گزیده خبرهای ویژه تحریف وخراطی شده ۷ شهریور -۱۴۰۱
پیش‌بینی
انفجار و آشوب در پایتخت‌های اروپایی
رسانه‌های مهم آمریکایی و اروپایی اتفاق‌نظر دارند که بحران انرژی در
ماههای آینده شدت خواهد گرفت و موجب بی‌ثباتی و آشوب دربرخی از این کشورها خواهد
شد که میتواند حتی تا سرنگونی دولت‌ها پیش برود.
روزنامه نیویورک‌تایمز نوشت: کاهش عرضه گاز از سوی روسیه به اروپا
مدت‌هاست سبب نگرانی شده؛ زیرا زمستان نزدیک است و بعید نیست که روسیه به طور
کامل، صادرات گاز به اتحادیه اروپا را متوقف کند. در هفته‌‌‌های اخیر، صادرات گاز
روسیه به این اتحادیه به‌شدت کاهش یافته و قیمت‌ها به‌سرعت بالا رفته است. معامله‌گران
در بازار انرژی اروپا شاهد رشد سریع قیمت‌ها هستند. قیمت گاز طبیعی که از آن برای
تولید برق و در منازل برای گرما استفاده می‌شود، حالا نسبت به یک‌سال پیش ۱۰ برابر شده است. همچنین قیمت برق که
به قیمت گاز وابسته است، حالا چند برابر ارقام معمول است.
عامل اصلی رشد قیمت‌ها این نگرانی است که اروپا در زمستان سال‌جاری
دچار کمبود گاز خواهد شد. روسیه عرضه گاز به آلمان و دیگر کشورها را کم کرده، به‌طوری
که میزان انتقال گاز از خط لوله «نورد استریم‌یک» به ۲۰درصد ظرفیت این خط لوله کاهش یافته است.
مدیر یکی از شرکتهای فعال در حوزه برق در انگلستان می‌گوید: «کاملا
روشن است که وضعیت وخیم کنونی که خانوارها با آن مواجه هستند، قبل از آنکه بهبود
یابد، بسیار بدتر خواهد شد.» او توصیه کرد، دولت برای کاستن از هزینه گاز اقدام
کند؛ اما عمل به این توصیه طی دو سال، ده‌ها میلیارد پوند برای دولت هزینه خواهد
داشت.
در همین زمینه، خبرگزاری انگلیسی رویترز نسبت به سیل آشوب‌های سیاسی
هشدار داد و نوشت: در ماههای اخیر قیمت انرژی به‌ویژه گاز طبیعی در بازارهای
جهانی به‌شدت افزایش یافته و به باور کارشناسان، در ماههای آینده، همزمان با
سرد شدن هوا، شرایط برای اقتصادهای اروپایی بدتر خواهد شد. به‌ویژه آلمان و
ایتالیا به‌دلیل وابستگی شدیدتری که به گاز روسیه دارند، با مشکلات بزرگ‌تری مواجه
خواهند بود. تردیدی وجود ندارد که بحران انرژی برای اروپا معانی مختلفی دارد: از
یک سو رشد قیمت‌ها به تعطیلی برخی فعالیتهای اقتصادی و افت تولید منجر شده و از
سوی دیگر، نرخ تورم بالا رفته و بر نارضایتی مردم افزوده شده است. جنگ اوکراین
ادامه دارد و به نظر می‌رسد شرایط قبل از آنکه بهتر شود، بدتر خواهد شد. افزایش
نارضایتی عمومی به ناآرامیها منجر می‌شود و این ریسک بزرگی برای اروپاست.
یک گروه بریتانیایی از مردم خواسته است، از اول ماه اکتبر، صورتحساب‌های
برق را پرداخت نکنند. همچنین یکی از اتحادیه‌‌‌های کارگری خواستار افزایش سطح
دستمزدها، تعیین سقف برای اجاره‌بها، کاهش قیمت انرژی و مواد غذایی و اعمال مالیات
بر ثروتمندان شده است. وخیم شدن وضعیت مالی شهروندان اروپایی از پیش به اعتصاب
نیروی کار در فرانسه، اسپانیا و بلژیک در بخش‌های حمل‌ونقل، خدمات بهداشتی و
درمانی و سفرهای هوایی منجر شده است.
یک استاد دانشگاه واشنگتن‌دی‌سی می‌گوید: «وقتی مردم به صورت جمعی
شروع به اعتراض می‌کنند- زیرا نمی‌‌‌توانند هزینه‌‌‌های اولیه زندگی‌شان را تامین
کنند- یعنی باید بین گرم کردن خانه و پرکردن شکم خود یکی را انتخاب کنند؛ آنگاه
این ناآرامیها میتواند به سرنگونی دولت‌ها منجر شود. اغلب تظاهرات به‌دلیل
هزینه بالای انرژی به اعتراض سیاسی تبدیل می‌شود.
روزنامه گاردین هم گزارش داد: ثبت ارقام جدید برای قیمت گاز و برق در
اروپا به امری عادی تبدیل شده است. هفته قبل، قیمت برق در آلمان به ۷۰۰ یورو به ازای هر مگاوات ساعت رسید
که رقمی بی‌‌‌سابقه است. اقتصاد اروپا تحت‌تاثیر عوامل گوناگون در معرض رکود قرار
گرفته است. جنگ اوکراین، خشکسالی و همه‌گیری کرونا سه عامل مهمی هستند که ریسک
رکود را بالا برده‌اند.
شش ماه از آغاز جنگ اوکراین گذشته و اکنون زنگ‌‌های خطر برای اقتصاد
اروپا به صدا درآمده است. چهار اقتصاد بزرگ منطقه یورو یعنی آلمان، فرانسه،
ایتالیا و اسپانیا همگی در وضعیت ناهنجاری قرار دارند.
آلمان که بزرگ‌ترین اقتصاد اروپاست، بیشترین فشار را تحمل می‌کند؛
خشکسالی نیز عامل دیگر نگرانی است. یکی از اقتصاددان‌ها می‌گوید تنها معجزه میتواند
از رکود اقتصاد آلمان در نیمه دوم سال‌جاری جلوگیری کند. وضعیت برای فرانسه و دیگر
اقتصادهای اروپایی نیز نامطلوب است.
اعتراف
روزنامه جمهوری اسلامی به اشتباه درباره موضع برجامی آمریکا
روزنامه‌ای که ظرف چند ماه گذشته ادعا می‌کرد شرایط برای بازگشت به
برجام فراهم است و ایران زودتر توافق کند، اذعان کرد که آمریکا حاضر به لغو تحریمهای
اصلی و تضمین عدم تکرار عهدشکنی نیست و بنابراین چنین توافقی به نفع ایران نخواهد
بود.
روزنامه «جمهوری اسلامی» روز شنبه نیز تیتر یک خود را به عنوان غلط‌انداز
«احیای برجام و رفع تحریمها، در انتظار پاسخ ایران به آمریکا» اختصاص داد. اما
همین روزنامه در سرمقاله دیروز خود تأکید کرد که توافق با کارشکنی آمریکا مواجه
است. این روزنامه نوشت: «رسانه‌ها به صورت غیررسمی متنی را منتشر کرده‌اند که بخشی
از پاسخ طولانی آمریکا به سؤال‌های ایران را در بر دارد و نشان می‌دهد موارد مهمی
از خواسته‌های ایران مورد قبول آمریکا واقع نشده است. اگر این متن واقعاً همان
باشد که آمریکا در پاسخ ایران برای اتحادیه اروپا فرستاده است، به نظر می‌رسد
مذاکرات برجامی باز هم به محاق می‌رود و وعده‌ای که مذاکره کنندگان به عنوان
نمایندگان کشورهای عضو برجام مبنی بر امضاء توافق در این هفته داده‌اند، محقق
نخواهد شد.
هیأت مذاکره کننده آمریکا در برجام با ارسال نامه‌ای به «انریکه
مورا» مذاکره کننده هیأت اتحادیه اروپا نوشت: «اولاً ما با امضای توافقات، آن را
تضمین می‌کنیم. ثانیاً ما توافق را در کنگره نیز به تصویب می‌رسانیم که رئیس جمهور
آینده هرکس باشد نتواند به راحتی بطور یکطرفه از آن خارج شود.»
نکته مهمی که باقی می‌ماند این است که در ازای این یک گام که به جلو
برداشته می‌شود، آمریکا سه گام به عقب برداشته و سه خواسته مهم ایران که به فعالیتهای
شرکتهای خارجی، عدم تحریم شرکتهای چند ملیتی و امکان ورود ایران به سوئیفت مربوط
می‌شوند را نپذیرفته و تضمینی درباره آنها نداده است. هیأت آمریکایی مذاکره کننده
برجامی درباره این سه موضوع گفته است.
1- در مورد اینکه ایران درخواست دارد ما به شرکتهای خارجی اعم از
اروپایی و آمریکایی و آسیایی به جز آنهایی که تحت تحریمهای آمریکا هستند اجازه
کار با ایران بدهیم، ما این اجازه را صادر می‌کنیم اما شرط‌گذاری ایران مبنی بر
اینکه امضای توافق و تداوم آن را منوط به آمدن شرکتهای اروپایی برای کار و سرمایه‌گذاری
در ایران می‌کند از نظر ما قابل قبول نیست.
۲- درخواست
ایران در مورد اینکه ما شرکتهای اروپایی یا چند ملیتی را بیمه کنیم و قبول کنیم
در صورت خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمها، خسارت آنها را بدهیم، این خواست
ایران در اختیار ما مذاکره‌کنندگان و رئیس جمهور بایدن نیست و اگر هم تعهد بدهد،
ضمانتی ندارد، ممکن است رئیس جمهور بعدی برخلاف مصوبه اکثریت کنگره، تحریمها را
برگرداند یا اینکه تحریمهای ثانویه را در مورد شرکت‌هایی که با ایران کار می‌کنند
اعمال نماید.
3- در مورد امکان ورود ایران به سوئیفت بلژیک و معامله با دلار آمریکا،
طبق آنچه قبلاً در وین توافق کردیم، ما رسماً اجازه می‌دهیم اما اینکه ایران باید
پیمان‌های پیش شرط دسترسی به سوئیفت (اف‌ای‌تی‌اف) را طبق دستور کار آن مرکز قبول
و اجرا نماید، این مرحله به خود آنجا مربوط می‌شود.
نکته قابل تأمل این است که هیأت آمریکایی مذاکره کننده برجامی بعد از
این سه پاسخ منفی، اعلام کرده: «ما به تمام درخواست‌های ایران پاسخ مثبت داده‌ایم،
انتظار داریم ایران این فرصت را از دست ندهد.»
برخلاف آنچه در این جمله از نامه هیأت آمریکایی به «انریکه مورا»
آمده، آمریکا به سه مورد از خواسته‌های مهم ایران پاسخ منفی داده است. به عبارت
روشن‌تر، پاسخ آمریکا براساس این خبر، یک گام به جلو و سه گام به عقب است به ویژه
آنکه تمام این سه مورد به بهره‌وری اقتصادی ایران از برجام مربوط می‌شوند و اگر
آمریکا در این موارد تضمین ندهد، احیای برجام، ایران را به منافع اقتصادی نمی‌رساند.
موضوع سوئیفت برای استفاده ایران از بانک‌های بین‌المللی اهمیت دارد. اگر ایران به
«اف‌ای‌تی‌اف» نپیوندد همانطور که آمریکا شرط دسترسی ایران به سوئیفت را به دستور
کار آن مرکز موکول کرده، استفاده از بانک‌های بین‌المللی غیرممکن خواهد بود.
بنابراین، احیاء برجام و رفع تحریمها بر حصول توافق درباره این سه موضوع متوقف
است و تا در این زمینه‌ها توافق حاصل نشود، این توقف ادامه خواهد داشت».
بانی
اتحاد ضدتحریمی ایران و روسیه خود آمریکاست
آمریکا بود که با اشتباهات و زیاده‌خواهی‌های خود، ایران و روسیه را
به سوی اتحاد سوق داد و اکنون شکستن این همکاری‌ها بسیار سخت است.
نشریه روسی اما غربگرای «رگنیوم» در این زمینه نوشت: همکاری میان
مسکو و تهران که براساس عزم متقابل در برابر نفوذ غرب می‌باشد، میتواند، تهدید
جدی برای منافع امنیتی آمریکا و غرب، به‌ویژه، در خاورمیانه به‌شمار رود. تحریم‌هایی
برای مقابله با خطرات امنیتی، احتمال دارد، در حقیقت، راه‌های جدیدی را ایجاد کند
که به‌طور ناخواسته، اهداف آینده را تضعیف کند.
واشنگتن برای حل‌وفصل مشکلات امنیتی خود با روسیه و ایران به تحریمهای
اقتصادی متوسل می‌شود، اما این اقدامات به جای افزایش امنیت آمریکا و منطقه، میتواند،
پیامدهای ناخواسته‌ای را برایش به همراه داشته باشد.
در ایران، تحریمهای آمریکا، به بروز مخالفت‌ها با مذاکرات کنونی
منجر شده است. به خاطر اعمال تحریمها علیه روسیه، ابتدا، تولید ناخالص داخلی این
کشور کاهش یافت، اما از آن زمان، مسکو به‌دنبال متحدان و بازارهای جدید است و در
نتیجه، قدرت تحریمها را کاهش داده و روابط کرملین با یارانش تقویت می‌شود. در این
زمینه، تلاش‌های غرب برای منزوی کردن روسیه به بن‌بست می‌رسد.
تحریمهای اعمالی آمریکا علیه ایران، این کشور را به زانو در
نیاورده، بلکه باعث تقویت قدرت تندروها در این کشور شده است. سه‌چهارم مردم ایران
از فعالیتهای هسته‌ای این کشور حمایت می‌کنند. در سایه این حمایت‌ها، تهران موفق
شده، میزان غنی‌‌سازی مواد شکافت‌پذیر و ذخایر را حتی دو برابر کند.
در نتیجه، پس از اعمال مجدد تحریمهای آمریکا، ایران ذخایر اورانیوم
غنی‌شده خود و ظرفیت غنی‌‌سازی برای تولید سوخت بیشتر را افزایش داد و تندروها
جایگزین میانه‌روها در تهران شدند که تمایل کمتری برای سازش با واشنگتن دارند.
مدت کوتاهی پس از ازسرگیری آخرین دور از مذاکرات در وین، روسیه
عملیات نظامی خود را در اوکراین آغاز کرد که باعث بروز بحران جدی شد. در ابتدا،
تحریمهای ترکیبی آمریکا و سازمان ملل متحد علیه روسیه به کاهش تقریبا 11 درصد
تولید ناخالص داخلی روسیه و کاهش قابل توجه ارزش روبل منجر شد. اما، از زمان آغاز
تحریمها در ماه فوریه، روسیه توانسته است تا حدی، با دور زدن تحریمها، اقتصاد
خود و درآمدهای نفتی‌اش را به‌طور قابل توجهی تثبیت کند.
در حال حاضر که روسیه و ایران در بحبوحه رویدادهای اخیر، هدف تحریمهای
آمریکا قرار گرفته‌اند، به‌دنبال راه‌های جدیدی برای همکاری هستند تا نظارت آمریکا
و جهان بین‌الملل را کنار بگذارند و اهرم واشنگتن در هر دو جبهه تضعیف یابد.
همکاری‌های نوپای تهران و مسکو طی ماههای اخیر به‌طور چشمگیری آشکار
شده است. در پایان ماه مه، این دو کشور توافقنامه‌ای را امضا کردند که همکاری در
زمینه انرژی را گسترش می‌دهد. در سه ماهه نخست سال 2022 میلادی، تجارت دوجانبه
میان ایران و روسیه بیش از 10 درصد رشد داشته است. طرفین همچنین، درخصوص گسترش
همکاری‌های خود در زمینه انرژی هسته‌ای در راستای نیروگاه اتمی در بوشهر گفت‌و‌گو
کرده‌اند.
در حال حاضر، بعد نظامی این روابط آشکارتر شده است و این در حالی است
که در ماه ژوئیه، ایران با ارسال چند صد هواپیمای بدون سرنشین (پهپاد) به روسیه
موافقت کرد. تحریمهای غرب که ایران را به سوی ساخت سلاح هسته‌ای و روسیه را به
سوی اخذ اقدامات قاطعانه‌تر سوق می‌دهد، همکاری خطرناکی را میان ایران و روسیه
ایجاد کرده است که شکستن آن دشوار خواهد بود.
