مطالبات مردم آذربایجان شرقی از رئیس جمهور؛
قصه پر غصه مقبرةالشعرا تبریز/ مقبرةالشعرا نیازمند حمایت مسئولین است11-خرداد-1401
ایسنا/آذربایجان شرقی «مقبره‌الاشعراء تبریز» مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر و نامی است که طی سالیان همواره مورد توجه گردشگران بوده است، اما در سال‌های اخیر این بنای فرهنگی با شرایط نامناسبی دست و پنجه نرم می‌کند.
مقبرة الشعرا چون مادری مهربان، آرامگاه خیل عظیمی از شاعران و هنرمندان است، اما مردم تبریز مقبره الشعرا را بیش از هر چیز دیگری با نام «شهریار» می‌شناسند، شاعری که در وصف آن زبان قاصر است...
مقبره‌الشعراء تبریز طی چندین سال اخیر در راستای بهسازی و همچنین توسعه، در دست ساخت و ساز قرار گرفت تا بیش از پیش بتواند معرف فرهنگ و هنر تبریز و عرفای مدفون در این مقبره باشد، اما چنانکه شاهدیم ساخت‌و سازهای حریم آن و همچنین فرآیند بهسازی به قدری به طول انجامیده که نه تنها در جذب گردشگر و معرفی احسن این بنا مفید نبوده بلکه باعث رنجش خاطر گردشگران و فرهنگ دوستان نیز شده است.
مجموعه بزرگ فرهنگی مقبره الشعرا تبریز طی سال‌ها و پس از دست به دست شدن بین دستگاه‌های مختلف، در نهایت به عنوان «بزرگترین پروژه عمرانی فرهنگی کشور» از سال ۹۴ نیز در دستور کار شهرداری تبریز قرار گرفت و همه ساله نیز مسئولان امر از تزریق مبالغی برای اتمام این پروژه خبر دادند اما آنچنان که پیداست هنوز هم دست به دست شدن این پروژه بین دستگاه‌های اجرایی به نتیجه‌ای نرسیده و این مجموعه فرهنگی را در شرایط بهرنجی نیز قرار داده است.
آبان ماه سال ۹۵ بود که شهردار وقت منطقه ۱۰ تبریز با بیان اینکه احداث پروژه چند منظوره مقبره الشعرا بر اساس تاکید و حمایت شهردار وقت تبریز برای آماده سازی زیر ساخت‌های گردشگری سال ۲۰۱۸ و با هدف نمود صبغه تاریخی و فرهنگی تبریز کار خود در سال ۹۴ آغاز کرده است، اما هنوز خبری از اتمام این پروژه نیست.
مقامات کشوری مقبرةالشعرا تبریز را دریابند
یک تبریز شناس در خصوص مقبرةالشعرا و محله‌ی سرخاب به ایسنا می‌گوید: مقبرةالشعرا جزئی از کل محله قدیمی سرخاب تبریز است، تاکید ما بر مقبرة الشعرا به دلیل محله سرخاب است که تاریخی و باارزش است و ارج و ارزش آن از مقبرة الشعرا هم بالاتر است اما متأسفانه به فراموشی سپرده شده است.
کریم میمنت نژاد ادامه می‌دهد: سرخاب محله‌ای با ارزش است که بخشی از آن شامل گورستان سرخاب می‌شود و مقبرة الشعرا نیز بخشی از این مجموعه است اما موضوع سرخاب بسیار اهمیت دارد که حتی مولوی وصیت کرده است، هرکسی از تبریز می‌آید یک مشت از خاک سرخاب را برای او به ارمغان ببرد و آنگونه که در تاریخ نوشته شده است، هنگام وفات وی نیز بر روی همان خاک‌ها دفن شده است و سروده است؛ به تبریز ار شوی ساکن زهی دولت زهی رفعت/ به سرخاب ار شوی مدفون زهی روحا زهی راحت.
او اضافه می‌کند: این مورد از اهمیت بالایی برخوردار است که تمام اقطاب ادبی و عرفانی ایران به گورستان سرخاب اهمیت ویژه‌ای داده‌اند است و دفن شدن در آنجا را راحت خطاب می‌کنند.
او می‌گوید: نه تنها شعرا، بزرگمردان دیوانی و کشوری مانند سید حمزه که به دلیل سیادت خود به عنوان امامزاده شناخته شده است و درعین اینکه سید است منصب دیوانی و کشوری دارد، برای او مقبره‌ای در این مکان درست می‌کنند.
میمنت نژاد خاطرنشان می‌کند: در بخشی از سرخاب، از قدیم الایام عرفای بسیار بزرگی مانند باباحسن سرخابی بابامزید سرخابی دفن شده و مقبره‌ی آنها بوده است بسیارب از عرفای نامی در دوره‌های زمانی مختلف در گورستان سرخاب مدفون شده‌اند.
او اضافه می‌کند: مقبره ملاباشی در ضلع جنوبی مقبرة الشعرای فعلی واقع شده بود که تا همین اواخر، ۲۰ سال پیش وجود داشت و از لحاظ معماری وزین و باشکوه آن نیز ثبت ملی شده است و تعدادی از شعرای دیگر هم در این مقبره دفن بودند اما متاسفانه همه‌ی آنها را یک شبه تخریب کردند در حالیکه طبق قانون آثار ثبت ملی را نمی‌توان تخریب کرد و اگر نهاد و افرادی آن را انجام دهند باید به دادگاه معرفی شوند.
او ادامه می‌دهد: تعدادی از مجاهدین و وطن پرستان هم در گورستان سرخاب مدفون هستند مانند ثقة الاسلام که شهید روز عاشورا بوده و یا حاج علی داوا فروش در دوره مشروطه در کنار میرزا احمد سهیلی او را اعدام کردند در مقبره الشعرای تبریز مدفون هستند همچنین شیخ محمد خیابانی نیز بعد از اینکه شهید شد در مقبرةالشعرا دفن شده بود و سپس به شاه عبدالعظیم تهران منتقل کردند.
این تبریز شناس تاکید می‌کند: بخشی از گورستان تبریزی متعلق به علاقه‌مندان این مکان است که در دیگر نقاط ایران هستند که بعد از وفات خود در اینجا مدفون شدند؛ از سویی دیگر بخشی از دولتمردان و خاندان بزرگ تبریز در این قسمت مدفون شده بودند اما غصه پرقصه این است که شاید استخوان‌های آنها هم اکنون اینجا نباشد.
او یادآور می‌شود: این مجموعه‌ی رجال برجسته، فرهیخته، عالم، عابد، عارف و شاعر در هیچ جای دنیا نمی‌تواند یکجا جمع شو و منحصربه فرد است که اگر میتوانستیم آن را نگه داریم یکی از بزرگترین مناطق گردشگری در دنیا می‌شد.
او بیان می‌کند: ما مجاز نیستیم، بگوییم که به علت ندانم کاری یا عامدانه آنها را از بین برده‌اند چراکه تنها مقبره‌ای که با تغییر شرایط مانده، سید حمزه است و مابقی هیچ چیزی باقی نمانده و دست خوش تغیرات شده است.
میمنت نژاد اظهار می‌کند: ای کاش زمانی که مقامات کشوری به تبریز سفر می‌کنند هویت سرخاب را به آن برگردانند، هویت سرخاب ارزش و اهمیت بسیاری دارد اما گفته نشده و مغفول مانده است و تکه‌ای از سرخاب که مقبرة الشعرا است به آن هم توجهی نمی‌شود.
او تاکید می‌کند: تیرآهن این مکان پیش از تشکیل انقلاب اسلامی ایجاد شد و تکمیل بنا بعد از انقلاب و دفن شهریار رونق یافت و قرار بود عملیات حفاری و توسعه‌ی آن در طول چند سال تمامی شود اما هیچ پیشرفتی دیده نمی‌شود.
بازسازی و تکمیل پروژه مقبره الشعرا نیازمند ۳۵۰ میلیارد تومان اعتبار است
سیدقاسم ناظمی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی نیز در این خصوص با اشاره به اینکه این پروژه از جمله پروژه‌های مطرح در سفر رییس جمهور به این استان است، می‌گوید: امید است با سفر رییس جمهور اتفاقات خوبی برای این مجموعه ارزشمند تاریخی فرهنگی روی دهد تا این مجموعه برای ارائه خدمات به مردم آماده شود.
او اظهار می‌کند: با پیگیری‌های مردمی و همت مدیران استانی و ملی، روند بازسازی، مرمت و تکمیل پروژه ارزشمند مقبره‌الشعرا در سال جاری سرعت بیشتری به خود گرفته است.
او خاطرنشان می‌کند: احیای این مجموعه ارزشمند تاریخی و فرهنگی از مطالبات عمومی مردم استان و جریان فرهنگی کشور است که امید است در این سفر مورد توجه قرار گیرد.
ناظمی، با بیان اینکه عملیات عمرانی پروژه در حال انجام است، ادامه می‌دهد: در سال‌های اخیر بازطراحی و بازمعماری‌هایی نیز در این پروژه انجام شده و بحث‌های مرمت یادمان و نورپردازی آن نیز به مناقصه گذاشته شده است که با مشخص شدن پیمانکار امید است مرمت مجموعه سرعت یابد.
او یادآور می‌شود: تالار همایش، تالارهای گفت و گو، فضاهای خاص موزه ای متناسب با چارچوب و شکل پروژه، توسط معمارها در این مجموعه طراحی شده است و امید است با وصل مجموعه پیرامونی به هسته اولیه مقبره الشعرا، یک مجموعه و پروژه موزه‌ای فاخر در تبریز ایجاد شود.
ناظمی، با اشاره به پیشرفت ۵۰ درصدی پروژه مرمت و بازسازی مقبره الشعرا، افزود: این پروژه شامل مجموعه معماری مقبرالشعرا، بدنه‌سازی فضای سبز و پیرامون پروژه است.
چهره مقبره‌الشعرا تبریز طی چند ماه آینده تغبیر می‌یابد
پیش از این نیز یعقوب هوشیار، شهردار تبریز نیز در این رابطه اظهار امیدواری کرده بود تا طی یک زمان‌بندی مشخص با انسجام مدیریتی طرح مقبره‌الشعرا به سطحی قابل قبول دست یابد.
وی افزود: امیدواریم با تدابیری که اندیشیده شده تا سه ماه آینده چهره‌ی مقبره‌الشعرا تغییر یابد.
وی تاکید کرد: باید آسیبی که در طول سالیان در رابطه با اجرای طرح مقبره‌الشعرا به افکار عمومی وارد شده است، با ایجاد تغییرات اساسی در این طرح و به سرانجام رساندن بخشی از پروژه برطرف شود.
وی گفت: با توجه به مقصد گردشگری بودن این مجموعه تاریخی فرهنگی، امیدواریم در یک زمان‌بندی مشخص این مجموعه را برای حضور گردشگران و بهره‌مندی مردم آذربایجان در حد قابل قبولی بازسازی کنیم.
به گزارش ایسنا، امیدواریم در سفر اخیر ریاست جمهوری و وزاری همراه او به آذربایجان شرقی، وضعیت مقبرةالشعرا تبریز را هم بررسی کنند تا شاید بعد از سال‌ها گره کور این مکان مهم تاریخی باز شود.
