گزیده ها قسمت پنجم 9 آذر -96
مقصودلو، رئیس فدراسیون کبدی: این حواشی، حاصل شیطنت یک عکاس است.
احمدی، معاون فرهنگی وزارت ورزش: منتظر جواب قانعکننده فدراسیون هستیم.
به گزارش شهروند، مسابقات کبدی قهرمانی آسیا چند روز قبل به میزبانی شهر گرگان برگزار شد که تیمهای مردان و زنان ایران توانستند بهعنوان سومی این رقابتها دست پیدا کنند.
به گزارش شهروند، مسابقات کبدی قهرمانی آسیا چند روز قبل به میزبانی شهر گرگان برگزار شد که تیمهای مردان و زنان ایران توانستند بهعنوان سومی این رقابتها دست پیدا کنند.
چند روز بعد از پایان این رقابتها، عکسی که از دوربین یکی از حاضران در سالن شکار شده بود، باعث شد تا جنجال بزرگی به پا شود. در شرایطی که مردان اجازه حضور در سالن برگزاری مسابقات زنان را نداشتند، یکی از مربیان مرد تایلند با پوشش عجیب خود نظارهگر رقابتها بوده که این مسأله با انتقادات زیادی همراه شده و واکنش وزارت ورزش را هم در پی داشته است.
انتشار عکس جنجالی
سهشنبهشب بود که عکس مربی تایلندی حاضر در سالن مسابقات کبدی قهرمانی آسیا در گرگان با شکل و شمایل عجیب سریعا در شبکههای اجتماعی پخش شد. این عکس که نشان میداد مربی مرد تیم کبدی زنان تایلند به صورت مخفیانه وارد سالن شده و با انداختن یک شال روی سر خود سعی کرده سایرین متوجه این موضوع نشوند، جنجال بزرگی برای فدراسیون کبدی ایجاد کرد. البته تصاویر نشان میدهد که این مربی ٢بار در سالن برگزاری مسابقات بانوان حاضر بوده، چون یکبار با شال مشکی دیده شده و بار دیگر با حوله سفید روی سرش تصاویری از او ثبت شده است.
انتشار عکس جنجالی
سهشنبهشب بود که عکس مربی تایلندی حاضر در سالن مسابقات کبدی قهرمانی آسیا در گرگان با شکل و شمایل عجیب سریعا در شبکههای اجتماعی پخش شد. این عکس که نشان میداد مربی مرد تیم کبدی زنان تایلند به صورت مخفیانه وارد سالن شده و با انداختن یک شال روی سر خود سعی کرده سایرین متوجه این موضوع نشوند، جنجال بزرگی برای فدراسیون کبدی ایجاد کرد. البته تصاویر نشان میدهد که این مربی ٢بار در سالن برگزاری مسابقات بانوان حاضر بوده، چون یکبار با شال مشکی دیده شده و بار دیگر با حوله سفید روی سرش تصاویری از او ثبت شده است.
فدراسیون عذرخواهی کرد
روز گذشته فدراسیون کبدی در اولین اقدام بیانیهای منتشر کرد که در آن هم عذرخواهی وجود داشت و هم توجیههای دیگری که بخشی از آن را در ادامه میخوانید: «فدراسیون کبدی ایران بهعنوان هماهنگکننده تیمها جهت شرکت در مسابقات آسیایی گرگان تمامی قوانین و مقررات مسابقات و همچنین قوانین جمهوری اسلامی ایران ازجمله رعایت حجاب از سوی بانوان تیمهای خارجی و عدم ورود آقایان در مکاتبات قبل از شروع مسابقات اعلام کرده بود.
در مسابقات گرگان اتفاقی تلخ افتاد که کام تمام مدیران ارشد کشور و ورزش را تلخ کرد و حضور یکی، دو مربی خارجی مرد با پوشش در سالن مسابقات بانوان که به خاطر سهلانگاری برخی دوستان در چککردن نفرات در زمان ورود به سالن و عدم رویت آیدی کارت مسابقات بود که بلافاصله پس از چند ثانیه به بیرون سالن هدایت شد.
فدراسیون کبدی و اداره کل ورزش و جوانان استان گلستان ضمن محکومکردن این عمل ناشایست مربی تیم تایلند در فریبدادن عوامل کنترلکننده سالن با کمال احترام از جامعه بزرگ و ورزشدوست ایران عدرخواهی میکند و این رفتار ناشایست مربی تایلند را از طریق فدراسیون آسیایی و جهانی به جهت زیرپاگذاشتن قوانین مسابقات پیگیری خواهد کرد.»
مربی تایلندی چطور وارد سالن شد؟
با اینکه فدراسیون کبدی نامههایی را منتشر کرده که نشان میدهد در دعوتنامه ارسالی به کشورهای مختلف اعلام شده مربیان و سرپرستان مرد نمیتوانند برای تیمهای زنان در این مسابقات فعالیت کنند، سوال اینجاست که این مربی تایلندی چطور وارد سالن شده است؟
مسئولان فدراسیون با استناد به عکسهای منتشرشده معتقدند، حضور این فرد در زمان برگزاری مسابقات نبوده و خیلی سریع و بعد از اطلاع از این مسأله هم مربی مرد تایلندی به بیرون انتقال داده شده است. آنها مسئولان کنترل مقابل در ورودی را عامل این اشتباه دانستهاند؛ درحالی که مسئولیت حراست سالن برگزاری مسابقات برعهده فدراسیون نیست.
اداره کل ورزش و جوانان استان گلستان چنین وظیفهای داشته اما در هرصورت عجیب است که یک فرد چهره مرد تایلندی را تشخیص نداده باشد. از سویی فدراسیون بارش باران و هجوم علاقهمندان به داخل سالن را دلیل این بیدقتی دانسته است. با اینکه فدراسیون ابتکار خود مربی تایلند برای پوشاندن سرش را عامل حضورش در سالن میداند، برخی حاضران در این مسابقات اعلام کردند که این اتفاق با هماهنگی فدراسیون و مسئولان حراست رخ داده است!
مقصودلو: میخواهند میزبانی ما را زیر سوال ببرند
محمدرضا مقصودلو، رئیس فدراسیون کبدی به این مسأله واکنش نشان داده و برخی شیطنتها را عامل بزرگنمایی موضوع میداند. او به «شهروند» میگوید: «انتشار این تصویر شیطنت یکی از عکاسان بوده است. بلافاصله مسئولان خانم حفاظت سالن مسابقات که از این موضوع نیز اطلاع پیدا کرده بودند، این مربی مرد را به بیرون از سالن هدایت کردند.
برابر بخشنامه این مسابقات تنها مربیان و سرپرستان خانم تیمهای شرکتکننده اجازه حضور در سالن مسابقات را داشتند و این اتفاق نیز تنها برای چند لحظه پیش آمد که ما بابت آن از مردم ایران عذرخواهی کردیم. ما مسابقات بسیار مهمی را با حضور ١٠ تیم میزبانی کردیم که خون از دماغ کسی ریخته نشد اما برخی قصد دارند با طرح مسائلی میزبانی ما را زیر سوال ببرند.»
تبعیض بین مربی تایلندی و ایتالیایی
منع از حضور مربی تایلندی و مربیان دیگر مرد در مسابقات قهرمانی کبدی آسیا در شرایطی اتفاق افتاده که همین چند روز قبل اتفاق متفاوتی در تهران رخ داده بود. سرمربی تیمملی فوتسال بانوان ایتالیا که مرد بود، توانست در جریان دیدار تدارکاتی تیمش با فوتسالیستهای زن ایران در سالنی پر از تماشاگر، تیمش را هدایت کند. هیچ مشکلی هم به وجود نیامد و انتقادی هم مطرح نشد، چون فوتسالیستهای ایرانی مثل همیشه با حجاب بازی کردند.
اینبار هم با کمی تدبیر شاید میشد مجوز حضور مربی مرد تیم کبدی زنان تایلند را صادر کرد تا او مجبور نشود برای دیدن عملکرد شاگردانش با این ظاهر عجیب وارد سالن شود. قطعا چنین اتفاقاتی بازتاب خوبی برای ورزش ایران در مجامع بینالمللی ندارد و بیشتر هم حساسیت ایجاد میکند. اینبار هم تیم کبدی بانوان ایران با حجاب و مقابل دوربینها به میدان رفت اما مربیان مرد تیمهای حریف از حضور در سالن منع شدند.
احمدی: عذرخواهی فدراسیون کافی نیست
عبدالحمید احمدی، معاون فرهنگی وزارت ورزش درباره حاشیههای به وجود آمده در مسابقات کبدی قهرمانی آسیا به «شهروند» میگوید: «فدراسیون کبدی خیلی زود با پذیرش این ماجرا از مردم عذرخواهی کرد. با این حال، ما در انتظار پاسخ قانعکنندهای از سوی مسئولان فدراسیون هستیم که چرا و چگونه این اتفاق رخ داده است.
من در محل مسابقات حضور نداشتم که بتوانم در اینباره اظهارنظری کنم اما بدون شک بیدقتی مسئولان باعث شده چنین اتفاق عجیبی رخ دهد.» وی همچنین میافزاید: «متاسفانه بیدقتی یک یا چند فرد باعث به وجود آمدن چنین حاشیههایی میشود. ما تذکرهای لازم را به فدراسیون کبدی دادیم و آنها هم از مردم عذرخواهی کردند.
با این حال، باید مشخص شود که چرا این فرد توانسته وارد سالن شود و چه کسی مقصر بوده است. فدراسیون باید کسانی که در این ماجرا تقصیر داشتند را شناسایی و با آنها برخورد کند. عذرخواهی کافی نیست و ما منتظر پاسخ قانعکننده فدراسیون کبدی هستیم.» معاون فرهنگی وزارت ورزش درباره تأثیر چنین حاشیههایی روی میزبانیهای بعدی ورزش ایران خاطرنشان میکند: «وقتی میزبانی مسابقات بینالمللی را عهدهدار میشویم، باید همه جوانب کار پیشبینی شود.
نباید شاهد چنین حاشیههایی باشیم، چون برای ورزش کشورمان خوب نیست. الان هم نمیتوان به آن مربی تایلندی خرده گرفت که چرا با این شکل وارد سالن شده و فکر نمیکنم پیگیریها سودی برای ما از این نظر داشته باشد. به هرحال برگزارکننده مسابقه فدراسیون کبدی بوده و باید پاسخگوی اتفاقات رخداده، باشد. کلیت موضوع حاکی از بیتوجهی و سهلانگاری مسئولان برگزاری رقابتهاست.»
شهردار تهران برخي سهمخواهيها را مديريت ميكند و به برخي تن ميدهد برخي مديراني كه نجفي انتخاب كرد را تأييد نميكردند قاليباف از سال ٨٤ تا ٩٠ مدير كارآمدي بود اما در دوره سوم مجبور شد به جناح رقيب اصلاحطلبان زياد باج دهد.
به گزارش شهروند، انتصابات محمدعلي نجفي از همان زماني كه شهردار تهران شد، حاشيههاي زيادي به همراه داشت؛ از حكمدادن به سميعالله مكارم حسيني به عنوان معاون مالي و اقتصادي شهرداري تهران گرفته تا انتصاب مديرعامل شركت نوسازي عباسآباد يا شهردار برخي از مناطق تهران همگي مواردي بودند كه در سه ماه گذشته دستمايه انتقاد عليه او شدهاند.
حالا حضور نزديكان و معاونان شهردار سابق تهران در بدنه جديد مديريت شهري نخستين چالش ميان اعضاي شورا و شهردار تهران را رقم زده است و در اين ميان خيليها هم معتقدند كه بحث بر سر سهمخواهي گروههاي مختلف اصلاحطلب يا اصولگرا براي پستهاي مديريت شهري است.
در هفتههاي گذشته هم بارها اعضاي شوراي شهر تهران ازجمله حجت نظري، عضو كميسيون حقوقي و نظارت شورا و محمدجواد حقشناس، رئيس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر يا مثلا محمد عليخاني، رئيس كميسيون حملونقل شوراي شهر تهران از اين رويه گلايه كردند. حالا حسن خليلآبادي، عضو كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر هم در اينباره حرفهايي دارد؛ حرفهايي كه در اتاق او در ساختمان شوراي شهر تهران رد و بدل شد.
او كه عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی معلمان است، در دوره چهارم شوراي شهر تهران به عنوان عضو عليالبدل دوم رأي آورد و چهار سال بعد با قرار گرفتن در فهرست اميد به عنوان يكي از اعضاي شوراي شهر تهران در دوره پنجم انتخاب شد.
خليلآبادي اگر چه برآيند انتصابات را مثبت ميداند، اما به آن انتقاد هم دارد: «به قول آقاي رئيسجمهوري اگر بخواهيم همان رويههاي گذشته را در شيوه مديريت و محتواي عملكرد ادامه دهيم، كاري نكردهايم كه مردم ميخواستند.»
خليلآبادي معتقد است كه عملكرد شهردار سابق تهران از سال ٨٤ تا ٩٠ خوب بوده است اما در دوره سوم براي رفتن به پاستور مجبور شده است به جناح رقيب اصلاحطلبان باج دهد در حالي كه انتخاب نشد و شايد بعدها هم ناراحت شود كه اين همه هزينه كرده اما نتوانسته است حتي كانديداتوري خود را ادامه دهد: «سهمخواهي البته هميشه بوده است، شهردار تهران حالا هم برخي سهمخواهيها را مديريت ميكند و به برخي هم ممكن است تن بدهد.»
درمورد انتصابات جديد شهردار تهران نگرانيهاي زيادي به وجود آمده است؛ آيا شما هم مثل بقيه به اين انتخابها انتقاد داريد؟
اگر بخواهيم جمعبندي كنيم، برآيند انتصابات آقاي نجفي مثبت است؛ اما بعضي از انتصابات كه مورد اعتراض دوستان ما در شورا هم واقع شد، ناشي از رويكرد غيرحساسي است كه ايشان نسبت به شورا دارد.
شهردار بايد اين موارد را در تعامل با شورا توضيح دهد و توجيه كند كه مثلا انجام فلان انتصاب لازم است اما وقتي با هم گفتوگو نميكنيم، نشستهايمان كم است و به حرفهاي هم دقت نميكنيم اعضاي شورا ناراحت ميشوند؛ چون مردم هم از آنها توقع دارند. به طور كلي انتصابات آقاي نجفي را مثبت ميدانم اما ايراداتي هم به آن وارد است؛ بعد از اين هم بايد دقت كند.
رئيسجمهوری در ديدار با اعضا گفتند كه همه مردم به مديريت شهري، دولت و مجلس اميد بستهاند و اگر بخواهيم همان رويههاي گذشته را در شيوه مديريت و محتواي عملكرد ادامه دهيم، كاري نكردهايم كه مردم ميخواستند.
ميگوييد برآيند انتصابات خوب بوده است اما خيلي از كساني كه آقاي نجفي در حوزه شهرداران مناطق يا معاونان معرفي كردهاند با آقاي قاليباف همكاري نزديك داشتهاند يا شائبه مالي داشتهاند. شائبه مالي شهردار يكي از مناطق تهران كه از حساسترين مناطق هست حتي از زبان كارمندان آن مناطق هم شنيده ميشود.
از طرفي آقاي نجفي در جلسهاي كه قبل از انتخابشان در شوراي شهر با اعضاي شورا داشتند، اعلام كردند كساني كه شائبه مالي دارند را روي كار نميآورم اما يكي از معاونان ايشان نامشان در ليست املاك نجومي بود اگر چه اثبات نشده است اما شائبه مالي در مورد ايشان وجود داشت. با وجود اين شهردار تهران بارها از ايشان دفاع كرد.
شائبه با شايعه فرق دارد. امكان دارد شائبهاي در مورد شخصي باشد اما گاهي اوقات شايعه است، چيزي را بر اساس اختلافات درونسازماني يا بيرونسازماني به كسي منتسب ميكنند. يكي از مهمترين مشكلات ما هم اين است كه موارد اينچنيني خوب بررسي نميشود.
بارها گفتهام بايد تحقيق و تفحص انجام شود تا كساني كه اسمشان در اين زمينهها مطرح است، مشخص شوند؛ اگر اين افراد تخلف كردهاند، به مراجع ذيصلاح معرفي شوند و از آنها توضيح بخواهند، اگر هم تخلفي نكردهاند هر دفعه اين موارد را مطرح نكنيم؛ مثلا در مورد معاون مالي هم شايعاتي بود حتي در نشست با آقاي ياشار سلطاني هم مطالب توضيح داده شد كه عضو تعاوني بوده است و ملكي را همراه با چهار نفر ديگر به او دادهاند.
پس مسأله ايشان شايعه بود و به املاك نجومي هم مرتبط نبود. آقای نجفي اينها را قول داده و رعايت هم ميكنند اما جوسازي هم زياد است؛ بعد هم ١٢سال شهرداري دست اصولگراها بوده است.
نمونهها زياد است مثل مديرعامل سازمان نوسازي عباسآباد كه انتخاب او هم حساسيتزا شده است.
در مورد ايشان هم ميگويند پسر يك نفر است؛ در حالي كه نسبتداشتن با كسي نبايد باعث انتصاب يا مانع انتصاب او شود. براي ما بايد اين مهم باشد كه آيا كسي كه انتخاب شده، آدم پاكدستي است و تخصص لازم را دارد يا خير؟ از سوي ديگر اگر كسي از نسبت خود سوءاستفاده كرد و اثبات شد متخلف محسوب ميشود اما همه انسانها در انتخاب از حقوق مساوي برخوردارند ولي اگر از موقعيت و جايگاه خود سوءاستفاده كرد، حق نداريم به او جايگاهي بدهيم.
بحث صرفا نسبتداشتن نيست اما خودتان هم ميدانيد كه رأي مردم براي تغيير در تهران بوده است؛ اما همين حالا نام كساني برده ميشود كه از مديران قاليباف هستند و حتي شناسنامه كاري خوبي هم در اين حوزه ندارند، مثل برخي مديراني كه انتخاب شدند و حتي به همسر شهردار سابق منتسب بودند.
شما يك بازه زماني ١٢ساله را در نظر بگيريد كه مديريت شهري و شورا دست اصولگرايان بود. نيروهاي شهرداري تهران از ٢٢هزارنفر به ٦٨هزار نيرو رسيده است. البته اگر بخواهيم منصفانه قضاوت كنيم، بخشي از مديريت آقاي قاليباف خوب بوده است؛ يعني مدير نسبتا توانمندي بوده است اما در دوره اخير مديريت و سيستم او دچار مشكل شد و فساد در آن افزايش يافت.
چرا اينطور فكر ميكنيد؟ چون در دوره آخر ميخواست رئيسجمهوري شود.خب در دوره قبل هم ميخواست رئيسجمهوري شود.
بله؛ از همان جا شروع شد. او در سال ٩٢ كانديدا شد؛ اما براي انتخابات رأي چشمگيري نداشت؛ بنابراين از همان سال ٩٢ ايشان رو به نزول رفت. از سال ٨٤ تا سال ٩٠ حتي برخي از معاونان ايشان در ستاد يكي از كانديداهاي اصلاحطلب رياستجمهوري بودند. آقاي واعظ مهدوي كه زماني معاون قاليباف بود براي انتخابات مرخصي گرفت و در ستاد يكي از كانديداهاي اصلاحطلب مشغول شد.
در آن زمان هنوز قاليباف به روزگار امروز نيفتاده بود. تحليل اشتباه آقاي قاليباف اين بود كه اگر سال ٩٢ رأي نياورده است، به اين دليل است كه به اصولگرايان كم باج داده است. بنابراين در اين راه افتاد كه مدام به آن طرف امتياز دهد. اين اشتباه استراتژيك آقاي قاليباف بود كه به جناح رقيب اصلاحطلبان باج داد تا به پاستور برسد؛ اتفاقي كه باعث شد در ٤سال آخر بريز و بپاش، سوءاستفاده، بيبرنامگي زياد شود و هزينههاي شهرداري تهران افزايش يافت.
اگر صادقانه بخواهيم تحليل كنيم، نتيجه اين است، وگرنه قاليباف ٨٤ تا ٩٠ مدير كارآمدي بود اما وقتي در مناظرههاي سال ٩٢ با آقاي روحاني وارد ميشد، آدم احساس ميكرد احمدينژاد نشسته است روبهروي آقاي روحاني. البته در انتخابات سال ٩٢ هم اينطور بود اما به اين شدت نبود. اينبار وقتي مينشست به آقاي روحاني حمله ميكرد و فكر نميكرد كه بايد از سيكل انتخابات بيرون برود. شايد بعدها هم ناراحت شود كه اين همه هزينه كرده، اما نتوانسته است حتي كانديداتوري خود را ادامه دهد.
برگرديم به بحث مديران آقاي قاليباف كه الان جزيي از انتخابهاي آقاي نجفي هستند.
پس نميشود گفت كه بخشي از مديران، مديران قاليباف بودند. مثلا آقاي مكارم حسيني سال ٨٤ جزو مديران قاليباف بود، البته مدير هم نبود، در شركت تعاوني مسئوليت داشت. از سوي ديگر، در دورهاي كه اصلاحطلبان از همه جا رانده شده بودند، بخشي از آنها در شهرداري مشغول شدند.
بايد توجه كنيم كه ما بايد در انتصابها از ساختار شهرداري استفاده كنيم. وقتي در سازماني وارد ميشويم، حق نداريم از بيرون نيرو بياوريم. علم مديريت، مصلحتهاي مديريتي و اعتمادبهنفسي كه ميخواهيم به سازمان بدهيم، ميگويد كه بايد از بچههاي داخل سازمان استفاده كنيم. اينجا اما يك اختلافنظر وجود دارد، گاهي ميگوييم اينكه شخصي معاون قاليباف بوده است، نبايد حالا سمت بگيرد اما اين را ميدانيم كه خيلي از معاونان او كساني بودند كه در انتخابات دخالت نداشتند، بنابراين نجفي هم گاهي ميگردد و اگر معاوني خوشنام و خوشفكر پيدا كند، او را انتخاب ميكند.
يعني حالا خودتان در انتصابات اخير شهردار به اين موارد و شائبهها برخورد نكرديد و نقد نداريد.
من ديدگاهي در مديريت دارم، با اين تفسير كه وقتي مديري را در رأس ميگذاريم، بايد به او اختيارات تام را هم بدهيم.
اصولا طبق قانون شهرداري اختيار انتخاب مديران و شهرداران با شهردار است اما مسأله اين نوع انتصابات بدبينيهايي را نسبت به مديريت شهري به وجود ميآورد. درحال حاضر پتانسيل خوبي در حوزه مديريت شهري ايجاد شده كه درحال جلب اعتماد از دسترفته مردم است اما ممكن است اين پتانسيل به دليل مواردي اينچنيني از دست برود و نبود اعتماد آسيب وارد ميكند.
قبول دارم، اما ما نبايد هرچيزي را كامل و تمام فكر كنيم. قطعا آقاي نجفي هم ممكن است اشتباه كند اما ببینيد همين معاونتها، روسا و شهرداران مناطق را به سختي انتخاب كرده است، چون حتي بعضي از اينها را تأييد نميكردند.
چه مراكزي اينها را تأييد نميكرد؟
در بخش حراست. استعلام نميدادند و حتي اصرار داشتند كه اين افراد را انتخاب نكنيد اما او مقاومت كرده است. منطقه يك، دو، سه، ٢٢ و ٢١ همه افرادي خوشنام هستند. ما اصلاحطلبان هم بايد بخواهيم اصلاحطلبي در فرآيندي تدريجي اتفاق بيفتد، ما كه مثل تندروها يا افراطيها نيستيم كه وقتي وارد شهرداري يا دولت شدند، همه را بيرون كردند.
ما بايد كساني را كه حتي درصدي از توانمندي در او وجود دارد را جذب كنيم. ضمن اينكه مسئوليت همه اينها را آقاي نجفي به عهده دارد و بايد پاسخگوي عملکرد اين افراد باشد، اما در هرحال آقاي نجفي بايد تلاش كند شناسايي نيروهاي خود را عميقتر كند و دست بچههاي اصلاحطلبي كه در دورههاي گذشته بيش از يكدهه هزينه دادهاند و خيلي هم خودشان را به نمايش نميگذارند را بگيرد و بالا بكشد، چون ميدانيد كه بچههاي اصلاحطلب مناعت طبع دارند، بنابراين خود را نشان نميدهند.
افرادی که ١٠سال گوشهاي از شهرداري كارِ كارشناسي كردهاند و حتی در حد و اندازه شهردار هستند. اينها هيچوقت هم اصرار به انتخاب خود ندارند در عوض كساني هم هستند كه مدام خود را نشان ميدهند تا انتخاب شوند. معتقدم اتفاقا نبايد خيلي زود به كساني كه اصرار دارند پست بگيرند، پست بدهيم.
هنر مدير كشف نيروهاي توانمند و خوب است، حتي اگر نيروهاي قاليباف باشند. به هرحال در دوره او هم آدمهاي سالمي كار كردهاند و نبايد بكارگيري آنها منعي داشته باشد. ما به قول آقاي خاتمي بايد معاند را به مخالف و مخالف را به موافق تبديل كنيم. در حوزه شهرداري كه هم فعاليت اجتماعي و خدماتي انجام ميدهد، بايد شايستهسالاري و تخصص افراد مطرح باشد. ممكن است گرايش فردي متفاوت باشد اما متخصص هم باشد، بنابراين اگر او را از صحنه بيرون كنيم، همان كاري را كرديم كه ديگران ميكردند و ما ايراد ميگرفتيم.
پس شما از انتصابات آقاي نجفي دفاع ميكنيد.
از برآيند آن دفاع ميكنم اما نقد هم دارم. نقدم اين است كه او بايد در بالاآوردن بچههاي اصلاحطلب تلاش بيشتري كند. نبايد هر كه دمدستش بود و يك رگه اصلاحطلبي داشت و كمي هم تخصص، او را انتخاب كند. كمي هم در ميان بچههاي بينامونشان اصلاح طلب بگردد به دنبال افراد متخصص.
حساسيت به انتصابات در ميثاقنامه بود كه البته منتفي شد اما حالا آيا شورا برنامهاي براي پرسش و سوال از شهردار در اينباره دارد؟ يا مثلا در گزارش ١٠٠روزه شهردار توضيح يا گزارش كاري در اينباره از او خواسته شده است؟
ما دو هفته يكبار با آقاي شهردار نشستهايي داريم و در آنجا هم اين سوالها را ميپرسيم. البته ايشان هم در جوابدادن عصباني هم ميشود اما ما هم سوالمان را ميپرسيم. بالاخره يك خانواده هستيم، بايد اميدي كه مردم به دست آوردهاند را نااميد نكنيم.
بخشي از اين سهمخواهيها كه بارها گفته شده است، وجود دارد. مثلا در مورد آقاي قاليباف كه گفتيد چهارسال آخر مجبور شد كه باج دهد و حالا هم در مورد آقاي نجفي بحثهايي هست كه حكم ايشان را امضا نميكردند و از ايشان قولهايي هم گرفته شد. البته آقاي نجفي اينها را تكذيب كرد و گفت كه هيچ فشاري روي او نبوده است. در كل اما آيا اين سهمخواهيها وجود دارد؟ چون جامعه روي آن خيلي حساس است.
اصولا با سهمخواهي حتي از طرف اصلاحطلبان هم مخالفم. ما اگر نظام شايستهسالاري را حاكم كنيم، ديگر سهم ملاك نميشود. در آن صورت چارچوبي درباره تخصص افراد داريم، فارغ از اينكه قاليبافي است يا مثلا اصولگرا و اصلاحطلب. اگر اصلاحطلبها آغازگر شايستهسالاري شوند، پديده مباركي است.
براي اينكه سهمخواهي از ناحيه اصلاحطلب، اصولگرا يا مقامات ديگر، باندهاي قدرت، ثروت و سياست همه براي يكبار تمام شود، بايد شايستهسالاري را ترويج كنيم. مثلا درباره انتخاب شهردار ٢٠ آيتم داشته باشيم كه براساس آن امتياز بدهيم و همه مسائل روي مانيتور بهطور شفاف بيان شود تا ارزيابيها صورت گيرد.
پس اين كه بحث سهمخواهي مطرح است را قبول داريد؟
كلا سهمخواهي و زيادهخواهي در مملكت ما مرسوم است و حتي از سوي اصلاحطلبان هم مطرح است، فقط هم از طرف جناح رقيب هم نيست. ما هم گاهي سهمخواهيهاي بيخودي داريم، اين سهمخواهي در فرهنگ ماست و جزو كاركردهاي نامناسب فرهنگي ماست.
به نظر شما آقاي نجفي به اين سهمخواهيها تن ميدهد؟
آقاي نجفي آدم تيزهوشي است، بعضي از سهمخواهيها را مديريت ميكند. ضربالمثلي هست با اين مفهوم كه من زير بار زور نميروم اما اگر طرف پرزور باشد، ناچارم زير بار حرف زور بروم.
بنابراين آقاي نجفي هم ارزيابي ميكند كه اگر قرار باشد مصلحتي فدا شود، براي اداره شهر است، حالا ممکن است كسي هم سهمي بخواهد. اگر ببيند آسيبي نميزند، آن را قبول ميكند و به مصلحت تن ميدهد اما درصورتي كه او اصولي را زير پا بگذارد و در سهمخواهيها حقوق مردم پايمال شود، ما از او گله و انتقاد ميكنيم.
رمزگشایی از سخنان دیشب روحانی نشان از آن دارد دولت به دنبال آن است که با استفاده از کمکهای مستقیم مالی در کنار برنامه اشتغالزایی، پدیده فقر مطلق را در کشور بهطور کامل ریشهکن کند.
به گزارش دنیای اقتصاد، اگر سخنان رئیسجمهور در گفتوگوی تلویزیونی اخیر بهعنوان یک موضع سیاستگذارانه در نظر گرفته شود، در بخش اقتصاد میتواند جهت حداقل پنج حوزه را مشخص کند. رمزگشایی از سخنان دیشب روحانی نشان از آن دارد دولت به دنبال آن است که با استفاده از کمکهای مستقیم مالی در کنار برنامه اشتغالزایی، پدیده فقر مطلق را در کشور بهطور کامل ریشهکن کند.
این برنامه اشتغالزایی درصورت تحقق میتواند نرخ بیکاری را در کشور در سال ۱۴۰۰ به کمتر از ۱۰ درصد برساند. افزون بر این به نظر، سخنان رئیسجمهور در رابطه با آینده پرداخت یارانههای نقدی به نوعی چراغ سبز به مجلس در رابطه با نحوه پیرایش جمعیت یارانهبگیران باشد. دولت همچنین در نظر دارد برای ساماندهی صندوقهای بازنشستگی در کشور، علاوه بر واگذاری بنگاههای تحت مالکیت آنها روند سرمایهگذاری این صندوقها را به سوی بازارهای مالی هدایت کند.
تشریح نحوه تعامل دولت با نرخ ارز نیز نشان میدهد که کانالشکنی اخیر نرخ ارز نه تحت انگیزههای دولتی بلکه تحت نیروی بازار صعود کرده است. کاهش شکاف بین نرخ رشد قیمت ارز و نرخ تورم در سال ۱۳۹۶ نیز نشان میدهد که دولت دوازدهم احتمالا در مساله تحدید نرخ ارز، آزادی عمل بیشتری برای نیروی ناشی از عرضه و تقاضا قائل است.
رمزگشایی از روحانی روز صدم
رئیس دولت دوازدهم، در شامگاه روز سهشنبه با حضور در یک برنامه تلویزیونی به تشریح عملکرد دولت در صد روز ابتدایی آغاز بهکار پرداخت. تعدد مسائل اقتصادی مطرحشده از برنامه دولت برای کاهش فقر، مهار تورم گرفته تا آینده یارانهها و برنامه دولت برای نجات صندوقهای بازنشستگی در این مصاحبه تلویزیونی از یکسو نشاندهنده اهمیت مسائل اقتصادی و از سوی دیگر نمایانگر عزم دولت برای پرداختن به چالشهای اقتصادی است. «دنیای اقتصاد» در این گزارش با نگاه به سخنان شامگاه سهشنبه شب حسن روحانی، به تفسیر پنج نکته از خلال سخنان رئیسجمهور پرداخته است.
حذف چهره فقر مطلق
یکی از وعدههای رئیسجمهور در سخنان روز سهشنبه،عزم دولت برای ریشهکنی فقر مطلق بود. منظور از فقر مطلق و به تعبیر دیگر فقر خشن وضعیتی است که از منابع ضروری برای ادامه حیات محروم و در تامین خوراک، پوشاک و مسکن خود ناتوان هستند. به گفته حسن روحانی مطابق برنامه دولت در نخستین گام از برنامه ریشهکنی فقر مطلق، مستمری افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی تا سه برابر افزایش پیدا کرده است. رقمی که به گفته روحانی تا پایان دولت دوازدهم حدود ۶۶ درصد دیگر نیز افزایش خواهد یافت.
افزون بر این دولت در نظر دارد تا از سال آینده به تمامی افرادی که در وضعیتی پایینتر از حداقل استاندارد زندگی امرار معاش میکنند، بسته حمایتی اختصاص دهد. بر مبنای برآوردهای موجود جمعیت زیر خط فقر مطلق در کشور چیزی حدود ۲ تا ۵ میلیون نفر تخمین زده میشوند. تفاوت بین این دامنه تخمین بهخوبی گویای پیچیدگی مساله شناخت خانوارهای مستحق دریافت کمک مستقیم است. هرگونه برنامهریزی برای ساماندهی این افراد نیازمند طراحی نظام یکپارچه و دقیق اطلاعاتی است.
تنها با وجود چنین ابزاری میتوان ادعای کمکهای هدفمند و برنامهریزی برای ریشهکنی فقر مطلق کرد. بنابراین میتوان انتظار داشت دولت برنامه جامع حمایت از ساکنان زیر خط فقر مطلق را از طریق طراحی یک نظام یکپارچه اطلاعاتی آغاز کند. با وجود تفاوت در منابع مالی مستمریها که از منابع عمومی تامین میشوند و منابع مالی یارانهها که از افزایش قیمت حاملهای انرژی حاصل میشوند، طراحی چنین پایگاه اطلاعاتی میتواند در بردارنده اطلاعات مفیدی برای تعیین جامعه هدف یارانههای نقدی نیز باشد.
تنها با وجود چنین ابزاری میتوان ادعای کمکهای هدفمند و برنامهریزی برای ریشهکنی فقر مطلق کرد. بنابراین میتوان انتظار داشت دولت برنامه جامع حمایت از ساکنان زیر خط فقر مطلق را از طریق طراحی یک نظام یکپارچه اطلاعاتی آغاز کند. با وجود تفاوت در منابع مالی مستمریها که از منابع عمومی تامین میشوند و منابع مالی یارانهها که از افزایش قیمت حاملهای انرژی حاصل میشوند، طراحی چنین پایگاه اطلاعاتی میتواند در بردارنده اطلاعات مفیدی برای تعیین جامعه هدف یارانههای نقدی نیز باشد.
البته با توجه به پرداخت فاز نخست افزایش یارانه مستمریبگیران از منابع سازمان هدفمندی یارانهها از یکسو و کسری موجود در تامین منابع مالی پرداخت یارانهها، انتظار میرود در آیندهای نزدیک این مبلغ به شکل مستمری از سوی نهادهای حمایتی پرداخت شود. بر مبنای سخنان رئیسجمهور علاوهبر کمکهای مستقیم، دولت در نظر دارد با استفاده از برنامههای ایجاد اشتغال، «عامل فقر مطلق» را نیز از بین ببرد.
چراغ سبز یارانهای دولت به مجلس
یکی دیگر از نقاط تمرکز سخنان رئیسجمهور مساله یارانههای نقدی بود. بر مبنای اظهارات حسن روحانی دولت قصد ندارد در وضعیت فعلی میزان یارانههای نقدی را افزایش دهد. اما با توجه به عدم کارآیی شیوه فعلی تخصیص منابع حاصل از هدفمندی و کسری بودجه فزاینده در اثر افزایش جمعیت بسیاری از کارشناسان اقتصادی عقیده دارند که الگوی فعلی تخصیص یارانههای نقدی در کشور باید به نفع اقشار کمدرآمد تغییر و جمعیت برخوردار از زیر چتر حمایتی یارانهها خارج شوند.
به همین دلیل در سالهای گذشته مجلس دولت را موظف به شناسایی اقشار پردرآمد و حذف آنها از لیست یارانهبگیران کرد، اقدامی که البته بهواسطه پیچیدگی شناسایی و اعتراض برخی از افراد حذف شده کنار گذاشته شد. با این وجود اظهارات حسن روحانی مبنیبر پیروی دولت از تصمیم مجلس در زمینه یارانهها میتواند به معنای چراغ سبز دولت به حذف اقشار برخوردار از لیست یارانهبگیران مطابق با تصمیم مجلس تفسیر شود.
تعدیل غیرتعمدی ارز
با توجه به کانالشکنی اخیر قیمت ارزی، بخش دیگری از سخنان رئیسجمهور به مساله نرخ ارز معطوف شده بود. بر مبنای اظهارات حسن روحانی بالاتر بودن درآمد ارزی دولت از مخارج ارزی، انگیزه دولت برای افزایش نرخ ارزی را از میان میبرد، بنابراین دولت عامل افزایش نرخ ارز نیست. بررسی مسیر حرکت بلندمدت نرخ ارز نشان میدهد که همواره دو نیروی متقابل روی قیمت ارز تاثیر میگذارند.
از یک طرف، بهعنوان عامل فزاینده، مکانیزم بازار آزاد تمایل دارد تا نرخ ارز متناسب با تورم داخلی و خارجی افزایش یابد و از طرف دیگر، دولت به منظور نوسانزدایی، همواره یک نیروی رو به پایین به قیمت ارز وارد کرده است. اما شواهد حاکی از آن است که در افقهای بلندمدت هر گاه در ذخیرههای ارزی دولت لغزش ایجاد شده، نیروی بازار نهایتا چیره شده و یک جهش ارزی رخ داده است.
تجربهای که در سال ۱۳۹۱ اتفاق افتاد این بود که سالها یک شکاف تدریجی بین نرخ ارز و شاخص قیمتها ایجاد شد که در نهایت بهخاطر لغزش ذخایر ارزی بانک مرکزی، جهش ارزی بیش از دو برابری در این سال اتفاق افتاد. به نظر میرسد، بعد از تخلیه ارزی یاد شده، این فرآیند در سالهای اخیر دوباره در حال تکرار است. از ابتدای سال ۱۳۹۳ تا آبان سالجاری، شاخص قیمت بیش از ۴۳ درصد افزایش یافته، در حالی که نرخ ارز حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است.
تجربهای که در سال ۱۳۹۱ اتفاق افتاد این بود که سالها یک شکاف تدریجی بین نرخ ارز و شاخص قیمتها ایجاد شد که در نهایت بهخاطر لغزش ذخایر ارزی بانک مرکزی، جهش ارزی بیش از دو برابری در این سال اتفاق افتاد. به نظر میرسد، بعد از تخلیه ارزی یاد شده، این فرآیند در سالهای اخیر دوباره در حال تکرار است. از ابتدای سال ۱۳۹۳ تا آبان سالجاری، شاخص قیمت بیش از ۴۳ درصد افزایش یافته، در حالی که نرخ ارز حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است.
بهعبارت دیگر، در این سالها شکاف تدریجی در حال شکلگیری است. البته به نظر میرسد سیاستهای ارزی دولت، همسو با سخنان رئیسجمهور، در سال جدید کمی به سمت کاهش این شکاف متمایل است. بهطوری که از ابتدای سال ۱۳۹۳ تا ابتدای سال ۱۳۹۶، نرخ ارز ۲۱ درصد و شاخص قیمت حدود ۳۹ درصد افزایش یافته بود و شکاف رشد این دو شاخص در ابتدای سالجاری، حدود ۱۸ واحد بود.
اما در ۸ ماه ابتدایی سالجاری فشارهای کاهنده ارزی کم شده و در نهایت این شکاف کاهش یافته است. بهطوری که در آبانماه سالجاری شکاف یاد شده به حدود ۱۴ درصد رسیده است؛ بنابراین در مجموع، همانطور که از سخنان رئیسجمهور میتوان فهمید، سیاست دولت از یک حالت مهار مطلق نرخی به حالت تعدیل و نوسانگیری متمایل است.
چشمانداز اشتغال
رئیسجمهور در بخشی از سخنان خود متوسط سالانه اشتغال ایجاد شده از پاییز سال ۱۳۹۳ تا تابستان سال جدید را ۶۸۵ هزار نفر اعلام کرد و گفت: این حجم ایجاد شغل برای ریشه کن کردن فقر کافی نیست و هدف مطلوب دولت اشتغالزایی سالانه ۹۰۰ هزار نفری است.
بهعبارت دیگر، در چشمانداز طراحی شده رئیسجمهور در چهار سال آینده حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار شغل ایجاد خواهد شد. با توجه به آمارهای موجود از جمعیت فعال، برآوردهای رسمی از نرخ ورود نیروی کار به بازار در صورت ایجاد سالانه ۹۰۰ هزار شغل در پایان دولت دوازدهم تعداد جمعیت شاغل به بیش از ۲۶ میلیون نفر و در صورت عدم تغییر معنادار در نرخ مشارکت اقتصادی، نرخ بیکاری در پایان دولت دوازدهم به کمتر از ۱۰ درصد خواهد رسید.
بر مبنای سخنان رئیسجمهور دولت در نظر دارد سال آینده از بودجه عمرانی اهرمی برای جلب مشارکت عمومی، سرمایه بانکها و صندوقهای مختلف استفاده کند. امری که میتواند ضمن بهبود رشد اقتصادی اثر مطلوبی بر اشتغال نیز داشته باشد. به عقیده کارشناسان اهرم قرار دادن بودجه عمرانی در صورت رشد منظم پرداختهای عمرانی، میتواند از یکسو بر تحریک تقاضا در اقتصاد اثر گذارد و از سوی دیگر میتواند با اثرگذاری در سرمایهگذاری، موجب رشد ارزش افزوده در اقتصاد شود.
لزوم تغییر در استراتژی صندوقها
بخش دیگری از سخنان رئیسجمهور به چالش صندوقهای بازنشستگی اختصاص یافته بود. بر مبنای اظهارات روحانی دولت در شرایط فعلی حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان به صندوقهای بازنشستگی کمک میکند. دولت در نظر دارد بنگاههای اقتصادی تحت مالکیت این صندوق را به بخش خصوصی واگذار کند.
اقدامی که با الگوهای سرمایهگذاری صندوقهای بازنشستگی در سایر کشورها نیز تطابق دارد؛ چراکه صندوقهای بازنشستگی عموما به جای بنگاهداری به سرمایهگذاری متنوع و پربازده در بخش مالی تمرکز میکنند. تغییری که در صورت تعویض الگوی فعلی محاسبه و تخصیص مستمری بازنشستگان میتواند بخشی از چالش پیشرو در حل مساله صندوقهای بازنشستگی را تقلیل دهد.
کری گفت: اسرائیل و مصر پیش از حصول توافق هستهای به آمریکا گفتند که ایران را بمباران کن؛ چراکه بمباران تنها زبان قابل فهم برای ایران است.
شبکه تلویزیونی «سیانان» در گزارشی به نقل از یک دیپلمات ارشد اروپایی از سفر تیم مشترک سه کشور اروپایی به واشنگتن برای دفاع از توافق هستهای خبر داد.
به گزارش دنیای اقتصاد، در شرایطی که مهلت ۶۰ روزه کنگره ایالاتمتحده برای تصمیمگیری درباره برجام رو به اتمام است، شبکه خبری «سی.ان.ان» گزارش داد که «جبههای متحد» شامل سه کشور اروپایی فرانسه، بریتانیا و آلمان برای دفاع از توافق هستهای شکل گرفته است و نمایندگان این سه کشور با هدف دفاع از برجام و فشار بر مقامات واشنگتن به ایالاتمتحده سفر کردهاند.
این مقامات اروپایی قرار است در جریان سفر به واشنگتن با «اعضای کنگره و مقامات وزارت خارجه» رایزنی کنند. گفته شده که ممکن است این هیات اروپایی دیداری نیز با مقامات کاخ سفید داشته باشد.
شبکه تلویزیونی «سیانان» در گزارشی به نقل از یک دیپلمات ارشد اروپایی از سفر تیم مشترک سه کشور اروپایی به واشنگتن برای دفاع از توافق هستهای خبر داد.
همزمان وزیر خارجه آمریکا نیز با تکرار ادعاهای خود علیه ایران گفت که از شرکای اروپایی خود میخواهیم که در مقابله با مجموعه رفتارهای مخرب ایران، به ما بپیوندند. از روز ۲۲ مهرماه با خودداری ترامپ از تایید پایبندی ایران، کنگره آمریکا ۶۰ روز فرصت یافت تا تصمیم بگیرد که برجام را بهصورت فعلی ادامه دهد یا تحریمهای جدیدی علیه تهران وضع کند. از این زمان دو هفته بیشتر باقی نمانده است.
در این شرایط است که اکنون شبکه تلویزیونی سیانان از سفر نمایندگان سه کشور اروپایی در قالب یک تیم به واشنگتن برای «دیدار با اعضای کنگره، مقامات وزارت خارجه و احتمالا مقامات کاخ سفید» خبر میدهد.
در این گزارش به نقل از یک «منبع دیپلماتیک» که به نامش اشارهای نشده آمده است که سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه برای دفاع و محافظت از توافق اتمی موسوم به برجام «جبههای متحد» تشکیل دادهاند. تیم مشترک سه کشور اروپایی در روزهای پنجشنبه و جمعه هفته جاری با هدف «افزایش فشار بر آمریکا» دیدارهای خود را در واشنگتن انجام خواهند داد.
طبق قانون مصوب کنگره ایالاتمتحده، رئیسجمهوری این کشور موظف است هر ۹۰ روز پایبندی جمهوری اسلامی به توافق اتمی سال ۹۴ را تایید کند؛ اما دونالد ترامپ روز ۲۲ مهرماه گذشته، پس از دو بار تایید پایبندی ایران، از این کار سر باز زد. مقامهای بلندپایه در دولت ترامپ و خود او بارها اشاره کردهاند که ایران با پافشاری بر آزمایش موشکهای بالستیک در واقع به «روح برجام» پایبند نبوده است. اظهارنظری که مقامات ایران آن را مردود میدانند.
پیشتر نیز در زمینه دفاع از برجام اروپاییها تلاش مشترک داشتند، از جمله بیانیه مشترکی که روز ۲۱ مهرماه منتشر شد و در آن از آمریکا خواستند «پیش از هرگونه اقدامی که ممکن است برجام را تضعیف کند تبعات آن برای امنیت ایالاتمتحده و متحدانش را در نظر بگیرند.»
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با هدف دفاع از برجام سفر ۲ روزه خود به آمریکا را روز سهشنبه ۱۶ آبان برای رایزنی با مقامات بلندپایه کنگره و همچنین دولت آمریکا درخصوص برجام آغاز کرد. در همین رابطه موگرینی با «مایک پنس» معاون رئیسجمهوری آمریکا و «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان ایالاتمتحده دیدار کرد. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین در کنفرانس جمهوریخواهان حاضر در کنگره آمریکا که در کپیتال هیل برگزار میشود، شرکت کرد.
در این گزارش به نقل از یک «منبع دیپلماتیک» که به نامش اشارهای نشده آمده است که سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه برای دفاع و محافظت از توافق اتمی موسوم به برجام «جبههای متحد» تشکیل دادهاند. تیم مشترک سه کشور اروپایی در روزهای پنجشنبه و جمعه هفته جاری با هدف «افزایش فشار بر آمریکا» دیدارهای خود را در واشنگتن انجام خواهند داد.
طبق قانون مصوب کنگره ایالاتمتحده، رئیسجمهوری این کشور موظف است هر ۹۰ روز پایبندی جمهوری اسلامی به توافق اتمی سال ۹۴ را تایید کند؛ اما دونالد ترامپ روز ۲۲ مهرماه گذشته، پس از دو بار تایید پایبندی ایران، از این کار سر باز زد. مقامهای بلندپایه در دولت ترامپ و خود او بارها اشاره کردهاند که ایران با پافشاری بر آزمایش موشکهای بالستیک در واقع به «روح برجام» پایبند نبوده است. اظهارنظری که مقامات ایران آن را مردود میدانند.
پیشتر نیز در زمینه دفاع از برجام اروپاییها تلاش مشترک داشتند، از جمله بیانیه مشترکی که روز ۲۱ مهرماه منتشر شد و در آن از آمریکا خواستند «پیش از هرگونه اقدامی که ممکن است برجام را تضعیف کند تبعات آن برای امنیت ایالاتمتحده و متحدانش را در نظر بگیرند.»
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با هدف دفاع از برجام سفر ۲ روزه خود به آمریکا را روز سهشنبه ۱۶ آبان برای رایزنی با مقامات بلندپایه کنگره و همچنین دولت آمریکا درخصوص برجام آغاز کرد. در همین رابطه موگرینی با «مایک پنس» معاون رئیسجمهوری آمریکا و «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان ایالاتمتحده دیدار کرد. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین در کنفرانس جمهوریخواهان حاضر در کنگره آمریکا که در کپیتال هیل برگزار میشود، شرکت کرد.
اروپا کنار ما باشد
همزمان با این گزارش و در زمانی که اروپاییها با تلاشهای مشترک خود به دنبال حفظ برجام هستند، وزیر خارجه آمریکا بار دیگر از اروپا خواست که در کنار آمریکا باشد. «رکس تیلرسون» که روز سهشنبه در اندیشکده «ویلسون» در مورد روابط ایالاتمتحده و اروپا سخنرانی میکرد، به مساله ایران پرداخت و از اروپا خواست در مقابله با ایران، به آمریکا بپیوندد. وزیر خارجه آمریکا گفت: «با تصمیم اخیر رئیسجمهور در مورد سیاست ایالاتمتحده در قبال ایران، آنچه ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا را در کنار هم قرار میدهد، بیش از چیزی است که ما را از هم جدا میکند.»
او افزود: «برجام دیگر تنها مرکز ثقل سیاست ایالاتمتحده در قبال ایران نیست. ایالاتمتحده متعهد به مقابله با مجموعه تهدیدات ایران است.» تیلرسون مدعی شد: «از شرکای اروپایی خود میخواهیم که در مقابله با مجموعه رفتارهای مخرب ایران، به ما بپیوندند. رژیم ایران مخالف اصول غربی است و آزادیهای فردی، مذهبی و اجتماعی را سرکوب میکند.»
او سپس مدعی شد: «نه ایالاتمتحده و نه اروپا میخواهند شکلگیری تهدید اتمی دیگری مشابه کرهشمالی را شاهد باشند. هیچ کدام از ما با تلاشهای ایران برای رسیدن به هژمونی در خلیجفارس از طریق حمایت از تروریسم و شبهنظامیان در میدان عراق و سوریه و برنامه فعال موشکهای بالستیک، کنار نمیآییم.»
او در ادامه در اظهاراتی که نشانگر نگرانی واشنگتن از توافق اخیر ایران، ترکیه و روسیه برای حل بحران سوریه است، به صراحت از ترکیه خواست از ایران فاصله بگیرد. تیلرسون گفت: «میدانیم که ترکیه به دلیل نزدیکی جغرافیایی، نمیتواند ایران را نادیده بگیرد. اما از ترکیه میخواهیم بهعنوان یک شریک عضو ناتو، دفاع جمعی از متحدانش در ناتو را در اولویت بالاتری قرار دهد.» وزیر خارجه آمریکا افزود: «ایران و روسیه نمیتوانند منافع اقتصادی و سیاسیای را که عضویت در جامعه ملل غربی به مردم ترکیه ارائه میکنند، فراهم کنند.»
پس از آنکه دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا از تایید توافق هستهای سر باز زد و سرنوشت آن را بهدست کنگره سپرد، قانونگذاران آمریکا در ماه اکتبر قانونی را تصویب کردند که ایران و گروه مورد حمایتش حزبالله را هدف قرار میدهد. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی از معدود مقاماتی بود که از این اقدام ترامپ استقبال کرد و به وی بهخاطر این تصمیم به گفته او شجاعانهاش تبریک گفت.
اظهارات مقامات آمریکایی در شرایطی است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش فصلی جدید خود ادامه پایبندی ایران به توافق هستهای را تایید کرد. آژانس میگوید، ذخایر اورانیوم با غنای پایین ایران تا پنجم نوامبر بسیار پایینتر از سقف تعیینشده در توافق بوده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۲۲ آبان (۱۳ نوامبر) در گزارش فصلی خود همچنین تایید کرد که ایران به تعهدات خود درباره تولید آب سنگین نیز عمل کرده است. آب سنگین در رآکتورهایی استفاده میشود که میتوانند پلوتونیوم قابل استفاده در ساخت بمب اتمی را تولید کنند.
تله مشترک اسرائیل و مصر
از سوی دیگر، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا با دفاع از توافق هستهای با ایران گفت برخی روسایجمهور و پادشاهان دیگر کشورها پیش از حصول این توافق به ما گفتند که بمباران تنها زبان قابل فهم برای ایران است. اما از نظر من این یک تله بود. به گزارش آسوشیتدپرس، جان کری روز سهشنبه در یک همایش در واشنگتن بار دیگر از توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ که در ژوئیه ۲۰۱۵ حاصل شد، دفاع کرد.
کری گفت: اسرائیل و مصر پیش از حصول توافق هستهای به آمریکا گفتند که ایران را بمباران کن؛ چراکه بمباران تنها زبان قابل فهم برای ایران است. اما از نظر من این یک تله بود، زیرا اگر آمریکا ایران را بمباران میکرد همین کشورها بهطور علنی ما را سرزنش میکردند، در حالی که مخفیانه از این بمباران حمایت میکردند. او در ادامه تاکید کرد که رژیم صهیونیستی به معنای واقعی آمریکا را برای چنین اقدامی علیه ایران تحریک میکرد.
وزیر امور خارجه پیشین آمریکا با تکیه بر ادعاهای پیشین واشنگتن و غرب علیه برنامه هستهای ایران گفت که نمیداند آیا ایران پس از گذشت ۱۰ تا ۱۵ سال و پس از پایان محدودیتهای توافق، آیا به دنبال تسلیحات هستهای خواهد رفت یا نه. اما اطمینان دارد که برجام بهترین توافقی است که آمریکا میتوانست به دست آورد.
پیشتر نیز کری روز دوشنبه (۱۵ آبان / ۶ نوامبر) به همراه کاترین اشتون، مسوول پیشین اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی، در اندیشکده جهانی «چتمهاوس» در لندن به کنگره آمریکا هشدار داد که رد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) از طرف آمریکا عواقب خطرناکی خواهد داشت.
کری در لندن گفت نباید موضوعهای مختلف را با هم مخلوط کرد. او گفت برجام موضوع برنامه هستهای ایران را مد نظر دارد و موضوعهای دیگری چون برنامه موشکی این کشور موضوعهای جداگانه دیگری هستند که باید در موردشان تصمیمگیری شود، اما بهطور جداگانه؛ این موضوعها را نباید با برجام درآمیخت.
در همان زمان، بیش از ۹۰ دانشمند و پژوهشگر سرشناس آمریکایی در حوزه هستهای، از جمله یک طراح بمبهیدروژنی، با انتشار نامهای علنی از توافقنامه هستهای با ایران (برجام) حمایت کردند و از کنگره آمریکا خواستند تا ایالاتمتحده بهرغم اتهامات دونالد ترامپ، رئیسجمهور این کشور به این توافق پایبند بماند.
این دانشمندان و کارشناسان در نامه خود خطاب به هیات رئیسه سنا و مجلس نمایندگان آمریکا، بر «مسوولیت خطیر» کنگره آمریکا تاکید ورزیدهاند و در استدلال خود آوردهاند که این توافق مسیر ایران را برای دستیابی به سلاح هستهای بسته است.
در این نامه که به امضای دهها دانشمند و کارشناس سرشناس آمریکا رسیده، آمده است: «کنگره باید وارد عمل شود تا تضمین کند که ایالاتمتحده بخشی از این توافق خواهد ماند.»