چرا پروسه‌ی بازنشستگیِ کارگرانِ سخت و زیان‌آور طولانی می‌شود؟

 در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛

8-تیر-1401

یکی از کارگران می‌گوید: بعد از ۴ ماه توانستم از کمیته سخت و زیان‌آور جواب بگیرم و این جواب را به تامین اجتماعی دامغان بردم. اما روند بررسی در تامین اجتماعی طول کشید به طوری که از تامین اجتماعی کل استان سمنان کار را پیگیری کردم و مشخص شد تامین اجتماعی من را فاقدِ شرایط بازنشستگی دانسته است.

 جمعی از کارگرانِ سخت و زیان‌آور در تماس با خبرنگار ایلنا، به طولانیِ شدنِ پروسه‌ی بازنشستگیِ خود در سازمان تامین اجتماعی شعبه‌ی دامغان اعتراض کردند. 

آن‌ها می‌گویند: از زمان ارسالِ فرم مربوط به سختی کار به کمیته سخت زیان‌آور تا بررسی آن حدود ۴ ماه طول می‌کشد و بعد از اینکه جواب به تامین اجتماعی می‌رود دردسرِ کار تازه شروع می‌شود. در مورد کمیته سخت زیان‌آور ظرفِ ۴ ۵ ماه تکلیف مشخص می‌شود اما در تامین اجتماعی دائم امروز و فردا می‌کنند و کاری هم نمی‌توان انجام داد. 

یکی از این کارگران می‌گوید: پروسه‌ی بازنشستگیِ من حدود یک سال طول کشیده است. 

این کارگر می‌گوید: بعد از ۴ ماه توانستم از کمیته سخت و زیان‌آور جواب بگیرم و این جواب را به تامین اجتماعی دامغان بردم. اما روند بررسی در تامین اجتماعی طول کشید به طوری که از تامین اجتماعی کل استان سمنان کار را پیگیری کردم و مشخص شد تامین اجتماعی من را فاقدِ شرایط بازنشستگی دانسته است. 

این کارگر می‌گوید: من دو ماه پیگیری کردم تا به من بگویند علتِ نداشتنِ شرایطِ بازنشستگی چیست! بعد از دو ماه به من گفتند عنوان شغلیِ من ایراد داشت در حالیکه آن‌ها می‌توانستند در همان ابتدا به من این موضوع را بگویند تا من زودتر سراغ کار بازنشستگی و اصلاحِ این عنوان شغلی بروم. تمام حرف من این است که چرا باید در این پروسه تا این حد اذیت بشویم؟ 

در خصوص شکایتِ کارگران از طولانی شدنِ پروسه‌ی بازنشستگیِ، علی‌اصغر مطهری‌نژاد (رئیس سازمان تامین اجتماعی دامغان) به ایلنا گفت: گاهی پروسه‌ی کاری عقب می‌افتد و کارگر فکر می‌کند ما این کار را به عمد انجام داده‌ایم درصورتیکه این درست نیست. ما یک واحد را به انجام این کار اختصاص داده‌ایم و انجام این کار پروسه‌ی مشخصی دارد اما گاهی در یک بازه‌ی زمانی حجم پرونده‌های سخت و زیان‌آور افزایش پیدا می‌کند. مثلا وقتی ما ۷۰ پرونده داریم خب کارها دیرتر انجام می‌شود. 

وی گفت: در بازه‌ی زمانی دی، بهمن، اسفند، فرودین و اردیبهشت تعداد درخواست کننده‌ها زیاد است و خب برای رسیدگی به اینها وقت نیاز است. به طو مثال اگر ما در سال ۵۰۰ رسیدگی داشته باشیم ۱۵۰ موردِ آن مربوط به دو ماه آخر سال است که این باعث می‌شود کار دیرتر انجام شود. 

مطهری نژاد گفت: به هر حال وقتی پرونده‌ای به شعبه می‌آید انجامِ کارهای مربوط به آن روی دوش ماست و ما تا آن را به سرانجام نرسانیم سنگینیِ آن بر روی دوش ماست. 

رئیس تامین اجتماعی دامغان همچنین در پاسخ به این سوال که اگر درخواستِ بازنشستگیِ کارگری رد شد و عنوان شغلیِ مغایر با لیست بود، به او اطلاع می‌دهید، گفت: وقتی درخواست طرف رد می‌شود ما دلایل رد را به کارگر می‌گوییم. 

محسن باقری (عضو هیأت رئیسه کانون عالی شوراهای اسلامی کار تهران) در مورد روند درخواست بازنشستگیِ کارگران سخت و زیان‌آور به «ایلنا» گفت: درخواست از طرف کارگر و یا کارفرماها - معمولا به صورت جمعی- به وزارت کار ارسال می‌شود و بعد کمیته سخت و زیان‌آور استان که متشکل از نماینده کارگر، نماینده کارفرما، تامین اجتماعی، مرکز بهداشت و وزارت کار است، مشاغل را برای تائید و یا عدم تائیدِ سخت و زیان‌آور بودن بررسی می‌کند. 

باقری ادامه داد: بعد از این مرحله فرم‌ها به شعبه‌ی تامین اجتماعی محل پرداخت حق بیمه ارسال می‌شود. بیمه شده به شعبه می‌آید و درخواست بازنشستگی خود را تحویل سازمان می‌دهد. براساس تائیدیه مشاغلی که کارفرما ارسال کرده با شغلی که کارگر در کمیته ادعا کرده تطبیق داده می‌شود و اگر منطبق با شغل باشد کارگر می‌تواند بازنشست شود. 

باقری در مورد طولانی شدنِ پروسه‌ی بازنشستگی می‌گوید: بستگی به وضعیتِ کارگر در کارگاه دارد. گاهی کارگرها پرونده پرسنلی در کارگاه ندارند و یا عناوین شغلی برای آن‌ها در سیستم رد نشده است. ببینید تامین اجتماعی از برج ۸ سال ۹۰ کارفرماها را موظف کرد که بر اساس کدینگ‌هایی که سازمان تعیین کرده کدها را منطبق کنند و بفرستند. قبل از آن اگر کدی که کارفرما داشت با کد سازمان تامین اجتماعی به هم نمی‌خورد این شغل در سیستم تامین اجتماعی به عنوان نامشخص رد می‌شد و سازمان تامین اجتماعی خیلی روی این موضوع حساس نبود. این باعث شد که کارگرهایی که بعدها به دنبال بازنشستگیِ خود رفتند دچار مشکل بشوند و پروسه‌ی بازنشستگی آن‌ها طولانی شود. 

به گفته‌ی این فعال کارگری؛ اگر همه چیز طبق روال باشد و عنوان شغل نیز درست باشد و کارگر هم همان عنوان شغل درست را به کمیته بدهد، حدود دو ماه طول می‌کشد تا موضوع در کمیته بررسی شود و ۲ ماه هم طول می‌کشد تا تامین اجتماعی بررسی کند. 

آیا روند بررسی پرونده باید به کارگر اطلاع داده شود؟ مثلا تامین اجتماعی می‌تواند مغایرت عناوین شغلی را به کارگر نگوید یا با تاخیر بگوید؟ باقری در پاسخ به این سوال می‌گوید: طبق بخشنامه‌ی سازمان تامین اجتماعی و دستورالعمل شماره ۳۸ سازمان تامین اجتماعی باید به بیمه شده در اسرع وقت پاسخ بدهد و در غیراینصورت شعب خلاف عمل کرده‌اند. 

باقری می‌گوید: متاسفانه برخی از موارد شعب سازمان تعلل می‌کنند و در اجرای پروسه‌ی بازنشستگی کارگران سخت و زیان‌آور کوتاهی می‌کنند. کارگری که مشمول بازنشستگیِ سخت و زیان‌آور می‌شود ده سال زودتر بازنشسته می‌شود و سازمان تامین اجتماعی سختگیریِ بسیاری در مورد این بازنشستگان انجام می‌دهد