سرمقاله حکومتی جمهوری " فرهنگ عذرخواهي از مردم را نهادينه كنيد"

روزی نامه ی حکومتی جمهوری اسلامی 3 شنبه 5 آذر ماه سال 1357
نقد و بررسی :  سرمقاله ی روزی نامه ی حکومتی جمهوری " فرهنگ عذرخواهي از مردم را نهادينه كنيد"
"سرمقاله نویس خطاب  به دولت مردان کنونی گفته است انتظاري كه از دولت مردان كنوني وجود دارد اينست كه اولاً سنت عذرخواهي از مردم را نهادينه كنند. يعني به يكبار عذرخواهي كردن اكتفا نكنند و اين سنت حسنه را ادامه دهند تا به عنوان يك فرهنگ در جامعه اسلامي ما كاملاً مرسوم و معمول شود بطوري كه علاوه بر دولت مردان، خود مردم نيز در موارد لازم از همديگر به خاطر عملكردهاي نادرست خود عذرخواهي نمايند. ثانياً مسئولان دولت يازدهم به خاطر اشتباهاتي كه ممكن است خود نيز مرتكب شوند از مردم عذرخواهي كنند. اكتفا كردن به عذرخواهي به خاطر اقدامات خلاف دولت گذشته، قابل قبول نيست و مردم تا حدي حاضر به شنيدن چنين عذرخواهي‌هائي هستند و بعد از آن انتظار دارند مسئولان دولت يازدهم با ارزيابي عملكردهاي خود، از مردم به خاطر اشتباهات و كوتاهي‌هاي اين دولت نيز عذرخواهي كنند. فرهنگ عذرخواهي از مردم، اينگونه نهادينه خواهد شد.  بهر حال  گذشته از اینکه سرمقاله نویس  اعتراف کرده  است که رفتار دولت مردان  و  مسئولان  تا کنون آمرانه و طلبکارانه با مردم بوده است . از طرف دیگر برای توجیه عدم  پاسخگویی به مطالبات مردم   توصیه کرده دولت مردان کنونی  از مردم عذر خواهی کنند تا مانع از واکنش اعتراضی شان شوند . مهمتر اینکه دست شان باز می شود تا علیه ی دولت قبلی مانور تبلیغاتی دهند و کاسه کوزه ی نا رسایی ها  ی اجتماعی ومشکلات اقتصادی – معیشتی  را بر سرش خرد کنند"
با تجربه  ای که از خمینی شیاد در دسترس است که  چگونه اوایل انقلاب آشکارا  گفت اگر همه ی مردم بگویند آری اما من بگویم نه ، همه باید مطیع من باشند . از آن  زمان تا کنون مردم ایران جز سیاهی  لشکر و حضور در جنگ و پای جعبه های مارگیری موسوم  به نمایش خیمه شب بازی  انتصابات – تقلبات وحق وحقوق  شان محلی از اعراب نداشته است . بعلاوه جانشین خمینی شیاد خامنه ای  هم که همکاره و بدون پاسخگوی می باشد و شبیه رهبرش  عمل کرده  و ولی نعمت بدون خطا بوده است تا چه رسد به اینکه   اینان و دولت مردان از مردم عذر خواهی  کرده باشند . بنابراین اکنون برای اینکه  معاون اول رئیس جمهور نان قرض داده باشد تا بهانه برای متهم ومقصر کردن دولت های نهم ودهم احمدی نژاد  داشته باشد  اینان را  عامل بحران اقتصادی  و زندگی  طاقت فرسای تحمیل شده به مردم  قلمداد کند . برای همین  سرمقاله نویس  به نقل از معاون اول رئيس جمهور گفته است، اين هفته در اقدامي نادر و كم سابقه در ايران از مردم به خاطر مشكلات معيشتي و تنگناهاي اقتصادي كه به كوچك  ونه خالی شدن سفره هاي شان منجر شده است، عذرخواهي كرد. 
 از سوی دیگر انگاری که رژیم فاسد دزد و غارتگر عوامفریب  حاکم بر ایران تک محصولی و اقتصادش وابسته  به در آمد نفت نبوده است . بدتر اینکه اقتصاد وارداتی ودلالی و وابسته و ورشکسته نمی باشد که سرمقاله نویس با پاک کردن صورت مسأله آدرس غلط داده و  یقه کشورهای نفت خیز منطقه را گرفته وگفته است نمونه بارز اين نوع حكومت‌ها و روابط را مي‌توان به روشني در كشورهاي نفت خيز عربي مانند عربستان، كويت، قطر و... سراغ گرفت. بررسي شرايط اين كشورها نشان مي‌دهد عدم پاسخگويي دولت‌ها و حكومت به مردم شان و فقدان تعريف سازوكارهاي انتخابات مردمي در اين كشورها، حكومت هاي شان را در حوزه سياست خارجي نيز در موضع مخالفت صريح با افكار عمومي و مردم آن‌ها قرار مي‌دهد. 
 عجیب اینکه  سرمقاله نویس بدون توجه به جمله معروف خمینی شیاد که گفته بود اقتصاد مال خر است و رفسنجانی برای مشروعیت دادن به سیاست تعدیل اقتصادی که عامل پیدایش پدیده آقازاده  و آقازاده پروری شد.  همینطور با فراموشی اینکه رفسنجانی اعتراف کرد مشکل نه گرانی که ارزانی است . تازه بدون در نظر گرفتن اصرار خمینی شیاد جنگ افروز بر ادامه ی جنگ که منجر به خسارات 1000 میلیاردد لاری وویرانی و مرگ ومیر و  مجروح و آواره و بی خانمان شدن میلیون ها نفر ایرانی شد و زندگی مردم محروم  جنگ زده ی ایران  به  مصیبت وفقر و خاک سیاه کشیده شد . اما از اقتصاد نفتی شاه گفته که نه در خدمت مردم که علیه شان بود . برای همین علیه اش انقلاب شد. در ادامه از خمینی شیاد دفاع کرده  و گفته است که  وی بر خلاف شاه  مدافع مردم بود   تا اینکه برای پیگیری اهداف خاص  علیه ی احمدی نژاد ودولت های نهم و دهم  بگوید که  وی آمار غلط می داد و موجب بی اعتمادی مردم شد   و نتیجه گرفته با مرور زمان چنين روحيه‌اي در ميان دولت مردان ما که در زمان خمینی شیاد بود  كم رنگ شد و مسئولان خود را كمتر ملزم به پاسخگويي در قبال افكار عمومي مي‌دانستند. اين رويه نادرست متأسفانه در سال‌هاي اخير به اوج خود رسيده بود و نه تنها شاهد عدم پاسخگويي مسئولان دولت به افكار عمومي بوديم بلكه در يك روال عجيب ارائه آمارهاي نادرست، گزارش‌هاي مخدوش، دادن آدرس‌هاي غلط به عادت برخي دولت مردان تبديل شده بود. نتيجه اين سنت نامبارك، بي‌اعتمادي مردم به سخنان دولت مردان و افت سرمايه اجتماعي بود. در چنين شرايطي است كه عذرخواهي معاون اول رئيس جمهوري دولت يازدهم نقطه عطف قابل توجه و در خور تقديري به حساب مي‌آيد.
و افزوده بدون اندكي ترديد، در نظام اسلامي مسئولان بايد خود را در قبال جامعه مسئول و پاسخگو بدانند و در صورت بروز كاستي‌ها از مردم عذرخواهي كنند. اين براي مسئولان نظام اسلامي عيب است كه به جاي پوزش و كناره‌‌گيري درصورت اشتباه و ناكارآمدي، تقصير را متوجه ديگران بدانند و با دادن آدرس غلط به جامعه، سعي داشته باشند پست و سمت خود را به هر قيمتي حفظ كنند.
  بالاخره سرمقاله نویس خطاب  به دولت مردان کنونی گفته است انتظاري كه از دولت مردان كنوني وجود دارد اينست كه اولاً سنت عذرخواهي از مردم را نهادينه كنند. يعني به يكبار عذرخواهي كردن اكتفا نكنند و اين سنت حسنه را ادامه دهند تا به عنوان يك فرهنگ در جامعه اسلامي ما كاملاً مرسوم و معمول شود بطوري كه علاوه بر دولت مردان، خود مردم نيز در موارد لازم از همديگر به خاطر عملكردهاي نادرست خود عذرخواهي نمايند. ثانياً مسئولان دولت يازدهم به خاطر اشتباهاتي كه ممكن است خود نيز مرتكب شوند از مردم عذرخواهي كنند. اكتفا كردن به عذرخواهي به خاطر اقدامات خلاف دولت گذشته، قابل قبول نيست و مردم تا حدي حاضر به شنيدن چنين عذرخواهي‌هائي هستند و بعد از آن انتظار دارند مسئولان دولت يازدهم با ارزيابي عملكردهاي خود، از مردم به خاطر اشتباهات و كوتاهي‌هاي اين دولت نيز عذرخواهي كنند. فرهنگ عذرخواهي از مردم، اينگونه نهادينه خواهد شد.  بهر حال  گذشته از اینکه سرمقاله نویس  اعتراف کرده  است که رفتار دولت مردان  و  مسئولان  تا کنون آمرانه و طلبکارانه با مردم بوده است . از طرف دیگر برای توجیه عدم  پاسخگویی به مطالبات مردم   توصیه کرده دولت مردان کنونی  از مردم عذر خواهی کنند تا مانع از واکنش اعتراضی شان شوند . مهمتر اینکه دست شان باز می شود تا علیه ی دولت قبلی مانور تبلیغاتی دهند و کاسه کوزه ی نا رسایی ها  ی اجتماعی ومشکلات اقتصادی – معیشتی  را بر سرش خرد کنند: 
" معاون اول رئيس جمهور، اين هفته در اقدامي نادر و كم سابقه در ايران از مردم به خاطر مشكلات معيشتي و تنگناهاي اقتصادي كه به كوچك شدن سفره هايشان منجر شده است، عذرخواهي كرد. اين اقدام مهندس جهانگيري كه متأسفانه در هياهوي اخبار مذاكرات و توافقنامه هسته‌اي كمتر مورد توجه رسانه‌ها و افكار عمومي قرار گرفت؛ از آن جهت در خور اعتنا و تقدير است كه متأسفانه عذرخواهي مسئولان از مردم در كشور ما امري غريب و غيرمتداول است و اگر به تاريخ مكتوب روابط دولتمردان و افكار عمومي مراجعه شود، كمتر موردي از پوزش مسئولان را مي‌توان سراغ گرفت. از اين رو عذرخواهي معاون اول رئيس‌جمهور آن هم بابت مشكلاتي كه قطعاً محصول اقدامات اين دولت نيست و دولت‌هاي نهم و دهم نقشي غيرقابل انكار در بوجود آمدن آن‌ها دارند، بايد به فال نيك گرفته شود تا اين عمل به يك عرف و رويه پسنديده در ميان مسئولان جمهوري اسلامي تبديل گردد. واقعيت اين است كه بررسي روابط دولت‌ها با ملت‌ها در نقاط مختلف جهان گوياي اين واقعيت است كه در كشورهايي كه داراي منابع طبيعي فراوان هستند و هزينه‌هاي اداره كشور نيز از محل استخراج و فروش اين منابع طبيعي، تأمين و تحصيل مي‌شود، استقلال دولت از مردم در تأمين مخارج به حوزه سياسي نيز تسري مي‌يابد و دولتمردان ناخودآگاه و البته به اشتباه خود را در حوزه مشروعيت و مقبوليت سياسي نيز از ملت مستقل مي‌دانند. ناگفته پيداست كه اين حس استقلال كاذب و برخاسته از درآمدهاي بادآورده منابع طبيعي، نوعي خودكامگي را در رفتارهاي دولت‌ها بوجود مي‌آورد كه در اثر آن خود را نه تنها در قبال مردم پاسخگو نمي‌دانند بلكه حق استفاده و رانت‌جويي را نيز براي اطرافيانشان محفوظ مي‌دانند! نمونه بارز اين نوع حكومت‌ها و روابط را مي‌توان به روشني در كشورهاي نفت خيز عربي مانند عربستان، كويت، قطر و... سراغ گرفت. بررسي شرايط اين كشورها نشان مي‌دهد عدم پاسخگويي دولت‌ها و حكومت به مردمشان و فقدان تعريف سازوكارهاي انتخابات مردمي در اين كشورها، حكومت هايشان را در حوزه سياست خارجي نيز در موضع مخالفت صريح با افكار عمومي و مردم آن‌ها قرار مي‌دهد. در ايران نيز پيش از پيروزي انقلاب اسلامي، رژيم پهلوي با اتكا به درآمدهاي سرشار نفتي، كوچك‌ترين اعتنايي به خواسته‌هاي مردم نداشت و سياست‌هاي داخلي و خارجي را مطابق ميل شاه تعيين مي‌كرد. نتيجه چنين وضعيتي نيز نارضايتي عميق و گسترده مردم از رژيم پهلوي بود. اما در جمهوري اسلامي، امام خميني با طرح كليد واژه‌ها "مردم، ولي نعمت دولت"، "دولت خدمتگزار"، "مردم، صاحبان انقلاب" و برتري دا دن كوخ نشينان بر كاخ نشينان، با صراحت هرچه‌ تمام تر، تفاوت‌هاي عميق نظام جمهوري اسلامي را با رژيم پهلوي و حكومت‌هاي خودكامه عربي در نگاه به مردم نشان دادند. امام خميني با تأكيد بر اين كليد واژه‌ها و اصرار بر حفظ عنصر جمهوريت در اركان نظام اسلامي، پاسخگويي دولتمردان را جزء جدا ناشدني حكومت اسلامي در ايران معرفي كرده و در سيره عملي خود نيز چنين روشي را به نمايش گذاشتند. امام، بارها خود را خدمتگزار مردم ناميدند و عنوان "خادم مردم" براي خود را برعنوان "رهبري" ترجيح مي‌دادند. اما با مرور زمان چنين روحيه‌اي در ميان دولتمردان ما كمرنگ شد و مسئولان خود را كمتر ملزم به پاسخگويي در قبال افكار عمومي مي‌دانستند. اين رويه نادرست متأسفانه در سال‌هاي اخير به اوج خود رسيده بود و نه تنها شاهد عدم پاسخگويي مسئولان دولت به افكار عمومي بوديم بلكه در يك روال عجيب ارائه آمارهاي نادرست، گزارش‌هاي مخدوش، دادن آدرس‌هاي غلط به عادت برخي دولتمردان تبديل شده بود. نتيجه اين سنت نامبارك، بي‌اعتمادي مردم به سخنان دولتمردان و افت سرمايه اجتماعي بود. در چنين شرايطي است كه عذرخواهي معاون اول رئيس جمهوري دولت يازدهم نقطه عطف قابل توجه و در خور تقديري به حساب مي‌آيد. بدون اندكي ترديد، در نظام اسلامي مسئولان بايد خود را در قبال جامعه مسئول و پاسخگو بدانند و در صورت بروز كاستي‌ها از مردم عذرخواهي كنند. اين براي مسئولان نظام اسلامي عيب است كه به جاي پوزش و كناره‌‌گيري درصورت اشتباه و ناكارآمدي، تقصير را متوجه ديگران بدانند و با دادن آدرس غلط به جامعه، سعي داشته باشند پست و سمت خود را به هر قيمتي حفظ كنند. انتظاري كه از دولتمردان كنوني وجود دارد اينست كه اولاً سنت عذرخواهي از مردم را نهادينه كنند. يعني به يكبار عذرخواهي كردن اكتفا نكنند و اين سنت حسنه را ادامه دهند تا به عنوان يك فرهنگ در جامعه اسلامي ما كاملاً مرسوم و معمول شود بطوري كه علاوه بر دولتمردان، خود مردم نيز در موارد لازم از همديگر به خاطر عملكردهاي نادرست خود عذرخواهي نمايند. ثانياً مسئولان دولت يازدهم به خاطر اشتباهاتي كه ممكن است خود نيز مرتكب شوند از مردم عذرخواهي كنند. اكتفا كردن به عذرخواهي به خاطر اقدامات خلاف دولت گذشته، قابل قبول نيست و مردم تا حدي حاضر به شنيدن چنين عذرخواهي‌هائي هستند و بعد از آن انتظار دارند مسئولان دولت يازدهم با ارزيابي عملكردهاي خود، از مردم به خاطر اشتباهات و كوتاهي‌هاي اين دولت نيز عذرخواهي كنند. فرهنگ عذرخواهي از مردم، اينگونه نهادينه خواهد شد"
هوشنگ  بهداد
روزی نامه ی حکومتی جمهوری اسلامی 3 شنبه 5 آذر ماه سال 1357

فرهنگ عذرخواهي از مردم را نهادينه كنيد