تحصيلات» عالي؛ «جيب» خالي! 7شهریور-97
«به علت کسري موجودي، قادر به انتخاب واحد نيستيد»؛ بسياري از
دانشجويان حتي دانشجويان دوره هاي شبانه دانشگاه هاي دولتي نيز با اين جمله آشنا
هستند. پيش آمده که دانشجويي در حال انتخاب واحد بوده اما هزينه واحدها بيش از
مبلغ مورد انتظارش شده و موجودي وي کفاف انتخاب واحدهاي ديگر را نداده است.
تعطيلات تابستاني از نيمه گذشته و اندک اندک آغاز سال تحصيلي دانشگاه ها فرا مي رسد. هزينه هاي بالاي آموزش عالي و افزايش سهم پرداخت از جيب دانشجويان در رشته و مقاطع مختلف يکي از اصلي ترين چالش هاي تحصيل دانشجويان و مطالبات صنفي در سال هاي اخير بوده است.
ثبت نام و انتخاب واحد و نام نويسي خوابگاه را که به کناري بگذاريم، پرداخت شهريه ها مهم ترين عاملي است که در انتخاب رشته و شهر دانشجويان اثرگذار است. آمارها بيانگر اين است که حدود 85 درصد از دانشجويان کشور در دانشگاه هاي پولي تحصيل مي کنند. از اين ميزان خانواده هاي کم بضاعت يا حتي بي بضاعتي هستند که پرداخت شهريه براي آنان همچون دانشجويان مستعد، امکان پذير نيست و تهيه آن به طور معمول با مشکلات بسياري همراه مي شود.
در مقررات و ضوابط مالي دانشجويان آمده است: شهريه متغير در هر سال تحصيلي بعد از ورود به ميزان 10 درصد نسبت به مبلغ سال قبل افزايش مي يابد. امسال نيز به رسم هر ساله، دانشگاه هاي غيردولتي مانند دانشگاه هاي آزاد، غيرانتفاعي، پيام نور و پرديس هاي خودگران افزايش 10 تا 15 درصدي شهريه هاي خود را در مقاطع کارداني و کارشناسي و حتي 25 درصدي در مقاطع دکترا اعمال خواهند کرد.
اعتراض به وضعيت نامناسب خوابگاه ها، نارضايتي از کيفيت غذاهاي سلف سرويس، دسترسي محدود يا عدم دسترسي به کتابخانه، آزمايشگاه و کارگاه هاي تخصصي همواره يک پاي ثابت مطالبات دانشجويي در اعتراضات صنفي بوده است. بارها دانشجويان از مسئولان آموزش عالي کشور، بهبود شرايط خوابگاه ها، تجهيز دانشگاه ها به امکانات پژوهشي و علمي و ارتقاي کيفيت غذا را خواستار شده اند و براي رساندن صداي اعتراض خود به گوش مسئولان تحصن و تجمع هاي اعتراضي متعددي برگزار کرده اند.
حتي اگر شهريه و بار مالي تحصيل در دانشگاه هاي غيردولتي که به دوش دانشجويان و خانواده سنگيني افکنده را که کنار بگذاريم، اين پرسش در ذهن شکل مي گيرد که آيا امکانات رفاهي، علمي و آزمايشگاهي ارائه شده از سوي دانشگاه ها با ميزان شهريه اي که دريافت مي کنند، تناسب دارد؟ آيا دانشجويان به معناي واقعي از خدماتي چون بيمه، اينترنت، کارورزي، برنامه هاي فرهنگي، کتابخانه يا حق مشاوره که در رديف شهريه ها جاي مي گيرند، بهره برده و استفاده مي کنند؟
اگرچه دانشگاه هاي غيردولتي تعهدي نسبت به تامين خوابگاه هاي دانشجويان ندارند اما کمبود سرانه فضاي خوابگاهي، امکانات قديمي و نامناسب ساختمان خوابگاه، دسترسي دشوار و امکانات بهداشتي محدود از اصلي ترين دلايل انتقاد دانشجويان به وضعيت خوابگاه هايي است که در قبال آن دانشگاه ها هزينه دريافت مي کنند.
موضوع کيفيت تدريس و سطح علمي مدرسان در برخي دانشگاه هاي پولي نيز بر ميزان رضايتمندي دانشجويان نسبت به شهريه اي که در برابر ارائه آن درس مي پردازند، اثرگذار است.
در اين زمينه يکي از دانشجويان کارشناسي رشته مديريت بازرگاني در دانشگاه پيام نور اظهار مي دارد: هزينه هاي دانشگاه بسيار بالا است. تعداد زيادي از دانشجويان را مي شناسم که امکان پرداخت شهريه را ندارند يا به دشواري آن را تهيه مي کنند.
اين دانشجو همچنين نسبت به کيفيت تحصيلي دانشگاه نيز انتقاد دارد و مي گويد: تدريس برخي استادان از کيفيت علمي برخوردار نيست و به طور کلي تعداد جلسه ها اندک اما هزينه ها زياد است.
وي ضمن اشاره به تشکيل نشدن کلاس ها به دليل نيمه حضوري و غيرحضوري بودن عنوان کرد: بسياري از کلاس ها که براي آنها شهريه پرداخت کرده ايم به دليل نبود استاد تشکيل نمي شود. حتي گاهي کلاس ها زودتر از زمان در نظر گرفته شده در چارت درسي تمام مي شوند.
يکي ديگر از دانشجويان سال سوم دندانپزشکي دانشگاه آزاد که حاضر به معرفي کامل خود نشد و در خوابگاه دانشجويي اقامت دارد، نيز مي گويد: خانواده من از توان مالي خوبي براي پرداخت شهريه و هزينه هاي زندگي ام برخوردار نيستند بنابراين مجبور به کار کردن هستم. عصرها به عنوان منشي يک دندانپزشک مشغول به کارم از طرفي بايد درس ها و واحدهايم را با نمره خوب پاس کنم اما کار کردن وقت زيادي از من مي گيرد. نه وقتي براي درس خواندن مي ماند و نه وقتي براي زندگي و تفريح.
با يک حساب سرانگشتي شهريه هاي دانشجويان در رشته هاي پزشکي و فني مهندسي در مقاطع کارشناسي و کارشناسي ارشد دانشگاه هاي غيردولتي هر ترم حداقل از 4 ميليون تومان شروع مي شود. تامين چنين هزينه اي براي يک دانشجوي بيکار که خانواده هزينه تحصيل وي را فراهم مي سازند، به طور حتم امري دشوار يا غيرممکني است.
بارها مسئولان دانشگاه ها و صندوق هاي رفاه دانشجويي بر اين موضوع که هيچ دانشجويي نبايد به دليل مشکلات مالي از تحصيل باز بماند تاکيد کرده اند. برخي دانشگاه ها نيز وام هاي کمک تحصيلي براي دانشجويان در نظر گرفته اند اما با وجود اين به نظر مي رسد مشکل تامين شهريه هاي نجومي به ويژه در رشته هايي که واحدهاي عملي، آزمايشگاهي و کارگاهي دارند با دريافت وام دانشجويي حل نشود.
بنابر تصميم وزارت علوم، تحقيقات و فناوري از دي ماه 96 تعيين شهريه بر عهده هيئت امناي دانشگاه ها نهاده شده است. همچنين، دانشجويان روزانه اي که مدت تحصيل آنان بيش از سنوات معمول به طول انجامد بايد معادل شهريه دانشجويان نوبت دوم را در هر ترم تحصيلي پرداخت کنند.
اعمال چنين تصميماتي در حالي است که به اذعان مسئولان دانشگاه ها مشکل مالي و تامين شهريه دانشجويان به طور مستقيم بر کيفيت تحصيلي و فعاليت هاي فوق برنامه آنان اثرگذار است، دانشجويي که در طول ترم دغدغه مالي داشته يا به دليل کسري حساب مالي قادر به انتخاب واحد نيست، واحدهاي خود را آنچنان که بايد پشت سر نگذاشته و کاهش کيفيت علمي، خروجي فشار مالي بر دانشجويان خواهد بود.
به نقل از ايرنا؛ افزايش هزينه هاي تحصيل در مقطع آموزش عالي چند سالي است که به معضلي براي دانشجويان تبديل شده است. زندگي دانشجويي به اندازه کافي شلوغ و پُردغدغه است؛ از دغدغه هاي تحصيل در شهري ديگر و زندگي دور از خانواده گرفته تا دشواري پاس کردن واحدها و نگراني از آينده شغلي. بنابراين، افزودن مشکلات مالي به اين دوره از زندگي جوانان جز اينکه از کارآمدي و کيفيت تحصيلي آنان بکاهد، اثري نخواهد داشت.
در اين ميان، مي توان با افزايش منطقي شهريه ها، تقويت زيرساخت هاي دانشگاهي، ارائه خدمات متناسب با هزينه هاي دريافتي از دانشجويان و تجيهز آزمايشگاه و کتابخانه ها از نگراني و انتقادها نسبت به افزايش شهريه هاي دانشگاهي کاست.
تعطيلات تابستاني از نيمه گذشته و اندک اندک آغاز سال تحصيلي دانشگاه ها فرا مي رسد. هزينه هاي بالاي آموزش عالي و افزايش سهم پرداخت از جيب دانشجويان در رشته و مقاطع مختلف يکي از اصلي ترين چالش هاي تحصيل دانشجويان و مطالبات صنفي در سال هاي اخير بوده است.
ثبت نام و انتخاب واحد و نام نويسي خوابگاه را که به کناري بگذاريم، پرداخت شهريه ها مهم ترين عاملي است که در انتخاب رشته و شهر دانشجويان اثرگذار است. آمارها بيانگر اين است که حدود 85 درصد از دانشجويان کشور در دانشگاه هاي پولي تحصيل مي کنند. از اين ميزان خانواده هاي کم بضاعت يا حتي بي بضاعتي هستند که پرداخت شهريه براي آنان همچون دانشجويان مستعد، امکان پذير نيست و تهيه آن به طور معمول با مشکلات بسياري همراه مي شود.
در مقررات و ضوابط مالي دانشجويان آمده است: شهريه متغير در هر سال تحصيلي بعد از ورود به ميزان 10 درصد نسبت به مبلغ سال قبل افزايش مي يابد. امسال نيز به رسم هر ساله، دانشگاه هاي غيردولتي مانند دانشگاه هاي آزاد، غيرانتفاعي، پيام نور و پرديس هاي خودگران افزايش 10 تا 15 درصدي شهريه هاي خود را در مقاطع کارداني و کارشناسي و حتي 25 درصدي در مقاطع دکترا اعمال خواهند کرد.
اعتراض به وضعيت نامناسب خوابگاه ها، نارضايتي از کيفيت غذاهاي سلف سرويس، دسترسي محدود يا عدم دسترسي به کتابخانه، آزمايشگاه و کارگاه هاي تخصصي همواره يک پاي ثابت مطالبات دانشجويي در اعتراضات صنفي بوده است. بارها دانشجويان از مسئولان آموزش عالي کشور، بهبود شرايط خوابگاه ها، تجهيز دانشگاه ها به امکانات پژوهشي و علمي و ارتقاي کيفيت غذا را خواستار شده اند و براي رساندن صداي اعتراض خود به گوش مسئولان تحصن و تجمع هاي اعتراضي متعددي برگزار کرده اند.
حتي اگر شهريه و بار مالي تحصيل در دانشگاه هاي غيردولتي که به دوش دانشجويان و خانواده سنگيني افکنده را که کنار بگذاريم، اين پرسش در ذهن شکل مي گيرد که آيا امکانات رفاهي، علمي و آزمايشگاهي ارائه شده از سوي دانشگاه ها با ميزان شهريه اي که دريافت مي کنند، تناسب دارد؟ آيا دانشجويان به معناي واقعي از خدماتي چون بيمه، اينترنت، کارورزي، برنامه هاي فرهنگي، کتابخانه يا حق مشاوره که در رديف شهريه ها جاي مي گيرند، بهره برده و استفاده مي کنند؟
اگرچه دانشگاه هاي غيردولتي تعهدي نسبت به تامين خوابگاه هاي دانشجويان ندارند اما کمبود سرانه فضاي خوابگاهي، امکانات قديمي و نامناسب ساختمان خوابگاه، دسترسي دشوار و امکانات بهداشتي محدود از اصلي ترين دلايل انتقاد دانشجويان به وضعيت خوابگاه هايي است که در قبال آن دانشگاه ها هزينه دريافت مي کنند.
موضوع کيفيت تدريس و سطح علمي مدرسان در برخي دانشگاه هاي پولي نيز بر ميزان رضايتمندي دانشجويان نسبت به شهريه اي که در برابر ارائه آن درس مي پردازند، اثرگذار است.
در اين زمينه يکي از دانشجويان کارشناسي رشته مديريت بازرگاني در دانشگاه پيام نور اظهار مي دارد: هزينه هاي دانشگاه بسيار بالا است. تعداد زيادي از دانشجويان را مي شناسم که امکان پرداخت شهريه را ندارند يا به دشواري آن را تهيه مي کنند.
اين دانشجو همچنين نسبت به کيفيت تحصيلي دانشگاه نيز انتقاد دارد و مي گويد: تدريس برخي استادان از کيفيت علمي برخوردار نيست و به طور کلي تعداد جلسه ها اندک اما هزينه ها زياد است.
وي ضمن اشاره به تشکيل نشدن کلاس ها به دليل نيمه حضوري و غيرحضوري بودن عنوان کرد: بسياري از کلاس ها که براي آنها شهريه پرداخت کرده ايم به دليل نبود استاد تشکيل نمي شود. حتي گاهي کلاس ها زودتر از زمان در نظر گرفته شده در چارت درسي تمام مي شوند.
يکي ديگر از دانشجويان سال سوم دندانپزشکي دانشگاه آزاد که حاضر به معرفي کامل خود نشد و در خوابگاه دانشجويي اقامت دارد، نيز مي گويد: خانواده من از توان مالي خوبي براي پرداخت شهريه و هزينه هاي زندگي ام برخوردار نيستند بنابراين مجبور به کار کردن هستم. عصرها به عنوان منشي يک دندانپزشک مشغول به کارم از طرفي بايد درس ها و واحدهايم را با نمره خوب پاس کنم اما کار کردن وقت زيادي از من مي گيرد. نه وقتي براي درس خواندن مي ماند و نه وقتي براي زندگي و تفريح.
با يک حساب سرانگشتي شهريه هاي دانشجويان در رشته هاي پزشکي و فني مهندسي در مقاطع کارشناسي و کارشناسي ارشد دانشگاه هاي غيردولتي هر ترم حداقل از 4 ميليون تومان شروع مي شود. تامين چنين هزينه اي براي يک دانشجوي بيکار که خانواده هزينه تحصيل وي را فراهم مي سازند، به طور حتم امري دشوار يا غيرممکني است.
بارها مسئولان دانشگاه ها و صندوق هاي رفاه دانشجويي بر اين موضوع که هيچ دانشجويي نبايد به دليل مشکلات مالي از تحصيل باز بماند تاکيد کرده اند. برخي دانشگاه ها نيز وام هاي کمک تحصيلي براي دانشجويان در نظر گرفته اند اما با وجود اين به نظر مي رسد مشکل تامين شهريه هاي نجومي به ويژه در رشته هايي که واحدهاي عملي، آزمايشگاهي و کارگاهي دارند با دريافت وام دانشجويي حل نشود.
بنابر تصميم وزارت علوم، تحقيقات و فناوري از دي ماه 96 تعيين شهريه بر عهده هيئت امناي دانشگاه ها نهاده شده است. همچنين، دانشجويان روزانه اي که مدت تحصيل آنان بيش از سنوات معمول به طول انجامد بايد معادل شهريه دانشجويان نوبت دوم را در هر ترم تحصيلي پرداخت کنند.
اعمال چنين تصميماتي در حالي است که به اذعان مسئولان دانشگاه ها مشکل مالي و تامين شهريه دانشجويان به طور مستقيم بر کيفيت تحصيلي و فعاليت هاي فوق برنامه آنان اثرگذار است، دانشجويي که در طول ترم دغدغه مالي داشته يا به دليل کسري حساب مالي قادر به انتخاب واحد نيست، واحدهاي خود را آنچنان که بايد پشت سر نگذاشته و کاهش کيفيت علمي، خروجي فشار مالي بر دانشجويان خواهد بود.
به نقل از ايرنا؛ افزايش هزينه هاي تحصيل در مقطع آموزش عالي چند سالي است که به معضلي براي دانشجويان تبديل شده است. زندگي دانشجويي به اندازه کافي شلوغ و پُردغدغه است؛ از دغدغه هاي تحصيل در شهري ديگر و زندگي دور از خانواده گرفته تا دشواري پاس کردن واحدها و نگراني از آينده شغلي. بنابراين، افزودن مشکلات مالي به اين دوره از زندگي جوانان جز اينکه از کارآمدي و کيفيت تحصيلي آنان بکاهد، اثري نخواهد داشت.
در اين ميان، مي توان با افزايش منطقي شهريه ها، تقويت زيرساخت هاي دانشگاهي، ارائه خدمات متناسب با هزينه هاي دريافتي از دانشجويان و تجيهز آزمايشگاه و کتابخانه ها از نگراني و انتقادها نسبت به افزايش شهريه هاي دانشگاهي کاست.
