زندگی در قلعه طالبان 30مهر-93
در شرایطی که نیروهای نظامی بینالمللی
بعد از ده سال جنگ برای ترک افغانستان آماده میشوند، طالبان حضور پررنگ خود را در
بخشهایی از کشور حفظ میکنند. خبرنگار برنامه پانورامای بیبیسی در یک فرصت
استثنایی به درون پایگاه طالبان راه یافته است؛ پایگاهی که با ماشین تنها کمی
بیشتر از یک ساعت با کابل فاصله دارد.وقتی در یک جاده پرگرد و خاک به سوی
منطقه کوهستانی "دره تنگی" پیچیدیم، تنها ۹۷ کیلومتر با کابل فاصله
داشتیم و درست در عمق قلمروی طالبان بودیم. این دره به عنوان دروازه کابل شناخته
میشود و حملهها به پایتخت از همین نقطه انجام میشود.دره تنگی در ولایت مهم وردک واقع شده
است. جایی که در سالهای اخیر صحنه بیشتر نبردهای شدید میان نیروهای ناتو و طالبان
بوده است. به عنوان کرد.
سی که ده
سال است از افغانستان گزارش میدهد و سابقه ربوده شدن به دست گروهی از جنگجویان
طالبان را در هلمند دارد، خوب می دانستم که این جا منطقه ای خطرناک، به خصوص برای
روزنامهنگاران غربی است.با سید رحمان که خود را رهبر منطقه میداند
و به عنوان فرمانده بدری شناخته میشود، قرار ملاقات داشتم. او که اکنون ۲۷ ساله
است، جنگیدن با نیروهای ائتلاف را از نوجوانی آغاز کرده است، از سال ۲۰۰۱ که
نیروهای نظامی به رهبری آمریکا طالبان را از قدرت پایین کشیدند.او که میخواهد
که قوانین اسلامی در سراسر افغانستان حاکم شود می گوید تا وقتی که آمریکاییها
کشورش را ترک کنند به جنگیدن ادامه میدهد.با اینکه بسیاری از افغانها روشهای
خشونتآمیز طالبان را نمیپسندند والی بدری مدعی است این گروه به "تحمیل
دیدگاه هایش" نیازی ندارد.به گفته او "مردم مسلماناند و
حکومت اسلامی میخواهند. غربیها نمیخواهند اینجا حکومت اسلامی برپا باشد. ما
کسانی را میکشیم که دشمن این سرزمین باشند."باز کردن در به روی یک
گزارشگر فرصتی برای تبلیغات است و والی بدری مشتاق بود منطقه تحت کنترلش را به
نمایش بگذارد.مرا بالای یک تپه برد و به باقی مانده پاسگاه رزمی آپاچی
که زمانی محل استقرار آمریکاییها بود اشاره کرد. پاسگاهی که از سه سال پیش به حال
خود رها شده است.
همه
آنچه که به جا مانده بود به غنیمت برده شدهاند. والی بدری میگوید "حتی سیم
خاردارها را به قبرستانها، مدارس و مساجد دادیم."از
بالای تپه منطقه دیگری هم در دیدرس بود. نقطه ای که در آن آمریکاییها بیشترین
تلفات در یک حمله را در جنگ افغانستان دادند؛ وقتی که طالبان یک هلیکوپتر چینوک
آمریکایی را ساقط کرد و ۳۸ نفر از جمله ۱۷ عضو نیروی دریایی آمریکا کشته شدند.دورتر تنها
چیزی که از حضور ارتش افغانستان باقی مانده یک تپه بود.با این همه ژنرال محمد زهیر عظیمی
سخنگوی ارتش من گفت که ارتش افغانستان، کنترل کامل منطقه وردک را در دست دارد.این در
حالی است که نیروهای طالبان حتی در طول روز، آزادانه در دره تنگی رفت و آمد میکنند.والی
بدری میگوید سربازان افغان به ندرت تن به خطر میدهند مگر این که یک کاروان مجهز
زرهی آنها را همراهی کند.کنترل طالبان بر منطقه به خوبی در مدرسههای
دره تنگی به چشم میآید.مدرسه امام ابوحنیفه ۵۰ معلم و ۱۴۰۰
دانش آموز دارد. کلاسهای ریاضی و علوم هم برگزار میشود اما طالبان حواسشان هست
که آموزشهای مذهبی در مرکز برنامه درسی دانشآموزان باشد.
هیچ دختری در مدرسه و حتی در منطقه دیده نمیشود.
موضع رسمی طالبان این است که ممنوعیت آموزش دختران حالا با انعطاف بیشتری در جریان است و به سرسختی قبل نیست. محمد سالم، سرپرست معلمان صراحتا اعتراف کرد که هیچ مدرسه دخترانهای در منطقه نیست و هیچ برنامهای هم برای ساختن مدرسه دخترانه در منطقه وجود ندارد.در دوران حکومت طالبان در افغانستان، مجازات های خشن و بیرحمانه بسیاری توسط دادگاههای مذهبی اعمال می شد.قطع دست و پا و سنگسار کسانی که رابطه خارج از ازدواج دارند هنوز هم در مناطق تحت کنترل طالبان انجام می شود.در دره تنگی، دادگاهی در مورد اختلاف بر سر یک زمین برقرار بود و والی بدری به تنهایی هم قاضی و هم هیئت منصفه دادگاه بود.او گفت "به لطف خدا تصمیمگیریهای ما بسیار سریعتر از دادگاه عالی کابل انجام میشود. وقتی ما تصمیمی میگیریم، همه چیز تمام شده است. دیگر لازم نیست که در دادگاه بالاتری تقاضای تجدیدنظر کنند."والی بدری میگوید که "به خاطر شریعت و حاکمیت اسلام است که طالبان خودشان را فدا میکنند، با آمریکایی ها می جنگند شهید میشوند و خون میدهند."
در همان حوالی یک پسر نوجوان در حال بازی کردن با یک کلاشینکف بود. پرسیدم با این AK47 چه میخواهد بکند و او خیلی ساده جواب داد: "آدم بزنم." پدرش با افتخار اضافه کرد امیدوار است روزی پسرش "یک مجاهد واقعی" بشود.
والی بدری در صدر فهرست افراد تحت تعقیب این منطقه است. می گوید نیروهای ویژه آمریکایی چندین بار برای کشتن یا دستگیری او حمله کرده اند و بارها توسط هواپیماهای بدون سرنشین هدف قرار گرفته است.
می گوید آخرین حمله نیم متر با او بیشتر فاصله نداشته و در نتیجه آن مجروح و از یک گوش کر شده است: "هر وقت تلفن همراهم را روشن می کنم هواپیماهای بدون سرنشین حمله ور می شوند، بنابراین سعی می کنم از آن استفاده نکنم."
در طول چهار روزی که با طالبان گذراندم اجازه داشتم با افراد مختلفی صحبت کنم. بعضی از آنها دستچین شده بودند و من همیشه از نزدیک زیر نگاه مراقب طالبان بودم.
بعضی از مردم محلی میگفتند از وقفه ای که در وضعیت دائمی جنگی ایجاد شده خوشحالند. اما دیگران از مطرح کردن انتقاداتشان می ترسیدند.
مردی که نمیخواست هویتش فاش شود به من گفت "ما از هر دو طرف میترسیم. هیچ کس نمیتواند حقیقت را بگوید."
پیش از این که آنها را ترک کنم، طالبان با افتخار جنگجویان خود را در مقابل من به رژه واداشت. حتی اینجا هم مردانی که اسلحه و راکتانداز حمل میکردند صورتشان را میپوشاندند از ترس اینکه توسط هواپیماهای بدون سرنشین شناسایی نشوند و مورد حمله قرار نگیرند.قوماندان انتقام، یکی از رهبران نظامی طالبان در دره تنگی با افتخار از به کار گرفتن تکنولوژیهای آمریکایی مثل گوگل ارث برای پیدا کردن اهدافش صحبت می کرد.ادعای این فرمانده با عینک آفتابی اسپرتی که به چشم زده بود و انگلیسی سلیسی که صحبت میکرد این بود که همه دره تنگی در کنترل طالبان است و هدف بعدی تصرف کابل است.
با این همه کابل امروز به یک قلعه نظامی می ماند.
پلیس افغانستان بیش از ۱۵۰ هزار نیرو دارد و نیروهای ارتش ۲۰۰ هزار نفرند با این وجود بسیاری از این نیروها، داخل و بیرون پایتخت مستقر شدهاند.ژنرال عظیمی سخنگوی ارتش مصرانه می گوید استراتژی نظامی طالبان کاملا شکست خورده است.آنگونه که به نظر من می رسد، شاید طالبان ممکن است که به طور موثری کنترل بعضی از مناطق استراتژیک مثل دره تنگی را در دست داشته باشد اما تا حمله تمام عیار به کابل راهی طولانی در پیش دارد.
بدون گرفتن شهرهای بزرگ طالبان نمیتواند کنترل افغانستان را در دست بگیرد.
میرویس طارقی؛ سرهنگ نیروی واکنش سریع پلیس که برای مقابله با شورش آموزش دیده میگوید "نقطه ضعف طالبان این است که از مین، انفجار و حمله انتحاری استفاده میکند".
به گفته او "طالبان آن قدر قدرت ندارد که یک حمله تمام عیار را علیه نیروهای ما به راه بیندازند."
دولت تازه افغانستان، ماه گذشته قراردادی را با ایالات متحده امضا کرد که به آمریکا و بریتانیا اجازه میدهد نیروهای مخصوص و مستشاران نظامی را در افغانستان باقی بگذارند.
با این وجود، در شرایطی که غرب حمایت خود را از افغانستان کم میکند، این خطر به جای خود باقیست که تعداد بیشتری از مردم این کشور مجبور به زندگی تحت کنترل طالبان شوند
منبع: بی بی سی