قتل رهبر سیک‌های هند در کانادا؛ تنش‌ها میان دهلی‌نو و اتاوا با اخراج دو دیپلمات افزایش یافت۲۸-شهریور-۱۴۰۲
ساعاتی پس از اخراج یک دیپلمات هندی از سوی دولت اوتاوا در پی قتل یک جدایی‌طلب سیک در نزدیکی ونکوور، دهلی‌نو نیز اعلام کرد که به یک دیپلمات عالی رتبه کانادایی دستور داده خاک هند را ترک کند.وزارت خارجه هند روز سه‌شنبه ۲۸ شهریور با انتشار بیانیه‌ای نوشت که این تصمیم دهلی‌نو نشان‌دهنده «نگرانی فزاینده در مورد مداخله دیپلمات‌های کانادایی در امور داخلی» هند «و دخالت در فعالیت‌هایی علیه دولت هند است».در این بیانیه مطبوعاتی آمده که کمیسر عالی کانادا در هند روز سه‌شنبه احضار و از تصمیم اخراج دیپلمات ارشد کانادایی مستقر در این کشور مطلع شده است.وزارت خارجه هند اعلام کرد که «از دیپلمات مربوطه خواسته شده تا ظرف پنج روز آینده هند را ترک کند.»این تصمیم دولت هند در پی اخراج یک دیپلمات ارشد هندی از سوی کانادا اعلام شد.
هاردیپ سینگ نیجار، مدافع استقلال سیک‌ها و دارای تابعیت کانادایی، روز ۱۸ ژوئن در خارج از یک مرکز فرهنگی سیک‌ها در سوری، در نزدیکی ونکوور در استان بریتیش کلمبیای کانادا به قتل رسید.او از سوی مقام‌های هندی به اتهام اقدامات تروریستی و توطئه برای ارتکاب قتل تحت تعقیب بود. اما به گفته سازمان جهانی سیک‌های کانادا، یک سازمان غیردولتی، او این اتهام‌ها را رد کرده بود.جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا روز دوشنبه در پارلمان این کشور گفت «شواهد معتبری» وجود دارد که نشان می‌دهد هند می‌تواند مسئول ترور هاردیپ سینگ نیجار باشد.آقای ترودو افزود: «دست داشتن هر دولت خارجی در قتل یک شهروند کانادایی در خاک کانادا نقض غیرقابل قبول حاکمیت ما است».اما وزارت خارجه هند در بیانیه روز سه‌شنبه این اتهامات را «پوچ» خواند و اعلام کرد: «ادعای دخالت دولت هند در هر اقدام خشونت‌آمیز در کانادا پوچ است. ما یک کشور دموکراتیک با تعهد قوی به حاکمیت قانون هستیم.»همچنین در این بیانیه آمده است: «هدف از این اتهام‌ها منحرف کردن توجه تروریست‌ها و افراطگرایانی است که به کانادا پناهنده شده‌اند و به تهدید حاکمیت و تمامیت ارضی هند ادامه می‌دهند.»ایالت پنجاب هند که نزدیک به ۶۰ درصد از جمعیت آن را سیک‌ها تشکیل می‌دهند، در دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ صحنه مبارزات خشونت‌آمیز یک جنبش جدایی‌طلب بود که قصد داشت به استقلال این ایالت دست یابد.
اما اکنون فعالیت سیک‌ها بیشتر در خارج از هند و از جمله در کانادا متمرکز است. کانادا بیش از ۷۷۰ هزار نفر سیک دارد که حدود دو درصد از کل جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهد.پس از سخنرانی روز دوشنبه نخست‌وزیر کانادا، ملانی جولی وزیر خارجه این کشور از اخراج رئیس سازمان اطلاعات هند در کانادا خبر داد.خانم جولی گفت: «گمانه‌ها مبنی بر اینکه یک نماینده یک دولت خارجی ممکن است در قتل یک شهروند کانادایی در اینجا در کانادا، در خاک کانادا دست داشته باشد، نه تنها نگران‌کننده است، بلکه کاملاً غیرقابل قبول است».اما دولت هند دولت کانادا را متهم کرده که چشم خود را بر روی فعالیت‌های ناسیونالیست‌های تندروی سیک که از ایجاد یک کشور مستقل در شمال هند حمایت می‌کنند، می‌بندد.بر اساس بیانیه وزارت خارجه هند، پیشتر آقای ترودو در اجلاس اخیر گروه ۲۰ درباره ترور رهبر سیک‌ها در کانادا با نارندرا مودی نخست‌وزیر هند صحبت کرده و آقای مودی اتهام‌ها علیه هند در این زمینه را رد کرده بود.
علاوه بر اخراج دیپلمات‌ها از سوی دو کشور، اتاوا اخیراً مذاکرات برای توافق تجارت آزاد با هند را به حالت تعلیق درآورد و وزیر بازرگانی کانادا هفته گذشته سفر برنامه‌ریزی شده به هند در ماه اکتبر را لغو کرد.دولت کانادا روز دوشنبه از دولت هند خواست تا «برای شفاف‌سازی این موضوع همکاری کند.»جوسلین کولون، محقق روابط بین‌الملل و مشاور سابق جاستین ترودو، به خبرگزاری فرانسه گفت که این اتهام «بسیار جدی و مستند» از سوی کانادا، در صورتی که صحت داشته باشد، «اثری همچون یک بمب در سراسر جهان» خواهد داشت.این پژوهشگر آزاد با اشاره به ترور جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی افزود که در این صورت، هند به گروه کشورهایی می‌پیوندد که مخالفان سیاسی خود را ترور می‌کنند.این کارشناس همچنین با اشاره به تنش‌های موجود میان کانادا و چین معتقد است که اقدام متقابل هند علیه کانادا نشانه‌ای از «کاهش وزن کانادا در صحنه بین‌المللی است».تنش‌های جدید میان هند و کانادا در شرایطی رخ می‌دهد که ماه گذشته، جاگمیت سینگ سیاستمداری کانادایی هندی‌تبار و رهبر «حزب دموکراتیک جدید» کانادا، ضمن انتقاد از برخی از احزاب خواستار تحقیق درباره مداخلات کشورهایی چون هند در عرصه سیاسی کانادا به ویژه انتخابات شد.بر اساس گزارش‌های آسوشیتدپرس و خبرگزاری فرانسه و رادیو فردا؛ م.خ/ب.ب
