طوفان حارهای و جنب و جوشی به وسعت بحران در سیستان و بلوچستان۱۰-مهر-۱۴۰۰
زاهدان- ایرنا- مسوولان، مدیران و تمامی نهادهای دولتی و غیردولتی از دیروز که زبانههای طوفان حارهای شاهین خود را به سواحل دریای عمان رسانده در آمادهباش کاملند و برای مدیریت بحران تلاش میکنند.
به گزارش ایرنا، طوفانهای دریایی حارهای پدیدهای که با افزایش درجه حرارت در عرضهای نزدیک به استوا ایجاد شده به صورت سیلیکونهای چرخنده در اقیانوسها حرکت کرد و به خشکیهای حوالی جنوب سیستان و بلوچستان رسید در این حال که در طول تاریخ کشورمان پدیده نادری است بادهایی با سرعت بسیار زیاد و امواج بزرگ در سواحل خودشان را برای راه انداختن معرکهای سخت در چابهار آماده کردند.
یادمان نرفته در همین خرداد سال ۸۶ بود که توفان چرخند گونو از محل اقیانوس هند به سمت دریای عمان و خلیج فارس تغییر مسیر داد و با ورود به خشکی، استانهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان را بیبهره نگذاشت همان سالها نیز تمام کارشناسان هواشناسی و متخصصان امر بارش ۲۷۱ میلیمتری تنها در ۲ روز را اتفاقی بیسابقه دانستند.
توفان شاهین هم قبل از اینکه بیاید و همه را بهرهمند کند ردپایش پیدا بود در واقع توفانهای شدید گرمسیری ناشی از مناطق کم فشار یا فروبارند که به صورت چرخشی حرکت میکنند و به سرعت و شدت قابل توجه در مسیر خود یادگاریهای زیادی به جا میگذارند و هر جا هم اسمی دارند مثلا اگر از اقیانوس هند باشند "حارهای" از مناطق شمال غرب اقیانوس آرام "تایفون" و دراقیانوس اطلس "هاریکن" نامیده میشوند.
چندین روز پیش که نقشههای پیشیابی و تحلیل تصاویر ماهوارهای را از اداره هواشناسی سیستان و بلوچستان گرفتیم و به آنها نگاهی انداختم و نظر کارشناسان این سازمان را جویا شدم همه به اتفاق از وقوع بارش رگبار و رعد و برق و وزش باد شدید با سرعت بیش از ۱۱۰ کیلومتر در ساعت، افزایش ارتفاع موج به سه متر در ساحل و ۶ متر در فراساحل ، بالا آمدن آب و وقوع سیلاب در سواحل و صاعقه به عنوان اثرات این توفان در منطقه اشاره کردند.
قبل از آنکه به حال و احوال چابهار و شرایطتش برسیم و از توفان حارهای شاهین بگوییم ابتدا باید بدانیم که توفانهای حارهای پدیدهای نبوده که برای کشورمان اتفاق جدیدی حساب شود اما چه جدید چه قدیم این پدیده از این اتفاقات شوخیبردار نیست آن هم در جنوب سیستان و بلوچستان جایی که بسیاری از مردمانش حاشیهنشین و روستا نشین اند و خانههای مستحکم ندارند و حافظه تاریخیمان هم سیل ۹۸ را فراموش نکرده است؛ مسوولان سیستان و بلوچستان هم به خوبی به این موضوع واقف بودند از چند روز پیش هشدارهایشان را آغاز کردند ابتدا هواشناسی با نقشههای دقیق و پیش بینیهای تحلیلی از وقوع این اتفاق و بحرانهایش گفت بعد از آن ستادهای مدیریت بحران در مرکز استان و چابهار تشکیل شد و از استاندار گرفته تا گروههای مردمی، جهادی، بسیج، سپاه و همه و همه خودشان را برای این شاهین خطرناک آماده کردند تا چابهار به دندان این توفان بی رحم شکار نشود.
در سواحل دریای عمان چه میگذرد
مسوولان سیستان و بلوچستان از دیروز صبح در آمادهباش کامل به سر میبرند شرایط در چابهار کاملاً برای یک مدیریت بحران آغاز شده از همان حوالی ساعت ۶ بعد از ظهر دیروز اطلاعرسانی به صورت دقیق برای مردم منطقه صورت گرفت خبرنگاران میدانی ایرنا در چابهار از بلندگوهایی گفتند که در این منطقه به مردم هشدار میدادند و به همه گفتند کسانی که جای امنی دارند به آنجا بروند و برای حاشیهنشینان و کسانی هم که وضعیت سرپناهی خوبی نداشتند اتوبوسهای خط واحد مهیا برای بردن مردم به سمت سولهها و مکانهای آماده شده برای اسکان شدند سولههایی که به روایت همین خبرنگاران از نور و تهویه مناسبی برخوردار نبودند و بیشتر مردم شب را در بیرونش سپری کردند.
خبرنگار میدانی ایرنا در چابهار از حال و احوال مردم در این شرایط گفت که ابتدا جمعیت زیادی از مردم این توفان را باور نداشتند و فکر میکردند اتفاقی نمیافتد ولی حوالی ساعت ۵ صبح توفان حارهای شاهین آن رویش را نشان داد و بارش و وزش شدید باران و باد آغاز شد.
این خبرنگار در ادامه روایت میدانی خود از چابهار به تکاپوی مردم برای خرید پلاستیک و در امان نگهداشتن خانه و کاشانهشان اشاره کرد و فضای شهر را پر از نیروهای امدادی، هلال احمر، سپاه، بسیج، خیران و مردمی توصیف کرد که برای مدیریت بحران در خط مقدم حضور داشته و دارند.
مدیریتی برای بحران
برای مدیریت بحران از روزها قبل تصمیمات گرفته شده بود گویا این بار کسی برای لحظات دقیقه نود اعتقادی نداشت و همه آماده بودند تا برنامهریزی و اتفاقات را مدیریت کنند از پنجشنبه هشت مهر که صدور سطح بالاتر هشدار جوی سازمان هواشناسی کشور بیان شد و سازمان هواشناسی سیستان و بلوچستان اطلاعیه پشت اطلاعیه صادر کرد، حمیدالدین یوسفی فرماندار کُنارک در جنوب سیستان و بلوچستان گفته بود که تمامی صیادان از رفتن به دریا تا اطلاع ثانوی ممنوع شدهاند و اداره شیلات برای اطلاعرسانی و انتقال تمامی قایقهای سواحل این شهرستان به جای امن اقدام کند.
در همان هشتم مهر معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار ویژه چابهار نیز گفته بود که باتوجه به احتمال توفان شدید همه ادارات و دستگاههای اجرایی در حالت آمادهباش کامل بوده و مرخصی همه مدیران و کارشناسان مرتبط تا پایان بحران احتمالی لغو شد.
رحمدل بامری در همان روز از مدیران هواشناسی و ستاد مدیریت بحران خواست گزارش و وضعیت بحران آب و هوا را به صورت مرتب به فرمانداری ارسال کنند و همچنین از طریق رسانهها و فضای مجازی به اطلاع مردم و اعضای ستاد بحران برسد.
جمعه نهم مهر مدیریت بحران رنگ جدیتری به خود گرفت در مرکز سیستان و بلوچستان به ریاست حسین مدرس خیابانی استاندار این استان ستاد مدیریت بحران تشکیل شد و معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان در این نشست گفت: نخستین چیزی که دارای اهمیت بوده جان شهروندان است از این رو تمام آمادگیها برای بحران توفان حارهای پیشرو در بالاترین سطح باید انجام شود.
منصور بیجار ادامه دادکه برای ما خیلی مهم است که این توفان خسارت جانی به هیچ وجه نداشته باشد و خسارت مالی در حداقل ممکن باشد.
دیروز مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان با اشاره به اقدامات مقابلهای با توفان در جنوب استان گفت: قطعا محدودیت تردد در طول جادهها را خواهیم داشت و ساکنان مناطق جنوبی خروج از منازل، حضور در مناطق پرخطر و از اطراق در اطراف رودخانهها خودداری کنند تا حادثهای پیش نیاید.
علیرضا شهرکی با بیان اینکه امکانات و ماشینآلات مورد نیاز اقداماتی بحران توسط دستگاههای اجرایی به منطقه منتقل شده و مدیران اجرایی هم در همان محل وقوع توفان مستقر هستند افزود: نیروهای امدادی و خدماتی هم به صورت آمادهباش در منطقه حضور دارند و به مردم اعلام کردیم که فرصتی برای تامین نان و مایحتاج عمومی آنهاست مراجعه و اقدام کنند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار نیز دیروز از آمادگی ۶ پایگاه پشتیبانی و ۸۳ نوع ماشینآلات سنگین برای مقابله با توفان حارهای خبر داد؛ عبدالرحیم کردی با اشاره به اینکه ایستگاههای پشتیبانی در روستاهای تیس، مرادآباد و کمب، اطراف بازار قدیم، روستاهای وشنام و کمبلها، دوراهی ریمدان، پاسگاه رمین راهاندازی شده است گفت: روند اسکان افراد بیخانمان و اقشار آسیبپذیر با استفاده از ظرفیت نیروهای مردمی آغاز شده است.
او به کامیون لازم برای انتقال قایقها اشاره کرد و افزود: نقاط به گونهای انتخاب شدهاند که در کمترین زمان ممکن به کل محدوده شهری سرویس دهند، با توجه به شرایطی که حاشیه نشینان شهر چابهار دارند، در محلههای کمب، رمین، دشتیاری، دوراهی نوبندیان ،کنارک ، زرآباد و مرادآباد یک جمعیت برای کمکرسانی حضور دارند.
معاون امور عمرانی فرمانداری چابهار نیز به اقدامات مدیریتی این شهرستان در مقابله با توفان اشاره کرد و گفت: گزارش لحظه به لحظه هواشناسی به ستاد و اعلام درفضای مجازی جهت اطلاع عموم مرتب در حال انجام است و همچنین اطلاع رسانی به مردم از طریق رسانه های ارتباط جمعی و فضای مجازی برای مراقبت و استحکام منازل مسکونی وماندن درخانه و همینطور در صورت ناامن بودن منازل مراجعه به فضاهای عمومی که از قبل تدارک دیده شده، انجام شده است.
عبدالغفور هوت با اشاره به اینکه مسیرهای منتهی به ساحل بسته شده و هشدار باش های لازم برای پرهیز از رفتن به ساحل و جلوگیری از تردد صادر و عملی شده است افزود: اطلاع رسانی درخصوص عدم تردد شناورها به دریا وهدایت شناورها وقایقها به نقاط امن ازطریق تعاونی لنج داران، شیلات، اداره بنادر و دریابانی انجام شده و تشکیل جلسات داخلی توسط ادارات بنادر و دریانوردی، شیلات، شهرداری و کلیه ادارات مرتبط اجرایی برگزار شده است.
وی به تجهیز و آمادگی تیمهای امداد ونجات هلال احمر و فعالین وخیرین مردمی در سطح منطقه خبر داد و خاطرنشان کرد: تمامی سالن های ورزشی وسالن های ویژه دانشگاه دریانوردی، اداره بنادر، منطقه آزاد و بطورکلی فضاهای عمومی و مساجد برای استفاده عموم که منازلشان در خطر سیل قرار دارد، بازگشایی و آماده شده اند.
وی به تشکیل جلسات ستاد توسط بخشداران در بخشها و دهیاران در سطح روستاها اشاره و بیان کرد: آماده نمودن افکار عمومی برای مقابله ومواجهه منطقی با طوفان ازطریق فضای مجازی و رسانه های جمعی یکی از اقدامات مهم برای آگاهی سازی بیشتر بوده است.
معاون عمرانی فرمانداری چابهار گفت: مسیر دفع آب، جداول، معابر، پلها و مسیلهای داخل شهر و همینطور اصلاح اشجار در معرض خطر توسط شهرداری انجام شده و تیمهای اداره برق برای رفع قطعی وافتادگی تیرهای برق احتمالی و اداره اب فاضلاب درصورت قطعی اب تجهیز شده اند.
وی به استقرار تیمهای راهداری در محورها و باز کردن مسیر آب، پلهای جاده ای بین شهری شهرستان توسط اداره راهداری وحمل ونقل جاده ای اشاره کرد و گفت: جلسات کمیته امنیتی و آمادگی واحدهای نظامی وانتظامی برای کمک رسانی درصورت اسیب های احتمالی ناشی از طوفان تشکیل شده است.
بعد از تمام هشدارها و اتفاقات ستاد مدیریت بحران برای مدارس، ادارهها و جاهای مختلف تعیین تکلیفهایی کرد و در اطلاعیههایی از تعطیلی این واحدها و برگزاری مدارس به شکل مجاز صرف خبر دادند.
آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، بنیاد مسکن، توزیع برق هر کدام اطلاعیههای جداگانهای زدند و از قطعی که پیش خواهد آمد گفتند و به مردم هشدار دادند آب ذخیره کنند و منتظر قطعی های چند ساعته برق باشند و بنیاد مسکن هم از گروه ضربتی که تشکیل داده خبر داد؛ برای روستاها و عشایر هم تصمیماتی گرفته شد دستور تخلیه روستاهای در معرض خطر توفان حارهای جنوب این استان از سوی دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان صادر شد و به عشایر تاکید شد دامهایشان را در مکانهای امن نگه دارند تا خدای نکرده هستیشان به باد نرود.
میآید و میرود
مثل تمام آمدنها این آمدن طوفان هم رفتنی دارد اما باید دید چه رفتنی باید دید بعد از گذشت شرایط بحرانی آیا همه چیز به خوبی پیش رفته یا نه؟ از دیروز تا الان که شرایط بحرانی جنوب استان به همه ثابت شده تصمیمات فعلا به موقع گرفته شده است اول از همه مردمی که باور نمیکردند وقوع توفان را باور کردهاند و مسوولان هم هر کدام گوشهای از کار را گرفتهاند تا خسارت جانی که به هیچ وجه و خسارت مالی در حداقل میزان ممکن خودش باشد.
اما با همه این موارد امید است بسیج همگانی اقدامات و نیروهای دولتی و مردمی اتفاقات خوبی را در منطقه رقم بزند و در روزهای آینده گزارشی بنویسیم که طوفان شاهین دست خالی برگشت و هیچ خسارتی برجای نگذاشت و صیادان دریای عمان دوباره به دریا برگردند و کودکان حاشیهنشین از خانههای کوچکشان آواره نباشند.
چنانچه خسارتی برجا گذارد، یقین داریم یک بار دیگر ملت ایران همچون سیل ۹۸ چابهار با ارسال کمکها، همراهی ها و مشارکت برای یاری رساندن به آسیب دیدگان نشان دهند که همواره در کنار مردم محروم سیستان و بلوچستان هستند و در این راه از هیچ کمکی دریغ نمی کنند.