ایلنا از فارس گزارش میدهد:
طولانیترین رودخانه فارس در محاصره چاه ها و برداشتهای غیرمجاز۴-تیر-۱۴۰۱
طى چند دهه گذشته برداشت بى رویه از آب رودخانهها و تغییر مسیر جریان آب منجر به کاهش میزان آب و خشک شدن بسیارى از رودخانههاى بزرگ شده است که همین امر باعث اعتراض جوامع محلى شده و ساکنین آنها را با معضلات بسیارى روبه رو کرده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، برداشت آب با استفاده از حفر چاه در بستر رودخانه قره آغاج در منطقه کهمره سرخى این روزها با مخالفت جامعه محلى همراه شده است؛ رودخانهاى که مسیر آبى 700 کیلومترى آن زمانى تامین آب بخش هاى گستردهاى را برعهده داشت این روزها کفاف ساکنین آن محل را هم نمىدهد و حالا درگیر برداشتهایى شده است که با حفر چاه هایى از عمق رودخانه براى دیگر مصارف آب انجام مى شود.
اخیرا و با واکنش جامعه محلى نسبت به برداشت آب از رودخانه قره آغاج جمعى از تشکل هاى محیط زیستى در نامه اى از مدیرکل محیط زیست فارس خواسته اند که کارشناسان محیط زیست جهت بررسى و اعلام نظر کارشناسانه به منطقه اعزام شوند.
براساس مشاهدات، برداشت آب و حفر چاه در بستر رودخانه به واسطه دو موضوع است، یکى فعالیت صنایع بزرگ در این منطقه و دیگرى باغ شهرى هاى ایجاد شده که براى تامین آب مورد نیاز خود حفر چاه در بستر رودخانه را انتخاب کرده اند.
آنچه هست رودخانه قره آغاج عنوان یکى از مهم ترین و طولاترین رودخانه هاى استان فارس را به خود اختصاص داده است که به طور مشخص بارگذارى آن بیش از ظرفیت و توان اکولوژى است.
باغ شهرى ها بدون نظارت در منطقه کهمره سرخى توسعه پیدا کرده اند
سیروس زارع، فعال زیست محیطى در رابطه با مشخصات منطقه و وضع فعلى رودخانه قره آغاج به «ایلنا» مى گوید: در واقع در محدوده رودخانه قره آغاج مجموعه اى روستا داریم که در جوار این رودخانه سالیان دراز از عمرشان مى گذرد و همچنین جنگل هاى بلوط را داریم که منابع تامین کننده آب رودخانه با جذب و هدایت سیلاب بوده است.
زارع با اشاره به جامعه ایلى اطراف حوزه قره آغاج نیز عنوان مىکند: در واقع منطقه کهمره سرخى از این رودخانه آبگیرى داشته است و در طول مسیر 700 کیلومترى تا منطقه کازرون و از آن طرف تا کوار ادامه داشته است. به گفته وى با توسعه نامتوازن شهرى و روستایى انگیزه تصرف و برداشت آب در این منطقه تقویت و صنایع آب بر آلاینده در آنجا مستقر شد.
این کنشگر محیط زیستى همچنین به باغ شهرهایى که بدون نظارت در منطقه کهمره سرخى توسعه پیدا کردهاند اشاره و خاطرنشان مى کند: این معضل در سایر نقاط مانند اطراف سپیدان مسیر جاده خرامه و مجموعه هاى دیگر وجود دارد و بارگذارى هایى انجام شده است.
شورى آب رودخانه قره آغاج با انحراف آب رودخانه و برخورد با گنبد نمکى
زارع مى گوید: مردم باید نسبت به سلامت منطقه آگاه شوند و اجازه ندهند مانند سایر نقاط دیگر آسیب هاى وارده به رودخانه قره آغاج غیر قابل جبران شود و حداقل براى این رودخانه دبى پایه را حفظ کنند.
وى با بیان اینکه در مسیر رودخانه قره آغاج با ایجاد سازهاى و منحرف کردن آب، شاهد شورى بیش از حد آب این رو دخانه هستیم ، عنوان مى کند: در واقع آسیب هایى در مسیر رودخانه ایجاد شده و در بخشى از رودخانه قبل از پل، سازه اى ایجاد کردهاند و در مسیر انحرافى، آب به گنبد نمکى برخورد کرده بنابراین بسیارى از باغات قره آغاج آسیب دیده است.
زارع ادامه مى دهد: در این جریان باغات خیلى قدیمى و مستثنیات کاهش داشته است و بالادست حوزه بارگذارى بیش از حد است.
این کنشگر زیست محیطى با اشاره به اینکه در منطقه کهمره سرخى پاک تراشى جنگل نیز وجود دارد؛ ابراز مى کند: در واقع جنگل هاى بلوط به منظور کشاورزى و یا ساخت و ساز تصرف و پاک تراشى مى شوند.
تحلیل دبى آب رودخانه قره آغاج
زارع با بیان اینکه بارها برنامه پایش رودخانه ها را انجام داده ایم و تمام نقاط و حوزه هاى آبى، حرایم رودخانه و مسیر جنگل ها به درد مبتلا « تخریب » هستند، عنوان مى کند: در حقیقت بارگذارى بیش از حد توان اکولوژى است و دردهاى زیست محیطى مشابه است و تنها نام هاى محلى آن فرق دارد.
وى ادامه مى دهد: برداشت آب، تخریب جنگل و دست درازى به عرصه ها موضوعاتى است که در مورد قره آغاج هم مشاهده مى شود و متاسفانه در روستاى کهمره سرخى تا بسیارى از نقاط به صورت پلکانى محصولات کشاورزى کشت شده است.
این فعال زیست محیطى معتقد است: برداشت و انتقال آب زیاد تا ارتفاعات براى کشت، تخریب جنگل ها براى تبدیل چوب بلوط به زغال و کشاورزى و تغییر کاربرى موجب تحلیل دبى آب شده است ضمن اینکه در این میان صنعت هم آمده است و برداشت آب دارد.
زارع در خصوص اعتراضات مردمى به برداشت آب از بستر رودخانه قره آغاج مى گوید: در واقع مردم نسبت به برداشتهاى بى رویه آب اعتراض دارند و خواهان جلوگیرى از برداشت آب چه براى مصارف کشاورزى و باغات بالادست و چه در زمینه صنایع هستند.
کشت برنج در حریم رودخانه و چشمه ها
این کنشگر و فعال محیط زیستى با بیان اینکه درمنطقه کهمره سرخى حتى با بحث کشاورزى بیش از حد مواجهیم، ابراز مى کند: در برخى از نقاط این منطقه کشت برنج در حریم روخانه و چشمه ها انجام مى شود که این موضوع نشان دهنده سوء مدیریت آب است.
زارع همچنین در خصوص برداشت آب توسط صنایع نیز مى گوید: چرا یک کارخانه حق برداشت و انتقال آب را باید از رودخانه به جای پساب داشته باشد؟در واقع اینجا نقش متولى آب مشخص مى شود آیا مدیریت حوزه به خوبى انجام شده است یا خیر؟
وى ادامه مى دهد: بارگذارى زیاد بر روى حوزه آبى باعث شده که انتهاى حوزه خشک شود و در همین انتهاى حوزه نیز تغییر مسیر همراه با ایجاد سازه باعث شورى آب شده اما متاسفانه تا کنون تصمیمى براى تغییر این مسیر اتخاذ نشده است.
جامعه پیرامونى رودخانه قره آغاج متوجه ایجاد آسیب ها شده است
به گفته زارع واکنش هاى مردم نشان مى دهد جامعه پیرامونى رودخانه قره آغاج متوجه ایجاد آسیب ها شده است و متولیان باید از برداشت آب دست بر دارند.
وى مى گوید: آنچه بحران است در مدیریت منابع آبى است و اگر مدیریت آب به درستى صورت گیرد و سعى کنند توزیع و جریان آبى رودخانهها در مسیر طبیعى چند هزار ساله خود جریان یابد، مسیر اصلاح شود و مصرف آب کاهش یابد قطعا بهره ورى بالا مى رود و مسائل حل مى شود.این کنشگر محیط زیستى تاکید مى کند تا زمانى که آب فروشى و پروانه آب تبدیل به فرصت شود، وضع همین است.
زارع با اشاره به اینکه تاثیر گذارى اداره منابع طبیعى در این حوزه بسیار زیاد است، بیان مى کند: درواقع بیشتر منطقه را جنگلهاى بلوط پوشش داده است و نباید اجازه تخریب داده شود و سازمان آب نیز اجازه برداشت آب را ندهد و در مجموع در زمینه مجوزها و حفر چاه باید حساسیت بیشتر در منطقه ایجاد شود.
به گزارش ایلنا، در سالهاى اخیر تغییر مسیر اصلى و برداشتها در بالا دست به واسطه حفر چاهها و سازه منجر به خشک شدن رودخانهها و فصلى شدن بسیارى از رودخانههاى حیاتى استان شده است. رودخانه هایى که حالا جوامع محلى نه تنها نمى توانند برداشت طبیعى خود را از آن داشته باشند بلکه شاهد برداشت هاى غیرمجاز و حفر چاه ها در بستر آن هستند.