محمدهاشم اکبریانی مطرح کرد
هوش مصنوعی می‌تواند از انسان جلو بزند9-اردیبهشت-1400
محمدهاشم اکبریانی می‌گوید طبیعت زندگی در جهان امروز همین است که شاهد باشیم تکنولوژی ذهن و روح انسان را پشت سر می‌گذارد و خودش جلو می‌زند. او معتقد است هوش مصنوعی می‌تواند احساس و روح آدمی را در نوشته‌هایش متجلی کند.
این داستان‌نویس و شاعر در گفت‌وگو با ایسنا و در پی اظهارنظر مطرح‌شده از سوی کازوئو ایشی‌گورو، نویسنده انگلیسی ژاپنی‌تبار برنده نوبل ادبیات مبنی بر این‌که «در آینده پیش رو ممکن است ماشین‌ها با رمان‌نویسان رقابت کنند و شاید از آن‌ها پیشی بگیرند»، در خصوص احساس خطر نویسندگان ایرانی درباره خلق داستان و آثار ادبی از سوی ربات‌ها به واسطه هوش مصنوعی و امکان‌سنجی این مسئله اظهار کرد: در حال حاضر روند پیشرفت تکنولوژی به گونه‌ای است که خیلی از ناممکن‌ها ممکن شده‌اند و این‌که هوش مصنوعی بتواند داستان، رمان و حتی شعر بنویسد، قطعی است و حتما این اتفاق خواهد افتاد.
او افزود: اما در خصوص این‌که هوش مصنوعی بتواند با انسان رقابت کند، من فکر می‌کنم حتی می‌تواند از انسان پیشی بگیرد و این هیچ اشکالی ندارد؛ بالاخره طبیعت زندگی در جهان امروز همین است که شاهد باشیم تکنولوژی بر پوست، گوشت و استخوان غلبه پیدا می‌کند و ذهن و روح انسان را پشت سر می‌گذارد و خودش جلو می‌زند. همان‌طور که حالا خیلی‌ها معتقدند چند دهه بعد انسان می‌تواند مانع از پیر شدن سلول‌هایش بشود و عمر طولانی پیدا کند. بنابراین به نظر من، این امکان (خلق اثر ادبی توسط ربات‌ها) وجود دارد و امری جبری است، البته این‌که هوش مصنوعی را رقیب خود بدانیم یا ندانیم، بحث دیگری است.
اکبریانی سپس با اشاره به مسابقه شطرنج میان گری کاسپارف و کامپیوتر "Deep Blue" شرکت IBM گفت: یادم می‌آید که چند سال پیش میان یک کامپیوتر و گری کاسپارف (قهرمان شطرنج جهان) مسابقه شطرنج برگزار شد که در نهایت او برنده شد و وقتی پرسیدند که چطور برنده شد، گفت من ریسک می‌کنم اما آن ریسک نمی‌کرد؛ یعنی ریسک کردن برای بشر قابلیتی است که کامپیوتر ندارد. با این حال این مربوط به چند سال قبل است.
این نویسنده سپس در پاسخ به برخی اظهارنظرها مبنی بر توانایی نداشتن هوش مصنوعی در خلق اثر ادبی خلاقه به دلیل نداشتن روح و تخیل بیان کرد: من فکر می‌کنم گرچه نوشتن به روح بستگی دارد ولی این روح ناشی از ذهن بشر است و این‌طور نیست که بگوییم خارج از ذهن چیزی به نام روح نوشتن وجود دارد. به نظر من، هوش مصنوعی می‌تواند این قابلیت را در خود داشته باشد که احساس و روح آدمی را در نوشته خود متجلی کند. بنابراین این اتفاق (خلق اثر ادبی توسط ربات‌ها) خواهد افتاد و من با این‌که روح انسانی به نوشتن یک ظرفیت بالقوه می‌دهد، موافق نیستم، هوش مصنوعی می‌تواند این کار را هم انجام دهد.
محمدهاشم اکبریانی همچنین درباره تفاوت‌های زبان فارسی و انگلیسی و اظهارنظر برخی متخصصان هوش مصنوعی درخصوص پیشی گرفتن زبان انگلیسی از فارسی در خلق اثر ادبی توسط ربات‌ها گفت: به گفته بسیاری از کارشناسان زبان فارسی که به زبان انگلیسی هم آشنا هستند، زبان فارسی قابلیت‌ها و توانمندی‌هایی دارد که زبان انگلیسی ندارد. اما علت جلو بودن زبان انگلیسی در این زمینه، ضعف زبان فارسی نیست بلکه به‌خاطر این است که امروزه علم و دانش به زبان انگلیسی است. اگر از ابتدا علم و دانش هم به زبان فارسی بود و پیشرفت فارسی‌زبانان از انگلیسی‌زبانان بیشتر بود، الان زبان انگلیسی در این زمینه عقب بود.
او در توضیح بیشتر ادامه داد: من فکر می‌کنم که این مسئله به خاطر ماهیت و شکل زبان فارسی نیست بلکه برای آن است که انگلیسی‌زبان‌ها از فارسی‌زبان‌ها در تکنولوژی جلوترند. بنابراین تکنولوژی را همسان با زبان خودشان پیش می‌برند و نه همسان با یک زبان بیگانه مثل فارسی. اما من فکر می‌کنم در آینده زبان فارسی هم در هوش مصنوعی جای خودش را پیدا می‌کند و کارش را انجام می‌دهد.
نویسنده «زندگی همین است» در پایان با بیان این‌که تکنولوژی انسان را تابع خودش کرده است، به بیان مثالی دراین‌باره از حوزه پزشکی (تابع تکنولوژی بودن پزشکان، مثلا با اعلام نظر براساس جواب سونوگرافی) پرداخت و سپس گفت: در ادبیات هم چنین اتفاقی به تدریج در حال افتادن است و بیشتر هم می‌شود؛ به این معنا که معیارها و اصول یک ادبیات برجسته (یک رمان برجسته) را به تدریج دانش مشخص می‌کند و نه انسان. بنابراین حتی اگر بخواهیم بگوییم که در ادبیات روح وجود دارد، باز هم این دانش است که تایید می‌کند این روح چه ویژگی‌هایی داشته باشد و برای یک اثر که باید با روح داستانی همراه باشد، چه شاخصه‌های معتبری را می‌شود در نظر گرفت.
