ادامه بلاتكليفي SPV ؛ دعواي اسپانيا و ايتاليا براي تنظيم بيانيه گستاخانه!

گزارش خبري تحليلي اوین نامه  كيهان 
ادامه بلاتكليفي SPV ؛ دعواي اسپانيا و ايتاليا براي تنظيم بيانيه گستاخانه! 10بهمن-97

رسانه هاي اروپايي از احتمال راه اندازي SPV در پنج شنبه هفته جاري خبر داده اند.در حال حاضر SPV به حاشيه رفته و طرف اروپايي درگير بيانيه گستاخانه اي است كه قرار است با موضوع موشكي و منطقه اي صادر شود و دعوا بر سر اين است كه كدام كشور اروپايي امضاكننده اين بيانيه گستاخانه است!

سرويس سياسي- عباس عراقچي معاون سياسي وزارت امور خارجه به منظور انجام مشورت هاي سياسي با مقامات سه كشور اروپايي دوشنبه عازم وين پايتخت اتريش شد.

عراقچي در وين با «پتر ليك» قائم مقام وزير امور خارجه اتريش ديدار و گفت وگو كرد.  معاون سياسي وزارت خارجه با تشكر از مواضع مثبت و سازنده  اتريش براي توسعه همكاري ها و تعاملات با ايران و در حمايت از برجام، بر لزوم حمايت هاي بيشتر و عملي كشورهاي اروپايي از برجام تاكيد كرد.

قائم مقام وزير خارجه اتريش نيز در اين ديدار ضمن ابراز خرسندي از سياست ايران در ماندن در برجام گفت كه اميدوار است با اعلام SPV ايران بتواند از آن منتفع شود.

ديدار با آمانو

عراقچي با يوكيا آمانو مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي ديدار و درخصوص آخرين وضعيت همكاري ها در چارچوب برجام گفت وگو كرد.

وي در اين ديدار ضمن تشريح آخرين وضعيت همكاري هاي طرفين درخصوص راستي آزمايي اجراي برجام، به پيچيدگي و دشواري شرايط كنوني اشاره و ابراز اميدواري كرد كه اتحاديه اروپا به وظيفه خطير تاريخي خود در اين راستا واقف باشد و بتواند توازن از بين رفته بين تعهدات و مزاياي ناشي از توافق هسته اي را هرچه سريع تر بازگرداند؛ چرا كه در غير اين صورت، دليلي براي تداوم اجراي تعهدات از سوي جمهوري اسلامي ايران نيز وجود نخواهد داشت.

معاون وزير خارجه همچنين از مديركل آژانس بين المللي انرژي اتمي خواست تا همانند سه سال گذشته، به طور حرفه اي و بي طرفانه با موضوعات مربوطه برخورد كرده و استقلال آژانس را در برابر فشارهاي برخي نيروهاي مخرب بيروني حفظ كند.

عراقچي با بيان اينكه منافع ايران در برجام دچار صدمات اساسي شده، گفت: اين گونه نيست كه قسمت رفع تحريم ها با قسمت هسته اي در برجام بر هم تاثير نگذارد و تا يك زماني مي توانيم به تعهداتمان به شكل گذشته ادامه دهيم.

در اين ديدار، آمانو نيز ضمن اعلام رضايت از سطح همكاري ها بين آژانس و ايران در راستاي اجراي برجام، نسبت به تداوم اين همكاري ها ابراز اميدواري كرد.

شايد طول بكشد!

عراقچي در مصاحبه با خبرگزاري صدا و سيما در وين درباره سازوكار ويژه مالي اروپا SPV گفت: ما شنيده بوديم و قرار بود دوشنبه اعلام شود، ظاهرا مراحل ثبت آن ممكن است يك مقدار ديگري طول بكشد، ولي اميدواريم اين كار به زودي انجام شود.

وي افزود: بيش از هشت ماه است كه اروپايي ها قرار است اين كار را انجام دهند و مي فهميم كه اين كار مشكلات فني و حقوقي زيادي دارد، مي فهميم كه آمريكا تهديد كرده هر كسي با اين مكانيسم مالي كار كند تحريم خواهد كرد و مي فهميم اين مكانيسم بايد به شكلي طراحي شود كه به دور از فشارها و تحريم هاي آمريكا باشد و هر كمپاني كه با اين كار مي كند، مورد تحريم واقع نشود؛ ولي هشت ماه هم زمان زيادي براي تشكيل يك چنين مكانيسمي است.

معاون وزير خارجه با بيان اينكه همه كشورهاي اروپايي اميدوارند اين مكانيسم هر چه زودتر شكل بگيرد، اظهار داشت: سه كشور اروپايي انگليس، فرانسه و آلمان و عضو برجام باني و سهامدار اين مكانيسم هستند، به ما گفته شده مراحل ثبت آن شروع مي شود و ظرف يكي دو روز آينده قرار است اعلام شود، مگر اينكه آن كساني كه نمي خواهند اين روابط  شكل بگيرد، بتوانند موفق شوند.

تاخير زياد اروپا

عراقچي روز سه شنبه با «شيدر» رئيس كميسيون سياست خارجي مجلس اتريش ديدار و گفت وگو كرد.

در اين ديدار كه تعدادي از اعضاي كميسيون از جمله رئيس گروه دوستي پارلماني دو كشور حضور داشتند، طرفين درخصوص مناسبات دوجانبه به ويژه همكاري هاي پارلماني، تحولات منطقه اي و جهاني گفت وگو كردند.

عراقچي با تقدير از مواضع سازنده اتريش درباره برجام، از تاخير زياد اروپا در راه اندازي ساز و كار مالي با ايران انتقاد كرد و افزود: به هم خوردن تعادل برجام، تبعات زيادي را براي منطقه، اروپا و جهان در پي خواهد داشت.

معاون سياسي وزير خارجه ايران در ادامه اين سفر قرار است به اسلواكي و بلغارستان نيز برود و با همتايان و وزراي خارجه اين كشورها ابعاد مختلف همكاري هاي دوجانبه را بررسي و درباره اوضاع منطقه و تحولات بين المللي به رايزني بپردازد.

رفتار توهين آميز اروپا!

در حالي كه پيش از اين چند پايگاه خبري اروپايي از نهايي شدن جزئيات ساز و كار ويژه پرداخت اروپا و ايران (SPV) خبر داده و نوشته بودند اين كانال مالي روز دوشنبه پس از نشست وزيران خارجه اروپايي در بروكسل رونمايي مي شود، اما با پايان اين نشست باز هم بلاتكليفي در مورد اين ساز و كار باقي ماند و ضمنا ابهامات تازه اي نيز به آن اضافه شد.

آنطور كه «لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه «وال استريت ژورنال» گزارش داده، بهانه عدم صدور بيانيه در مورد ثبت اين ساز و كار مالي، اختلاف نظر ميان اسپانيا و ايتاليا در مورد متن بيانيه اتحاديه اروپا در ارتباط با ايران بوده است. بر اساس گزارش هاي غيررسمي، قرار است اروپا در بيانيه خود در مورد SPV، به ابعاد ديگر رابطه با ايران از جمله مذاكرات در مورد يمن و همچنين برنامه موشكي نيز بپردازد.

به گزارش فارس، گفته مي شود اسپانيا از اينكه در بخش مرتبط با يمن، تنها از چهار كشور آلمان، فرانسه، انگليس و ايتاليا به عنوان طرف هاي مذاكره كننده با ايران ياد شده، ناراضي است و خواستار آن است كه نام اين كشور نيز در اين بخش درج شود. به همين بهانه وزراي خارجه از صدور بيانيه اي كه قرار بود اولين گام رسمي در جهت راه اندازي SPV باشد، خودداري كردند.

اين رفتار اروپايي ها بيشتر از همه نشانه توهين به ايران است. اينكه SPV به حاشيه رفته و طرف اروپايي درگير بيانيه گستاخانه اي است كه قرار است با موضوع موشكي و منطقه اي صادر شود و دعوا بر سر اين است كه كدام كشور اروپايي امضاكننده اين بيانيه گستاخانه است! 

كانال ويژه پرداخت اروپا و ايران ساز و كاري است كه اروپا از زمان خروج ايالات متحده از برجام وعده راه اندازي آن را داده و هنوز با گذشت ماه ها، بلاتكليف مانده و زمان رونمايي آن هر بار به تعويق مي افتد. بر اساس آخرين گزارش ها، اين ساز و كار كه در واقع يك شركت مالي واسط ميان شركت هاي بستانكار از ايران و بدهكار به ايران است، قرار است در فرانسه تاسيس شده، مديري آلماني داشته و انگليس هم در آن صاحب سهام باشد.

پس از پايان بي نتيجه نشست روز دوشنبه اتحاديه اروپا، خبرگزاري «آسوشيتدپرس» موعد تازه اي را براي رونمايي از اين ساز و كار اعلام كرده و نوشته است كه احتمال دارد اين كانال مالي در نشست دو روزه اي كه از پنج شنبه در روماني و با حضور وزراي خارجه اتحاديه اروپا برگزار مي شود، مورد بررسي قرار گيرد.

گفتني است اروپا مي خواهد با منحرف كردن افكار عمومي به برنامه موشكي ايران از انجام تعهدات خود در قالب برجام سرباز زند، در حالي كه ايران به كليه تعهدات برجامي خود پايبند بوده است.

نفت در برابر غذا و دارو!

در حالي كه قرار بود روز دوشنبه زمان ابهام زدايي از جزئيات SPV باشد، پس از پايان نشست اتحاديه اروپا «هايكو ماس» وزير خارجه آلمان اظهاراتي مطرح كرد كه ابهامات جديدي در مورد اين ساز و كار ايجاد مي كند.

وي در يك نشست خبري، در مورد اين كانال مالي، گفت: هدف اتحاديه اروپا اين است كه اين اطمينان حاصل شود كه «مي توان تجارتي كه توسط ايالات متحده تحريم نشده را حفظ كرد و يك ابزار مناسب پرداخت بين المللي وجود داشته باشد.»

او همچنين گفت: اين ساز و كار پرداخت مالي در ابتدا براي تجارت در زمينه اقلام «انساني» از جمله مواد غذايي و دارو مورد استفاده قرار مي گيرد.

پيش از اين هم پايگاه «بلومبرگ» گزارش داده بود كه اين ساز و كار براي تسهيل صادرات نفت به كشورهايي كه از آمريكا معافيت دريافت كرده اند و همچنين تجارتي كه از سوي آمريكا تحريم نشده، از جمله در زمينه صادرات مواد غذايي و دارو به ايران، مورد استفاده قرار مي گيرد. 

اظهارات ماس و گزارش بلومبرگ عملا ميزان اثرگذاري SPV را با ترديد جدي مواجه مي كند، چراكه اگر قرار باشد اين كانال صرفا در زمينه هايي مورد استفاده قرار گيرد كه تحت تحريم آمريكا قرار ندارند، اساسا چه نيازي به چنين ساز و كاري وجود دارد؟

به گزارش خبرگزاري ها، يك ديپلمات ارشد فرانسوي با اشاره به SPV گفت: هيچكدام از اقداماتي كه ما قصد داريم از آنها استفاده كنيم معجزه نمي كنند.

سيد كمال خرازي رئيس شوراي راهبردي روابط خارجي در گفت وگويي با خبرگزاري صدا و سيما گفت: اگر اروپايي ها در برجام مانده اند و مخالف خروج آمريكا هستند، در چارچوب منافع خودشان است نه اينكه بخواهند براي تامين منافع ما خود را با آمريكايي ها درگير كنند.

اقدام سمبليك!

به گزارش تسنيم، روزنامه «تاگس شاو» آلمان در مطلبي به مسئله تصميمات اتحاديه اروپا براي ايجاد يك سازو كار مالي به منظور دور زدن تحريم هاي آمريكا عليه ايران پرداخته و اين پرسش را مطرح كرد كه آيا چنين سازو كاري مي تواند توافق اتمي را نجات دهد؟

اين روزنامه آلماني در ادامه نوشت: SPV عمدتا سيستمي نمادين و سمبليك است.

تاگس شاو افزود:در حال حاضر مسئله نجات توافق اتمي ايران مطرح است. با وجود اين رينگ نجات اروپا، اما هنوز اطميناني به آينده اين توافق هسته اي وجود ندارد.

لازم به ذكر است كه كشورهاي اروپايي عضو 1 در 9 ماه گذشته كمترين پايبندي به نقض و تعطيلي كامل تعهدات غربي برجام نشان نداده و فقط از ايران خواسته اند به انجام تعهداتش ادامه دهد! اكنون نيز به جاي ايستادن پاي تعهد تعليق تحريم هاي مالي و بانكي و نفتي، وعده راه اندازي كانال ويژه براي مبادله غذا و دارو مقابل پول (آن هم بدون خريد نفت از ايران) را مي دهند.

در روزهاي گذشته راديو فرانسه از قول يك مشاور پارلماني اروپا گفت: اميدي به عملي شدن SPV نيست. اتحاديه اروپا در حرف و مواضع سياسي حامي ايران است اما تاكنون در اين زمينه دستاورد عملياتي نداشته است. هيچ اتفاق تازه اي رخ نداده است. كانالي كه قرار است ميان اروپا و ايران برقرار شود، صرفا براي انتقال كمك هاي انساني و بشردوستانه و مواد غذايي و دارويي متمركز است. اين كانال مالي در هر سطحي راه اندازي شود، بعيد است شركت هاي تجاري اروپايي از ترس تحريم ها بخواهند با اين كانال مالي همكاري داشته باشند.

بايد توجه داشت كه SPV تعديل شده به كالاهاي بشردوستانه، مشكل ايران را حل نخواهد كرد و در واقع اروپايي ها از تعهدات خود براي ايجاد كانال مالي جهت تجارت نفت، فرآورده هاي نفتي، طلا و فلزات گرانبها و... سر باز زده اند. پيش بيني مي شود اروپا در قدم بعدي براي باز شدن گزينه هاي كالاهاي تحريمي شروطي خواهد گذاشت كه از جمله تصويب لوايح مورد درخواست FATF و به سرانجام رسيدن مذاكرات موشكي خواهد بود.

سراب SPV

در روزهاي گذشته «عبدالرضا فرجي راد» مديركل شوراي راهبردي روابط خارجي در يادداشتي در يكي از روزنامه هاي زنجيره اي نوشته بود:« به نظر مي رسد چيزي كه اروپا با عنوان ساز و كار ويژه مالي دنبال مي كند، چيزي نيست كه بتواند تحول عمده اي در روابط تجاري ميان ايران و اروپا يا حتي در وضعيت اقتصادي ايران و مردم ايران ايجاد كند...آنچه اكنون در شوراي اروپا مورد بحث قرار مي گيرد چيزي نيست جز ايجاد يك كانال مالي براي تامين كالاهايي مانند غذا و دارو و كالاهاي مشابه آن. كالاهايي كه دولت ايالات متحده آمريكا ادعا مي كند مورد تحريم واقع نشده اند و ممانعتي در جهت تجارت آنها ايجاد 

نشده است...چنين اقدامي در واقع اجرا كردن دستورالعمل واشنگتن است يعني اجراي كامل تحريم هاي آمريكا و ايجاد كانال مبادله اي براي كالاهايي كه به ادعاي آمريكا مشمول تحريم ها نيستند».

فرجي راد در ادامه نوشته بود:«به اين طريق اروپايي ها تصور مي كنند كه مي توانند بدون اينكه هيچ فشاري تحمل كنند با يك تير دو نشان بزنند. هم خودشان را از تهديد تحريم هاي آمريكايي رها كرده اند و هم تصور مي كنند كه فشارهاي ايران و مطالبات ايران كمتر مي شود».

مديركل شوراي راهبردي روابط خارجي با انتقاد از اينكه اروپايي ها قصد دارند تا SPV را با منت و به عنوان يك مشوق اجرا كنند، نوشت: «براساس گمانه زني هايي كه رسانه ها و ديپلمات هاي ارشد اروپايي از ساز و كار ويژه مالي مطرح كرده اند، آن چيزي كه اروپايي ها براي پيشنهاد به ايران تدارك ديده اند، بسيار كمتر از چيزي است كه ايران انتظار آن را دارد. هيچ يك از مطالبات ايران از جمله استمرار صادرات نفت و ميعانات گازي تضمين كانال مالي براي سرمايه گذاري و مشاركت شركت هاي كوچك و متوسط اروپايي در ايران و مبادله آزادانه همه كالاها ميان ايران و اروپا در آن پيش بيني نشده است».