جایگاه ایمنی و بحران در مدیریت جدید شهر
تهران/
در پیشگیری از حوادث نمره
قبولی نمی‌گیریم/100 ساختمان بدتر از پلاسکو در تهران وجود دارد 8 شهریور – 96
مگر درمدت 39 سال در سیستم امنیتی وحفظ جام
شهروندان ایرانی و مسایل
اقتصادی و حقوقی وقضایی و کار و بهداشتی و رفاه ومطبوعاتی ورسانه ای
ودانشگاهی وآموزشی و.... مگر نمره قبولی گرفته می شود؟
مدیرعامل انجمن جامعه ایمن با اعتقاد به اینکه موضوع ایمنی و بحران تهران،
یک موضوع فرابخشی است و از همین رو شهرداری و شورای شهر جدید باید زمینه ایجاد
همکاری بین‌بخشی را ایجاد کنند، گفت: توجه به 100 ساختمان خطرناک تهران و احیای
جامعه ایمن و توجه به مدیریت یکپارچه شهری باید از اولویت‌های مدیران جدید تهران
در زمینه ایمنی و بحران باشد.
دکتر جواد نوفرستی در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد اولویت‌های تهران در زمینه
ایمنی و بحران اظهار کرد: پیش از انتخابات شورای شهر و اخیرا هم قبل از بررسی
گزینه‌های شهرداری، جلساتی با کارشناسانی که به این حوزه‌ها مرتبط هستند، به خصوص
با مدیران NGOها و سمن‌هایی که چند سالی است با هم همکاری می‌کنیم برگزار کردیم و در
زمینه ایمنی و بحران تهران گفت‌وگوهایی داشتیم. همچنین با بعضی از اعضای شاخص
شورای شهر و داوطلبان شهرداری نیز جلسه‌هایی برگزار شد.
وی افزود: این همکاری فکری همچنان ادامه دارد و تلاش می‌کنیم در زمینه
ایمنی و مدیریت بحران، به شورای شهر و شهرداری جدید کمک فکری بدهیم و خوشبختانه
این موضوع مورد استقبال آنها هم قرار گرفته است.
مدیرعامل انجمن جامعه ایمن در مورد توجه اعضای شورای شهر به ایمنی شهر
تهران گفت: با بعضی از اعضای شورای شهر جلسه‌هایی برگزار کردیم و دغدغه‌هایی که
وجود دارد را مطرح کردیم. از جمله این افراد "مسجد جامعی" بود که به
بهانه پلاسکو با او جلسه داشتیم و در مورد موضوع ایمنی و بحران شهر تهران در یک
جلسه مفصل صحبت کردیم.
وی افزود: امیدوارم که این نگاه مثبت میان تک تک اعضای شورای شهر وجود
داشته باشد. ضمن اینکه می‌دانم خیلی از اعضا چنین نگاهی دارند و محسن هاشمی، رئیس
جدید شورای شهر هم یکی از همین افراد است.
ایمنی و مدیریت بحران، فرابخشی است
نوفرستی تاکید کرد: این امید را داریم در دوره جدید تعامل بهتری برای
هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف ایجاد شود. زیرا بحث ایمنی و مدیریت بحران موضوعات
بین بخشی است و فقط یک سازمان خاص، متولی آن نیست. بنابراین لازم است همه کمک
کنند و امیدوارم این بستر در دوره جدید قوی‌تر از دوره قبل شکل بگیرد. خصوصا که در
شرایط فعلی شهرداری، دولت و مجلس با یکدیگر همسوتر هستند. حالا وقت آن است که به
جای تقابل‌های سیاسی کارآیی و بهره‌وری در دوره جدید دولت، شهرداری و شورای شهر
بالا برود و مردم هم همین انتظار را دارند. به هر حال در گذشته گاهی انرژی‌ها هدر
می‌رفت که شاید دلیلش هم موضوعات سیاسی بود.
نوفرستی اضافه کرد: ما افراد صاحب‌نظر، دلسوز و برجسته‌ای داریم که
داوطلبانه حاضرند وقت، انرژی و تجربیات را در اختیار مسئولان شهری بگذارند. این
پتانسیل در میان سمن‌ها وجود دارد. هر چند که تعداد آنها زیاد نیست و باید کمک
کنیم تا سمنهای بیشتری شکل بگیرد.
ضرورت توجه به دو سازمان مدیریت بحران و آتش‌نشانی
مدیرعامل انجمن جامعه ایمن با اشاره به ضرورت توجه به دو سازمان
"پیشگیری و مدیریت بحران" و " آتش‌نشانی و خدمات ایمنی" شهر
تهران گفت: این دو سازمان، متولی‌های اصلی حوزه ایمنی و بحران هستند. بنابراین در
مورد این دو سازمان دغدغه‌ها، چالش‌ها و نقاط ضعف و قوتی وجود دارد که باید به
آنها توجه شود.
وی با بیان اینکه در این زمینه، فراخوان جلب همفکری از افراد مختلف را داده‌ایم
و حتی به سمتی رفتیم تا افراد بالقوه‌ای که در کشور حضور دارند و می‌توانند سکان
هدایت این دو سازمان را به دست بگیرند شناسایی و به مسئولان معرفی کنیم، ادامکه
داد: با شناسایی شایستگان خوراک اطلاعاتی را تقدیم شهرداری و شورای شهر می‌کنیم تا
آنها بتوانند در تصمیم‌گیری‌هایشان از این اطلاعات استفاده کنند.
وی عنوان کرد: از این فعالیت‌های ما استقبال شد و حتی در سطح کشوری هم
بازخورد گرفتیم. ما یک گروه 20 نفره را با عنوان کارگروه ایمنی و مدیریت شرایط
اضطرار ایجاد کردیم و چند ماهی است که در این زمینه کار کرده‌ایم. ضمن اینکه این
اطلاعات در برنامه کاندیداهای شهرداری نیز مورد توجه قرار گرفته بود و به شهردار
تهران هم تقدیم شده است.
سازمان‌های مدیریت بحران و آتش نشانی به ترکیب
مدیریتی نیاز دارند
نوفرستی در مورد اینکه تنها تغییرات در رأس مدیریتی کارساز نیست، گفت: بحث
تنها یک نفر نیست و یک سازمان ترکیب مدیریتی لازم دارد. آتش‌نشانی و مدیریت بحران
هم سازمان‌هایی هستند که به یک ترکیب مدیریتی نیاز دارند و تنها نفر اول مهم نیست.
تهران، آبستن بروز حوادثی بزرگتر از پلاسکو است
وی با بیان اینکه شهر ما بستر هر گونه حوادثی است که می‌تواند به بحران
تبدیل شود، عنوان کرد: تهران آبستن بروز حوادثی حتی بزرگتر از پلاسکو نیز هست. در
این شرایط به جای اینکه انگشت اتهام را به سمت افراد دراز کنیم باید این مسئله را
جا بیندازیم که وقتی اتفاقی می‌افتد تنها یک سازمان خاص مسئول نیست و همه در آن
نقش دارند.
نوفرستی در مورد ساختمان‌های نا ایمن تهران نیز گفت: حدود 10 سال قبل معاون
وقت پیشگیری آتش‌نشانی آماری را اعلام کرد که بر اساس آن، نزدیک به 500 ساختمان
بلندمرتبه در تهران وجود دارد که تاییدیه آتش‌نشانی را ندارند. یعنی حداقل‌های
ایمنی را ندارند و یک آتش‌سوزی کوچک می‌تواند به اتفاق بزرگ تبدیل شود.
100 ساختمان بدتر از پلاسکو در تهران وجود دارد
وی اضافه کرد: در همین کارگروه یکی از کارشناسان اعلام کرد که بر اساس
ارزیابی‌ها وضعیت 100 ساختمان از پلاسکو هم بدتر است و ساختمان‌هایی مانند
آلومینیوم، کاوه و دنیای نور از جمله این ساختمان‌ها هستند و این یک زنگ خطر
بزرگ است.
مدیرعامل انجمن جامعه ایمن گفت: امیدواریم که در این دوره به این لیست و
فهرست‌ها توجه شود. البته انتظار این نیست که در چند ماه اول انجام شود بلکه باید
برنامه‌ریزی داشته باشیم تا در آینده، دیگر شاهد حادثه‌ای مانند پلاسکو نباشیم.
وی با اشاره آتش‌سوزی گرنفل لندن و مقایسه آن با پلاسکو گفت: یکی از تفاوت‌های
عمده‌ای که میان این دو حادثه وجود داشت شیوه واکنش به حادثه بود. در حال حاضر
حدود هفت ماه از حادثه پلاسکو گذشته اما تقریبا هیچ اتفاقی نیفتاده است ولی بعد از
گذشت دو هفته از حادثه گرنفل، نخست وزیر انگلیس دستور بازدید سخت‌گیرانه ایمنی
برای ساختمان‌های مشابه را داد.
در زمینه "پیشگیری حوادث" نمره قبولی نمی‌گیریم
وی با تاکید بر اهمیت آمادگی پیش از حادثه اظهارکرد: نباید حادثه رخ دهد و
تبدیل به بحران شود. متاسفانه نگاه ما در مدیریت بحران کشور و شهرها، معطوف به بعد
از حادثه است و در زمینه پیشگیری نمره قبولی نمی‌گیریم. برای تاکید روی پیشگیری
باید آگاه‌سازی، حساس‌سازی و مطالبه‌گری را جا بیندازیم. ما همیشه شعار می‌دهیم
پیشگیری بهتر از درمان است ولی در عمل باید در این راستا کار کنیم. اولین اولویتی
که در این زمینه در مورد تهران وجود دارد این است که صد ساختمانی که لیست آنها
وجود دارد، بر اساس یک طرح ضربتی مورد توجه قرار بگیرند.
لزوم همکاری‌های بین‌بخشی برای مشکل ترافیک
نوفرستی ترافیک تهران را زمینه بسیاری از مشکلات دانست و گفت: ترافیک، یکی
از مهمترین چالش‌هایی است که شهر ما دارد و خود، بستر حوادث و موضوعات اجتماعی
است. پایین آمدن سطح تحمل افراد، پرخاشگری و خشونت از جمله اتفاق‌هایی است که
ترافیک در بروز آنها نقش دارد. برای این موضوع باید فکر اساسی شود و در این راستا
هم نیاز است که همکاری بین‌بخشی صورت بگیرد.
ضرورت توجه به مدیریت یکپارچه شهری
اگر بزرگراه‌ها ساخته نشود تمام کوچه‌های تهران قفل
می‌شوند
وی اضافه کرد: اولین کاری که در این زمینه می‌توان انجام داد، مدیریت
یکپارچه شهری است. همان کاری که شهردار قبلی هم فریاد می‌زد ولی شاید به خاطر
رقابت‌های سیاسی به نتیجه نرسید. امیدوارم در دوره کنونی این اتفاق بیفتد. اگر این
اتفاق بیفتد، 17 سازمانی که متولی ترافیک هستند وحدت فرماندهی پیدا می‌کنند و در
حوزه‌های دیگر نیز همین اتفاق می تواند رخ بدهرخ خواهد داد.
نوفرستی ادامه داد: بر اساس آمارها، به طور میانگین، روزانه یکهزار خودروی
جدید پلاک می‌شود که در طول یک سال به بالای 350 تا 400 هزار دستگاه خودرو می‌رسد.
نمی‌شود برای این تعداد خودرو بزرگراه نساخت. افرادی که معتقدند به جای ساخت
بزرگراه باید مترو ساخت، اشتباه می‌کنند. من با این نظر مخالفم. اگر این بزرگراه‌ها
ساخته نشود تمام کوچه‌های تهران قفل می‌شوند. توسعه بزرگراه‌ها در جای خود، و
توسعه مترو و بی‌آرتی هم در جای خود باید انجام بگیرد. همچنین اگر بررسی کنیم می‌بینیم
علت بسیاری از سفرها که باعث ترافیک می‌شود با توسعه دولت الکترونیک برطرف خواهد
شد. بنابراین توجه به این مسئله هم می‌تواند در بهتر شدن وضعیت شهر تهران اثرگذار
باشد.
نوفرستی با اشاره به زیرساخت‌های شهری تهران و لزوم توجه به آنها گفت: ما
شاهد چند حادثه در تهران بودیم که مربوط به زیرساخت‌های شهری بود. از جمله آنها
فرونشست‌های زمین و حادثه شهران بود. در تمام خیابان‌ها و کوچه‌های ما شبکه بزرگ
انشعاب گاز وجود دارد و شهر ما هم روی گسل زلزله است. در صورتی که زلزله بیاید این
موضوع باعث بروز اتفاق‌های زیادی می‌شود. البته باید بگویم که در این زمینه
کارهایی هم شده است و هنگام زلزله انشعاب‌های گاز قطع می‌شوند اما گاز داخل لوله‌ها
همچنان باقی می‌ماند که این خطرناک است. کسی نمی‌تواند زلزله را پیش‌بینی کند اما
حتما می‌توان به ایمنی توجه کرد. اگر در بم به این موضوع توجه کرده بودیم، 26 هزار
نفر کشته نمی‌شدند.
احتمال فوت چند صد هزار نفری در زلزله احتمالی تهران
وی در مورد زلزله احتمالی شهر تهران و تبعات آن نیز اظهار کرد: اگر در
تهران زلزله بیاید دیگر صحبت از فوت چند ده هزار نفر نیست بلکه بر اساس پیش‌بینی‌ها
احتمال فوت چند صد هزار نفری وجود دارد. ضمن اینکه انفجارهای بعد از آن و قفل شدن
بزرگراه‌های شهر هم باعث اختلال در روند امدادرسانی خواهد شد.
پذیرفتن مسئولیت شهرداری تهران ایثار است
وی ادامه داد: از نظر من کسی که مسئولیت شهرداری را به عهده می‌گیرد ایثار
می‌کند زیرا مطالبات مردم از شهردار بالا رفته و حتی شاید بخشی از مطالبات هم درست
نباشد. زیرا در کنار این مطالبات مسئولیت شهروندی را هم باید در نظر داشته باشیم.
بنابراین همه باید کمک کنیم که مردم با حق و حقوق خود در حوزه ایمنی و سلامت آشنا
شوند و کوتاه هم نیایند؛ اما این مطالبه، جاده دو طرفه است و هر شخصی به عنوان یک
شهروند هم مسئولیت‌هایی دارد که باید به آنها توجه کند. نمی‌شود مشارکت نکنیم و
فقط انتظار داشته باشیم.
نوفرستی با اشاره به موارد دیگر نیز عنوان کرد: موضوعات تأسیسات برقی و
جایگاه‌های پمپ بنزین و CNG سطح شهر هم جدی هستند که
باید به آنها توجه بیشتری داشت. بعد از حوادثی که در سال‌های گذشته رخ داد بخشنامه‌ای
صادر کردند تا برای جایگاه‌ها حریمی رعایت شود.
بمب‌های متحرک!
مدیرعامل انجمن جامعه ایمن با تاکید به وضعیت جایگاه‌های CNG اظهار
کرد: توجه به این جایگاه‌ها دغدغه‌ای است که مورد نظر قرار گرفته ولی روند، کند
است. باید این جایگاه‌ها مورد بازرسی ادواری قرار بگیرند ولی اجرایی شدن این کار
در سراسر کشور با وزارت کشور است. از این مسئله مهمتر، خودروهای دو گانه سوز با
مخازن CNG هستند. بسیاری از اینها بیش از 10 سال است که بازرسی نشده‌اند
و می‌توان از آنها به عنوان بمب متحرک نام برد.
شهرداری و شورای شهر، زیرساخت‌های فعالیت بین‌بخشی را
فراهم کنند
او همچنین بر همکاری بخش‌های مختلف در حوزه ایمنی شهر تاکید کرد و گفت:
توجه به این مسائل و موارد مشابه آن، تنها مربوط به شهرداری نیست و موضوعی بین
بخشی است. شهرداری و شورای شهر باید زیرساخت‌های لازم را فراهم کنند تا این مشارکت
بین بخشی در حوزه‌های مختلف صورت بگیرد و الگوی این کار هم وجود دارد.
درخواست احیای جامعه ایمن در تهران
نوفرستی به قرار گرفتن تهران در میان جوامع ایمن اشاره کرد و ادامه داد: در
تمام مناطق شهر تهران در دهه گذشته جامعه ایمن شکل گرفته و تمام مناطق به شبکه
جهانی جوامع ایمن پیوستند ولی بعد از الحاق، در 4-5 سال اخیر این مسئله به فراموشی
سپرده شد. بنابراین من خاضعانه احیای جامعه ایمن مناطق 22 گانه شهر تهران را از
شورای شهر و شهرداری درخواست می‌کنم.
وی با اشاره به اهمیت توجه به جامعه ایمن گفت: در جامعه ایمن، هدف این بود
که بر اساس اولویت‌ها و نیازهای هر منطقه، شهرداری تهران، کارگروه‌هایی تشکیل دهد
و بین سازمان‌های متولی هماهنگی‌های بین بخشی را ایجاد کند. امیدوارم در این دوره
جامعه ایمن در تمام بخش‌های تهران عملی شود.
نوفرستی اضافه کرد: تهران بزرگترین شهری است که به شبکه جهانی جوامع ایمن
پیوسته است. البته این به معنی برنامه و ساختار مشارکتی داشتن برای ارتقای ایمنی
است و منظور این نیست که ما ایمن شده‌ایم.
وی افزود: برای پیوستن به این مجموعه تلاش بسیار زیادی شد ولی متاسفانه
برخی از سازمان‌ها تنها به دنبال این هستند که گواهی بگیرند و پس از اینکه این
اتفاق می‌افتد همه چیز فراموش می‌شود. تهران در اسفند سال 91 به صورت کامل به
جوامع ایمن پیوست؛ اما متاسفانه بعد از آن در سال 92 موضوع کاملا فراموش شد. ما
باید ساختارها را به گونه‌ای ایجاد کنیم که وابسته به یک فرد نباشند. امیدوارم کار
فکری، مشارکتی و کارشناسی، سرلوحه کار شورای شهر و کمیسیون‌های آن قرار بگیرد.
وی عنوان کرد: امیدوارم شهر تهران به قول شهردار جدید از نظر شاخص‌های
زیستی بهبود پیدا کند و شرایط بهتری برای زیست افراد و سایر جانداران فراهم شود.
