آیا تغییر اقلیم در بروز سیلاب های اخیر نقش دارد؟۸-آذر-۱۴۰۰
ایسنا/مازندران طوفان، سیل، خشکسالی و آتشسوزیهای شدید در جنگلها همه حاکی از تغییراتی غیر معمول با سرعتی بالا در جو زمین است. تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی امروزه به یکی از مهم ترین چالشهای زیست محیطی تبدیل شده که تمام کشورهای جهان از جمله ایران را تحت تاثیر قرار میدهد و مقابله با این تغییرات نیازمند اقدامات جهانی است.
برخی از راهبردهای پیشنهادی از قبیل حفاظت از منابع آب، مدیریت به هم پیوسته منابع آب سطحی و زیرزمینی، بهبود وضعیت تامین و استفاده از منابع آب، مدیریت خشکسالیها، بهبود وضعیت بهرهبرداری از مخازن، بازچرخانی آب برای تامین نیازهای روز افزون، تولید محصولاتی که نیاز آبی کمتری داشته و اعمال سیاستهای اقتصادی و مدیریتی که به کاهش میزان مصرف آب میانجامد تاثیر به سزایی در کاهش اثرات سو این پدیده دارد.
برکسی پوشیده نیست که در کنار اقدامات سازهای، بهرهگیری از اقدامات غیرسازهای از اهمیت انکارناپذیری برخوردار است. یکی از اقدامات غیر سازهای موثر که با هدف جلب مشارکت همه نهادهای دخیل در امر مدیریت منابع آب توسط وزارت نیرو در سالهای اخیر انجام شده است، تشکیل کارگروه سازگاری با کم آبی با مشارکت وزارتخانههای مختلف از قبیل وزارت جهادکشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نیرو، وزارت کشور، سازمان حفاظت از محیط زیست، سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان هواشناسی کشور است. علاوه بر این، آموزش همگانی و توسعه ظرفیتسازی نقش انکار ناپذیری در مدیریت غیر سازهای منابع آب دارد.
یداله یوسفی دکترای تخصصی جغرافیای طبیعی – اقلیم شناسی و عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه مازندران در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: گرم شدن زمین بر اثر بارش ها بر اساس منابع موجود اثرات قابل توجهی دارد که می تواند بر میزان بارش سالانه و میزان بارش هایی که در یک رخداد بارش وجود دارند و تعداد روزهای بارشی خود را نشان دهند.
وی تصریح کرد: گرم شدن زمین در جو و سطح کره زمین و تمامی اجزایی که برروی سیستم پیچیده آب و هوا نقش آفرین هستند اثرگذار است که این تغییرات بازخوردش را روی آب و هوا نشان خواهد داد.
عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه افزایش آلاینده های صنعتی به دلیل ایجاد ترکیبات جوی و تغییر در موازنه انرژی باعث گرم شدن کره زمین می شود که به اصطلاح به آن پدیده گلخانه ای گفته می شود، خاطرنشان کرد: میزان گرمایی که در کره زمین به وجود آمده به واسطه افزایش آلاینده های جوی است و هرقدر این میزان بیشتر باشد غلظت گازهای گلخانه ای افزایش و دمای بالاتری را خواهیم داشت که این گرم شدن و افزایش دما خود نوعی تغییر اقلیم است که بازخوردهای خاص و نتایج خاص را به همراه دارد.
یوسفی با بیان اینکه تغییر در میزان بارش ها نوعی تغییر اقلیم است،افزود: اگر میزان سیلاب ها افزایش پیدا نکند می توان گفت که تغییر اقلیمی رخ نداده اما این نمونه از شرایط آب و هوایی کره زمین یعنی افزایش سیلاب ها و خشکسالی ها خود نشان دهنده تغییر اقلیم است.
وی ادامه داد: ایجاد تغییر پذیری های بیشتر باعث خواهد شد که زمانی بارش ها از میزان میانگین بالاتر می رود به سیلاب تبدیل می شود و چنانچه از این میزان میانگین نزول کند تبدیل به خشکسالی می شود که بدون شک یکی از پیامدهای تغییر اقلیم نظم کمتر پدیده های جوی خواهد بود.
عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه مازندران معتقد است به جای بررسی تغییرات اقلیم باید بر مدیریت منابع آبی متمرکز شد چراکه مدیریت منابع آب حتی علیرغم تغییرات اقلیمی می توان مشکلات را حل کرد و چنانچه اگر تغییرات اقلیمی صورت نگیرد و مدیریت درست منابع آبی هم نداشته باشیم شرایط برای زندگی روی کره زمین دچار چالش خواهد شد.