فعالان
سیاسی در گفت‌وگو با فرارو بررسی کردند
تا زمانی که برخی نظارت‌ها باعث می‌شوند
افراد شایسته کنار بروند و اجازه حضور در بدنه مدیریتی کشور نداشته باشند نمی‌توان
انتظار داشت که چنین ویژه خواری‌هایی صورت نگیرد.
فرارو- "درباره این ماجرای ژن
خوب و انتصاب‌ها بزرگنمایی صورت گرفته اما متاسفانه تصوری در کشور ایجاد شده که
برخی خیال می کنند به واسطه اینکه پدر یا مادرشان در سمت‌های مختلف به کشور خدمت
کرده پس حق اینها است که وارد عرصه اجرایی شوند."
هیچ امیدی به بهبود اوضاع ندارم
همین مسائل موجب شد که این روزها در
شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های رسمی موج جدیدی به راه بیوفتد و نسبت به این سونامی
واکنش نشان دهند و دوباره هشتگ ژن خوب جز نشانه‌های پرکاربرد در شبکه‌های اجتماعی
شوند. در همنین خصوص علی تاجرنیا نماینده پیشین مجلس طی گفت‌وگو با فرارو،
عنوان کرد: این قبیل اتفاق‌ها از جایی آغاز شد که تحزب و تشکل گرایی کنار گذاشته
شد و حتی در مواردی به آن حمله شد. در شرایط فعال بودن تحزب در یک کشور افراد در
یک ساختار دموکراتیک باید براساس شایسته‌سالاری و پله‌پله رشد کنند. اما در زمان
فقدان چنین ساختاری فضا برای ایجاد رانت و استفاده از آن ایجاد می‌شود و یکی از
این رانت‌ها، رانت خانوادگی است.
وی ادامه داد: بنابراین افراد در سمت‌های
مختلفی قرار می‌گیرند که توانایی کافی برای آن ندارند و همین مسئله موجب
سرخوردگی کیان جوانان کارآمد می‌شود که نه تنها سال‌ها در رشته مربوطه تحصیل کردند
بلکه تجربه عملی کافی نیز دارند. البته همه این ماجرا به رانت محدود نمی شوند.
زیرا در این میان نهادهای نظارتی وجود دارند که مانع از حضور برخی افراد کارآمد
بنا بر دلایل مختلف می‌شوند.
او افزود: این نهادها هم دلیل دیگر حضور
افراد ناکارآمد در سمت‌های مختلف می‌شوند. زیرا بسیاری با وجود توانمندی نمی
توانند از فیلتر این نهادهای گزینشی عبور کنند. در مجموع این عوامل موجب می‌شود که
جوانان به جای اینکه تلاش کنند توانایی خود را افزایش دهند به دنبال این باشند که
کسب تجربه کنند، سعی می کنند خود را به مقامات نزدیک کنند تا بتوانند از رانت آنها
استفاده کنند و وارد چرخه مدیریتی و اجرایی شوند.
این فعال سیاسی تصریح کرد: البته
به نظر من طی این ماه‌های اخیر کمی درباره این ماجرای ژن خوب و انتصاب‌ها
بزرگنمایی صورت گرفته اما متاسفانه تصوری در کشور ایجاد شده که برخی خیال می کنند
به واسطه اینکه پدر یا مادرشان در سمت‌های مختلف به کشور خدمت کرده پس حق اینها
است که وارد عرصه اجرایی شوند. اما واقعیت این است که نباید به واسطه سوابق
خانواده، رانت ویژه‌ای برای فرزندان یا نزدیکانشان ایجاد شود. به هرحال این چه این
بزرگنمایی انجام شود چه انجام نشود باید قبول کرد که برخی این روزها به شدت در حال
استفاده از رانت هستند و گزینش‌های عجیبی در حال انجام است.
تاجرنیا در پایان تاکید کرد: متاسفانه
تا زمانی که برخی نظارت‌ها باعث می‌شوند افراد شایسته کنار بروند و اجازه حضور در
بدنه مدیریتی کشور نداشته باشند نمی‌توان انتظار داشت که چنین ویژه خواری‌هایی
صورت نگیرد. ضمن اینکه نسل اول انقلاب هم دست بردار نیست و با وجود کهولت سن هم
چنان اصرار دارند در عرصه باقی بمانند. به همین دلیل هم اگر بنا بر جوانگرایی باشد
یا مانند دولت آقای احمدی نژاد فاجعه می‌شود یا مانند ودولت فعلی اقوام و آشنایان
را سرکار می آورند که همین موضوع باعث تخریب و سرخوردگی جوانان توانمند و می شود و
حتی به فرار مغزها منجر می‌شود. با همه این تفاسیر من هیچ امیدی به بهبود اوضاع
ندارم.
طبیعی است که آدم‌ها از رانت و ویژه
خواری خوششان بیاید
همچنین محمدصادق جوادی حصار تحلیلگر
مسائل سیاسی در گفت‌وگو با فرارو گفت: در ابتدا باید به این نکته اشاره
کنم که به نظر من این مسئله خیلی عمومیت ندارد و صرفا در بخشی از بدنه سیاسی
اقتصادی کشور نمونه‌های اینچنینی از وزیران و نماینده‌های مجلس می‌بینید. بنابراین
نمی توان با قطعیت گفت که این موضوع در میان تمامی مسئولان وجود دارد.
او تصریح کرد: اما مسئله مهمی که در این
میان وجود دارد این است که باید در نظر داشت که از دیرباز پرورش مدیران در دو حوزه
خانواده‌ها و اجتماع صورت می‌گیرد که این موجب می‌شود که افراد با تجربه و آموزش
کافی کسب کنند و این برای حضور افراد در سمت‌های مدیریتی و اجرایی تاثیر بسیاری
دارد. بنابراین نمی توان این تفاوت را میان خانواده‌های افرادی که وزیر، رئیس
جمهور و... هستند با خانواده‌های معمولی نادیده گرفت.
وی ادامه داد: ولی ماجرا زمانی جنبه
منفی و مخرب به خود می‌گیرد که فرزندان این افراد بدون داشتن تجربه و توانایی و
کارآمدی در سمت‌هایی قرار می گیرند که امکان انتخاب افراد بسیار توانمندتر وجود
داشته است. به عبارت ساده تر این اتفاق در شرایطی تبدیل به یک پدیده شوم می‌شود که
تبدیل به انحصار شود و مقامات احساس کنند که باید نسل بعدی خودشان را وارد عرصه
کنند و باقی توانایی ندارند.
این عضو حزب اعتماد ملی گفت: به نظر من
با توجه به شرایط عمومی کشور و نقش رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی امکان این‌گونه
ویژه خواری‌ها به حداقل می‌رسد اما نمی توان امیدوار بود که ریشه کن می‌شود. البته
این هم به عوامل مختلف بستگی دارد که یکی از آنها این است که رسانه‌ها نقش خود را
به درستی ایفا کنند و حاکمیت به معنای عمومی یعنی دولت و مجلس و نهادهای نظارتی
دولتی و غیر دولتی را مجبور کنند قانون و شایسته سالاری را در دستور کار خود قرار
دهند. واقعیت این است که طبیعی است که آدم‌ها از رانت و ویژه خواری خوششان بیاید و
از این که در سمت‌های مدیریتی حضور داشته باشند و کسب قدرت کنند لذت می‌برند. لذا
هر زمان که امکان استفاده از این رانت فراهم باشد که یک عده ویژه خوار از آن سو
استفاده کند، قطعا اتفاقات از این دست رخ خواهد داد.
وی درباره انتخاب شهردارهای برخی مناطق
از میان فرزندان و اقوام مسئولان فعلی و سابق، اظهار کرد: انتخاب شهرداری‌ها یک
استثنا است. زیرا این مسئله بر عهده پارلمان‌های شهری قرار دارد و هرچه محدوده
کوچک‌تر می‌شود شرایط برای آزمون و خطای جوانان فراهم می‌شود تا توانایی‌های خود
را محک بزنند. این مسئله هم به نظر من به شرطی که توانایی و آموزش کافی این افراد
مد نظر قرار بگیرد ایرادی ندارد. اما وقتی می بینیم که افرادی با کمترین توانایی
در چنین سمت‌هایی حضور پیدا می‌کنند باعث ناراحتی عمومی می‌شود.
همچنین جوادی حصار در خصوص واکنش مناسب
جامعه به این مسئله و تاثیرات روانی آن بر جوانان گفت: در چنین شرایطی جامعه باید
عکس‌العمل مثبت نشان دهد. مثبت به این معنی که نباید منفعل باشند و باید با گزینش‌گران
انتقادی برخورد کنند تا مانع از انتخاب افراد ناکارآمد شوند. اگر توضیح منطقی از
سوی این کنش‌گران صورت نگیرد و توجهی به این مطالبه عمومی انجام نشود، قطعا مردم
نسبت به گزینش‌گران ناامید می‌شوند و آرام آرام حضورشان در انتخابات کمرنگ می‌شود.
زیرا به این نتیجه می‌رسند که از راه‌های دموکراتیک نه تنها نمی توانند مشکلات
کشور را حل کنند بلکه مداوم مشکل بر مشکل افزوده می‌شود.
