مخالفان برجام از جمله پاسداران ورسانه های خبری
شان شادی وخوشحالی می کنند ولی موافقان
برجام همچون دولت عزادارند.
تهران- ایرنا- تحولات تازه ای که در ماه‌های
اخیر در مورد توافق هسته ای ایران به وقوع پیوسته، بیش از هر چیز، موضع اروپا در
برجام را آشکار ساخته است، در همین راستا رسانه های کشور با تمرکز بر سیاست‌های
های اخیر اروپا در قبال ایران تبعات و اهداف این تغییر مواضع را بررسی کردند.
به گزارش گروه نشریات خبری ایرنا، ظرف هفته‌های
گذشته شاهد تغییراتی در موضع اروپایی‌ها در قبال ایران بوده‌ایم. اوج این تغییر
موضع را در بیانیه سه کشور اروپایی شاهد بودیم که بدون ارائه هیچ
شواهدی در هفته گذشته مدعی شدند که ایران مسئول حمله به تأسیسات نفتی عربستان
است. امانوئل مکرون رییس جمهوری فرانسه، آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و بوریس جانسون
نخست وزیر انگلیس در بیانیه مشترکی گفتند: برای ما روشن است که ایران مسئول این
حمله [به تأسیسات نفتی آرامکو] است. هیچ توضیح دیگری وجود ندارد. ما از تحقیقات
جاری برای حصول جزییات بیشتر حمایت می‌کنیم.
به جز اتهام‌زنی واهی به ایران، سه کشور
اروپایی در همین بیانیه از ایران خواستند تا مذاکره مجدد بر سر برجام و موضوع
موشکی و مسائل منطقه‌ای را بپذیرد. اگرچه کشورهایی اروپایی، پیش از این به صورت
مجزا از ایران خواسته بودند که در مورد این مسائل مذاکره کند اما این برای نخستین
بار بود که آنها به‌صورت مشترک و در بیانیه‌ای واحد، بحث مذاکره مجدد بر سر برجام
را پیش کشیدند.
بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های
داخلی نشان می‌دهد که این رسانه ها از نزدیک شدن مواضع کشورهای اروپایی به موضع
ترامپ انتقاد کرده و خواستار عملی شدن گام چهارم ایران در کاهش تهعدات برجامی شده
اند.
رسانه های اصلاح طلب در این باره نوشتند: اگر به‌صورت
احتمالی اروپایی‌ها از برجام خارج شوند ایران چه چیز را از دست می‌دهد؟ ایران هیچ‌چیز
از دست نمی‌دهد. برای آنکه اروپایی‌ها هیچ‌کاری نکردند.
رسانه های اصولگرا نیز
در مطالب خود به بررسی عملکرد اروپا در انجام تعهدات برجامی پرداختند.
رسانه‌های اصلاح طلب
رفتار اروپا در برجام
روزنامه آرمان ملی گفت‌وگویی را با مهدی
ذاکریان استاد دانشگاه انجام داده است و به نقل از وی می نویسد: اروپایی‌ها
با خروج از برجام هم بازار ایران و هم یک همکاری هسته‌ای اطمینان بخش را از دست
خواهند داد. ایران با آژانس همکاری کرده و آژانس گزارش‌های منظم می‌داده است. با
خروج اروپایی‌ها دیگر هیچ‌گزارشی از فعالیت‌های صلح‌آمیز ایران نخواهند داشت.
مساله‌ای که موجب نگرانی آنها شده غنی‌سازی ایران است. بنابراین اروپایی با خروج
از برجام به چیزی جز نگرانی بیشتر نمی‌رسند. لذا با چنین رویکردی بازار ایران را
از دست خواهند داد. حال سوال اینجاست که اروپایی‌ها چه چیزی به دست می‌آورند پاسخ
هیچ است. حال به‌صورت احتمالی اروپایی‌ها از برجام خارج شوند ایران چه چیز را از
دست می‌دهد ایران هیچ‌چیز از دست نمی‌دهد. برای آنکه اروپایی‌ها هیچ‌کاری نکردند.
آنها گفتند اینستکس اما این سازوکار مالی چه‌کاری برای مردم ایران انجام داده است.
این سازوکار مالی سبب چه گشایشی برای مردم ایران شده است. بنابراین به‌نظر می‌رسد
اروپایی‌ها در هنگام برداشتن گام بعدی از سوی ایران باید فشار خودشان را متمرکز بر
روی آمریکایی‌ها کنند. حتی اگر هم این خبر درست بوده باشد و اروپایی‌ها بخواهند
این سناریو را پیش روی خودشان قرار دهند باید این مساله را مد نظر داشته باشند که
بازنده این سناریو در درجه اول خودشان هستند و ایران هیچ‌چیزی از دست نمی‌دهد. این
آنها هستند همه چیز را از دست می‌دهند.
ولی الله نانواکناری رییس کمیته امنیت
داخلی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با ایسنا گفت: منطقی نیست
وقتی اروپایی‌ها به تعهداتشان عمل نمی‌کنند خواستار پایبندی ایران به برجام هستند،
انتظار ما از اروپایی‌ها این است که سر عقل آمده و از بردگی دست بکشند. وقتی
اروپاییان به تعهداتشان عمل نمی‌کنند منطقی نیست بخواهند ایران به برجام پایبند
باشد ما آماده هستیم که اگر اروپایی‌ها همین روند را ادامه دهند، گام چهارم و عمل
متقابل را انجام دهیم انتظار می رود اروپایی‌ها سر عقل آمده و از بردگی آمریکا
دست بکشند.
اما و اگرها در حفظ برجام
به گزارش مردم سالاری آنلاین، برخی رسانه‌های
اروپایی گزارش داده‌اند، اتحادیه اروپا به‌صورت خصوصی به ایران هشدار داده است که
اگر تهران گام‌های بعدی را در کاهش تعهدات برجامی خود بردارد، سه کشور اروپایی،
روند خروج از برجام را از ماه نوامبر (آبان ماه) آغاز می‌کنند! آیا اروپا واقعاً
از برجام خارج می‌شود؟ آیا تغییراتی در مواضع سه کشور اروپایی در قبال ایران، روی
داده است؟ موعدی که توسط رسانه‌های اروپایی برای آغاز خروج احتمالیِ اروپا از
برجام اعلام شده، دقیقاً مقارن با برداشتن گام چهارم کاهش تعهدات برجامی ایران
است. گاردین خبر داده که هشدار اتحادیه اروپا به ایران، با توافق اولیه سه کشور
اروپایی (یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان) صورت گرفته و مقامات اروپایی گفته‌اند که
برجام در حال حاضر با تنفس مصنوعی زنده است. شاید اروپایی‌ها با هدف فشار به
ایران، اعلام کرده‌اند که خروج از برجام را کلید می‌زنند و در واقع، تهدید آنها،
یک بلوفِ مذاکراتی باشد. شاید هم آنها واقعاً پذیرفته‌اند که پشت سر ترامپ حرکت
کنند و به جزئی از کمپین فشار حداکثری او تبدیل شده‌اند. اینکه کدام یک از دو
حالت در مورد اروپایی‌ها درست است، در آبان‌ماه امسال مشخص خواهد شد. تا آن زمان،
نمی‌توان نتیجه‌گیری قطعی در مورد رفتار احتمالی سه کشور اروپایی داشت.
روزنامه اعتماد گزارش داد: محمود
واعظی رییس دفتر رییس‌جمهوری با حضور در برنامه نگاه یک با اشاره به مذاکرات با
اروپایی‌ها درباره برجام، گفت: به اروپایی‌ها گفتیم شما باید دنبال راه‌حل باشید
نه ما. ما به آنها به صراحت گفته‌ایم که اگر اقدامی نکنند گام بعدی را بر می‌داریم.
اروپایی‌ها در حال تلاش هستند تا برجام را حفظ کنند. آقای روحانی در ملاقات‌ها
طلبکار برجام بود و انتقاد بسیار شدیدی درباره بیانیه اخیر اروپا داشت. ممکن است
برخی‌ها دوست داشته باشند اروپایی‌ها را با آمریکایی‌ها همراه کنند اما این سیاست
درستی نیست و حداقل درباره برجام چنین اتفاقی نیفتاده است.
این روزنامه نوشت: این دور از رایزنی‌های
ایران در نیویورک چه در سطح رسانه‌ای و چه از منظر بین‌المللی پیرامون چند محور
اصلی بود: آیا ایران و آمریکا مذاکره جدیدی را برای رسیدن به آنچه دونالد ترامپ می‌گوید
توافق جامع است، آغاز می‌کنند؟ آیا ایران با ۱+۴ می‌تواند راهی برای نجات برجام در
حالی که تهران کاهش تعهدات برجامی خود را آغاز کرده، بیابد؟ ظریف در آخرین مصاحبه
خود در مورد اینکه چرا ایران به پایبندی به برجام و در عوض منزوی نگه داشتن امریکا
ادامه نداده، گفت: منزوی کردن برای سفره ما نان نمی‌شود. او بار دیگر تاکید کرد که
ایران آماده است تا ظرف چند دقیقه و چند ساعت به محدودیت‌های برجام بازگردد؛ مشروط
بر اینکه طرف دیگر نیز تعهدات خود در این توافق را اجرایی کند. او وضعیت کنونی را
به اجرای قانون و بازداشت یک سارق تشبیه کرد و گفت کسی دوست ندارد فرد دیگری را به
زندان بیندازد، مشروط بر اینکه آن فرد مرتکب تخلف نشده باشد.
خروج آمریکا از برجام
به گزارش ایلنا به نقل از سی‌ان‌ان،
دیوید کامرون نخست وزیر اسبق انگلیس در مورد خروج ترامپ از برجام گفت: آمریکا با
این کار دنیا را ناامن کرده است. همه توافق‌ها دارای نقص هستند هیچ توافقی کامل
نیست. اما خروج از آن بدون داشتن یک توافق جایگزین، باعث کاهش امنیت در دنیا شده
است.
رسانه‌های اصولگرا
عملی نشدن وعده های اروپا در برجام
خبرگزاری مهر در مطلبی آورد: اسدالله
بادامچیان، دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی با اشاره به گستاخی سه کشور اروپایی آلمان،
انگلیس و فرانسه مبنی بر متهم کردن ایران در حمله به آرامکو گفت: دروغ‌پردازی سه
کشور اروپایی درمورد حوادث منطقه راهی برای گریز آنها از رسوایی شکست است. تهدید
آنها مبنی بر خروج از برجام هم مضحک است، چون آنها به تعهداتشان در برجام عمل نکرده‌اند
تا خروج آنها از برجام مطرح باشد. آنها ۱۱ تعهد برجامی دارند و هیچ‌گاه به آن
عمل نکرده‌اند.
تارنمای مشرق نیوز گزارش داد: طرف
اروپایی به هیچ عنوان به تعهدات خود عمل نکرده است. تا آنجا که در ماه‌های گذشته
آقای ظریف صراحتا گفت که اروپا تنها حدود یک درصد تعهدات خود را انجام داده است.
این یعنی طرف اروپایی به ۹۹ درصد تعهدات خود و به عبارتی به هیچ‌یک از تعهدات
خود عمل نکرده است.
همراهی اروپا با آمریکا در قبال برجام
روزنامه کیهان در یادداشت روز خود نوشت: ۱۸
ماه
از خروج آمریکا از برجام می‌گذرد و اروپا در حالی‌که در راستای توطئه مشترک با
آمریکا علیه ایران، حضور نمایشی خود در برجام را حفظ کرده است، رفتاری جز معطل‌سازی،
وقت‌کشی و وعده‌های پوچ و فریبکارانه نداشته است. برجام نه نشانگر اختلاف و
ناهمگونی آمریکا و اروپا که مؤید اشتراک و اتفاق میان آنها علیه ایران است.
موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته بود: اتحادیه اروپا در قبال ایران،
نگرانی‌های مشترکی با آمریکا دارند از قبیل برنامه موشک بالستیک این کشور و برخی
موضوعات منطقه. وی تأکید کرده بود: عزم ما برای حفظ توافق هسته‌ای، در راستای
منافع آمریکاست. ولی نصر، مشاور اوباما نیز گفته بود: اروپایی‌ها نشان داده‌اند که
بخشی از تشکیلات سیاست خارجی آمریکا هستند. آنها برای دو سال، ایران را در توافق
برجام نگه داشتند، اما در مقابل فشارهای آمریکا مقاومت نکردند. در حال حاضر این
باور رایج در بین ایرانی‌ها وجود دارد که اروپا در کمپین ترامپ علیه کشورشان همدست
بوده است.
این روزنامه در ادامه می نویسد: در این
شرایط، اروپا با همراهی آمریکا در پی آن هستند تا از طریق سه‌گانه اجرای برجام به
هر قیمت توسط دولت روحانی، مذاکرات فرسایشی ایران و اروپا و بن‌بست‌نمایی و
ناامیدکردن مردم از بهبود وضعیت اقتصادی، این پالس غلط را به افکار عمومی ارسال
کنند که راه‌حل رفع مشکلات تن دادن به برجام‌های بعدی (موشکی، منطقه‌ای و...) است.
تغییر در برجام
روزنامه سیاست روز نوشت: اعمال
تغییرات در برجام، سیگنالی بود که واکنش های متعددی در خارج و داخل کشور به همراه
داشت، اما در تمام این واکنش ها این نکته محرز بود که تغییر در برجام به معنای
ابطال آن است. با وجود آنکه محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در گفت وگو با
شبکه خبری ای‌بی‌سی (ABC News) تاکید کرده بود که
ایران با هرگونه اعمال تغییرات در برجام مخالف است، اما موضوع تغییر برجام را علی
ربیعی، در نشست هیأت وزیران مطرح کرد. کارشناسان واکنش های متعددی به این امر نشان
دادند. این گروه بر این باورند که تغییر برجام تفاوتی با ابطال آن ندارد و حتی
هزینه های آن به مراتب نسبت به ابطال برجام بیشتر خواهد بود. از این رو وزارت
امورخارجه باید هر گونه اقدامی در راستای مذاکره مجدد را محکوم کند. به گفته این
کارشناسان، آژانس بین المللی انرژی اتمی برای اینکه بتواند به بهانه بازتفسیر بند T،
ضمیه اول توافق هسته ای، به اماکن نظامی در ایران دسترسی کامل داشته باشد، چنین
مسئله ای را مطرح کرده است. مقامات آمریکایی به دنبال آن هستند که تاریخ انقضای
اعمال برخی محدودیت های هسته ای علیه برنامه هسته ای ایران از بین رفته و این
موارد، به محدودیت هایی دائمی تبدیل شوند. بنابراین کارشناسان غربی به آنها
پیشنهاد کرده اند که بند موسوم به غروب آفتاب(Sunset) مورد بازبینی و تغییر
قرار گیرد.
لزوم اجرای کاهش تعهدات برجامی
در بخشی از گزارش سیاست روز می خوانیم: موضوع مهم
کاهش تعهدات برجامی که از اردیبهشت ماه سال جاری که در دستور کار سازمان انرژی
هسته‌ای قرار گرفته است حتما باید بر اساس برنامه‌های از پیش تعیین شده در زمان از
قبل معین شده انجام گردد و تهدیدات اخیر اروپا نباید به هیچ عنوان این گام‌ها را
به تاخیر اندازد؛ بلکه همانگونه که مقامات ارشد سیاست خارجی ایران اعلام نموده که
اروپا به هیچ یک از تعهدات انجام شده در برجام عمل ننموده و فقط قول‌های بی‌عمل
تحوبل داده‌اند سیر گام‌ها با اقتدار هرچه بیشتر برداشته شود.
مهدی محمدی کارشناس مسائل راهبردی
با اشاره به تهدید اروپا به خروج از برجام در صورت برداشتن گام چهارم کاهش تعهدات
هسته‌ای از طرف ایران به روزنامه فرهیختگان گفت: من احتمال خروج اروپا
از برجام را بسیار ضعیف ارزیابی می‌کنم و علت اصلی این موضوع آن است که نیاز
امنیتی اروپا به برجام یک نیاز جایگزین‌ناپذیر است و اگر برجام نباشد اروپایی‌ها
اساسا برای مهار برنامه هسته‌ای ایران چیز دیگری ندارند که جای برجام بگذارند.
ایران به‌طور طبیعی باید گام چهارم کاهش تعهدات را صرف‌نظر از اینکه اروپا چه
واکنشی نشان خواهد داد، به‌عنوان یک گام تمام‌کننده در نظر بگیرد.
