اصرار دولت، انکار مجمع
گروه ویژه اقدام مالی بعد از بارها تمدید تعلیق ایران از لیست سیاه در آخرین اجلاس تا اواخر ماه جاری برای تصویب دو لایحه فرصت داده است. کنوانسیونهای مرتبط با FATF از سوی قریب به ۱۹۰ کشور دنیا پذیرفته شدهاند. ایران در کنار کنگو تنها کشورهایی هستند که لایحه پالرمو را نپذیرفتهاند.
به گزارش ایسنا، روزنامه شرق نوشت: «روزهای دومین ماه زمستان یکی بعد از دیگری سپری میشوند. اواخر بهمن پایان مهلت FATF به ایران برای تصویب دو لایحه پالرمو و CFT است اما مجمع تشخیص مصلحت نظام بعد از قریب به یک سال تعلیق، این دو لایحه را حتی از دستور کار خود خارج کرده است. همین هم بود که رئیسجمهوری روز گذشته بار دیگر از مجمع تشخیص به سبب بلاتکلیفگذاشتن این لوایح انتقاد کرد. روحانی گفت که «نمیشود یک قانون و مقرراتی که دولت آن را تصویب کرده، بهعنوان لایحه داده به مجلس و مجلس بهعنوان نماینده ملت، آن را تصویب کرده، بین زمین و آسمان بماند و روابط ما با دنیا دچار مشکل شود.»
نکته اینجا است که لایحه پالرمو (مبارزه با جرائم سازمانیافته فراملی) بعد از تصویب در مجلس مورد تأیید شورای نگهبان نیز قرار گرفته است. در این شرایط اگر ایرادهای هیات نظارت بر اجرای سیاستهای کلی نظام در مجمع نبود، این لایحه تاکنون باید تبدیل به قانون میشد اما به همین دلیل راهی مجمع تشخیص شد و بیش از یک سال از معلق ماندن آن میگذرد.
روابط بانکی با دنیا قطع میشود
روحانی روز گذشته در ادامه صحبتهای خود تأکید کرد که تصویب نکردن لوایح مرتبط با FATF روابط بانکی با دنیا را دچار مشکل میکند. او گفت: «مگر چنین چیزی میشود و مگر میشود روابط بانکی ایران با دنیا قطع شود و به هم بریزد. چه کسی در این کشور تصمیمگیر است؟ دولت به صورت لایحه تصویب کرده و مجلس تصویب کرده و رهبری هم که بهصراحت میگوید با لوایح دولت مشکلی ندارم. حال چطور میشود؟ اینها باید پاسخگو باشند و نمیشود با شعار و چهار تا حرف در فضای مجازی یا حقیقی یا در این رسانه و آن رسانه، منافع ملی را زیر پا گذاشت.»
بعد از یک سال از حضور لوایح مرتبط با FATF در مجمع، مقامات دولتی بارها تأکید کردند که تصویب نکردن آنها «خودتحریمی» است. رئیسجمهوری نیز در همین راستا اضافه کرد: «موضوع منافع ملی است و همه باید بایستیم و نباید بگذاریم ترامپ موفق شود. نباید بگذاریم تروریستهای کاخ سفید موفق شوند. اینها دارند رابطه ایران را با بانکهای جهان ترور میکنند. باید حواسمان باشد. اینها دارند اعتماد مردم به نظام را ترور میکنند.»
روحانی اوایل اسفند سال گذشته هم در انتقاد به بلاتکلیفی این لوایح در جمع مدیران بانکی کشور گفته بود که «نمیشود کشور را به ۱۰ الی ۲۰ نفر داده و بگوییم تابع تصمیمات شما هستیم.»
روحانی با اشاره به پذیرش این لوایح از سوی بسیاری از کشورهای توسعهیافته و حتی در حال توسعه جهان تأکید کرده بود که باید برای دنیا عقل و تدبیر قائل شد.
دبیر مجمع: پیگیری نمیکنیم
با اینهمه روز گذشته همزمان با صحبتهای رئیسجمهوری دبیر مجمع تشخیص مهر تأییدی بر خارجشدن لوایح از دستور کار مجمع زد. محسن رضایی در جمع اعضای بسیج رسانه گفت که «مدتزمان بررسی لوایح پالرمو و CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام سپری شده است و در این حالت از نظر آییننامه داخلی مجمع تشخیص، وقتی زمان پایان یابد، نظر شورای نگهبان درباره لوایح، محکم است.»
این خبر چندی پیش از سوی بعضی اعضای مجمع تشخیص مطرح شده بود. با این حال به نظر میرسد در این زمینه نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد؛ چراکه محمد صدر، عضو مجمع تشخیص، تأکید کرده بود که از دستور کار خارج شدن این لوایح باید در صحن مجمع مطرح شود اما رضایی، دبیر مجمع که آرای او به مخالفان لوایح نزدیکتر است، گفته «دولت و مجلس در پی این هستند که مسائل را از طریق دیگری پیگیری کنند.»
رضایی اضافه کرد: «از نظر ما در مجمع تشخیص مصلحت نظام، فعلا نمیتوانیم بحث را پیگیری کنیم و بنابراین از نظر ما نظر شورای نگهبان حاکم است.»
در صورت تأیید سخنان رضایی از سوی مجمع باید دید که نظر شورای نگهبان درباره این لوایح چطور محکم خواهد شد.
حشمتالله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی، گفته بود که در چنین شرایطی دولت میتواند لایحه پالرمو را ابلاغ کند؛ چراکه شورای نگهبان آن را تأیید کرده است اما لایحه CFT (مقابله با تأمین مالی تروریسم) از سوی شورای نگهبان رد شده است و مسئله اختلافی بین مجلس و این شورا است. در چنین شرایطی دبیر مجمع پذیرش لوایح مرتبط با FATF را مشروط به اقدامی از سوی این نهاد کرده است.
گروه ویژه اقدام مالی بعد از بارها تمدید تعلیق ایران از لیست سیاه در آخرین اجلاس تا اواخر ماه جاری برای تصویب دو لایحه فرصت داده است. کنوانسیونهای مرتبط با FATF از سوی قریب به ۱۹۰ کشور دنیا پذیرفته شدهاند. ایران در کنار کنگو تنها کشورهایی هستند که لایحه پالرمو را نپذیرفتهاند.