گزارش خبري تحليلي
اوین نامه ی كيهان: بانك هاي خارجي احتياط مي كنند يا ما بي احتياطي كرده ايم؟! 16
اسفند -94
معاون وزارت امور خارجه کشورمان، احتياط و محافظه
کاري بيش از حد بانک هاي اروپايي را علت اصلي مشکل مبادلات بانکي ايران در دوره
پسابرجام معرفي کرده است اما شواهد موجود نشان مي دهد مشکل را بايد در جاي ديگري
جست.
سرويس سياسي- «مجيد تخت روانچي» معاون اروپا و آمريکاي وزارت امور خارجه
در دومين همايش تجاري و بانکي ايران و اروپا گفت: احتياط بيش از حد بانک هاي اروپايي
بي پايه است و محافظه کاري بيش از حد سبب مي شود در بهره گيري از اين وضعيت عقب
بمانند.
در همين حال، «علي ماجدي» سفير ايران در آلمان نيز در همايش تجاري و بانکي
ايران و اروپا گفت: رئيس کل بانک مرکزي دو روز پيش نامه اي دريافت کرد مبني بر
اينکه دريافت و پرداخت ها در بانک ايران و اروپا آغاز شد و بانک ملي نيز به آن
افزوده مي شود.
همچنين نايب رئيس کميسيون پول و سرمايه اتاق بازرگاني ايران در گفت وگو با
ايسنا ضمن تاييد حل نشدن مسئله مبادلات بانکي، گفت: برقراري روابط پولي و بانکي تا
حدودي زمان بر و نياز است که بانک هاي اروپايي اطمينان بيشتري براي برقراري روابط
بانکي با ايران پيدا کنند و از نظر اجراي برجام مسئله خاصي وجود ندارد.
محسن حاجي بابا ادامه داد: حجم مبادلات بانک هاي اروپايي با آمريکا ارقام
سنگيني است و با توجه به جرائمي که در دوران تحريم، بانک هاي اروپايي در ارتباط با
ايران داشته اند اکنون با احتياط بيشتري عمل مي کنند.
حاجي بابا با تاکيد بر زمان بر بودن فرآيند برقراري سوئيفت و ارتباطات
بانکي گفت: هم اکنون روابط بانکي آغاز شده است اما به طور طبيعي در ابتدا بانک هاي
کوچک اروپايي ارتباطات خود را برقرار مي کنند، چراکه مبادلات و ارتباطات زيادي با
آمريکا ندارند اما بانک هاي بزرگ اروپايي مبادلات زيادي با آمريکا دارند و با
احتياط بيشتري در اين زمينه عمل خواهند کرد.
احتياط آنها يا بي احتياطي ما؟!
آقاي تخت روانچي به گونه اي موضع گيري کرده است که گويا تمام شرايط همکاري
با ايران به طور کامل مهيا شده است و آمريکا نيز به صورت تمام و کمال تضمين لغو
تحريم ها را داده است و حال اين بانک هاي اروپايي هستند که بي دليل احتياط مي کنند!
علي رغم خلف وعده مشهود غرب در انجام تعهدات ذيل برجام، در هفته هاي اخير،
برخي از مسئولان ارشد دولتي اعلام کردند که مشکل مبادلات بانکي ايران با کشورهاي
اروپايي رفع شده است. براي نمونه «سيف» رئيس کل بانک مرکزي مدعي شد که مشکل سوئيفت
حل شده است. اما پس از اين اظهارنظر، مديران چند بانک اعلام کردند اين مشکل هنوز
برطرف نشده است. در همين رابطه مديرعامل بانک توسعه تعاون در گفت وگو با «نسيم
آنلاين» اعلام کرد که رفع تحريم سوئيفت بانک توسعه تعاون در جريان بوده اما در
بررسي ها مشخص شد که هنوز مشکل سوئيفت بانک توسعه تعاون رفع نشده است.
اين اظهارات در حالي است که «محمد جواد ظريف» وزير امور خارجه کشورمان
چندي پيش در انديشکده «چتم هاوس» گفت: آمريکا به بانک هاي خارجي براي معامله با
ايران تضمين بدهد. وي در همين حال تصريح کرد: اميدوارم که اين موضوع خيلي زود حل
شود چرا که اگر اين امر حل نشود مي تواند براي اجراي توافق مشکل به وجود بياورد.
وزير امورخارجه دولت يازدهم همچنين در مصاحبه با ايسنا در پاسخ به اين
پرسش که براي رسيدن به اين نتيجه که آمريکايي ها به تعهدات خود پايبند هستند چقدر
زمان نياز است يا چه اقدام خاصي بايد انجام دهند تا شما نسبت به پايبندي آن ها به
تعهدات شان اطمينان حاصل کنيد گفت: منتظر اقدام خاصي نيستيم. آمريکا بايد تعدادي
تحريم را روي کاغد لغو مي کرد که انجام دادند اما اين يک روند است و بايد ببينيم
آن چه در روي کاغذ لغو کردند در عمل هم کمک مي کند تحريم ها برداشته شود يا خير.
البته اين روند مقداري کند بوده است.
شواهد موجود حاکي از آن است که فوري ترين وعده غربي ها به ايران در چارچوب
برجام که همان لغو تحريم هاي بانکي است، هنوز در گيرودار هماهنگي هاي اجرايي باقي
مانده و محدوديت هاي اين بخش همچنان پابرجاست و دولتمردان به جاي گله از احتياط
بانک هاي خارجي بايد فکري براي بي احتياطي خود در زمينه اعتماد به وعده هاي کاخ
سفيد کنند.
در حال حاضر روابط بانکي ايران با دنياي خارج همچون دوران تحريم با
محدوديت روبه رو است و نقل و انتقال پول نيازمند استفاده از بانک هاي واسطه است.
اذعان به عهدشکني آمريکا در پسابرجام
عهدشکني آمريکا در انجام تعهدات برجام در روزهاي اخير از سوي ديگر مسئولين
نيز مورد اشاره قرار گرفته است.
در همين رابطه «علي لاريجاني» رئيس مجلس شوراي اسلامي (چهارشنبه 12 اسفند)
در ديدار با «لازار کومانسکو» وزير امور خارجه روماني، با اشاره به توافقات هسته
اي صورت گرفته ميان ايران و 1+5 گفت: مدتي است که از امضاي توافق نامه هسته اي مي
گذرد و در اين مدت ايران به تمام تعهدات خود عمل کرده است، اما متاسفانه هنوز از
طرف مقابل اين تعهدات به طور کامل اجرايي نشده است.
«علي اکبر صالحي» رئيس سازمان انرژي اتمي نيز -11 اسفند- در مصاحبه با
وبگاه «العربي الجديد» گفت: غرب در اجراي تعهدات خود براساس برجام، تاخير دارد و
هنوز برخي تحريم ها برداشته نشده است.
صالحي در ادامه، «رفع تحريم به موجب توافق» را از مصاديق اين تاخير برشمرد
و گفت: تا الان برخي بانک هاي بزرگ اروپايي تحريم هايش را به طور کامل پايان نداده
است چرا که قبلاتعهد داده که با ايران مراوده تجاري نداشته باشد. ما هنوز منتظر
هستيم که وزارت خارجه ايران با اتحاديه اروپا تماس بگيرد و اين بحران را حل کند.
واردات کالاهاي مصرفي تشديد شد، پول هاي بلوکه همچنان در آن
سوي مرزها
متاسفانه در حال حاضر، باقي ماندن تحريم سوئيفت و به دنبال آن تداوم حضور
پول هاي بلوکه شده ما در آن سوي مرزها، تاثيرات اقتصادي برجام را تا حد واردات
کالاهاي مصرفي از کشورهاي اروپايي و آمريکايي کاهش مي دهد، زيرا ما همچنان مجبوريم
که به جاي دستيابي به منابع مالي بلوکه شده مان، از کشورهاي ديگر کالاي مصرفي
مانند خودرو و يا هواپيما وارد کنيم، با اين تفاوت که قبل از تحريم ها از کشورهايي
مانند کره جنوبي و چين کالاوارد مي کرديم و اکنون از کشورهاي اروپايي و آمريکايي
کالاوارد مي کنيم.
باقي ماندن ساختار تحريم ها، علت تاخير همکاري بانک هاي
اروپايي
علت تاخير در آغاز همکاري هاي مالي بانک هاي اروپايي با بانک هاي ايران و
عدم تسهيل تراکنش هاي بانکي و اقتصادي را بايد در باقي ماندن بسياري از تحريم هاي
ايالات متحده آمريکا دانست که به موجب آن نقل و انتقالات مالي بانک هاي ايران
همچنان داراي محدوديت مي باشد.
براي مثال، بر اساس قانون NDAA دسترسي به
دلارهاي نفتي براي ايران ممکن نمي باشد و بانک مرکزي ايران نمي تواند از حساب هاي
دلاري خود بهره ببرد؛ در کنار تحريم بانک مرکزي، آمريکا کشورهاي ديگر را تهديد
کرده بود که اگر در تراکنش هاي مالي مرتبط با نفت ايران مشارکت داشته باشند،
موسسات مالي و حتي بانک مرکزي آنها را تحريم خواهد کرد. اين تهديد در بخش(
sec 1245 (d) (3 اين قانون آمده است. لذا به موجب پابرجا
بودن اين قانون کماکان بانک هاي اروپايي در برقراري ارتباط با بانک ها و موسسات
ايراني دچار ترديد هستند زيرا که هر لحظه اين امکان وجود دارد که از جانب آمريکا
تحريم شوند
