گزیده خبرهای 12 خرداد-94 قسمت -5
بیش از 250 سال پیش، در این کویر آفتابی با خانههای کاهگلی، اجداد خانواده سلطنتی سعودی و یک واعظ بنیادگرای مطرود ائتلافی را شکل دادند که باعث تشکیل کشوری به نام عربستان سعودی شد. کاخ سعودی در ازای برتری سیاسی از دکترین شیخ محمد بن عبدالوهاب حمایت کردند و به جهاد علیه کسانی پرداختند که دیدگاه آنها را رد میکردند.آنها پس از مدتی کنترل بیشتر شبهجزیره عربستان را به دست گرفتند. آن ائتلاف زمینه شکلگیری دولت سعودی را فراهم آورد؛ دولتی که در سالهای اخیر از ثروت نفتی خود برای پراکندن آن دکترین عجیب و غریب که «وهابیت» نام گرفت، استفاده کرد. اکنون، آن مکانی که در وسط کویر با کاهگل ساخته شده بود و با نور شدید آفتاب پخته و زادگاه وهابیت شد، به یک مکان توریستی تبدیل شده است.در درون یک مجتمع عظیم در حومه ریاض که مملو از پارک، رستوران و کافی شاپ است، صدها کارگر در حال بازسازی آن کاخهای کاهگلی و تبدیل آن به موزه هستند که روزگاری اقامتگاه خاندان سعود بود. در همان حوالی ساختمان جالبی وجود دارد که محل اقامتگاه شیخ بود. این پروژه در برههای حساس کلید خورده است. قیامهای مردمی و جنگهای داخلی نظم منطقهای را به هم ریخته است؛ کاهش قیمت نفت بر پیکر بودجه دولتی ضرباتی وارد آورده است؛ و بار دیگر این پادشاهی از سوی بسیاری متهم به ترویج شاخهای از اسلام شده که بسیار شبیه به داعش است. توسعه شهر «درایه» پروژهای است که از دوران سلمان آغاز شده است. او درصدد است تا اصالت و جذابیتی بیابد تا تاثیر و حاکمیت ملی خانواده سلطنت را بیش از پیش تقویت کند. به گفته پیمانکاری که نام خود را بیان نکرد، کل هزینه این مکان تاریخی حدود نیم میلیارد دلار تخمین زده شده و قرار است ظرف دو سال افتتاح شود. به گزارش نیویورکتایمز، آن پیمانکار به این دلیل از ذکر نام خود خودداری ورزید که هنوز بودجه لازم برای ساخت این مکان عمومی تهیه نشده است. مقامهای سعودی امیدوارند این پروژه «شهروندان را به گذشتهشان» پیوند دهد. آنها درصدد هستند تا «تفسیرهای اشتباهی را که از اندیشههای شیخ عبدالوهاب شده است، تلطیف کنند». نیویورکتایمز مینویسد: «در حالی که وهابیت پیروانی در جهان دارد، اما بسیاری از مسلمانان از وهابیون بیزارند؛ چرا که آنها شیعیان و هر گروه غیرسنی دیگر- شامل مسیحیان و یهودیان و... – را کافر میدانند. بسیاری از مسلمانان بر این باورند که آبشخورهای فکری داعش و القاعده هم ریشه در دیار آلسعود دارد.» این گزارش میافزاید:«برخی دیگر بر این باورند که ترویج وهابیت از سوی عربستان در خارج از این کشور به مثابه سوخت ایدئولوژیک برای گروههایی مانند القاعده و داعش است. سعودیها اما این دیدگاه را نمیپذیرند.»عبدالله الرکبان، از مقامهای کمیسیون عالی برای توسعه ریاض و پروژههای آن سوی دریاها، میگوید: «برای سعودیهایی که در زمانه فعلی زندگی میکنند مهم است بدانند که دولتشان از کجا آمده و ریشه در کجا دارد؛ باید بدانند آن مکان حفظ شده و بر پایه تساهل، راستی، درستی و احترام بنا شده است». قرار است «بنیاد عبدالوهاب» به مرکز مطالعات بینالمللی تبدیل شود. این نشان میدهد که عربستان هنوز به آموزههای شیخ وفادار است و هنوز در صدد پراکندن آن در دنیاست. با این حال، بسیاری از اندیشمندان معتقدند که در آموزههای عبدالوهاب نمیتوان نشانی از تساهل یافت؛ همان تساهلی که رهبران سعودی از آن دم میزنند. دیوید کومینز، استاد تاریخ در دانشکده دیکینسون که کتابی هم در مورد وهابیت نوشته میگوید: «اگر کسی با آموزههای او در مورد یکتاپرستی موافق نباشد یا باید تغییر دین دهد یا باید بر او چیره شد.» به گزارش نیویورکتایمز، در قرن 18 حس داشتن «ماموریت الهی» مزیتی به خاندان سعودی میداد که براساس آن بر نبردهای قبیلهای که عربستان را در خود فرو برده بود، غالب آمدند. برخی این ایدئولوژی را جذاب یافتند و رهبری سعودیها را پذیرفتند. شیعیان حملات خشونت بار وهابیون به کربلا در سالهای اول قرن 19 را به یاد میآورند. پس از اینکه سعودیها کنترل خود بر شهرهای مقدس مکه و مدینه را گسترش دادند امپراتوری عثمانی وارد میدان شد و اولین دولت سعودی را ساقط کرد و پایتخت آنها در «درایه» را تار و مار کرد. اعضای باقی مانده خاندان سعود به ریاض منتقل شدند همان جایی که ملک عبدالعزیز بن سعود- پدر سلمان، پادشاه فعلی- دولت مدرن سعودی را در سال 1932 پایه گذاشت. او با شیخ عبدالوهاب ائتلافی تشکیل داد که هنوز ادامه دارد.برخی کارشناسان میگویند علاقهای که خاندان سلطنت به «درایه» دارد؛ بیشتر سیاسی است تا اینکه مساله حفظ یک بنای تاریخی در میان باشد. آنها خاطر نشان میسازند که حکومت سعودی بسیاری دیگر از مکانها و آثار تاریخی را فراموش کرده یا نابود کرده است. «عرفان علوی»، مدیر بنیاد تحقیقاتی میراث اسلامی، میگوید بسیاری از مقبرهها و مکانهای تاریخی که از دوران صدر اسلام بازمانده بود، حتی بسیاری از مکانهای تاریخی بازمانده از امپراتوری عثمانی در این کشور نابود شده است. حال چگونه خاندان سلطنت ادعای حفظ بناهای تاریخی دارد؟ «مداوی الراشد»، استاد مدعو در مدرسه اقتصادی لندن که صاحب کتابی در مورد تاریخ عربستان است، میگوید خاندان سلطنت میکوشد تا مشروعیت خود را با ایجاد چنین مراکزی تقویت کند. خاندان سعود اکنون با بزرگترین چالش موجودیتی از بدو تاسیس این کشور روبهرو بودهاند: داعش. اگرچه بهار عربی میرفت تا جوانههای دموکراسی در جهان عرب را بشکفد اما محصول این بهار داعش بود که اکنون بزرگترین تهدید برای بقای فرزندان سعودی است. الراشد میگوید: «خاندان سعودی نسبت به درایه بینهایت حساس است؛ چراکه میخواهند بگویند شبهجزیره عربستان پیش از ما تاریخی نداشت و این ما بودیم که این خطه را دارای تاریخ کردیم.»اکنون «درایه» به قلب تپنده خاندان سعود تبدیل شده است. بازدیدکنندگان همچنین خواهند توانست از منطقه قدیمی به نام «طُرَیف» هم بازدید کنند؛ منطقهای که در سال 2010 در زمره میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. «ترکی الشطری»، عضو برجسته از خاندان مفتیها در عربستان میگوید:«فرانسه بر انقلاب بنا شده، آمریکا بر اندیشههای پدران بنیانگذار شکل گرفته و عربستان سعودی هم بر ماموریت به اصطلاحالهی شیخ عبدالوهاب بنا شده است». نیویورک تایمز مینویسد:« آنها نمیخواهند بپذیرند که شیخ تساهل نداشت یا نمیخواهند از شباهتهای او با داعش سخن به میان آورند.»
در حالی که نرخ جدید بنزین در هفته گذشته قطعی شد و به صورت یکسان و با قیمت 10 هزار ریال به خودروها عرضه می شود، هنوز پیشنهادهایی برای افزایش بیشتر قیمت مطرح است. به گزارش ایرنا، از شامگاه پنجم خردادماه، واریز سهمیه بنزین خودروها متوقف و عرضه این فرآورده نفتی به نرخ یکسان آغاز و بر این اساس، قیمت هر لیتر بنزین معمولی ١٠ هزار ریال، هر لیتر بنزین سوپر 12 هزار ریال و گازوییل سه هزار ریال تعیین شد. کارشناسان می گویند، آزادسازی قیمت بنزین به صورت چشمگیری از قاچاق و ویژه خواری این فرآورده با ارزش جلوگیری می کند و می تواند زمینه بهینه سازی مصرف سوخت در کشور را فراهم کند. در این میان، برخی کارشناسان و مقامات صنعت نفت معتقدند که تعیین نرخ 10 هزار ریال برای بنزین تا یک سال آینده، مناسب نبوده و باید قیمت ها افزایش بیشتری داشته و نرخ نیز به صورت هفتگی اعلام شود. «نصرت الله سیفی» مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت می گوید: قیمت بنزین مصوب شده می توانست بالاتر از قیمت کنونی باشد زیرا این قیمت هنوز کم است. وی با بیان اینکه قیمت بنزین می توانست به قیمت فوب نزدیکتر شود، نرخ تعیین شده بنزین واقعی نبوده و قابل هضم برای جامعه است، افزود: در قانون هدفمندی یارانه ها آمده که قیمت حامل های انرژی باید ٩٠ درصد فوب خلیج فارس باشد، بنابراین قانون هدفمندی را برای بنزین می توانستیم امسال تمام کنیم و به قیمت فوب خلیج فارس که حدود ١٤ هزار ریال است، برسانیم. سیفی با اشاره به واقعی سازی قیمت بنزین، یادآور شد: در صورتی که قیمت بنزین واقعی می شد، یکی از حامل های انرژی به قیمت فوب خلیج فارس نزدیک می شد و برای دیگر حامل های انرژی برای رسیدن به قیمت تمام شده آنها، برنامه ریزی لازم صورت می گرفت. مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت با بیان اینکه وقتی قیمت ها درست باشد، مدیریت مصرف سوخت نیز درست می شود، اظهار داشت: تنظیم روابط، پایه ای دارد که اگر آن پایه اشتباه باشد، تنظیم روابط نیز مشکل دار می شود.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون رابطه میان تاکسی و مسافر، خودروساز و خریدار و تعمیرکار به دلیل حالت یارانه ای بودن، مشخص نیست، ادامه داد: اگر قیمت بنزین واقعی شود مردم سعی می کنند در صورت امکان کارهایشان را از طریق تلفن انجام دهند که بسیاری از تنظیمات روابط جامعه بستگی به این عوامل دارد. سیفی درباره رابطه تأثیر افزایش قیمت بنزین با مصرف در جامعه، تصریح کرد: هم اکنون با افزایش قیمت بنزین، تأثیری در مصرف و ترافیک شهر مشاهده نمی شود، پس مشخص است که قیمت تعیین شده بنزین واقعی نبوده و برای جامعه قابل هضم است، این بدان معناست که جامعه توانسته قیمت بنزین 10 هزار ریالی را در روابط اقتصادی هضم کند، از این رو می توان گفت مشکلی وجود ندارد و خیابان ها خلوت تر نشده اند. «ابوالقاسم حکیمی پور» عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز با نادرست خواندن تعیین قیمت سالانه برای بنزین، خواستار اعلام هفتگی قیمت این فرآورده نفتی شد. وی با بیان اینکه اگر قیمت ها هفتگی اعلام شود با توجه به عرضه بنزین در بورس جهانی می توان قیمت آن را کنترل کرد، اظهار داشت: به جای استفاده از روش های سنتی که قیمت ها هر سال افزایش یابد و تغییری در مصرف ایجاد نشود و تنها سبب ایجاد موجی از افزایش قیمت کالاها و خدمات و فشار بر اقشار آسیب پذیر شود، قیمت ها هفتگی اعلام شود. عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: هیچ کشوری در دنیا نرخ بنزین را برای یکسال تعیین و اعلام نمی کند زیرا اگر نرخ این فرآورده نفتی هفتگی اعلام شود از افزایش سه تا پنج درصدی تورم نیز جلوگیری خواهد شد. به گفته سخنگوی دولت، پیش از این پیشنهادهایی برای تعیین نرخ 15 هزار ریال برای هر لیتر بنزین مطرح شده که رییس جمهوری با آنها مخالفت کرده است.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون رابطه میان تاکسی و مسافر، خودروساز و خریدار و تعمیرکار به دلیل حالت یارانه ای بودن، مشخص نیست، ادامه داد: اگر قیمت بنزین واقعی شود مردم سعی می کنند در صورت امکان کارهایشان را از طریق تلفن انجام دهند که بسیاری از تنظیمات روابط جامعه بستگی به این عوامل دارد. سیفی درباره رابطه تأثیر افزایش قیمت بنزین با مصرف در جامعه، تصریح کرد: هم اکنون با افزایش قیمت بنزین، تأثیری در مصرف و ترافیک شهر مشاهده نمی شود، پس مشخص است که قیمت تعیین شده بنزین واقعی نبوده و برای جامعه قابل هضم است، این بدان معناست که جامعه توانسته قیمت بنزین 10 هزار ریالی را در روابط اقتصادی هضم کند، از این رو می توان گفت مشکلی وجود ندارد و خیابان ها خلوت تر نشده اند. «ابوالقاسم حکیمی پور» عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز با نادرست خواندن تعیین قیمت سالانه برای بنزین، خواستار اعلام هفتگی قیمت این فرآورده نفتی شد. وی با بیان اینکه اگر قیمت ها هفتگی اعلام شود با توجه به عرضه بنزین در بورس جهانی می توان قیمت آن را کنترل کرد، اظهار داشت: به جای استفاده از روش های سنتی که قیمت ها هر سال افزایش یابد و تغییری در مصرف ایجاد نشود و تنها سبب ایجاد موجی از افزایش قیمت کالاها و خدمات و فشار بر اقشار آسیب پذیر شود، قیمت ها هفتگی اعلام شود. عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: هیچ کشوری در دنیا نرخ بنزین را برای یکسال تعیین و اعلام نمی کند زیرا اگر نرخ این فرآورده نفتی هفتگی اعلام شود از افزایش سه تا پنج درصدی تورم نیز جلوگیری خواهد شد. به گفته سخنگوی دولت، پیش از این پیشنهادهایی برای تعیین نرخ 15 هزار ریال برای هر لیتر بنزین مطرح شده که رییس جمهوری با آنها مخالفت کرده است.
در پی درگذشت همشیره حضرت آیتالله حاج شیخ یوسف و حضرت آیتالله حاج شیخ حسن صانعی، آیتالله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام پیام تسلیتی صادر کرد. متن پیام به شرح ذیل است:
«انالله و اناالیه راجعون» حضرت آیت الله حاج شیخ یوسف و حضرت آیت الله حاج شیخ حسن صانعی ..درگذشت همشیره مکرمه را به شما بزرگواران و خاندان محترم تسلیت میگویم. با آرزوی علوّ درجات برای آن فقیده سعیده، صبر و اجر بازماندگان را از درگاه خداوند خواستارم. اکبر هاشمی رفسنجانی .رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
«انالله و اناالیه راجعون» حضرت آیت الله حاج شیخ یوسف و حضرت آیت الله حاج شیخ حسن صانعی ..درگذشت همشیره مکرمه را به شما بزرگواران و خاندان محترم تسلیت میگویم. با آرزوی علوّ درجات برای آن فقیده سعیده، صبر و اجر بازماندگان را از درگاه خداوند خواستارم. اکبر هاشمی رفسنجانی .رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
حیدر عبادی، نخستوزیر عراق میگوید که دلیل پیشرویهای گروه داعش در عراق، ناکامی جامعه جهانی در حمایت از این کشور است.عبادی افزود که جامعه جهانی در عمل حمایت چندانی از عراق در مبارزه با داعش نکرده و تحریمهای وضع شده علیه ایران و روسیه، کار عراق را برای خریدن سلاح دشوار کرده است.نخستوزیر عراق گفت: "پول ما در بانک است، اما نمیتوانیم سلاح بخریم. ما خواهان دریافت سلاح نیستیم تنها به ما اجازه دهند که به راحتی سلاح بخریم."نخستوزیر عراق که در نشست راههای مقابله با داعش در پاریس سخن میگفت، هشدار داد که ورود جنگجویان خارجی به کشورش در حال افزایش است.عبادی گفت که عراق به حمایت نیاز دارد، اما کمک چندانی دریافت نکرده است. او افزود صحبت زیادی در باره حمایت از عراق میشود، اما در عمل چیز زیادی دیده نشده است.عبادی تاکید کرد که ائتلاف به رهبری آمریکا نتوانسته به رغم اعزام صدها مشاور نظامی غربی و حملات هوایی علیه مواضع داعش، جلوی پیشروی نیروهای آنها را بگیرد.سوریه، ایران و روسیه به این نشست دعوت نشدهاند.هر دو کشور ایران و روسیه به دولتهای سوریه و عراق برای مقابله با داعش کمک میکنند.وزیران امور خارجه ۲۰ کشور در نشست پاریس برای گفتوگو در باره راههای مقابله با داعش حضور دارند.نیروهای داعش در عراق و سوریه به پیشرویهای خود ادامه داده و اخیرا موفق شدهاند مناطق بیشتری را تحت کنترل در آورند.نیروهای داعش ماه پیش شهر رمادی در استان انبار را تصرف کردند. آنها در سوریه نیز شهر پالمیرا (تدمر) را تحت کنترل خود در آوردند.
دفتر دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر انتصاب رضایی بر ستاد کل نیروهای مسلح را تکذیب و اعلام کرد: اخبار مرتبط با محسن رضایی صرفا از پایگاه اطلاع رسانی وی قابل استناد است. متن این اطلاعیه به شرح زیر است: بسمه تعالی .اخیراً شایعاتی مبنی بر سپردن مسئولیت جدیدی در نیروهای مسلح به دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در رسانهها منتشر شده است که بدینوسیله تکذیب میشود. ایشان همانطور که بارها اعلام کردهاند خود را سرباز رهبر عظیم الشان انقلاب می دانند و هماکنون در حال مشاوره و کمک به نیروهای مسلح هستند و هیچ تصمیم دیگری گرفته نشده است. از رسانه های گروهی و فعالان رسانههای اجتماعی، درخواست میشود که ضمن رعایت اصول اخلاق رسانهای، انتشار اخبار مرتبط با محسن رضایی را از طریق پایگاه اطلاعرسانی شخصی ایشان و یا پایگاه اطلاع رسانی مجمع تشخیص مصلحت نظام پیگیری کنند. یادآور می شود اخبار مرتبط با فرمانده کل قوا تنها در صورت انتشار در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، قابل استناد است. بدیهی است، دفتر محسن رضایی در صورت ادامه تخلفات و شایعه پراکنیها، پیگرد رسانههای خاطی، را از حقوق قانونی خویش میداند. دفتر دکتر محسن رضایی