تپه‌های باستانی و جنگل‌های هیرکانی مازندران در معرض تهدید معادن شن و
ماسه! 10 مرداد - 96
فعال حوزه فرهنگ و منابع طبیعی استان مازندران از تهدید تپه‌های باستانی و
جنگل‌های هیرکانی استان توسط معادن شن و ماسه خبرداد.
عباد طیبی سیفکتی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: براساس گزارش شبکه سمن‌های
محیط زیست و منابع طبیعی در قالب طرح معدن، شن و ماسه در ارتفاع هزار و 700 متری از
غرب تا شرق استان مازندران به بخش خصوصی مجوز بهره‌برداری شن و ماسه داده شده که تهدیدی
برای حیات وحش و جنگل‌های هیرکانی محسوب می‌شود.
وی تصریح کرد: در نقاط مختلف جنگل‌های هیرکانی از سوادکوه تا بخش دودانگه
ساری و در ادامه شهرستان بهشهر به دلیل عدم نظارت شکل ظاهری آن به خاطر برداشت شن
و ماسه از منطقه تاریخی و تپه‌های باستانی ثبت شده غار قلعه اسپهبد خورشید و چندین
تپه‌های باستانی دیگر قابل مشاهده است.
فعال حوزه فرهنگ و منابع طبیعی استان مازندران با بیان
اینکه وضعیت بسیار نگران‌کننده و بحرانی بوده و در این میان شهرستان بهشهر شکل
طبیعی آن تغییر کرده است، خاطرنشان کرد: از جمله اقدامات غیر کارشناسی در حاشیه
جنگل بهشهر، آلودگی آب رودخانه، چشمه‌ها، همچنین گرد و غبار ایجاد شده به محیط
زیست آسیب می‌رساند.
طیبی گفت: اهالی منطقه بهشهر با ارسال نامه و طومار به مسئولان مختلف
خواستار توقف این بهره برداری زیانبار شدند اما نتیجه بخش نبوده و بهره برداری پس
از یک توقف کوتاه مدت دوباره آغاز می‌شود و انتظار می‌رود دستگاه‌های نظارتی و
اجرایی با وجود قانون‌های موجود، به این فاجعه‌ها پایان دهند.
این فعال منابع طبیعی به اقدامات وزارت جهاد کشاوزی اشاره و خاطرنشان کرد:
در تاریخ 27 آذر ماه 92 بنا به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و به استناد تبصره ماده
148 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران برنامه بهینه سازی، پایش، حفظ،
بهره برداری و مدیریت جنگل های کشور را تصویب و در 16 دی ماه 1392 ابلاغ کرد.
وی یادآور شد: به موجب ماده 6 این تصویب نامه سازمان جنگل‌ها، مراتع
و آبخیزداری کشور مکلف شد به اجرای طرح‌های جنگلداری را در شمال به گونه‌ای برنامه
ریزی و مدیریت شود که چوب حاصل از بهره برداری جنگل فقط از درختان آسیب دیده
شکسته، افتاده، آفت زده، از ریشه کنده شده و عملیات پرورش تامین شود.
طیبی با اشاره به اینکه به منظور حفاظت از جنگل‌های هیرکانی که ارزشمندترین
ذخایر طبیعی و اکولوژیکی کشور محسوب می شوند،
تصریح کرد: بهره برداری از جنگل‌های شمال به طور کامل و برای مدت 10 سال متوقف و
چوب مورد نیاز کشور در صورتی که از جنگل‌های سایر نواحی قابل تامین نباشد از خارج
وارد شود.
فعال حوزه فرهنگ و منابع طبیعی استان مازندران خاطرنشان کرد: از آنجایی که
مصوبه هیئت دولت یا دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌هایی که در این مورد ابلاغ می‌شود
برای همه ارگان‌ها، نهادها، سازمان‌ها از استحکام و ضمانت اجرایی کافی برخوردار
نیست باید این ممنوعیت از طریق ارائه ماده واحده‌ای از سوی وزارت جهاد کشاورزی با
قید دو فوریت به مجلس شورای اسلامی اجرایی شود.
وی با بیان اینکه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و ارگان‌های مربوط از صدور مجوز
به هر شکلی برای فعالیت‌های صنعتی و معدنی در حریم جنگل‌ها خودداری کنند، تصریح
کرد: صدور پروانه‌ها و مجوز به هر شکلی برای فعالیت‌های صنعتی و معدنی در حریم
جنگل‌ها خودداری شود.
این فعال محیط زیست، بیان کرد: هنگام بروز آفات خطرناک یا دیگر مشکلات در
منطقه به جای سمپاشی گونه‌های درختان جنگلی به روش‌های سنتی کمیته‌ای متشکل از
استادان دانشگاه‌ها و متخصصان مربوط حشره شناسان، گیاه شناسان، بوم شناسان تشکیل و
در مورد چگونگی دفع آفات بر اساس نظر آنان اقدام شود.
طیبی با اشاره به اینکه برای حفاظت از جنگل‌های هیرکانی از هر نوع خطری که
آنها را تهدید می‌کند از تجربیات کشورهایی که سهم جنگل در مقایسه با مساحت آنها
میزان فراوانی است استفاده شود، گفت: با تأمین اعتبار کافی برای استخدام نیروهای
کارآمد، محافظ جنگل‌ها، تقویت یگان‌های محلی و استفاده از پیشرفته‌ترین تجهیزات
رصد جنگل‌ها ضرورت دارد.
وی افزود: از جاده سازی و ورود دام‌ها به جنگل‌های هیرکانی محافظت شده و در
قسمت‌هایی که شمشاد وجود دارد و هم اکنون در حال نابودی هستند جلوگیری می‌شود.
این فعال محیط زیست تصریح کرد: برای شخصیت‌های حقیقی و حقوقی که به صورت
عمدی یا غیر عمد به این ذخایر گرانبها آسیب می‌رسانند مجازات‌هایی بازدارنده تعیین
شود.
طیبی گفت: برنامه جامع صیانت از جنگل‌های شمال کشور که در تاریخ 12 شهریور
1382 از تصویب هیئت محترم دولت گذشته است بازنگری قرار گیرد و عملکرد آن ارزشیابی
شود سپس نکات اساسی به صورت لایحه‌ای برای تصویب به مجلس محترم شورای اسلامی ارائه
شود.
وی با بیان اینکه باید گونه‌های درختان جنگلی در درحال انقراض به دقت
شناسایی و برای حفاظت از آنها از تجربیات متخصصان کشورهای پیشرفته استفاده شود،
گفت: ایجاد یک باغ گیاه شناسی مختص گونه‌های جنگل‌های هیرکانی در سایر نقاط کشور
که شرایط اقلیمی آن مشابه مناطق رویش این گونه‌ها باشد نهایت ضرورت را دارد.
طیبی افزود: در کشور استرالیا از حدود 100 سال گذشته اقدام به ایجاد یک باغ
گیاه شناسی متشکل از اغلب گونه‌های گیاهی منحصر به فرد دنیا که در شرایط آب و
هوایی ملبورن امکان پرورش آنها وجود داشته ساخته شد و این باغ یکی از جاذبه‌های
گردشگری مهم شهر ملبورن است.
وی گفت: همان طور که حفظ آثار باستانی و گنجینه‌های فرهنگی به جا مانده از
هزاران سال گذشته برای معرفی فرهنگ و تمدن این مرز و بوم مهم است صیانت از جنگل‌های
گرانب‌های به جا مانده از دوران سوم زمین شناسی که قدمت آنها مربوط به چندین
میلیون سال می‌رسد و دربردارنده هزاران نوع گونه‌های نادر و منحصر به فرد درختان
جنگلی است، این ذخایر ارزشمند را از روی عدم آگاهی یا صرفاً به دلیل کسب درآمدهای
ناچیز به باد ندهیم که نسل‌های آینده‌مان را نخواهند بخشید.
