باغ به جاي شوره زار

باغ به جاي شوره زار 15 اردیبهشت -93

بسم‌الله الرحمن الرحيم سخنان حضرت آيت‌الله وحيد خراساني در ديدار وزير ارتباطات هر چند توسط رسانه ملي بازتاب داده نشد ولي با استقبال وسيع مردم به ويژه نسل جوان مواجه گرديد. ايشان در اين ديدار گفتند: "قرآن مي‌گويد با همه مردم به زبان خوب سخن بگوئيم و نبايد با فحش و تشر سخن بگوئيم و دشمن تراشي كنيم. در گذشته با برخي سخنان دشمن تراشي كرديم. نبايد با سخنانمان كشورهائي حتي مانند رژيم صهيونيستي را بزرگ كنيم. اگر كسي عرضه دارد در عمل نشان دهد نه در حرف. همانطور كه سران كشور براي اين مملكت محترم هستند سران ديگر ممالك نيز براي مردم آنها محترم هستند و معنا ندارد به آنها فحش دهيم." اين مرجع تقليد، علاوه بر استناد به قرآن كريم، به اين قطعه تاريخي نيز استشها كردند كه: روزي دختر حاتم طائي نزد رسول خدا مشرف شد و حضرت عباي خود را زير پاي آن دختر فرش كردند. اصحاب حضرت گفتند: او مشرك است و پدرش نيز مشرك بود چرا چنين كاري كرديد؟ پيامبر اكرم فرمودند: اكرام كنيد كريم هر قومي را. با اينكه سخنان اين مرجع تقليد و البته تمام بزرگان روحانيت و مراجع تقليد بايد سرلوحه اظهارات و عملكردهاي مردم و مسئولان باشد،‌ كم نيستند مواردي كه درست برخلاف اين توصيه‌ها افرادي از مسئولان نه تنها به سران كشورهاي ديگر بلكه حتي به خودي‌ها فحش و ناسزا مي‌گويند و درصدد بر مي‌آيند با تشر زدن هايشان اهداف خود را به پيش ببرند. متأسفانه بعضي از مسئولان سطح بالاي نظام در اظهارات هفتگي خود، با كلمات و عباراتي كه زيبنده جايگاه وي نيست هركس را كه نمي‌پسندد به باد ناسزا مي‌گيرد و در اين فحش دادن و تشر زدن، خودي و بيگانه نمي‌شناسد و به صغير و كبير نيز رحم نمي‌كند. از جايگاه مقدس نماز جمعه در تهران و بعضي شهرها نيز متأسفانه سخنان، كلمات و تعبيراتي شنيده مي‌شود كه با قداست اين جايگاه و با رسالتي كه ائمه جمعه برعهده دارند در تضاد است. همين بي‌مبالاتي، در سخنراني‌ها، مصاحبه با رسانه ملي و بعضي نوشته‌ها نيز ديده مي‌شود. تازه‌ترين مورد كه اتفاقاً يك روز بعد از اظهارات آيت‌الله وحيد خراساني رخ داده، سخنان امام جمعه مشهد است كه متأسفانه در خطبه نماز جمعه آنهم در جوار تربت پاك حضرت ثامن الائمه بر زبان وي جاري شده است. امام جمعه مشهد، طبق آنچه يكي از خبرگزاري‌هاي رسمي كشور نقل كرده گفته است: "باشگاه خبرنگاران جوان از قول وزير ارتباطات گفته دولت بايد فيلترينگ را از بين ببرد و فيس بوك را از فيلتر خارج كند و سپس گفته فقط 15 درصد فيس بوك قابل استفاده است و اين معني‌اش اينست كه دروازه فرهنگمان را به سوي دشمنان پيغمبر باز كنيم. با شكستن فيلترينگ فيس بوك غير از اهانت به پيامبر و اهل بيت و برخورد با دين برروي مغز جوانان ما سيل رها خواهد شد و آيا با اين مسأله مي‌خواهيد فرهنگ مقاومتي داشته باشيد؟" جالب است كه امام جمعه مشهد در پاسخ به ابراز احساسات و شعارهاي بعضي از نمازگزاران گفت: "البته توجه داشته باشيد اين آقاي وزير، فردي متدين است و ضد ولايت فقيه نيست و يك روزي در وزارتخارجه به اين نظام خدمت كرده است. من نمي‌دانم اينها وقتي پير مي‌شوند چرا اين حال را پيدا مي‌كنند و به چهار قدمي چاله مرگ كه مي‌رسند اين حرف‌ها را مي‌زنند." با انتشار اطلاعيه وزارت مخابرات مشخص شد اصولاً وزير مخابرات چنين مطلبي را نگفته بوده و آنچه امام جمعه مشهد به او نسبت داده و برپايه همان نسبت نادرست آنهمه تشر به وي زده، از مصاديق سر بي‌صاحب تراشيدن است! در اين واقعه، امام جمعه مشهد حداقل سه نكته را بايد مورد توجه قرار مي‌داد. اول آنكه ايشان مي‌توانست با يك تلفن از خود وزير مخابرات كه خود اعتراف به تدين او دارد بپرسد آيا چنين مطلبي را گفته است يا خير و بعد از اطمينان به صحت و سقم خبر، به تصميم مي‌رسيد. دوم آنكه حتي اگر اين خبر درست بود، امام جمعه مي‌توانست با لحني ناصحانه و محترمانه نظر خود را بگويد تا در مخاطب اثر بگذارد و حرمت جايگاه نماز جمعه نيز حفظ شود. و سوم آنكه در فرض دوم يعني اينكه وزير ارتباطات چنين مطلبي را گفته باشد، مطلب خلاف شرعي نگفته كه استحقاق چنين برخورد عتاب آلود و فحش و تشر را داشته باشد. درباره اينكه با فيس بوك چگونه بايد برخورد شود نظرهاي مختلفي وجود دارد كه حتي بعضي از مراجع نيز به استفاده كنترل شده از آن اعتقاد دارند و اين اعتقاد خود را با صراحت اعلام كرده‌اند. آيت‌الله مكارم شيرازي هفته گذشته در ديدار وزير ارتباطات پيرامون توسعه فضاي مجازي كه همين فيس بوك نيز بخشي از آنست گفتند: "تمام امكاناتي كه در اين عالم وجود دارد از جمله انرژي اتمي و سلاح‌هاي مختلف و هواپيما شمشير دو دم است كه هم مي‌شود از آنها استفاده كرد و هم سوءاستفاده. بايد مديريت كرد كه آن جنبه‌هاي مثبت حفظ شود و جنبه‌هاي منفي يا از بين برود يا به حداقل برسد. سعي شود تا جائي كه ممكن است از جنبه‌هاي منفي كاسته شود." ملاحظه مي‌شود كه اين نظر يك مرجع تقليد است نه وزير ارتباطات. اكنون امام جمعه مشهد بايد به اين سؤال پاسخ دهد كه چرا با يك مسئول متدين دولت اسلامي با چنين لحني غيرمحترمانه و تشرآلودي سخن مي‌گويد و ابتدائي‌ترين موازين و ضوابطي را كه بايد در نماز جمعه رعايت شود ناديده مي‌گيرد؟ متأسفانه اين روش خلاف در جامعه ما درحال گسترش است و اختصاص به نماز جمعه ندارد. تأسف بالاتر اينست كه اين ادبيات، عرصه سياسي كشور ما را به شوره زار فحش و تشر تبديل كرده و همين وضعيت موجب شده بسياري از مردم به ويژه جوانان از محافل مذهبي فاصله بگيرند. به نماز جمعه‌ها و كاهش تدريجي شركت كنندگان در آن بنگريد و به رسانه‌هاي مجازي كه ميدان گسترده اظهارنظر جوانان است سري بزنيد و ببينيد كه واگرائي چگونه درحال گسترش است. امروز، ما هر قدر براي جذب جوانان تلاش كنيم كم است درحالي كه امكانات، وقت‌ها و نيروهاي زيادي به دليل روش‌هاي نادرست اكنون صرف زاويه‌دار كردن مردم به ويژه جوانان با اعتقادات ديني مي‌شوند. ائمه جمعه و مسئولان ما بايد در سخن، قلم و رفتار، چنان جاذبه‌اي از خود نشان بدهند كه شوره زار كنوني را به باغ تبديل كنند. اين، يك هدف غيرقابل دست يافتن نيست، با اندك تغيير در نگاه‌ها و البته پرهيز از تحت تأثير خناسان قرار گرفتن همه مي‌توانند به تحقق اين هدف كمك كنند. وقتي عرصه سياسي كشور به باغ تبديل شود، باران لطيف سخنان ائمه جمعه، ساير روحانيون و مسئولان كه به آن ببارد، در اين باغ لاله خواهد روئيد و بساط خس جمع خواهد شد وگرنه حتي باران هم قدرت روياندن گل در اين جامعه را نخواهد داشت همانگونه كه سعدي گفته است: باران كه در لطافت طبعش خلاف نيست - در باغ لاله رويد و در شوره‌زار خس.