مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان:
چالش تملک بنا در بافت‌های تاریخی لرستان: مالکان تهدید به خودسوزی می‌کنند/ شهرداری به بهانه نوسازی، آثار تاریخی را تخریب می‌کند/ امکانات محدود یگان حفاظت، موجب افزایش حفاری‌های غیرمجاز شده است10-اردیبهشت-1400
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان تملک بنا در بافت‌های تاریخی را از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی این اداره‌کل خواند و گفت: برخی از مالکان که نه اجازه بازسازی و تخریب بنا را دارند و نه توان مالی برای نگهداری اثر، بارها به ما مراجعه کرده و تهدید به خودکشی و خودسوزی کرده‌اند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان در گفتگو با خبرنگار ایلنا، اجرای طرح استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک و همچنین اتمام طرح اصلاح و ایمن‌سازی برق و سیستم حفاظت موزه این قلعه را از جمله مهم‌ترین برنامه‌های این اداره‌کل در سال جاری خواند و از دریافت اعتباراتی به ارزش ۱۳۰ میلیارد تومان خبر داد.
۱۴ میلیارد تومان اعتبار برای تملک درون مجموعه قلعه فلک الافلاک تا پایان تیر ماه
«سید امین قاسمی» تشریح کرد: جهت تملک عرصه قلعه فلک الافلاک که بخشی از آن در اختیار پادگان حضرت ابوالفضل (ع) است تاکنون ۸۰ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان به صورت نقد و اسناد خزانه در وجه سپاه استان کارسازی شده است. همچنین ۱۴ میلیارد تومان نیز در وجه ارتش واریز شد که خوشبختانه بخشی از عرصه قلعه که در اختیار ارتش بود را توانستیم تملک و ساماندهی کنیم.
او با بیان اینکه «چندین مغازه سرپل گپ که باز هم در عرصه قلعه و پل گپ قرار داشت را در دستور کار قرار دادیم» گفت: در این راستا ۲۳ میلیارد تومان به مالکان پرداختیم و تاکنون ۱۵ مغازه تملک و تخریب شده و در حال رایزنی و توافق با دیگر مالکان مغازه‌ها هستیم.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان یادآور شد: در کنار اعداد و ارقامی که ذکر شد مرمت‌هایی هم درون مجموعه قلعه فلک الافلاک، بازسازی و کف‌سازی‌هایی انجام گرفته است. فضای سبز را آزاد و احیاء کرده‌ایم، ساختمان‌های غیر تاریخی محدوده ارتش را تخریب و ساختمان‌های تاریخی محدوده ارتش را که همان ساختمان باشگاه افسران، ساختمان بانک حکمت، مجموعه حوض و محوطه بود را ساماندهی و بازسازی کردیم و اکنون هم بالغ بر ۱۴ میلیارد تومان موجودی داریم که می‌بایست تا پایان تیرماه این مبلغ صرف تملک مابقی مغازه‌ها شود.
تجهیز و راه‌اندازی موزه مفرغ و سکه و اتمام موزه نسخ خطی بروجرد در دستور کار است
قاسمی همچنین با اشاره به اینکه اکنون در حال مذاکره با مالکان دیگر مغازه‌‌های پل گپ برای خریداری و تخریب این مغازه‌ها به منظور تملک کامل بستر پل هستند، گفت: در این صورت می‌توانیم طرح جامع و کارشناسی شده‌ای بر مبنای تصاویری که از روز اول از بافت تاریخی شهر خرم‌آباد و مجموعه قلعه فلک الافلاک و پل گپ در آن مسیر داشته‌ایم را طراحی کنیم.
او با بیان اینکه «هدف ما این است که مسیر سبزه میدان به پل گپ، تبدیل به پیاده‌راه با طرح سنگفرش یا آجرفرش با معماری سنتی شود» گفت: امیدوارم با محوطه‌سازی، کف‌سازی و فضای سبزی که ایجاد شده و مرمت ساختمان‌های تاریخی عرصه قلعه فلک الافلاک، اینجا تبدیل به یک مجموعه شاخص و نفیس شود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان همچنین تجهیز و راه‌اندازی موزه مفرغ و سکه، اتمام موزه نسخ خطی بروجرد، اتمام نهایی مرمت حداقل ۱۰ بنای در دست مرمت در سطح استان، استحکام‌بخشی پایه کج شده و آسیب‌دیده کشکان و خرید و تملک املاک در عرصه و حریم آثار تاریخی را از جمله مهم‌ترین پروژه‌های میراث فرهنگی این استان در سال جاری توصیف کرد.
عرصه و حریم ۱۰ اثر تاریخی لرستان تعیین می‌شود
قاسمی تشریح کرد: در این راستا در نظر داریم دست‌کم برای ۵۰ مورد از آثار تاریخی لرستان، پرونده ثبت در فهرست آثار ملی را تهیه کنیم.
او با بیان اینکه در نظر دارند تا در سال جاری دست‌کم در ۱۰ اثر تاریخی، عملیات تعیین عرصه و حریم را انجام دهند، یادآور شد: همچنین کاوش در تپه ماسور خرم‌آباد را در راستای تبدیل آن به سایت موزه در دستور کار داریم که به اعتباری دست‌کم یک و نیم تا دو میلیارد تومان نیاز دارد.
تهدید به خودکشی و خودسوزی مالکان برخی از خانه‌های بافت‌های تاریخی لرستان
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان عمده‌ترین چالش روبه‌روی این اداره‌کل در سال‌های اخیر را اعتراض مالکان در عرصه‌های تاریخی آثار و مراجعه پی در پی جهت تعیین تکلیف املاک خواند و گفت: این در حالی است که مالکان نه حق ساخت دارند و نه توانایی بازسازی ملک و نه خریداری برای این املاک پیدا می‌شود. وزارت میراث فرهنگی هم برای خرید این ملک‌ها محدودیت اعتباری دارد.
قاسمی با تاکید بر اینکه تملک بناهای دارای ارزش تاریخی فرهنگی در بافت‌های تاریخی تبدیل به یک چالش شده است، گفت: این اتفاق باعث شده مالکان تعدادی از این خانه‌های تاریخی به دلیل اوضاع مالی نامناسب‌شان نه راه پس داشته باشند و نه راه پیش و کار به جایی رسیده که تعدادی از آنها به ما مراجعه کرده و تهدید به خودکشی و خودسوزی می‌کنند.
امکانات محدود یگان حفاظت، موجب افزایش حفاری‌های غیرمجاز شده است
او همچنین با اشاره به تعدد آثار تاریخی لرستان تصریح کرد: متاسفانه امکانات و نیروی کم یگان حفاظت میراث فرهنگی خصوصا در زمینه وسیله نقلیه، باعث شده بازدید و سرکشی منظم از آثار با اختلال و مشکل مواجه شود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان ادامه داد: همین مساله باعث شده که متاسفانه حفاری‌های غیر مجاز در سال گذشته بسیار بیشتر شود. از سوی دیگر، ظاهرا اوضاع اقتصادی نامناسب و آرزوی دست یافتن به ثروت یک شبه، دلیل دیگری در بیشتر شدن حفاری‌هاست که با وجود تلاش یگان حفاظت، به دلیل نبود امکانات گاهی مشکلاتی را به وجود می‌آورند.
قاسمی با تاکید بر اینکه اداره‌کل میراث فرهنگی لرستان انجام حداقل ۳۰ فصل مرمت اضطراری روی بناهای آسیب دیده از سیل سال ۹۷ را در دستور کار دارد، یادآور شد: نبود اعتبار لازم جهت مرمت آثار تاریخی و متاسفانه تخریب آثار بر اثر عوامل طبیعی مانند سیل و زلزله از دیگر مشکلاتی است که با آنها درگیر هستیم.
شهرداری به بهانه نوسازی، آثار تاریخی را تخریب می‌کند
او چالش دیگر را همراه نبودن ارگان‌های دولتی چون شهرداری و... خواند که گاهی بدون مجوز و با دلایل غیر قابل توجیه دست به تخریب آثار به بهانه نوسازی می‌زنند و گفت: عدم پشتیبانی دستگاه‌های نظارتی از میراث فرهنگی در دعاوی این‌چنینی و رای موافق به نفع طرف مقابل باعث شده با مشکلاتی روبه‌رو شویم. اخیرا هم شاهد تخریب پل پهلوی آسیب دیده از سیل در مرکز شهر و خانه شعبان‌زاده بودیم.
قاسمی در پایان یکی از مهم‌ترین مشکلات را نبودن اعتبار لازم جهت تملک خواند که باعث می‌شود مالکان هم تمایلی به نگهداری اثر نداشته و تخریب اثر به مرور انجام بگیرد، تصریح کرد: این مشکل یا باید با زمین معوض توسط ارگان‌های دیگر و با یک قانون ابلاغ و اجبار شده، حل شود و یا با تامین اعتبار.
