رانده از جنگل؛ درمانده در روستا

گزارشی از نتایج اجرای طرح خروج دام از جنگل ها و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین
رانده از جنگل؛ درمانده در روستا  28بهمن-93
ازیک طرف  بااجرای طرح بزرگراه تهران- شمال  خیلی از مناطق جنگلی نابود و آسیب جدی به محیط ز یست وارد می کند .ولی از سوی دیگر طرح اخراج جنگل نشینان قرار است دنبال شود.
اشاره:جنگلها و مراتع به عنوان بستر حیات تاثیر فراوانی در تعادل اقتصادی و اجتماعی جامعه دارند و بطور کلی باید اذعان داشت که یکی از عوامل موثر در دستیابی بشر به سطح زندگی امروزی، جنگلها و مراتع بوده‌اند و همگام با تکامل اجتماعی و اقتصادی و صنعتی به دلیل کاربردهای متنوع جنگل از نظر فواید زیست محیطی و صنعت توریسم و نیاز مبرم به جنگل و مرتع علاوه بر ارزش‌های ژنتیکی و زیست محیطی، در زمینه اقتصادی جهت تولید چوب نیز حائز اهمیت فراوان می‌باشد.امروزه جنگل‌ها و مراتع به عنوان پشتوانه کشاورزی، حفاظت خاک، ارزش‌های ژنتیکی، تلطیف هوا، جلوگیری از سیلاب‌های ویرانگر، جذب توریسم و نیز هزاران فایده در سطح جهانی مطرح می‌باشد زیرا سلامتی و ایمنی جامعه و نیز توسعه مستمر اقتصادی و کشاورزی در گروه حفظ جنگل و پوشش گیاهی و گسترش آن در محیط زیست می‌باشد.سازمان جنگلها و مراتع کشور از سال 1339 به جهت حفظ جنگلها و مراتع و ارتقاء کمی و کیفی آنها اقدام به تهیه طرح‌های جنگل‌داری نمود. یکی از این طرح‌ها که ما در این گزارش به بررسی آن می‌پردازیم طرح خروج دام از جنگل و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین با هدف آزادسازی و ارتقاء کمی و کیفی جنگلها و مراتع می‌باشد.از سال 1370 سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور طرح خروج دام و تک خانوارهای پراکنده از جنگلهای شمال کشور را آغاز کرد. از اهداف مهم طرح خروج دام و تک خانوارهای جنگل نشین می‌توان به تسریع در زاداوری و تجدید حیات طبیعی، حذف عوامل اصلی تخریب و نابودی و سیر قهقرائی جنگل و فراهم اوردن زمینه‌های افزایش تولید و بازسازی مناطق کم پوشش و کمک به تغییر الگوهای اقتصادی و معیشتی جوامع جنگل نشین و نهایتا حذف دامداری سنتی و کم بازده اشاره کرد.در راستای این سیاست و به منظور جلوگیری از تخریب جنگلها در استان گیلان این طرح با خروج دامداران و تک خانوارها بصورت طرح تجمیع در عسگرآباد شهرستان مرزی آستارا شروع و در ادامه به شهرهای شفت، رضوانشهر و... تعمیم داده شد.در حال حاضر از 7020 خانوار مشمول طرح ساماندهی 3100 خانوار از جنگل‌های گیلان خارج و بقیه یعنی به تعداد 3920 خانوار هنوز در جنگل‌ها ساکن بوده و منتظر اعتبار می‌باشند. از مجموع یک میلیون و 540 هزار واحد دامی موجود در جنگل‌های استان گیلان تاکنون 420 هزار واحد دامی از جنگل‌های استان خارج و یک میلیون و 120 هزار واحد دامی کماکان در جنگل‌های استان وجود دارند.بر اساس دستورالعمل تهیه طرح‌های ساماندهی خروج دام و جنگل نشینان مصوب شورای عالی جنگل، مرتع و خاک سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور قرار بود اشتغال کلیه جنگل نشینان و دامدارانی که در محل آبادی‌های کم خانوار جنگلی سکونت دارند و به شغل دامداری و یا کشاورزی مشغول هستند از طریق واگذاری زمین‌های جلگه‌ای برای فعالیت‌های کشاورزی از قبیل احداث استخر پرورش ماهی، پرورش کرم ابریشم، پرورش زنبور عسل و نیز ایجاد کارگاههای صنایع چوب کوچک جهت تولیدات صنایع دستی فراهم گردد اما به علت عدم همکاری سایر دستگاه‌ها و نیز عدم صدور مجوزهای لازم جهت فعالیت‌های یاد شده و نبود تسهیلات لازم بانکی و همچنین عدم هماهنگی دستگاه‌های ذیربط این مهم انجام نپذیرفت.با توجه به جا به جایی خانوارهای جنگل نشین و انتقال انها به یک شهرک جدیدالتاسیس، علیرغم برخورداری از یک سری خدمات رفاهی نظیر راه مناسب، آب شرب لوله کشی، برق و بعضا گاز و نیز امکانات به مراتب بهتر بهداشتی، رضایت مندی آنها از محل زندگی جدید در مقایسه با زندگی در داخل جنگل با وجود مشکلات و در دسترس نبودن خدمات یاد شده، خیلی کمتر می‌باشد و اکثریت خانوارهای مشمول طرح به دلیل مشکلات بیکاری و فقدان تضمین و امنیت منابع درآمدی، از نتایج حاصل از اجرای طرح ساماندهی ناراضی نشان داده‌اند چرا که اشتغال و برخورداری از منابع درامد پایدار و قابل اتکا برای خانواده‌ها همواره از اولویت بسزائی برخوردار است.به جهت اهمیت موضوع و نیز بررسی مشکلات تعدادی از جنگل نشینان مشمول طرح ساماندهی به روستای رودبارسرا از توابع شهرستان رضوانشهر رفته و با تعدادی از آنان به گفتگو نشستیم.روستای رودبارسرا در حدود 4 کیلومتری شهرستان رضوانشهر واقع شده و بر اساس طرح ساماندهی یکی از 3 شهرک احداث شده در استان گیلان برای اسکان جنگل نشینان مشمول طرح ساماندهی است و حدود 500 خانوار جنگل نشین مشمول طرح در این شهرک اسکان داده شده‌اند.کریمی یکی از جنگل نشینان مشمول طرح ساماندهی به خبرنگار ما گفت: ما یک عمری در زمین‌های آباء و اجدادی خودمان با آبرو زندگی کردیم و همچون پدران ما نگهبان و حافظ جنگل بودیم و با دامداری زندگی مان را اداره می‌کردیم، از منابع طبیعی آمدند و به ما قول‌هایی دادند و گفتند شما از اینجا خارج شوید و در مکان پایین دست به شما شغل و کلی خدمات داده می‌شود. ما هم بر اساس قول‌هایی که به ما داده بودند همه‌دار و ندارمان را واگذار کردیم، آسایش و آرامش خود و خانواده مان را از دست دادیم و آمدیم در این محلی که برای ما در نظر گرفتند بدون هیچ شغل و درآمدی که بتوانیم شکم زن و بچه‌های خودمان را سیر کنیم.وی افزود: به خدا حاضرم همه ان چیزی را که به من داده‌اند به آنها پس بدهم و برگردم به همان خرابه‌ای که یک عمر بدون کمترین امکاناتی زندگی می‌کردیم.وی در ادامه گفت: من بدون داشتن هیچ درآمدی با هشت نفر عائله دارم زندگی میکنم و برای پرداخت هزینه‌های آب و برق و گاز خانه‌ام مانده ام، از اداره برق آمدند که برق خانه‌ام را قطع کنند التماس کردم که یک هفته به من مهلت بدهند قبول نکردند، پیش فرماندار رفتم، به من گفت تو به خاطر همین موضوع پیش من آمدی، گفتم چکار کنم پول پرداخت هزینه برق را ندارم، تکلیف من چیست؟
وی افزود: ما فقط منتظر یارانه هستیم که کی دست ما می‌رسد، تازه یک چیزی هم باید رویش بگذاریم تا هزینه‌های آب و برق و گازمان را پرداخت کنیم.کریمی در ادامه گفت: ما در جنگل یک درآمد بخور و نمیری داشتیم و زندگی مان تا حدودی می‌چرخید، من چند دانشجو داشتم و هزینه‌های انها را تامین می‌کردم اما اینجا که آمدم چون درآمدی ندارم بچه‌های من ترک تحصیل کردند چون که دیگر نمی‌توانم هزینه‌های تحصیلی آنها را پرداخت کنم.وی با بیان اینکه ما زمانی که در انجا زندگی می‌کردیم هرگز سربار نبودیم اما امروز سربار جامعه هستیم افزود: ما زمانی به کمیته امداد کمک می‌کردیم، آنها می‌آمدند از ما گوسفند می‌گرفتند برای کمک به نیازمندان جامعه، اما امروز برعکس شده است ما به شدت نیازمندیم اما خیلی از امثال من از کمیته امداد هم هیچ کمکی نمی‌توانیم بگیریم.کریمی در پایان گفت: از دولت و همه مسئولان می‌خواهم حالا که ما را از جنگلها و زمین‌های آباء و اجدادی مان بیرون آوردید لااقل یک فکری به حال زندگی و درآمد ما داشته باشید و ما را به حال خودمان رها نکنید.شفقتی پور یکی دیگر از جنگل نشینان ساکن در شهرک رودبارسرای رضوانشهر با انتقاد از عدم اجرای درست طرح ساماندهی گفت: متاسفانه طرح ساماندهی به درستی اجرا نشده است و هیچ کدام از وعده‌های داده شده عملی نگردید، جنگل نشینان اینجا سرگردان هستند.وی در ادامه گفت: بعضی از جنگل نشینان مثل من که چند جا زمین داشتیم بلاتکلیف هستیم چرا که یک جا از زمین‌های ما مشمول طرح ساماندهی قرار گرفت و بقیه تا کنون مشمول طرح قرار نگرفته است.وی افزود: من در حال حاضر 20 هزار متر مربع زمین در دو نقطه در قلب جنگل دارم اما وضعیت من مشخص نیست، بارها مراجعه کردم و گفتم که شما که یک بخش از زمین‌های مرا خریداری نمودید بیایید بقیه را هم بخرید تا وضعیت من مشخص شود اما می‌گویند ما اعتبار نداریم، من و امثال من چرا باید بلاتکلیف باشیم.شفقتی پور گفت: باور کنید جنگل نشین دلش بیشتر از همه برای جنگل می‌سوزد، اگر دلش نمی‌سوخت مطمئن باشید دیگر جنگلی باقی نمی‌ماند.وی به مشکلات شهرک اشاره کرد و گفت: در شهرکی که حدود 500 خانوار دارند زندگی می‌کنند نباید یک مسجد داشته باشد، نباید یک مدرسه داشته باشد، نباید یک خانه بهداشت و یک پاسگاه داشته باشد.وی در پایان گفت: افرادی که در این شهرک زندگی می‌کنند به تمام معنی بدبخت هستند و نیازمند توجه و عنایت ویژه دولت و مسئولین هستند.امیری یکی دیگر از افراد اسکان داده شده در این شهرک، مشخص نشدن زمین‌های مناطق ییلاقی را از دیگر مشکلات بعضی از جنگل نشینان مشمول طرح برشمرد و گفت: یکی از مشکلات اساسی دیگر امثال من مشخص نشدن ییلاقات ماست. ما در آنجا زمین و و خانه داریم که دولت هنوز وضعیت آنها را مشخص نکرده است، می‌خواهیم خانه‌های ما را تعمیر و بازسازی کنیم به ما اجازه نمی‌دهند و می‌گویند چون شما ساماندهی شدید دیگر اجازه بازسازی خانه‌های ییلاقی تان را ندارید، پس لااقل بیایند آن را هم از ما بخرند و تکلیف ما را مشخص کنند.رضائی دهیار روستای رودبارسرای رضوانشهر که شهرک جنگل نشینان در آن روستا واقع شده با انتقاد از عدم اجرای وعده‌های داده شد برای شهرک نشینان گفت: در طول حدود 20 سالی که از احداث شهرک در این روستا می‌گذرد همواره این افراد در این منطقه دارای مشکلات عدیده‌ای بودند و امکانات و خدمات رفاهی که در طرح برای این افراد پیش‌بینی شده متاسفانه هیچ کدام اجرائی نشده است.وی نداشتن درآمد مناسب خانوارهای ساکن در شهرک را یکی از مشکلات جدی و اساسی آنها برشمرد و گفت: بسیاری از این افراد تحت پوشش کمیته امداد قرار گرفتند درحالی که زمانی همین افراد به کمیته امداد کمک می‌کردند.خداترس رئیس شورای اسلامی روستا نیز اشتغال را یکی از بزرگترین مشکلات شهرک نشینان عنوان کرد گفت: اگر وضعیت اشتغال این افراد حل شود قطعا مشکلات فرهنگی که الان در شهرک با آن مواجه هستیم بوجود نخواهد آمد.وی افزود: تک خانوارهایی که در جنگل بودند به اعتقاد من این خانوارها هم جنگل را حفظ می‌کردند و هم خود را موظف می‌نمودند به عنوان بومی منطقه، در خصوص قطع درختان خود پاسخگو باشند ضمن اینکه محدوده‌ای را نیز به عنوان چراگاه در اختیارشان بود و در آن دامداری می‌کردند و به همان درآمد و زندگی ساده خود قانع بودند در عین حال نیازمند و سر بار کسی هم نبودند، این افراد را جمع کردند و آوردند در این منطقه بدون اینکه متولی‌ای داشته باشند اینجا رها کردند.خداترس با بیان اینکه این افراد زندگی شان را به سختی می‌گذرانند افزود: منابع طبیعی به این افراد حدود 10 هزار متر زمین جهت کشاورزی داده بود اما به خاطر نداشتن آب، کشاورزی را رها کرده و همان قطعه زمین را بخاطر نیازشان به قیمت نازل 100 هزار تومان به افراد پولدار از تهران و اصفهان و مناطق دیگر فروختند الان همان قطعه زمین 100 میلیون ارزش دارد و متاسفانه کسی نیست که به کار این افراد نظارت داشته باشد.ناصری رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان رضوانشهر با بیان اینکه حدود 2 هزار خانوار جنگل نشین و تک خانوار در جنگل‌های شهرستان رضوانشهر حضور دارند گفت: تاکنون حدود 500 خانوار جنگل نشین مشمول طرح ساماندهی قرار گرفته و در شهرک رودبارسرا اسکان یافته‌اند که به دلیل نبود اعتبارات لازم طرح به کندی اجرا می‌شود.وی افزود: در اوایل دهه 80 مدیرکل وقت منابع طبیعی استان در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که چنانچه هفت تا 10 میلیارد اعتبار به طرح ساماندهی اختصاص داده شود می‌توان با این مبلغ کل جنگل نشینان استان گیلان را ساماندهی نمود اما امروز با چندین برابر این رقم هم نمی‌توان این کار را انجام داد.رئیس اداره منابع طبیعی رضوانشهر در پاسخ به این سوال که آیا بهتر نیست بحث حفاظت از جنگل به خود جنگل نشینان سپرده شود گفت: ما در بحث جنگل‌داری و جنگل بانی از سیاست‌های کلان نظام پیروی می‌کنیم و در سیاست‌های کلان این گونه پیش‌بینی شده که جنگل باید در دست دولت باشد.وی افزود: در سال 41 جنگل در دست مالکان خصوصی بود، یک مالک که خان منطقه بود حدود هزار هکتار جنگل در اختیارش بود و چندین نفر برایش چوپانی می‌کردند در آن صورت می‌شد جنگل را حفظ نمود چون در دست یک نفر بود اما با ملی شدن جنگل و با شرایط فعلی که تمام جنگل در دست همه دامداران است این موضوع قابل انجام نیست و مطمئنا منجر به شکست خواهد شد.وی تصریح کرد: به اعتقاد من سپردن جنگل به دامداران و جنگل نشینان چندان معقول به نظر نمی‌رسد.
رئیس منابع طبیعی شهرستان رضوانشهر در پایان ادامه اجرای طرح ساماندهی را به نفع جنگل دانست و گفت: در جاهایی که ساماندهی انجام دادیم و خروج دام و جنگل نشین صورت گرفت ما نهال کاری انجام داده و به جنگل افزودیم و امروز در آن مناطق یک فضای بسیار سبز و انبوهی از جنگل ایجاد شده است.رضوی معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان نیز با بیان اینکه بیش از 75 درصد خاک کشور و در استان گیلان نیز از مجموع یک میلیون و 475 هزار هکتار وسعت آن بیش از یک میلیون و 17 هزار هکتار یعنی حدود 70 درصد خاک استان گیلان جزو اراضی ملی به حساب می‌آیند گفت: یکی از مهمترین وظایف اداره کل منابع طبیعی و سازمان جنکلها موضوع ساماندهی خانواده‌های جنگل نشین و دام‌هایی بودند که در جنگل‌ها حضور داشتند.وی افزود: هدف اصلی طرح ساماندهی این بود که جنگل‌ها را از فشار دام مازاد آزاد کنیم هرچند در مرحله اجرا با یک سری مشکلات و چالش‌هایی مواجه شدیم.وی همچنین گفت: ما متاسفانه در استان گیلان از لحاظ وضعیت طبیعی نسبت به دیگر استانهای شمالی کشور با یک چالشی مواجه هستیم و آن این است که ما مراتع قشلاقی نداریم یعنی اکثر دامداران و خانواده‌های جنگل نشینی که از وجود دام بهره می‌برند برای معیشت خودشان نزدیک به 6 ماه از سال را داخل جنگلها که در انجا اصطلاحا دام سرا دارند اسکان می‌یابند و از اردیبهشت ماه که وضعیت هوا مساعد می‌شود به مراتع بالا دست کوچ می‌کنند.وی با بیان اینکه اجرای درست طرح ساماندهی در رابطه با حفاظت از جنگلها بسیار خوب و موثر است افزود: ما یک میلیون و 800 هزار واحد دامی در استان گیلان داریم که این دام‌ها هرسال از پایین دست به سمت بالا حرکت می‌کنند اگر هر دامی به طور متوسط 100 نهال را بخورد و هر نهال راهزار تا دو هزار تومان در نظر بگیریم سالانه بیش از 300 میلیارد تومان به طبیعت ضربه می‌خورد، این غیر از کوبیدگی خاک در جنگلها و مراتع است و این در حالی است که کل اعتبار سازمان جنگلها در شمال به 30 میلیارد تومان هم نمی‌رسد.معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در ادامه اظهار داشت: منابع طبیعی طبق قانون مسئول خروج دام و خانوارهای جنگل نشین از جنگل است اما بر اساس قانون بسیاری از ارگانهای اجرایی نظیر وزارتخانه‌های کشور، کارو رفاه اجتماعی، جهادکشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و...وظایفی بعد از اسکان و ساماندهی جنگل نشینان داشتند اما متاسفانه آن تعامل لازم صورت نگرفت.رضوی با بیان اینکه اشتغال و تامین معیشت جنگل نشینان یکی از مهمترین موضوعات طرح ساماندهی است گفت: ما وقتی جنگل نشین را از جنگل خارج کردیم بایستی دستگاههای مربوطه فکری به حال معیشت آنها داشته باشند در غیر این صورت این خانواده‌ها از این جا رانده و از آنجا مانده می‌شوند و این ساماندهی غلط است و در واقع یک پروژه شکست خورده محسوب می‌شود.وی تصریح کرد: ما زمانی در یک پروژه می‌توانیم موفق باشیم که همه اعضاء و ارکان دولت در بحث حمایت از آن پروژه با همدیگر بصورت زنجیری کمک کنند که اگر یک نقطه از زنجیر پاره شود قطعا آن پروژه به شکست خواهد انجامید و دلیل اینکه در پروژه ساماندهی در بعضی از جاها موفق نبودیم یکی از دلایل اصلی‌اش همین موضوع است.معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان در ادامه با بیان اینکه طرح ساماندهی اخیرا بخاطر کاهش اعتبارات شدید تحت شعاع قرار گرفته، ضمن اینکه آن حس همدلی و همکاری بین مسئولین و وزارتخانه‌های یاد شده بسیار کمرنگ شده است گفت: این عوامل باعث می‌شود که هم سازمان جنگلها به چالش کشیده شود و هم جنگل نشینانی که بیرون رفتند احساس می‌کنند که دوباره باید برگردند، در این صورت هم ما ضربه می‌خوریم و هم دولت و هم جنگل نشینان، و در نتیجه یکی از عمده‌ترین طرح‌های سازمان جنگلها در دهه هشتاد با عنوان طرح صیانت با چالش بزرگی مواجه می‌شود.وی افزود: درخواست ما از مسئولین اجرایی و دولت این است که این جنگل نشینانی را که از جنگل خارج نمودیم بیش از پیش مورد حمایت قرار بدهند و همه مشکلات بوجود آمده را به عهده سازمان جنگلها گذاشته نشود، سازمان جنگلها فقط مجری طرح ساماندهی است این طرح، یک طرح ملی است و در اجرای طرح ملی همه دستگاههای مربوطه که طبق قانون مسئولیتی به آنها واگذار شده بایستی در اجرای هر چه بهتر طرح به سازمان جنگلها کمک کنند اما اگر به هر دلیلی این کمک‌ها صورت نگیرد و یا در کمک رسانی وقفه ایجاد شود مثل همه پروژه‌ها این طرح هم دچار مشکل و چالش خواهد شد.رضوی در پایان گفت: نباید برای رسیدن به یک هدف کوتاه مدت، سازمان جنگلها را قربانی کرد، این زیبنده نیست همه ما باید دست به دست هم بدهیم تا منابع طبیعی کشور حفاظت و صیانت شود چرا که جنگل مال همه است و لذا همه باید در حفاظت از آن کمک و مساعدت نمایند.صفر نعیمی رز نماینده مردم شهرستان مرزی آستارا و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در خصوص طرح ساماندهی جنگل نشینان گفت: من از اول هم با طرح ساماندهی جنگل نشینان و کوچ دادن آنها از زمین‌های آباء و اجدادی شان مخالف بودم، الان هم صد در صد مخالفم و در آینده هم اگر در هر گوشه‌ای از مملکت ما چنین اتفاقی بیفتد مخالفت خواهم کرد.وی افزود: همان اول هم نمایندگان وقت مجلس می‌توانستند با اجرای این طرح مخالفت کنند اما متاسفانه این گونه عمل نکردند، اگر نمایندگان وقت از وضعیت اجتماعی این افراد، با نحوه امرار معاش آنها، با تولیداتشان و از فعالیت‌های کشاورزی و دامداری شان آشنایی می‌داشتند با کوچ دادن این افراد مخالفت می‌کردند و ما امروز شاهد این معضلات اجتماعی نبودیم.نماینده مردم شهرستان مرزی آستارا که طرح ساماندهی جنگل نشینان در استان گیلان برای اولین بار در آن شهرستان اجرا شده و طی آن صدها خانوار جنگل نشین در محله عسگرآباد و در شهرکی به نام شهرک هجرت اسکان داده شدند خاطر نشان کرد: اگر این طرح اجرا نمی‌شد و جنگل نشینان کماکان در محل زندگی شان می‌ماندند قطعا هم جنگل تقویت می‌شد و هم تولیدات ما بالا می‌رفت و هم اینکه معضلی بنام ایجاد اشتغال برای این افراد نداشتیم.عضو کمیسیون تحقیق مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه در طرح ساماندهی، عده زیادی از جنگل نشینان را در شهرک هجرت آستارا مستقر کرده و در آنجا اسکان دادند بدون آنکه هیچ گونه امکانات، تسهیلات و خدماتی برای آنها در نظر بگیرند افزود: انسان‌های شریفی که تا دیروز تولیدکننده بودند امروز تبدیل شدند به یک مصرف‌کننده صد در صد، آنها آدم‌هایی بودند که امثال ماها را با آغوش باز در خانه هایشان پذیرایی می‌کردند بدون آنکه هیچ گونه انتظار و توقعی داشته باشند و موضوع اشتغال اصلا برای آنها معنی و مفهومی نداشت چرا که آنقدر به اتفاق خانواده شان مشغول کارشان بودند که دیگر فرصتی نداشتند که به شهر بیایند و دنبال کار دیگری بگردند.نعیمی رز در ادامه گفت: اما امروز متاسفانه بیشترین افراد بیکار در شهرستان مرزی آستارا همین افرادی هستند که از جنگل‌ها و از محل زندگی شان کوچانده شده و ویلان و سرگردان در شهر پابرهنه می‌گردند.نماینده آستارا در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه امروز اکثریت قریب به اتفاق آنها مددجوی تحت پوشش کمیته امداد هستند گفت: این افراد تا دیروز تولیدکننده بودند و یار و مددکار کمیته امداد، بهزیستی و نیز یار و یاور همه ما بودند اما متاسفانه امروز دست نیاز به سوی ما دراز می‌کنند و خودشان مددجوی کمیته امداد شدند.نعیمی رز در ادامه گفت: مهمتر از همه اینکه ما نه تنها نتوانستیم برای آنها اشتغال زایی کنیم بلکه با این کار تعداد زیادی از نگهبان‌های فی سبیل‌الله را از جنگل‌ها کوچ دادیم چون آنها به اعتقاد من بزرگترین حافظان و نگهبانان جنگل بودند و در عوض امروز جای انها را با به خدمت گرفتن نیروهای گارد و حفاظت منابع طبیعی و جنگل‌داری پر کردیم.وی افزود: اگر این افراد در جنگل‌ها می‌ماندند، بدون گرفتن هیچ هزینه و حقوقی از جنگل‌ها حفاظت و حراست می‌کردند و دیگر این همه اعتبار و حقوق و مزایا برای تعدادی افراد جایگزین به مصرف نمی‌رسید، ما جنگل نشینان را از زمین‌های شان خارج کرده و بیکارشان کردیم و به جای آنها به عده‌ای دیگر کار داریم که بروند آنجا و به جای آنها از جنگل‌ها صیانت کنند.نعیمی رز نماینده مردم آستارا در مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: من بارها اعلام کرده و الان هم عاجزانه از مسئولین درخواست دارم که برای پایان دادن به این وضعیت بحرانی انسان‌های شریفی که زیر خط فقر هستند آنها را برگردانند به همان مکان‌هایی که قبلا زندگی می‌کردند چرا که آنها به راستی حافظان و نگهبانان واقعی جنگل هستند و دلشان بیش از همه برای جنگل می‌سوزد.شکری نماینده مردم شهرستانهای تالش، رضوانشهر و ماسال و رئیس مجمع نمایندگان استان گیلان نیز با بیان اینکه از مجموع بیش از یک میلیون و 721 هزار هکتار مساحت استان گیلان بالغ بر یک میلیون 17 هزار هکتارآن مربوط به عرصه‌های ملی است افزود: با توجه به جمعیت متراکم استان گیلان امکان کشاورزی بسیار محدود خواهد بود.وی به شدت به اجرای طرح ساماندهی جنگل نشینان و خروج دام از جنگل انتقاد کرد و گفت: 99 درصد از افرادی که در قالب طرح ساماندهی از جنگلها خارج شدند زیر پوشش کمیته امداد هستند و این آمار در شهرستان تالش به صد درصد رسیده است.رئیس مجمع نمایندگان استان تصریح کرد: در واقع طرح ساماندهی جنگل‌نشینان و خروج دام از جنگل، طرحی برای نابودی زندگی مردم بوده است.شکری در پایان بر مشارکت مردم در حفاظت از اراضی ملی تاکید کرد و گفت: همه جای دنیا برای حفاظت و حراست از انفال و اراضی ملی از مردم بهره می‌گیرند و لذا حفظ و صیانت از محیط زیست و منابع طبیعی نیازمند حضور و مشارکت مردم است.به هر حال آنچه که مسلم است قانون طرح ساماندهی خروج دام و جنگل نشینان از دل جنگلها آنگونه که مسئولین منابع طبیعی و آبخیزداری اذعان می‌دارند به جهت جلوگیری از تخریب جنگلها و مراتع و نیز در ادامه فراهم نمودن بسترهای لازم به جهت جنگل کاری و یا بازسازی مناطق کم پوشش تهیه و تدوین گردید اما عملا در مرحله اجرا به دلیل نبود اعتبارات لازم و نیز عدم همراهی و همکاری دستگاه‌های دیگر که در قانون پیش‌بینی شده و مسئولیت‌هایی بر عهده شان گذاشته شده بود، دچار چالش و مشکلات عدید‌ای گردیده است.عدم اجرای صحیح طرح ساماندهی جنگل نشینان و خروج دام از جنگلها و مراتع سبب شد صدها خانوار جنگل نشین که زمانی تولیدکننده بوده و از طریق دامداری امرار معاش می‌کرده و به گفته خودشان هرگز دست نیاز به سوی کسی دراز نکرده و سربار جامعه نبودند امروز در بدترین شرایط ممکن در حال گذران زندگی هستند.جنگل نشینان مشمول طرح ساماندهی از اینکه در شروع اجرای طرح وعده‌هایی مبنی بر اشتغال به آنها داده بودند و آنها همه‌دار و ندارشان را واگذار کرده و در شهرک‌های در نظر گرفته شده برای آنها اسکان یافتند بدون آنکه شغل و منبع درآمدی داشته باشند به شدت گله‌مند بوده و از مسئولین بویژه استاندار درخواست توجه ویژه به مشکلات شان داشتند.رشت – علی کشت‌پرور بین کلایی، خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی
کریمی،جنگل نشین مشمول طرح ساماندهی:ما یک عمری در زمین‌های آباء و اجدادی مان با آبرو زندگی کردیم و همچون پدران مان نگهبان و حافظ جنگل بودیم و با دامداری زندگی مان را اداره می‌کردیم اما طبق وعده‌هایی که به ما داده بودند همه‌دار و ندارمان را واگذار کردیم، آسایش و آرامش خود و خانواده مان را از دست دادیم و آمدیم در این محلی که برای ما در نظر گرفتند بدون هیچ شغل و درآمدی که بتوانیم شکم زن و بچه‌های خودمان را سیر کنیم
به خدا حاضرم همه آن چیزی را که به من داده‌اند را به آنها پس بدهم و برگردم به همان خرابه‌ای که یک عمر بدون کمترین امکانات زندگی می‌کردیم
ما زمانی که در جنگلها زندگی می‌کردیم هرگز سربار نبودیم اما امروز سربار جامعه هستیم، ما زمانی به کمیته امداد کمک می‌کردیم و آنها می‌آمدند از ما گوسفند می‌گرفتند برای کمک به نیازمندان جامعه، اما امروز برعکس شده است و ما به شدت نیازمندیم اما خیلی از امثال من از کمیته امداد هم هیچ کمکی نمی‌توانیم بگیریم
شفقتی پور،جنگل نشین مشمول طرح ساماندهی:متاسفانه طرح ساماندهی به درستی اجرا نشده است و هیچ کدام از وعده‌های داده شده عملی نگردید و جنگل نشینان مشمول طرح ساماندهی اینجا سرگردان هستندباور کنید که جنگل نشین دلش بیشتر از همه برای جنگل می‌سوزد، اگر دلش نمی‌سوخت مطمئن باشید دیگر جنگلی باقی نمی‌مانددر شهرکی که حدود 500 خانوار دارند زندگی می‌کنند نباید یک مسجد داشته باشند، نباید یک مدرسه داشته باشند، نباید یک خانه بهداشت و یک پاسگاه داشته باشند
رضایی، دهیار روستای رودبارسرا:در طی حدود 20 سالی که از احداث شهرک در این روستا می‌گذرد هموراه این افراد دارای مشکلات عدیده‌ای بودند و امکانات و خدمات رفاهی که در طرح برای آنها پیش‌بینی شده متاسفانه هیچ کدام اجرایی نشده است
خداترس، رئیس شورای اسلامی روستای رودبارسرا:تک خانوارهایی که در جنگل زندگی می‌کردند به اعتقاد من این خانوارها هم جنگل را حفظ می‌کردند و هم خود را موظف می‌دانستند به عنوان بومی منطقه، در خصوص قطع درختان منطقه خود پاسخگو باشند ضمن اینکه به همان درآمد و زندگی ساده خود قانع بودند و نیازمند و سربار کسی هم نبودند این افراد را جمع کرده و آوردند در این منطقه اسکان دادند بدون اینکه متولی‌ای داشته باشند اینجا رها شدند
زمینی که در اختیار این افراد جهت کشاورزی داده شده بود بدلیل نداشتن آب مورد نیاز، کشاورزی را رها کرده و همان قطعه زمین را بخاطر نیازشان به قیمت نازل 100 هزارتومان به افراد پولدار از تهران و اصفهان و مناطق دیگر فروختند الان همان قطعه زمین 100 میلیون تومان ارزش دارد و متاسفانه کسی نیست که به کار این افراد نظارت داشته باشد
رضوی، معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان:منابع طبیعی طبق قانون مسئول خروج دام و خانوارهای جنگل نشین از جنگل است اما بر اساس قانون بسیاری از ارگانهای اجرایی نظیر وزارتخانه‌های کشور، کار و رفاه اجتماعی، بهداشت، جهادکشاورزی و... وظایفی بعد از اسکان و ساماندهی جنگل نشینان داشتند اما متاسفانه آن تعامل لازم صورت نگرفت
ما زمانی در یک پروژه ملی می‌توانیم موفق باشیم که همه اعضاء و ارکان دولت در بحث حمایت از آن پروژه با همدیگر بصورت زنجیری کمک کنند که اگر یک نقطه از زنجیر پاره شود قطعا آن پروژه به شکست خواهد انجامید و دلیل اینکه در پروژه ساماندهی در بعضی از جاها موفق نبودیم یکی از دلایل اصلی‌اش همین موضوع است
نعیمی رز، نماینده مردم آستارا در مجلس شورای اسلامی:
اگر طرح ساماندهی اجرا نمی‌شد و جنگل نشینان کماکان در محل زندگی شان می‌ماندند قطعا هم جنگل تقویت می‌شد و هم تولیدات ما بالا می‌رفت و هم اینکه معضلی بنام ایجاد اشتغال برای این افراد نداشتیمخانوارهای جنگل نشینی که در شهرک هجرت آستارا اسکان داده شدند تا دیروز یک تولیدکننده بودند اما امروز یک مصرف‌کننده صد در صد تبدیل شدند
خانوارهای جنگل نشین مشمول طرح ساماندهی تا دیروز تولیدکننده بودند و یار و مددکار کمیته امداد، بهزیستی و نیز یار و یاور همه ما بودند اما متاسفانه امروز دست نیاز به سوی ما دراز کرده و مددجوی کمیته امداد شدند
عاجزانه از مسئولین درخواست دارم که برای پایان دادن به این وضعیت بحرانی انسانهای شریفی که زیر خط فقر هستند آنها را برگردانند به همان مکان‌هایی که قبلا زندگی می‌کردند چرا که آنها به درستی حافظان و نگهبانان واقعی جنگل هستند و دلشان بیش از همه برای جنگل می‌سوزد
شکری، نماینده مردم شهرستان‌های تالش، رضوانشهر و ماسال در مجلس شورای اسلامی:
طرح سامان دهی جنگل نشینان و خروج دام از جنگل، طرحی برای نابودی زندگی مردم بوده است
* 99 درصد افرادی که در قالب طرح ساماندهی از جنگلها خارح شدند زیر پوشش کمیته امداد هستند و این آمار در شهرستان تالش به صد در صد رسیده است
دربرگزاری هرچه بهتر این رزمایش را ازدیگربرنامه‌های این رزمایش که باشرکت 12 هزارنفر ازبسیجیان استان به اجرا گذاشته خواهدشد، دانست.