گزیده ها

گزیده ها 13 آذر- 94
بازتاب انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت های هسته ای ایران و واکنش جمهوری خواهان آمریکا و رژیم اسرائیل به آن، آغاز حملات هوایی انگلیس علیه داعش در سوریه، دیدگاه یک سناتور جمهوری خواه درباره بشار اسد و ساخت نیروگاه های هسته ای جدید در ایران توسط روسیه، از جمله مهمترین موضوعاتی است که امروز مورد توجه مطبوعات بین المللی قرار گرفته است.
به گزارش «تابناک»، انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت های هسته ای ایران، یکی از مهمترین موضوعاتی است که امروز مورد توجه مطبوعات و رسانه های بین المللی قرار گرفته است. خبرگزاری «رویترز» می نویسد آژانس در گزارش محرمانه خود اعلام کرده ایران پیش از پایان سال 2003 به صورت هماهنگ شده اما محدود، برای ساخت تسلیحات هسته ای تلاش کرده است. تهیه این گزارش بر اساس توافق ماه ژوئیه میان ایران و گروه 1+5 ضروری بود و هدف از تهیه آن، پاسخ دادن به پرسش های مطرح شده درباره ماهیت واقعی فعالیت های هسته ای گذشته ایران عنوان شد. برخی از این پرسش ها بیش از یک دهه در قبال ایران مطرح شده است. لحن این گزارش، شفاف تر از آن است که برخی دیپلمات ها پیش بینی می کردند.
*****
در این میان، در شرایطی که دولت آمریکا انتشار این گزارش را موجب بسته شدن پرونده ابهامات در موضوع هسته ای ایران دانسته، جمهوری خواهان آمریکایی دیدگاه دیگری را مطرح کرده اند. به نوشته «واشنگتن پست»، سناتورهای آمریکایی اعلام کردند گزارش آژانس، تأیید کننده همان نگرانی هایی است که درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران مطرح شده بود. باب کورکر، سناتور جمهوری خواه و رئیس کمیته روابط خارجی سنا در این زمینه گفته: «به عقیده من، ما با یک آغاز بسیار بسیار ضعیف روبرو شده ایم. حتی آژانس بین المللی انرژی اتمی که معمولاً به انجام اظهار نظرهای بسیار شدید شناخته نمی شود، این موضوع را متوجه شده و مورد تأیید قرار داده است که ایران، دروغ گفته است؛ اینکه آن ها در واقع در برنامه (هسته ای) خود دارای ابعاد نظامی بوده اند».
*****
رژیم اسرائیل نیز درباره گزارش آژانس به موضع گیری پرداخته و ادعاهایی را مطرح کرده است. به نوشته خبرگزاری فرانسه، دفتر نخست وزیری رژیم اسرائیل با انتشار بیانیه ای مدعی شده گزارشی که آژانس بین المللی انرژی اتمی منتشر کرد و تأیید می کند ایران تا سال 2003 فعالیت هایی با هدف دستیابی به سلاح هسته ای داشته، نشان می دهد تحقیقات باید تعمیق یابد. در این بیانیه آمده: «اسرائیل به جامعه بین المللی برای تعمیق تحقیقات و استفاده از همه امکانات در دسترس برای اطمینان از اینکه ایران قادر نیست مخفیانه بمب اتمی تولید کند، ‌امید بسته است». در ادامه این ادعاها آمده: «گزارش آژانس که چهارشنبه منتشر شد، بی هیچ شک ممکن تأیید می کند که همانگونه که اسرائیل می گفت، ایران طرح مخفیانه ای را برای توسعه بمب اتمی پس از سال 2003 اجرا می کرد».
*****
در میان دیگر موضوعات، رأی مثبت پارلمان انگلیس به عملیات نظامی این کشور در سوریه و آغاز رسمی این عملیات، مورد توجه شماری از مطبوعات و رسانه ها قرار گرفته است. به نوشته خبرگزاری «اسپوتنیک»، تنها چند ساعت پس از موافقت پارلمان انگلیس با درخواست دولت این کشور برای مشارکت در حملات هوایی علیه عناصر تکفیری داعش در سوریه، دو فروند جنگنده تورنادو انگلیس بامداد امروز از پایگاه نظامی این کشور در قبرس برای بمباران مواضع تروریست های داعش به پرواز درآمدند. پارلمان انگلیس دیشب با درخواست دولت برای مشارکت این کشور در حملات هوایی در سوریه در چارچوب ائتلاف بین المللی موافقت کرد. انگلیس از یک سال پیش در عملیات هوایی ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا علیه گروه تروریستی داعش در عراق نیز مشارکت دارد.
*****
اظهارنظر یک سناتور برجسته جمهوری خواه درباره سرنوشت بشار ارسد، رئیس جمهور سوریه، از جمله دیگر موضوعات مهم امروز به شمار می رود. تد کروز، نامزد احتمالی جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا در گفت و گو با «آسوشیتدپرس» گفته زمانی که بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در مسند قدرت باشد، آمریکا امن تر است. هرچند وی در اظهارات خود، اسد را «یکی از بی رحم ترین دیکتاتورهای خاورمیانه» خوانده، اما مدعی شده وی یک «متحد ناخوشایند» برای آمریکا و غرب در مبارزه با گروه تروریستی داعش است. کروز اظهار داشته: «زمانی که یک حاکم پایدار را سرنگون می کنید، یک کشور در خاور میانه را به ورطه آشوب می اندازید و آن را به دست تروریست های اسلامگرای افراطی می دهید. این اقدام، به آمریکا آسیب می زند».
*****
در نهایت، در موضوعی دیگر درباره ایران، خبرگزاری «ایتارتاس» از ساخت نیروگاه های جدید در ایران توسط روسیه خبر داده است. به نوشته این خبرگزاری، مقامات شرکت «اتم استروی اکسپورت» روسیه اعلام کردند روسیه و ایران از منافع متقابل خود در ساخت واحدهای نیروگاهی هسته ای جدید در ایران خبر داده اند. یک مقام ارشد این شرکت روسی در این زمینه گفت: «روسیه و ایران به گفت و گوها درباره همکاری با هدف تأمین خدمات فنی برای نیروگاه هسته ای بوشهر ادامه می دهند». روسیه و ایران در ماه نوامبر سال 2014، مجموعه ای از موافقتنامه ها را به منظور ساخت هشت واحد نیروگاه هسته ای در ایران امضا کردند. روسیه همچنین سوخت هسته ای برای استفاده در نیروگاه های هسته ای ایران را در تمام مدت عمر فعالیت این هشت واحد نیروگاهی جدید تأمین خواهد کرد.

۲ سناتور جمهوری‌خواه در میان هوادارانشان در ائتلاف یهودی‌های آمریکا از پاره شدن توافقنامه هسته‌ای در روز نخست ریاست‌ جمهوری و روی کار آمدن اولین کابینه تمام‌ یهودی آمریکا سخن گفته‌اند.
به گزارش فارس، «لیندسی گراهام» و «تد کروز» دو سناتور جمهوری‌خواه آمریکا که سودای ورود به کاخ سفید را دارند، امروز در میان هوادارانشان در «ائتلاف یهودی‌های آمریکا» درباره برنامه‌های اجرایی خود سخن گفتند.
اول نوبت کروز بود، وی ابتدا به حادثه دیروز تیراندازی در ورزشگاه گلف در ایالت کالیفرنیا پرداخت و گفت: «همه نگران‌ایم که مبادا این هم یک نمود دیگر از تروریسم و افراط گرایی اسلامی باشد
«معلولان سید فاروق» 28 ساله و «تشفین مالک» 27 ساله، زن و شوهری که در این حادثه دست داشته‌اند، مسلمان بوده‌اند، ولی هنوز مشخص نشده که آیا آنها به دلیل مشکلات شخصی خود با قربانیان به این کار دست زده‌اند یا یک اقدام تروریستی در کار بوده است.
کروز این حمله خونبار را «جنگ با آمریکا» ارزیابی کرد و با استفاده از همین دستاویز، اوباما را رئیس‌جمهوری غیرجنگی خواند و گفت «به رئیس‌جمهوری برای زمان جنگ نیاز داریم
این سناتور جمهوری‌خواه در توجیه موضع ضداوبامایی خود گفت: «وقتی رئیس‌جمهور می‌گوید دولت اسلامی (داعش) اسلامی نیست، این را فقط می‌توان یک موضع احمقانه دانست
سناتور تد کروز در ادامه به اقدامات آتی خود درباره توافق هسته‌ای ایران و 1+5 در صورت رئیس‌جمهور شدن، پرداخت و گفت: «در نخستین روز، این توافق هسته‌ای وحشتناک با ایران را پاره پاره می‌کنم
این سناتور جمهوری‌خواه در ادامه، انتخابات ریاست‌جمهوری آینده و لزوم رأی دادن آمریکایی‌ها به حزب خود را نیز به پرونده هسته‌ای ایران گره زد و با نام بردن از حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب گفت: «رأی به یک دموکرات یعنی رأی به بمب اتمی برای آیت‌الله خامنه‌ای
در ادامه نوبت جمهوری‌خواه دیگر یعنی سناتور لیندسی گراهام شد.
لیندسی شروعی طوفانی داشت و با سخنی که تشویق حضار را در پی داشت، گفت: «اگر من به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شوم، شاید اولین کابینه تمام‌یهودی آمریکا را داشته باشیم
گراهام هم درباره توافق هسته‌ای سخن گفت. وی این توافق را ضامن دستیابی ایرانیان به بمب اتم ارزیابی کرد و گفت: «اگر ایران به بمب اتم دست پیدا کند، هولوکاست دوم رخ خواهد داد
هولوکاست واقعه‌ای است که صهیونیست‌ها اصرار دارند، بخشی از تاریخ است و در آن میلیون‌ها یهودی در کوره‌های آدم‌سوزی نازی‌ها در طی جنگ جهانی دوم، کشته شدند. شک و تردید در این باره و تحقیق برای رد این «واقعه تاریخی» اما در اروپا و آمریکا جرم محسوب می‌شود و می‌تواند ادامه تحقیقات را به سلولی در زندان موکول کند.
جمهوری‌خواهان در میان خود هم برای رسیدن به کرسی ریاست‌جمهوری رقابت دارند.
لیندسی گراهام امشب انتقادات خود را متوجه یکی از رقبای خیلی جدی یعنی «دونالد ترامپ» کرد و گفت: «داعشی‌ها عاشق ترامپ هستند زیرا او (با حرف‌هایش) این فرصت را برای داعش ایجاد می‌کند که مردم را با خود همراه کنند
سناتور گراهام به یک چهره سیاسی دیگر آمریکا هم حمله کرد. هدف دوم، «جان کری» وزیر خارجه آمریکا بود.
گراهام در انتقاد از نحوه انعقاد توافق هسته‌ای با ایران گفت: «هیچ‌وقت نگذارید کسی با ایرانیان مذاکره کند که حتی برای خرید یک ماشین هم، مذاکره نکرده است


معاون ظریف گفت: برجسته ترین بخش گزارش مدیرکل آژانس در مورد مسایل گذشته و حال در بخش جمع بندی گزارش آمده که به صراحت می گوید آنچه درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران ادعا شده بود صرفا در حد یک مطالعه و موضوعات علمی بوده است.
به گزارش ایسنا، سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه کشورمان در برنامه تیتر امشب در شبکه خبر گفت: نگاه کلی گزارش آژانس در رابطه با مسایل باقیمانده در گذشته و حال برنامه هسته‌ای ایران بر خلاف همه حرف‌هایی است که در 10 سال گذشته علیه ایران مطرح شده است.
وی گفت: ارزیابی آژانس در بررسی صورت گرفته این است که تا قبل از 2003 فعالیت‌های مطالعاتی در ایران و نه توسط ایران انجام شده است و همچنین نشانه ای از انحراف مواد هسته‌ای به سمت اقدامات غیر صلح آمیز وجود نداشته است.
وی ادامه داد: آنچه که آژانس در رابطه انجام فعالیت‌های مطالعاتی و علمی در همین گزارش مدعی شده را ما قبول نداریم و نظرات خود را در زمان مقتضی به آژانس اعلام خواهیم کرد.
عراقچی گفت: با وجود آنکه آمانو قبلا گفته بود گزارشش نه سیاه است و نه سفید اما از نظر ما به سمت سفید بیشتر گرایش دارد. به ویژه جمع بندی این گزارش صراحتا وجود یک برنامه نظامی را رد می‌کند و راه را برای اینکه شورای حکام موضوع پی ام دی را خاتمه دهد هموار می‌کند.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان در خصوص بخش‌های مثبت گزارش جدید آژانس دررابطه با ایران گفت: در این گزارش اعلام شده است که هیچ نشانه ای از مواد هسته‌ای غیر صلح آمیز وجود ندارد همچنین هیچ نشانه‌ای از چرخه سوخت اعلام نشده در ایران نیست. در رابطه با اقلام دو منظوره آژانس می گوید ایران بر روی چاشنی‌های انفجاری قبلا کار کرده اما به این مساله اذعان دارد که این چاشنی‌ها هم کاربرد صلح آمیز دارد و هم غیر صلح آمیز و نمی تواند در این رابطه قضاوتی داشته باشد.
عراقچی ادامه داد: در گزارش آمده است هیچ نشانه یا علامتی که مواد هسته‌ای در جهت خلاف مصارف صلح آمیز استفاده شده باشد وجود ندارد. همچنین خریدهای ایران در جهت خلاف، نبوده است و یا سازمانی که برای ایجاد بمب و سلاح هسته‌ای در ایران ایجاد شده باشد وجود ندارد. البته آژانس اشاره می کند که ساختاری از یک سازمان با این هدف قبلا وجود داشته است که از نظر ایران این سازمان می تواند برای سلاح‌های متعارف وجود داشته باشد.
وی ادامه داد:‌ آژانس در گزارشش درباره فعالیت‌هایی با کاربرد دوگانه در هیچ کجا نگفته است که توسط ایران این فعالیت‌ها صورت گرفته بلکه گفته است در ایران انجام شده و هیچ کجای گزارش دولت ایران را متهم نمی کند که دنبال این کار رفته است.
عراقچی در بیان نکته مثبت دیگر گزارش آمانو گفت: در این گزارش در هیچ کجا از لفظ PMD، ابعاد نظامی احتمالی استفاده نشده است چرا که ما هیچ وقت چنین موضوعی را به رسمیت نشناخته و اجازه هم ندادیم از آن در اسناد رسمی و یا مباحث استفاده شود. همین طور که در برجام و نقشه راه چنین واژه ای استفاده نشده است و حتی در عنوان گزارش مذکور به موضوع «رسیدگی به مسایل گذشته و کنونی» اشاره شده است و لفظ ابعاد نظامی احتمالی به کلی کنار گذاشته شد.
معاون ظریف در خصوص نکات منفی گزارش آمانو تصریح کرد: اینکه آژانس ادعا می کند در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای نظامی مطالعاتی در گذشته صورت گرفته است می تواند موضوعی منفی باشد. ما معتقدیم اگر آژانس به دنبال واقعیات بود نباید این را می گفت. همچنین در رابطه با پارچین آژانس ادعا کرده است یک محفظه انفجاری در این سایت ساخته شده بوده است که الان وجود ندارد. براساس عکس هایی که ما به آژانس از سال 2000 که مورد ادعای آژانس است ارائه کردیم هیچ محفظه‌ای در این مکان وجود ندارد. این در حالی است که آژانس در سال 2004 و 2005 دو بار از سایت پارچین بازدید کرده و چنین اتاقی دیده نشده است. ما این ادعای آژانس را تایید نمی کنیم و دلمان نمی خواست که چنین جمع بندی در گزارش آژانس باشد.
وی ادامه داد:‌ به طور کلی مجموعه ادعاهای قبلی آژانس و یافته‌هایش وقتی در کنار هم قرار می گیرد نشان می‌دهد که اعتدال گزارش به سمت ایران است و شورای حکام و 1+5 بهانه‌ای برای باقی نگه داشتن این موضوع در دستور کار ندارند و گزارش آژانس در حقیقت صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تایید می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: آژانس با وجود نمونه‌برداری‌هایی که از سایت پارچین انجام داده است اعلام نمی کند که نشانه‌ای بر صحت ادعاهایش یافته است. انتظار ما از آژانس برخوردی عادلانه و واقعی در این گزارش بوده است و اینکه حتی این نکات هم در گزارش نمی آمد اما با توجه به مجموعه شرایط سیاسی حاکم بر شورای حکام، شرایط بین المللی ، فشار غربی‌ها که در سال های گذشته اتهاماتی علیه ایران مطرح کردند به نظر من انتظاری که داشتیم در همین حدی بوده است که در گزارش آژانس می بینیم و حتی بهتر از انتظارات ما آقای آمانو ظاهر شد.
عراقچی در پاسخ به اینکه از نظر شما گزارش آمانو موضوع ابعاد نظامی احتمالی را می بندد؟‌ اظهار کرد: آمانو در موضعی نیست که PMD را ببندد. آمانو فردی فنی است که باید ارزیابی خود را مبتنی بر واقعیات، حقایق میدانی و بررسی های انجام شده اعلام کند. اینکه موضوع PMD بسته شود تصمیمش با شورای حکام است اما به نظر ما با توجه به گزارشی که آمانو منتشر کرده باید این روند به بسته شدن موضوع منجر شود چرا که هیچ دلیلی بر نظامی بودن برنامه هسته‌ای ایران حتی در گذشته وجود ندارد.
معاون ظریف خاطرنشان کرد: شورای حکام نهاد تصمیم گیر در رابطه با مسایل گذشته و حال ایران است که به اعتقاد ما با این گزارش آژانس این پرونده می‌تواند بسته شود.
وی در رابطه با قطعنامه‌ای که قرار است 1+5 طی دو هفته آینده پیش نویسش را به شورای حکام ارائه کند اظهار کرد: 1+5 پیش نویس قطعنامه را طبق برجام باید به شورای حکام با هدف بستن موضوع PMD ارائه کند و شورا هم با توجه به اینکه اراده بر بستن این موضوع دارد و گزارش آمانو نیز دلالت بر این امر دارد بعید است تصمیمی جز بستن موضوع اتخاذ کند.
وی در ادامه به یکی از ابعاد مثبت گزارش آمانو اشاره کرد و گفت: آمانو در گزارش خود با اشاره به اجرای نقشه راه از سوی ایران می گوید نقشه راه به طور کامل از سوی ایران اجرا شده بنابراین هر کاری که باید ایران انجام می‌داده است را انجام داده است.
معاون وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به اینکه اگر موضوع PMD بسته نشود تکلیف برجام چه می شود گفت:‌موضع ایران کماکان قاطعانه بر این اساس است که اگر این پرونده بسته نشود و حتی پنجره‌ای کوچک را برای بازگشت به این موضوع بازبگذارند برجام اجرایی نمی‌شود. ما این پیام را به طور جدی به طرف مقابل منتقل کرده ‌ایم که بدون بستن پرونده PMD تکالیف اصلی مان در برجام را اجرا نخواهیم کرد و 1+5 و شورای حکام باید بین PMD‌و برجام یکی را انتخاب کنند.
عراقچی در خصوص موضوع ممنوعیت استفاده از اقلام دو منظوره که در گزارش آژانس نیز به آن اشاره شده است با تاکید بر اینکه هیچ ممنوعیتی در استفاده از اقلام دو منظوره در جهت اهداف صلح آمیز و یا سلاح های متعارف وجود ندارد گفت:‌اگر استفاده از این اقلام برای مصارف غیر قانونی به ویژه ساخت سلاح هسته‌ای باشد ممنوع است. در دو موضوع EBW و MPI آژانس اعلام کرده است در گزارش که اینها اقلامی هستند که در سلاح هسته‌ای هم کاربرد دارند و ایران اینها را تولید و استفاده کرده است. آژانس خود به صراحت اعلام می کند که نمی تواند قضاوت کند ایران از این‌ها در کدام بخش استفاده کرده است.
وی ادامه داد:‌ ما اسناد استفاده صلح آمیز از این اقلام را در صنعت نفت به آژانس نشان داده‌ایم و آمانو ذکر کرده است که ایران بر روی اقلام دو منظوره در مصارف صلح آمیز کار کرده است.
وی در پاسخ به اینکه برخی منابع خبری اعلام کردند به زودی ایران و آژانس توافقی را امضا می کنند که قدرت بازرسی‌های بیشتر را به آژانس می دهد گفت:‌طبیعتا این سند پروتکل الحاقی است که براساس برجام از روی اجرایی شدن آن به طور موقت و داوطلبانه اجرا می شود تا اینکه از سوی مجلس به تصویب برسد.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان با بیان اینکه پروتکل الحاقی امکان دسترسی های بیشتر به تاسیسات هسته‌ای ما و یا دسترسی به مکان‌های اعلام نشده را در فرایند خاص،‌ طولانی و پیچیده فراهم می کند افزود: بیش از 110 کشور دنیا پروتکل الحاقی را اجرا می کنند و در این زمینه ایران مشکلی ندارد.
وی همچنین درباره احتمال تاخیر در اجرای برجام که از سوی برخی منابع خبری عنوان شده است با بیان اینکه رسانه‌ها صرفابه گمانه زنی در این رابطه می پردازند خاطرنشان کرد: براساس برنامه ما اواخر دسامبر، اوایل ژانویه که می شود همان اواسط دی ماه باید به روز اجرایی شدن برجام برسیم. شاید برخی مسائل فنی پیش بیاید که اجرا را چند روز عقب تر بیاندازد از جمله اقدامات فنی که ما باید در رابطه با اراک و یا تبادل سوخت انجام دهیم. البته می تواند این زمان زودتر هم فرارسد.
وی در رابطه با تبادل سوخت میان ایران و روسیه براساس برجام اظهار کرد: تبادل و فروش سوخت در همین فاصله انجام می گیرد، البته معامله این کار میان ایران و روسیه انجام شده است و ما در ازای حدود 8 تن اورانیوم غنی شده 140 تن کیک زرد دریافت می‌کنیم. در این زمینه صرفا فروش مواد هسته‌ای به روسیه به بعد از بسته شدن موضوع PMD براساس فرمایشات رهبری موکول شده است.