گزیده ها قسمت سوم 4 خرداد- 98
بي تدبيري ارزي دولت چند هزار صادركننده قلابي درست كرد؟
رئيس سابق اتاق بازرگاني مي گويد در اثر بي تدبيري دولت، برخي صادركنندگان واقعي خانه نشين شدند اما به جاي آن، رانت خواران ارز 4200 توماني وارد ميدان شدند.
محسن جلال پور كه از حاميان دولت به شمار مي رود، در گفت وگو با خبر آن لاين و در پاسخ اين سوال كه «چندي پيش وزير اقتصاد عنوان كرد كه 30 ميليارد دلار ارز به داخل كشور بازنگشته است. اين گروه چه كساني هستند كه ارز را برنمي گردانند و اصلا توجيه شان چيست؟»، گفت: حكايت بزرگواران سياست گذار ما اين است كه در بالادست مسيري را به اشتباه پيشنهاد كردند و در پايين دست روي مسير درست نشستند. بهتر است به فروردين سال 97 بازگرديد و بشنويد و بخوانيد مطالبي را كه ما به عنوان صادركنندگان مطرح كرديم و گفتيم اين مسير اشتباه است. اين شرايط قابل پيش بيني بود. من در سرمقاله اي تحت عنوان «لطفا فيل هوا نكنيد» نوشتم كه سياست هاي ارز 4200 توماني و پيمان سپاري، مسيري است كه قبلا رفتيم و در اين مسير، راه بي راهه اي ايجاد مي شود و كساني كه اصلا صادركننده نيستند و شبه صادركننده يا صادركننده مصنوعي هستند، وارد بازار مي شوند و كساني كه عملا تعهدي در بازگشت ارز ندارند، صادركننده مي شوند. در عمل صادركنندگان واقعي در بيرون گود قرار مي گيرند و صادركنندگان مصنوعي وارد مي شوند. به اين ترتيب، نه ارزي به كشور باز مي گردد و نه دستاوردي براي كشور دارد.
بر اين اساس، سه اتفاق از اين تصميم اشتباه را شاهد خواهيم بود. يكي اين كه بازارهاي صادراتي از صادركنندگاني كه 30، 40، 50 سال سابقه دارند، گرفته مي شود و در جريان اين رقابت ناصحيح، صادركنندگاني كه هيچ تعهدي به بازگشت ارز ندارند و با هر قيمتي مي توانند كالا را بگيرند و بفروشند، وارد عمل مي شوند. همچنين ارزي به خزانه كشور و چرخه اقتصادي كشور بازنمي گردد. همچنين صادركنندگان واقعي بعد از سال ها دل زده، دلگير و گوشه نشين مي شوند. بر اين اساس، اثر تصميماتي كه در سال گذشته گرفته شد، كاملا قابل پيش بيني بود و از ابتدا مسير اشتباهي تعبيه شد.
جلال پور خاطرنشان كرد: آمار سازمان توسعه تجارت نشان مي دهد از اين 30 ميليارد دلار، 10 ميليارد دلار مربوط به بخش خصوصي و كالاهاي غيرپتروشيمي و غيرميعانات گازي بوده است. اين سازمان اعلام كرده كه در سال 97 براي اولين بار 6 هزار و 500 صادركننده جديد به وجود آمده است. از اين 6 هزار و 500 صادركننده در قالب شركت ها و افراد، 4 هزار و 600 صادركننده افراد هستند و حدود هزار و 900 صادركننده حقوقي هستند. اين گروه 5/2 ميليارد دلار صادرات را انجام دادند كه آثاري از آنها در كشور نيست و قبل از اين هم صادركننده نبودند و صادركننده نوظهور هستند.
وي افزود: اين گروه همان هايي هستند كه ما پيش بيني مي كرديم از كارت ديگران براي ارسال كالا استفاده مي كنند و تعهدي به بازگشت ارز هم ندارند. بحث كارت هاي اجاره اي كه هميشه در كشور مطرح است، به اين جا برمي گردد.
ما در حوزه ارز يك تصميم غلط گرفتيم و اين تصميم اشتباه منجر به اين شده كه برخي از افراد از كارت هاي ديگران استفاده كنند. اگر ما كلا بخواهيم كارت بازرگاني را برداريم، مثل اين مي ماند كه كارد آشپزخانه را كنار بگذاريم. اين گونه همه كارها لنگ مي شود. اما اين كه ريشه يابي كنيم كه چرا كارت هاي اجاره اي به وجود آمده است، به تصميمات اشتباه برمي گردد. شما وقتي اعلام مي كنيد كساني كه صادرات انجام مي دهند، بايد ارز خود را در سامانه سنا يا نيما عرضه كنند، توجه نمي كنيد كه اين سامانه نه كشش و نه ظرفيت اين كار را دارد؛ ضمن اين كه راه بي راهه اي در كنار اين مسير به وجود مي آيد كه گروهي بدون اين كه تعهدي داشته باشند، از كارت هاي ديگران صادر كنند و ارز خود را به قيمت آزاد بفروشند. اين گروه نه تنها برخورد و تنبيه نشده اند، بلكه در برخي دوره ها حتي تشويق شده اند و براي خلافي كه كردند، جايزه هم گرفته اند.
رئيس سابق اتاق بازرگاني تصريح كرد: ما كلا در طول 40، 50 سال گذشته 8 هزار صادركننده داشتيم. شما نگاه كنيد كه در طول 40، 50 سال حدود 8 هزار صادركننده ايجاد شد، اما در طول يك سال 97 با تصميم اشتباه 6 هزار و 500 صادركننده به وجود آمد. حالا اين كه چند صادركننده واقعي از گردونه خارج شدند، اين گونه بايد بگويم كه بخشي از صادركنندگان نشستند، يعني اخلاق و شرف و اعتبار براي خود قايل بودند و گفتند هيچ كاري نمي كنيم. يك بخشي از صادركنندگان واقعي نيز به اسم همين صادركنندگان غيرواقعي صادرات كردند. يعني بازار را گفتند حفظ مي كنيم و قانون را هم اگر قرار است دور بزنيم، خودمان دور نمي زنيم و اعتبارمان را خراب نمي كنيم.
شوراي آتلانتيك: سرنوشت برجام اعتبار جهاني اروپا را از بين مي برد
رئيس كميته ايران در پارلمان اروپا مي گويد برجام، گوهرتاج سياست خارجي اروپا بود كه در حال از بين رفتن است و بدين ترتيب اعتبار جهاني اروپا نيز از بين خواهد رفت.
به گزارش ديپلماسي ايراني، ترجاكرونبرگ در سايت شوراي آتلانتيك مي نويسد: رئيس جمهوري ايران در 8 مه اعلام كرد كه اگر طرف هاي غيرآمريكايي توافق هسته اي، راهي را براي دستيابي تهران از مزاياي اقتصادي برجام فراهم نكنند، پايبندي خود به برخي از تعهدات مرتبط با توافق هسته اي را كاهش مي دهند. در واكنش به اين اظهارات، اتحاديه اروپا و وزراي امور خارجه بريتانيا- آلمان- فرانسه در كنار بيان تداوم حمايت از برجام؛ نسبت به اولتيماتوم ايران واكنش نشان دادند و محدوديت هاي اعلامي فوق در برنامه هسته اي را ناديده گرفتند. همچنين آن ها در كنار اظهار تاسف نسبت به بازگشت تحريم هاي آمريكا پس از خروج واشنگتن از برجام، اولتيماتوم 60 روزه ايران را رد كردند.
بازگشت مجدد تحريم هاي آمريكا عليه ايران توسط دولت ترامپ، از ايفاي تعهدات توسط طرفين ديگر برجام جلوگيري كرده است. هراس آن ها از خاتمه يافتن دسترسي به بازار و ساختار هاي مالي آمريكا و همچنين نگراني آن ها در مورد مجازات مستقيم آمريكا منجر شده كه نه تنها شركت هاي اروپايي بلكه همچنين شركت هاي روسيه و چين از ايران خارج شوند. اروپايي ها در راستاي ايجاد تجارت مشروع با ايران براي ايجاد يك سازوكار مالي ويژه به نام «اينستكس» قدم برداشتند؛ اما پس از سه ماه راه اندازي، همچنان مكانيسم آن عملياتي نشده است.
ايراني ها در واكنش به اقدامات اروپايي ها در زمينه تداوم تجارت؛ سياست صبر و انتظار را اتخاذ كردند. در مقابل تلاش دولت ترامپ در كاهش صادرات نفت ايران به صفر، واكنش تهران به اين تصميم «كاهش براي كاهش» است يعني اين كه وقتي طرفين توافق به تعهدات خود عمل نمي كنند، ايران هم تعهدات خود را كاهش مي دهد. اين مسير از اقدامات در توافق مطرح شده بودند. از جمله اين اقدامات به تكميل توليد و نصب سانتريفيوژ هاي پيشرفته تر، افزايش تحقيقات و توسعه هسته اي و ايجاد ذخاير اورانيوم غني شده مي توان اشاره كرد. اگر برجام با فروپاشي روبه رو شود؛ اروپايي ها چيز زيادي را از دست مي دهند، زيرا برجام گوهر تاج سياست خارجي و امنيتي اتحاديه اروپا بوده است. از آغاز، اروپا و سپس اتحاديه اروپا بعد از دوازده سال مذاكره با تهران به توافق با ايران دست يافتند؛ علاوه بر اين، اروپايي ها از طريق برجام به يك نقش جهاني در نظم هسته اي دست يافتند. اگر برجام با فروپاشي روبه رو شود، جايگاه و اعتبار جهاني اتحاديه اروپا از بين مي رود.
دولت 75 رسانه دارد سخنگو ندارد
آقاي روحاني از بي رسانه بودن دولتش گلايه كرد؛ در حالي كه بررسي ها نشان مي دهد بيش از 75 رسانه رسمي اعم از سايت خبري، خبرگزاري، روزنامه، هفته نامه و ماهنامه طي سال هاي فعاليت دولت تدبير و اميد يعني از سال 92 تاكنون جزو رسانه هاي حامي او و دولتش هستند.
به گزارش «تابناك»؛ رئيس جمهور در مراسم بهره برداري از چند طرح زيربنايي و اقتصادي در آذربايجان غربي با بيان اينكه برخي مي ترسند بگويند هر هفته 30 روستا داراي آب آشاميدني و 8 روستا داراي برق و هر روز 10 روستا داراي گاز مي شود، گفت: دولت وسيله تبليغاتي ندارد، صداوسيما كه ندارد، يك روزنامه دارد و يك خبرگزاري كه آن خبرگزاري هم مدعي است براي نظام كار مي كند، نه دولت.
اين سخنان در حالي از سوي روحاني مطرح مي شود كه او يك بار ديگر هم چنين انتقاداتي را مطرح كرده بود. روحاني در سال 92 و در جريان اختتاميه جشنواره مطبوعات با بيان اينكه، جز يكي دو رسانه كه از بودجه عمومي كشور استفاده مي كنند، بقيه مطبوعات عمرشان چند ساله است، گفته بود: پس چرا اين نهال پرثمر نمي شود و بخش مطبوعات و جرايد ما استقلال پيدا نمي كنند؟
همان زمان كه او چنين سخناني را مطرح كرده بود، بررسي ها نشان مي داد بيش از 30 روزنامه سراسري حامي دولت بخش اصلي صفحه اول خود را به تيتر و عكس سخنراني روحاني در اختتاميه جشنواره مطبوعات اختصاص داده و سايت هاي خبري و خبرگزاري هاي حامي او نيز همين رويه را در پيش گرفته اند.
روزنامه هاي ايران و مشتقات آن، همشهري و ضمايم و مجلاتش، شرق، اعتماد، سازندگي، آفتاب يزد، جمهوري اسلامي، اطلاعات، آرمان، ابتكار، دنياي اقتصاد، شهروند، قانون، كار و كارگر، گسترش، مردم سالاري، روزان، تعادل، ابرار، جهان صنعت، جهان اقتصاد، تفاهم، همبستگي، آفرينش، اسرار، راه مردم، همدلي، مستقل و... در زمره روزنامه هاي حامي دولت تدبير و اميد هستند.
جداي از ده ها روزنامه حامي دولت، خبرگزاري هاي ايرنا (دولتي و وابسته به وزارت ارشاد)، ايسنا (وابسته به جهاد دانشگاهي)، ايلنا (خانه كارگر)، شبستان (وزارت ارشاد)، برنا (وزارت ورزش و جوانان)، موج، پانا (آموزش و پرورش) و ايانا (وزارت جهاد) نيز حامي دولت محسوب مي شود.
همچنين ده ها سايت خبري از جمله سايت هاي جماران، انتخاب، انصاف نيوز، خبرآنلاين، آفتاب، نامه نيوز، صداي ايران، اعتدال، تدبير و اميد، رويداد24، بانگ، فرارو، روزگار نو، خردادنيوز، روز نو، نوانديش، ايران خبر، ديپلماسي ايراني، جمهوريت، فريادگر، شبكه ايران، سفير، تيك نيوز و... هم در زمره سايت هاي حامي دولت اعتدال به شمار مي روند. از طرفي هفته نامه هاي اميد جوان، صدا، جست وجو، تجارت فردا، ستاره صبح و همچنين ماهنامه هاي مشق آفتاب، انديشه پويا، چشم انداز ايران، نسيم بيداري، گزارش، مهرنامه، خط خطي و... نيز از جمله رسانه هاي حامي دولت تدبير و اميد در بين مطبوعات به شمار مي روند.
همه اينها در حالي است كه دولت ظرفيت هايي مانند جايگاه سخنگويي دولت، روابط عمومي هاي وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها و شركت هاي دولتي و همچنين رسانه هايي كه در اختيار آنهاست را در كنار رسانه هايي كه شرح آنها رفت، در دست دارد، اما از آغاز به كار روحاني به عنوان رئيس جمهور، همواره اين انتقاد به او و تيمش مطرح بوده است كه نتوانسته از ظرفيت هاي اطلاع رساني موجود بهره ببرد. به عنوان مثال اكنون بيش از 9 ماه است دولت سخنگو ندارد.
دشمنان دنبال تجزيه طلبي هستند خاتمي دنبال چيست؟
يك سايت اصلاح طلب، اظهارات خاتمي درباره فدراليسم در ايران را نسنجيده و خطرناك توصيف كرد.
ديپلماسي ايراني كه زير نظر صادق خرازي اداره مي شود، به قلم صادق ملكي(از فعالان اصلاح طلب) نوشت: سياسيون، در سخن گفتن نه يك بار بلكه بايد چندين بار فكر كرده و سخن بگويند. با اين وجود در مورد هيچ كس نبايد اسطوره سازي كرد و در انديشه ها ماند. كاريزماي افراد بعضا ما را از نگاه انتقادي دور مي كند.
در روزهايي كه بايدها و نبايدهاي جنگ و مذاكره در بحران ايران و آمريكا دغدغه اصلي است، رئيس دولت اصلاحات اعلام كرده كه مطلوب ترين شيوه حكومت مردمي، سيستم فدرالي بوده كه قانون اساسي ايران فاقد ظرفيت اجرايي آن است.
شيوه فدرالي به معناي تغييرات ساختاري است كه نتايج آن مي تواند با مدنظر قرار دادن واگرايي ها، شرايط بين المللي و منطقه اي، براي ايران خطراتي در پي داشته باشد كه هزينه آن تجزيه كشور باشد. ظهور اولين جمهوري كرد در مهاباد و دولت پيشه وري در آذربايجان در اين ارتباط بايد محل عبرت باشد. افراد سياسي مي توانند عبرت نگرفته و در نهايت قرباني شوند، اما نبايد آنان كشور را محل عبرت كنند، زيرا اين عبرت قابل جبران نخواهد بود. ايران اگرچه پاكستان نيست اما سوئيس هم نيست كه برايش نظام فدرالي تجويز شود. ايران كشور اقوام و مذاهب است. وجود تفاوت هاي قومي و مذهبي در آن يك واقعيت است. بايد تلاش شود اين اختلافات منجر به شكاف هاي قومي يا مذهبي نشود.
طرح بدون محاسبه سيستم فدرالي در كشوري كه هنوز از تعلقات قومي و مذهبي به طور كامل عبور نكرده است، مي تواند بسيار خطرناك باشد. نبايد پيشنهادي را مطرح كرد كه سبب بازي با احساسات عاميانه درگير در تعلقات قومي و مذهبي شود.
ويژگي خاص روح ايراني به كثرت در وحدت و وحدت در كثرت معنا بخشيده و سبب شده است در خاورميانه ايرانيان در قياس با همسايگان خويش، كمترين معضل قومي و مذهبي را داشته باشند.
آگاه باشيم عرصه سياست و مشكلات كشورداري از جنس عرصه هاي روشنفكري نيست و محاسبات صحنه سياست بايد بسيار دقيق باشد. اهميت و ارزيابي هر سخن و يا پيشنهادي در وضعيت هاي بحراني با توجه به تبعات داخلي و خارجي آن مضاعف مي شود. در شرايط بحراني خاورميانه اگر امنيت و وحدت ملي ايران و ايرانيان عامل حسد كشورهاي پيراموني نباشد، مسلما عامل غبطه است. در روزهايي كه بيش از همه زمان ها بايد از وحدت حمايت كرده و براي تقويت انسجام ملي تلاش كرد، طرح پيشنهاد سيستم فدرالي به عنوان يك سيستم مطلوب از سوي خاتمي يك شوك سياسي است. پيش از اين سيدجواد طباطبايي از افراد نزديك به اصلاح طلبان نيز به اظهارات توام با بي سوادي خاتمي اعتراض كرده بود.
