اراک در آئینه مهر؛ صدارت امیرکبیر نماد هویت تاریخی و فرهنگی دیار آفتاب۳۰ -مهر- ۱۴۰۴
البته اشاره نشده است که دردوران امیر کبیر شرایط این شهرچگونه بود و اکنون ضریب آلودگی هوای اراک چگونه است؟ چرا این مشکل تهدید کننده سلامتی وحتی سرطان زا به دلیل قطع درخت باغات اطراف شهر ومازوت سوزی در نیروگاه ها وکارخانجات و.... چنددهه است که نه این تهدید ادامه داشته که مدام برضریب آلودگی هوای این شهرافزوده شده است؟
اراک- صدارت میرزا تقی‌خان فراهانی، ملقب به امیرکبیر، فرزند نامدار خطه اراک، به‌عنوان «روز اراک» شناخته شد و این روز به نمادی از هویت تاریخی و فرهنگی این دیار کهن تبدیل شد.خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: «روز اراک» نمادی از پیوند عمیق گذشته با آینده است و یادآور نقش برجسته این شهر در شکل‌گیری اندیشه‌های اصلاح‌گرانه و ملی در تاریخ ایران به شمار می‌رود. در این روز، اراک نه‌تنها به‌عنوان محل تولد امیرکبیر بلکه به‌عنوان کانونی فرهنگی و اجتماعی در سطح کشور مطرح می‌شود.از جمله رویدادهای مهم مهرماه در تاریخ اراک می‌توان به تأسیس مدرسه صمصامی، تأسیس مدرسه عالی مرجان، جشن مهرگان و صدارت میرزا تقی‌خان امیرکبیر، فرزند فراهان و بزرگ‌ترین اصلاح‌طلب ایران در دوره قاجار، که نقشی بی‌بدیل در تاریخ ایران و تحولات آن دوران داشت، اشاره کرد.در کنار تمام این رویدادها «روز اراک» به یادبود این دستاوردها و اهمیت تاریخی این شهر در سطح ملی برگزار می‌شود و هویتی تازه برای اراک می‌سازد که در پیوند با گذشته‌ای پرارزش به آینده‌ای روشن می‌نگرد.دهگان؛ پدر تاریخ شهر اراک-مدیرعامل بنیاد اراک‌شناسی و عضو هیئت امنای انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران (شعبه استان مرکزی) در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به جایگاه علمی و فرهنگی زنده‌یاد ابراهیم دهگان، وی را شایسته عنوان «پدر تاریخ اراک» دانست و اظهار کرد: هفته فرهنگی اراک بدون پرداختن به شخصیت علمی دهگان، بی‌معناست.ابوالفضل عباسی‌بانی، با اشاره به روند شکل‌گیری روز اراک گفت: این حرکت با پشتوانه خرد جمعی و درک حافظه تاریخی شهر، اراک را به نقطه‌ای از هویت و تعلق رساند.وی افزود: دهگان یکی از استادان برجسته نسل نخست دانشگاه تهران بود و آثار وی الهام‌بخش نسل‌های مختلف پژوهشگران در حوزه تاریخ و فرهنگ عراق عجم است.عباسی‌بانی تصریح کرد: در کتاب «از ایراک تا اراک» آمده است در هر گوشه از عراق عجم یا دامنه جبال، گنجینه‌ای از اسرار زندگی گذشتگان نهفته است و اگر ما خواهان حفظ هویت خود باشیم، باید از منابع گذشته آگاهی یابیم و به درک رموز حیات اجتماعی آنان برسیم.مدیرعامل بنیاد اراک‌شناسی با اشاره به گستره جغرافیایی و تاریخی آثار دهگان ادامه داد: در کتاب دو جلدی «تاریخ اراک»، دهگان فراتر از مرزهای اراک به بررسی سراسر منطقه عراق عجم پرداخته و در جلد نخست به مناطقی چون کرهرود، کزاز، سربند، همدان و قم اشاره کرده است که همگی در حوزه تاریخی عراق بزرگ جای دارند.وی تاکید کرد: دهگان با تسلط بر جغرافیای تاریخی منطقه، تصویری جامع از تحولات فرهنگی و سیاسی آن ترسیم کرده و آثارش مورد تأیید و استناد پژوهشگرانی چون عباس اقبال آشتیانی، ایرج افشار، باستانی پاریزی، فریدون آدمیت و محمد محیط طباطبایی قرار گرفته است.این نویسنده و پژوهشگر افزود: با آغاز فعالیت شورای پنجم و ریاست مرتضی سورانه بر کمیسیون فرهنگی، پیشنهاد شد که پیش از هر اقدام عمرانی، اراک نیازمند یک تحول فرهنگی بنیادین است و سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری باید با الگوبرداری از تجربه موفق تهران در دهه ۷۰، رویکردی نوین در پیش گیرد.عباسی بانی تصریح کرد: کارگروهی از استادان و متخصصان دانشگاهی به‌صورت داوطلبانه و مستمر پشتیبانی فکری کمیسیون فرهنگی را بر عهده داشت که ثمره آن، تعیین «روز اراک» ساخت سرود شهر، تأسیس خانه فرهنگ و نام‌گذاری خیابان‌ها به نام شخصیت‌های ملی بود.وی گفت: از جمله مناسبت‌های بررسی‌شده می‌توان به جشن مهرگان در دامنه کوه شاه‌کیخسرو، گشایش سلطان‌آباد در دوره فتحعلی‌شاه، تأسیس مدارس سپهداری و صمصامی، زادروز میرزا حبیب‌الله‌خان ذوالفنون، رویدادهای مرتبط با امیرکبیر، افتتاح راه‌آهن و دانشگاه اراک، ثبت ملی بازار تاریخی و تعیین اراک به‌عنوان مرکز استان مرکزی اشاره کرد.
