12 ایمیل دریافتی فروردین -93
غار و مجسمه
شاپور اول ساسانی
دیدن غار ترسناک شاپور، از آن جا که راه
ماشین رو ندارد، برای همه ممکن نیست و شاید این نوشته و نماهنگی که در آخر خواهید
دید، بتواند جبران این دشواری را بکند.
دهانه غار بر بلندای روستای شاپور
این غار در 25 کیلومتری شمال شهر کازرون
و پنج کیلومتری شهر تاریخی بیشاپور است. روستای همجوار غار نیز شاپور نام دارد و
غار کاملاً مشرف به دره بزرگ و بسیار سرسبزی است. تا حدود چهارصد متر پس از روستا
میتوان با خودروهای معمولی رفت و پس از آن شاید ششصد متر دیگری بتوان با
خودروی دوگاردانه همچون چیپ و لندرور نیز رفت ولی دست آخر باید دست به دامن دو
زانوی قدرتمند شد تا به دهانه غار برسیم. از آخرین جای ماشین رو، درست 2400 متر تا
دهانه آن راه است. همه این مسیر، سربالایی و در جاهایی نیز پلکانهای سنگی و بتونی
است که در سال 1336 خورشیدی (1957 میلادی) زحمت آن را دولت شاهنشاهی کشیده است.
پیادهروی به طور معمول یک ساعت خواهد بود و اگر کوهنورد ورزیده باشید شاید 45
دقیقه هم بتوانید بروید.
در عمق تقریباً 20 متری دهانه
غار، تندیس بزرگی از شاپور اول ساسانی دیده میشود که با گذشت حدود 1700 سال
همچنان ابهت پادشاه قدتمند ساسانی را به نمایش میگذارد. این تندیس به پهنای
تقریباً سه و بلندی هفت متر، بزرگترین تندیس ایرانی به شمار میرود. در ابتدا به
نظر میرسد آن را از جای دیگری بدین مکان آورده باشند ولی با دقت بیشتر آشکار
میشود که بر اثر تراشیدن یک ستون سنگی و کاملاً طبیعی موجود در غار پدید آمده
است. سر تندیس کاملاً سالم ولی دو دست آن شکسته‌اند. برای مدتهای طولانی و
نامعلوم واژگون شده بود تا این که در سال 1336 خورشیدی توسط نیروهای ارتش در جای
خود قرار گرفت و پاهای شکسته آن با بتون بازسازی شد. در همین سال، دو سنگ نوشته
نیز در کنارههای غار پدید آوردند. یکی از آنها ترجمه سنگ نوشته شاپور در نقش رجب
و دیگری توصیف بازسازی و برپاسازی تندیس شاپور پس از ۱۰۰۰ سال را شرح
میدهد.
تندیس شاپور: نمایی از پشت
نمایی از درون غار
کسی تا کنون به پایان این غار
ترسناک و بسیار بزرگ نرفته است
در خصوص جایگاه شاپور اول ساسانی (215
تا 272 میلادی) همین بس که وی توانست پس از درگذشت پدرش اردشیر بابکان –بنیانگذار
امپراطوری ساسانی- قلمرو حکومت خویش را به چارچوب داریوش اول هخامنشی نزدیک کند، اگر
چه سرزمین ایران هیچ گاه نتوانست به بزرگی زمان داریوش اول برسد. نکته دیگری که در
زندگی شاپور برجسته مینماید، جنگهای وی با روم باستان و پیروزیهای درخشان اوست
که سرانجام در سال 260 میلادی طی نبرد اُدِسا -شمال انتاکیه در ترکیه امروزی-
توانست والرینValerian امپراطور رومی را به اسارت بگیرد. چنین رویدادی در طور چندین
قرن جنگهای ایران و روم، تنها یک بار رخ داد. شاپور به مناسبت این پیروزی شگرف،
دستور داد چندین نقش برجسته در استان فارس کنونی بتراشند تا شرح آن پیروزی را به
آیندگان بدهد. در نماهنگی که خواهید دید این جلوه به نیکویی دیده میشود. در پایان
برای همه شما گرامیان آروزی سالی خوش و خرم دارم.
پلکانی که در سال ۱۳۳۶ خورشیدی
ساختند
نمای روستای شاپور از دهانه غار
