در زیرزمینهای فردو چه خبر است؟+فیلم10-خرداد-۱۴۰۰
رادیو فردا - در زمستان سال ۱۳۹۶، بخشی از بایگانی اسناد هستهای ایران، توسط سازمان جاسوسی اسرائیل، از انبار محل نگهداری این اسناد در منطقه شورآباد در حومه تهران، به سرقت رفت.
در میان این اسناد، یک عکس که بر روی آن نوشته شده بود: «طرحهای پیشنهادی پروژه ۴/۴۰۲، پروژه الغدیر»، بیش از بقیه جلب توجه میکرد زیرا که در آن جزئیاتی از امکانات پشتیبانی یک کارخانه غنیسازی اورانیوم با سانتریفیوژ گازی دیده میشود.
این کارخانه که در نزدیکی قم واقع شده، بعداً در رسانهها به کارخانه غنیسازی سوخت فُردو (FFEP) معروف شد.
امروز یکشنبه، ۹ خرداد، «اینتل لَب»، یک گروه بینالمللی مشاوره اطلاعاتی، ویدئویی سهبعدی از این پروژه مخفی منتشر کرده که نتیجه چند سال بررسی برای بازسازی دقیق آن است.
«اینتل لب» مینویسد که این بازسازی تصویری، «بر اساس دانش مهندسی عمران، مبانی چرخه غنیسازی سوخت هستهای، تجزیه و تحلیل اطلاعات و مهارتهای پیشرفته در مدلسازی و ارائه واقعگرایانه» و با همکاری شرکت «اوراین اینت» بهدست آمده است.
جزئیات تصویر جدید
در این ویدئو راهروهای زیرزمینی تأسیسات فردو دیده میشود که به شکل یک سالن اصلی است که از آن دو شاخه تونل جدا شده و یکی از این تونلها نیز خود شاخهای فرعی دارد که از وسط آن جدا شده است.
در سالن اصلی، دو دستگاه سانتریفیوژ آیآر-۶ و شش «آبشار» از سانتریفیوژهای آیآر-۱ قرار داده شده است.
بر اساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵، ایران مجاز است فقط از سانتریفیوژهای آیآر-۱ برای غنیسازی استفاده کند. که جهت انتقال گاز هگزافلوراید اورانیوم (یواِف۶) غنیشده از سمت سانتریفیوژهای آیآر-۶ به چپ است و این گازها در یک انبار در سمت چپ سالن اصلی ذخیره میشود.
چسبیده به سالن اصلی تونلها نیز، ژنراتورهای برق و اتاق کنترل و اتوکلاوها قرار دارند. اتوکلاو وسیلهای برای استریل کردن ابزار ویژه در فشار و دمای بالا و با استفاده از بخار آب است.
مکانیابی و تصویرسازی دقیق «اینتل لب» از ژنراتورهای برق فردو از این نظر جالب توجه است که کمی پیش از این تاریخ، یعنی روز یکشنبه ۲۲ فروردین امسال، آنچه مقامهای ایران آن را «خرابکاری» مینامند منجر به قطع برق در تأسیسات غنیسازی اورانیوم ایران در نطنز شد و به آن آسیب زیادی زد.
«یک یا دو جنگافزار هستهای در سال»
«اینتل لب» مینویسد که «الغدیر»، نام رمز برای یک پروژه غنیسازی زیرمجموعه «طرح آماد» است؛ «برنامهای که ایران اوایل سال ۲۰۰۰ برای ساخت پنج واحد سلاح هستهای موشکی آغاز کرد.»
این نهاد اطلاعاتی مینویسد که «اطلاعات و تجزیه و تحلیل فضایی نشان میدهد که این تصویر بهدستآمده میتواند مربوط به سال ۲۰۰۴ یا قبل از آن باشد. اطلاعات بایگانی نشان میدهد که ساخت این کارخانه مخفی از اوایل سال ۲۰۰۲ آغاز شد.»
«اینتل لب» مینویسد که «بر اساس سندی در این بایگانی، انتظار میرفت که این کارخانه غنیسازی نظامی با استفاده از مواد اولیه LEU، حداقل برای یک یا دو سلاح هستهای در سال، اورانیوم با درجه تسلیحاتی تولید کند.»
روز ۵ خرداد امسال، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ضمن «بسیار جدی» خواندن غنیسازی ۶۰ درصدی هشدار داد که ایران در حال غنیسازی اورانیوم در سطحی از خلوص است که «فقط کشورهای سازنده بمب اتمی به آن میرسند».
با وجود این هشدارها، مقامهای جمهوری اسلامی همواره تأکید دارند که فعالیتهای هستهای آنها «مسالمتآمیز» است و کاربردهای «پزشکی و تولید برق» دارد.