به بهانه هفتم تیرماه ؛ سالروز بمباران شیمیایی سردشت؛
34 سال فریاد بیحاصل/ سالها چشم به راه ساخت جادهای امن برای تردد / 16 سال در انتظار ساخت یک سالن همایش/ به اضافه درد بی پایان گاز خردل بر روان مردم سردشت۸-تیر-۱۴۰۰
با گذشت 34 سال از حادثه تلخ بمباران شیمیایی سردشت تنها 20 درصد از مصدومان شناسایی شده اند و این افراد مصدوم با زحمات فراوان از جمله مشکلات درمانی روبه رو هستند و برای معالجه مجبورند به مرکز استان و دیگر استان های همجوار مراجعه کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سال ها از فاجعه بمباران شیمیایی هفتم تیر سال 1366 سردشت که باعث کشته شدن 110 نفر از ساکنان غیرنظامی و مصدوم شدن 8 هزارو 24 نفر در این شهر شد می گذرد. اما تاول زخم های گاز خردل هنوز بر تن های بی رمق مصدومان شیمیایی این حادثه بمباران خودنمایی و روزبه روز نفس شان را در سینه ها تنگ تر می کند. به گفته یکی از اعضای شورای شهر با گذشت 33 سال امروز هنوز شاهد اثرات مخرب بمباران شیمیایی و گاز خردل بر روی اعصاب و روان مردم این شهر هستیم و چه بسیار زنانی که دچار افسردگی شده و از داروهای اعصاب استفاده می کنند. که در مواردی هم این افراد بیمار خودکشی می کنند.
از 8 هزار مصدوم حادثه بمباران شیمیایی تنها هزارو 500 نفر از آنها به عنوان جانباز شناخته شده و تنها 450 نفر که جانباز 25 درصد به بالا اعلام شده اند از حقوق و امکانات درمانی بهره می برند. هنوز بیمارستانی با تجهیزات روز برای آنها در این شهرستان ساخته نشده است و مجبورند برای درمان به مرکز استان و به استان های همجوار آنهم با شرایط نامناسب جاده ها رفت و آمد کنند.
وعده های بی اساسی که عملی نمی شوند
رئیس انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، در این باره اظهار داشت: با گذشت 34 سال از بمباران شیمیایی سردشت هنوز هیچگونه تلاشی از سوی مسئولان برای حل مشکلات این شهرستان نشده است. مدتی یکبار به این شهرستان می آیند و وعده های بی اساس به مردم می دهند که تاکنون هیچکدام از این وعده های شان عملی نشده است.
مردم سردشت نسبت به مسئولان بی اعتماد شده اند
صالح عزیزپوری اقدم افزود: مردم نسبت به مسئولان به دلیل وعدههای بی عمل شان بی اعتماد و خسته شده اند. به طور مثال در سال 84 بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی قول احداث یک سالن همایش را در این شهر داد که تاکنون تحقق نیافته است. همچنین مشکلات کلینیک مصدومان شیمیایی همچنان به قوت خود باقی است.
8 هزار مصدوم مجبورند در جاده های نامناسب برای درمان تردد کنند
وی با بیان اینکه مشکلات سردشت یکی دوتا نیست، ادامه داد: تقریبا 3 راه اصلی مواصلاتی در شهرستان داریم که بعد از 50 سال تاکنون یک متر از این جاده ها بازسازی نشده است. جاده های نامناسبی که 8 هزار مصدوم شیمیایی به دلیل کمبود امکانات درمانی مجبورند به مرکز استان و دیگر استاهای همجوار مرتب رفت و آمد کنند.
هنوز مصدومان شیمیایی به طور کامل شناسایی نشده اند
عزیزپوری اقدم تصریح کرد: هنوز مصدومان شیمیایی به طور کامل شناسایی نشدهاند و تاکنون چندین آمار برای این مصدومان اعلام شده است. آمار که از سوی بنیاد شهید اعلام شده و به آنها خدمات رسانی می کند حدودا یکهزار و 500 جانباز هستند. آمار در حالی از سوی این بنیاد اعلام می شود که یک روز پس از حادثه علیاکبر ولایتی، وزیر خارجه وقت ایران، در نامهای به سازمانملل، تعداد مصدومان شیمیایی سردشت را 4 هزار و 500 نفر گزارش کرد کە به عنوان سند در سازمانملل ثبت شده است. از طرفی نویسنده ای به نام فروتن که در زمان بمباران در بیمارستان سردشت خدمت میکرد در کتابی از مصدوم شدن 8 هزار و 24 نفر خبر داده است. این آمار آن قدر دقیق از سوی وی اعلام شده که در کتابش مشخصا از 8هزار و 24 نفر نام میبرد . یعنی حتی حدودا هم نمی گوید 8000 نفر مصدوم شده اند.
وی بیان کرد: کلینیک مصدومان شیمیایی قرار بود به عنوان مجهزترین کلینیک شیمیایی خاورمیانه فعالیت داشته باشد که متاسفانه هم اکنون ساختمان اداره بنیاد شهید شهرستان را به عنوان این کلینیک مورد استفاده قرار داده اند.
بازارچه ها و مرز رسمی سردشت بعد از انقلاب بسته شد
رئیس انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت ادامه داد: سردشت در دهه 50 گمرک مرزی رسمی با کشور عراق و یکی از 2 گمرگ رسمی در غرب کشور بود که این مرز رسمی بعد از انقلاب بسته شد و ازطرف دیگر تمام مرزهای مشترک دیگر عراق و ایران باز و تعدادشان افزایش یافت. اما سردشت با 120 کیلومتر مرز مشترک با عراق هنوز بازارچهها و مرز رسمیاش بسته است و مردم این شهرستان به ناچار به کولبری متوسل می شوند.
در دوران جنگ مردم در نقطه صفر مرزی ماندند و مبارزه کردند
وی اضافه کرد: این همه مشکل زیبنده مردمی نیست که در دوران جنگ تحمیلی جان فشانی ها کردند و اجازه ندادند یک وجب از خاک ایران به دست بیگانگان بیفتد. مردم سردشت حتی در آن شرایط بحرانی جنگ در نقطه صفر مرزی منازل شان را تخلیه نکردند و بار مهاجران جنگی را بر دوش دولت نگذاشتند شجاعانه ماندند و از مرز در برابر دشمن دفاع کردند و حالا به جای تشکر مورد بی مهری قرار گرفته اند.
بجز سردشت روستاهای بانه، مریوان و زرده کرمانشاه هم درگیر بمباران شیمیایی شدند
عثمان مزین وکیل پایه یک دادگستری نیز در ادامه به خبرنگار ایلنا در این باره اظهار داشت: در مورد مشکل بسیار بزرگ و حل نشده قربانیان شیمیایی سردشت و دیگر مناطق از جمله روستاهای بانه، مریوان و زرده کرمانشاه، قانونی به نام الزام دولت به شناسایی جانبازان شیمیایی وجود دارد که این قانون دولت را مکلف کرده که در مناطق شیمیایی شده حتما کمیسیونهایی برای تامین درصد جانبازی مصدومان در این مناطق تشکیل شود و هر 6 ماه یک بار گزارش فعالیتهای خود، معاینات و افراد شیمیایی را شناسایی و به کمیسیون اجتماعی مجلس منعکس کنند.
بنیاد شهید و نه امور ایثارگران به وظایف خود عمل نکردهاند
وی ادامه داد: این کمیسیون نقش نظارت بر نحوه فعالیت هیاتهای پزشکی در مناطق شیمیایی شده را دارد. اما متاسفانه در مدت زمان طولانی که این قانون تصویب شده است، نه بنیاد شهید و نه امور ایثارگران به وظایف خود عمل نکردهاند که این هیاتهای پزشکی را در مناطق شیمیایی شده تشکیل دهند. کمیسیون اجتماعی مجلس هم به وظیفه نظارتی خود عمل نکرده است.
مزین گفت: یکی از وظایف مهم مجلس نظارت بر نحوه اجرای قانون است؛ اگر قانونی تصویب میشود، خود مجلس از ذینفعان این قانون خواهد بود در صورتی که اجرا و به مرحله عمل برسد. وقتی مشاهده می کنیم که این قانون اجرا نمیشود و مجلس هم اصلا بیخیال اجرای آن و موضوع را پیگیری نمیکند به طبع مجریان این قانون هیچ احساس مسئولیتی نسبت به اجرای آن پیدا نمی کنند و هم اکنون مشاهده میکنیم که این قانون متروک شده است.
80 درصد قربانیان شیمیایی سردشت هنوز شناسایی نشده اند
این وکیل پایه یک دادگستری اضافه کرد: در سالگرد بمباران شیمیایی سردشت از مسئولان بنیاد شهید و امور ایثارگران این سئوال را دارم که در این مدت هیاتهای پزشکی را در کدام مناطق تشکیل دادهاند؟ و چه تعداد از قربانیان شیمیایی را مورد شناسایی قرار دادهاند؟ و این واقعا مایه تاسف است که بعد از این همه سال هنوز 20 درصد قربانیان سردشت شناسایی شدهاند و 80 درصد این قربانیان هنوز ناشناخته ماندهاند.
مصدومان شیمیایی زرده کرمانشاه وضعیتی بسیار فجیعتری از سردشت دارند
این فعال اجتماعی ادامه داد: این 80 درصد مصدومانی هستند که در هیاتهای جانبازان شیمیایی شرکت میکنند که به بهانههای مختلف به آنها اعلام میشود که جانباز شیمیایی نیستند و درخواستشان را رد میکنند. مصدومان شیمیایی روستای زرده کرمانشاه وضعیتی بسیار فجیعتری از سردشت دارند و از ابتداییترین امکانات اولیه بهداشت و درمان محرومند و کمترین توجهی به آنها نمیشود. پروندههای پزشکی این مصدومان کاملا متروک و کنار گذاشته شده است.
مزین عنوان کرد: تا زمانی که دستگاههای مجری به وظایف خود بر مبنای قانون عمل نکنند و تا زمانی که مجلس از حیثیت قانون دفاع نکند و از قانونی که خودش تصویب کرده، پیگیر آن نباشد، همین وضعیت نابهنجار را در مورد مصدومان شیمیایی داریم و خواهیم داشت. همچنان قربانیان شیمیایی که همگیشان غیرنظامی هستند با بیمهری مواجه میشوند. هم دستگاه قضایی و هم اجرا اینها را به طور کامل فراموش کردهاند و هیچ توجهی به آنها نمیشود.
مصدومان شیمیایی با در بسته بنیاد شهید روبه رو اند
وی اظهار داشت: بعد از این همه سال مصدومان شیمیایی با در بسته بنیاد شهید و بی مهری این بنیاد روبه رو اند. باید فکری برای آنها کرد. در این مناطق ابتداییترین امکانات درمانی و بهداشتی وجود ندارد و همه در اوج محرومیت هستند و بسیاری از قربانیان شیمیایی حتی برای درمان مجبور به مهاجرت به خارج از کشور شدند. چون در آنجا همه امکانات به شکل رایگان در اختیارشان قرار دارد اما در کشور خودشان این امکانات حتی با پرداخت هزینه هم برایشان امکانپذیر نیست. بسیاری از آنها مجبور میشوند از شهرهای خود مهاجرت و یا در شرایط بسیار سختی زندگی کنند. فرزندانشان اکثرا فاقد شغل هستند.
این وکیل پایه یک دادگستری ادامه داد: فرزندان بسیاری از قربانیان شیمیایی سردشت با تحصیلات عالیه به دلیل فقر و بیکاری به کولبری روی میآورند و جانشان را از دست میدهند. در سالگرد این فاجعه نه فقط برای سردشت بلکه برای تمام مناطق شیمیایی شده از جمله مناطق اطراف بانه، مریوان و زرده کرمانشاه باید فکری اساسی شود.
گزارش : مریم بازوند