنید بهتر است بگوید، بندرعباس کلان
شهر کودکان کار و خیابانی است.
وی افزود: آیا ساماندهی و توانمندسازی
این کودکان رنج کشیده برنامه‌ریزی متولیان قرار دارد؟ آیا پیشگیری بهتر است یا
درمان؟جا دارد دستگاه‌های ذیربط بدون از شعار نسخه‌ای شفابخشی را برای این معضل
اجتماعی بپیچند.
برای بررسی و پیگیری بیشتر به
سراغ حمید سلیمانی معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی هرمزگان رفتم و موضوع
را با ایشان در میان گذاشتم و ایشان هم با روی گشاده از حضور بنده برای پیگیری این
مشکل اجتماعی شهر استقبال کرد.
وی در گفت و گو با خبرنگار فارس، با
اشاره به اینکه کودکان کار دارای چند گروه مختلفی است، اظهار داشت: اولین بخش از
کودکان کارگروهی هستند که با خانواده خود زندگی می‌کنند و به دلیل اوضاع نابسامان
مالی خانواده مجبور به کار شده‌اند و به درآمد خانواده از این راه نادرست کمک می‌کنند.
خیابان جایگزین خانه شده است
وی در ادامه افزود: دسته دیگر از کودکان
خیابانی هستند که خیابان را خانه خود می‌دانند و احساس داشتن خانواده را در خیابان
جستجو می‌کنند؛ زیرا احساس می‌کنند که خیابان از خانه آنها امن‌تر است و خانواده
آنها بنا بر دلایلی مانند اعتیاد به مواد مخدر، مشروبات الکلی یا سوء استفاده
جنسی و...امنیت خانه را تأمین نمی‌کنند و به خیابان رانده می‌شوند و بخشی از
کودکان کار را تشکیل می‌دهند.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی
هومزگان گفت: دسته سوم گروهی از کودکانی هستند که با خانواده خود در خیابان
بوده و کار می‌کنند.
جمع‌آوری کودکان کار و خیابانی وظیفه
بهزیستی نیست
سلیمانی با بیان اینکه طبق قانون وظیفه
بهزیستی جمع‌آوری کودکان کار و خیابانی از سطح شهر نیست بلکه شناسایی و جذب آنها
است،خاطر نشان کرد: چون نمی‌توان با زور و اجبار و قوه قهریه کودکان کار جمع‌آوری
کرد زیرا به جایی اینکه نتیجه خوبی دهد نتیجه معکس دارد و لذا روش شناسایی و جذب
بهترین روش است.
بهزیستی نیازمند همکاری بیشتر سایر
ارگان‌ها و دستگاه‌ها است
این مقام مسؤول در ادامه به همکاری
سایر دستگاه‌ها با ساماندهی این کودکان کار پرداخت و عنوان کرد: بر اساس
تصویب‌نامه هیأت وزیران به شماره ۲۲۷۱۷ ت ۳۲۳۸۶ مورخ ۱۳۸۴/۵/۴ ارگان‌ها و سایر
دستگاه‌ها نظیر:
۱-نیروی انتظامی: برقراری نظم و امنیت و
تعیین تکلیف کودکان خیابانی بزهکار.
۲- شهرداری: تخصیص و تجهیز فضای فیزیکی
مناسب جهت اجرای مراحل ساماندهی به استناد ماده ۶ قانون شهرداری‌ها.
۳- اداره کار: ارائه تسهیلات اعتباری
اشتغال‌زایی به خانواده‌های جویای کار کودکان خیابانی و کودکان بالای ۱۵ سال( با
اولویت).
۴- آموزش و پرورش:
الف- شناسایی و راهنمایی دانش‌آموزانی
که در معرض آسیب هستند از طریق مشاور مدرسه و یا همکاری مددکاران بهزیستی.
ب- ارائه آموزش‌های لازم و آگاه‌سازی
توسط مربیان و معلمان در خصوص خطرات فرار از خانه و آسیب‌های اجتماعی
۵- بیمه خدمانی: تامین و صدور بیمه‌نامه
خدمات درمانی برای کودک و خانواده براساس اعلام بهزیستی.
۶- سازمان صدا و سیما:
الف - انجام اقدامات فرهنگی و تبلیغی
مورد نیاز
ب- تهیه برنامه‌ها و تیزرهای لازم جهت
آگاه‌سازی اقشار مختلف جامعه.
۷- دانشگاه علوم پزشکی: تامین نیازهای
بهداشتی و درمانی کودکان خیابانی و تامین پزشک و پرستار مورد نیاز مراکز ساماندهی
کودکان خیابانی.
۸- کمیته امداد: اعمال حمایت‌های لازم از
خانواده های تحت پوشش که دارای کودکان کار هستند.
۹- جمعیت هلال احمر: تأمین خدمات حمایتی و
انسان دوستانه جهت کمک به خانواده وی در حد مقدور حسب درخواست بهزیستی.
۱۰- وزارت دادگستری: الف- ارائه مشاوره
حقوقی لازم جهت تسهیل در امر ساماندهی.
فعالیت یک مرکز ساماندهی کودکان کار و
خیابانی
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی هرمزگان گفت: در حال حاضر یک مرکز شبانه‌روزی ساماندهی کودکان کار و خیابانی (احیا ) در بندرعباس به آدرس؛ بلوار خلیج فارس- محله نخل ناخدا- خیابان نامداران فعالیت می‌کند.
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی هرمزگان گفت: در حال حاضر یک مرکز شبانه‌روزی ساماندهی کودکان کار و خیابانی (احیا ) در بندرعباس به آدرس؛ بلوار خلیج فارس- محله نخل ناخدا- خیابان نامداران فعالیت می‌کند.
وی در تشریح خدمات این مرکز ابراز داشت:
این مرکز کودکان خیابانی را بعد از پذیرش نگهداری آنها را تا
۲۰ روز برعهده می‌گیرد و در صورت نیاز تا ۲۰ روز دیگر قابل تمدید است و از طریق
خدماتی نظیر مددکاری، معاینات بالینی، روانپزشکی و روانشناسی و حمایت‌های اجتماعی
که در این مرکز انجام می‌شود تا زمینه هرچه سریع‌تر جایگزینی و توانمندسازی فراهم
شود.
بیشترین کودکان کار اتباع بیگانه فاقد
کارت اقامت هستند
سلیمانی در پایان بیان کرد: اغلب کودکان
کار و خیابانی در سطح شهر بندرعباس اتباع بیگانه فاقد کارت اقامت هستند و بهزیستی
طبق قانون نمی‌توانند آنها را ساماندهی و به مرحله توانمندسازی برساند و این
معضلی است که پیش روی بهزیستی وجود دارد.
گزارش از: یعقوب رستمی
