سه
گزارش پزشکی 15 دی -94
فقط شيريني، قندتان را بالانمي برد!
مي گويند فقط کساني در معرض خطر ابتلابه ديابت و
مرض قند هستند که شکلات و شيريني زيادي مي خورند يا به خوردن غذاها و خوراکي هاي
شيرين عادت دارند.
اين حرف را کساني مي گويند که نمي دانند مصرف کالري اضافي هم مي تواند موجب بروز ديابت شود، کساني که نمي دانند چاقي هم يکي از عوامل خطر بروز ديابت است و فرقي نمي کند کالري بيش از حد نياز از چه منابعي تامين شده. از طرفي هم بايد به اين نکته توجه داشت که ديابت مي تواند در سنين متفاوتي ظاهر شود و افراد را در دوره هاي مختلف زندگي درگير کند.
بنابراين خلاف آنچه در گذشته تصور مي شد و با اين که مردم فکر مي کردند کودکان يا اصلابه اين بيماري مبتلانمي شوند يا اگر ديابت بگيرند فقط در معرض خطر ديابت نوع 1 هستند، امروزه به دليل افزايش آمار چاقي در دوران کودکي مشخص شده بچه ها هم مي توانند به ديابت نوع 2 مبتلاشوند و اکنون بسياري از کودکان در معرض خطر اين بيماري نيز قرار دارند.
با اين توضيحات و بر اساس بررسي هاي انجام شده مشخص شده چاقي و اضافه وزن يکي از عوامل اصلي و مهم در بروز ديابت به حساب مي آيد. به همين دليل افرادي که چاق هستند و اضافه وزن دارند بيشتر در معرض خطر ديابت قرار داشته و احتمال اين که با اين بيماري روبه رو شوند نيز بيشتر است.
بنابراين در پيش گرفتن يک برنامه و سبک زندگي سالم، اهميت ويژه اي در پيشگيري از بروز اين بيماري دارد؛ به طوري که کنترل وزن و فعاليت ورزشي منظم و مناسب براي پيشگيري از بروز ديابت و کنترل آن به تمام افراد توصيه مي شود.
نکته جالب ديگري که در اين زمينه وجود دارد، اين است که افزايش کالري دريافتي در طول روز مي تواند احتمال بروز ديابت را افزايش دهد و کساني که مقدار زيادي کالري دريافت مي کنند، بيشتر از ديگر افراد در معرض خطر ديابت هستند.
منبع دريافت کالري هم چندان تفاوتي ندارد و چه از طريق کربوهيدرات ها و نشاسته ها اين کالري اضافه مصرف شود، چه از طريق چربي ها و چه پروتئين ها براي فرد دردسرساز خواهد شد؛ زيرا در بدن اين افراد، ترکيباتي توليد مي شود که مي تواند به بروز اختلال در عملکرد انسولين منجر شود.
به همين علت نبايد تصور کنيم فقط کساني که به مقدار زياد، شيريني و شکلات و نان و برنج مصرف مي کنند در معرض خطر ديابت هستند و افرادي که از پروتئين ها و چربي ها استفاده کرده و مصرف کربوهيدرات را محدود مي کنند، هيچ وقت به اين بيماري مبتلانخواهند شد؛ زيرا آنچه در بروز ديابت موثر است، ميزان کالري دريافتي روزانه در رژيم غذايي است و نه فقط مصرف قندها و کربوهيدرات ها.
البته اين موضوع هم نشان نمي دهد تمام افراد چاق و کساني که اضافه وزن دارند، حتما به ديابت مبتلاخواهند شد يا برعکس، کساني که وزن مناسبي دارند يا حتي لاغر هستند، هيچ وقت در معرض خطر ديابت هم قرار نمي گيرند. به عبارت ديگر، نوع مواد غذايي مصرفي و کيفيت غذاهايي که در رژيم روزانه استفاده مي شود، در کنار برنامه و شيوه زندگي افراد مي تواند نقش موثري در اين زمينه ايفا کند.
کمبود موادغذايي هم موثر است
علاوه بر ميزان کالري دريافتي که نقش موثري در بروز ديابت دارد، نوع غذاهايي که در رژيم روزانه مصرف مي شود نيز بسيار مهم است و بايد مورد توجه قرار گيرد. بر همين اساس احتمال ابتلابه ديابت ميان افرادي که در رژيم روزانه شان از چربي هاي اشباع و ترانس بيشتري استفاده مي کنند، افزايش مي يابد و به همين دليل توصيه مي شود مصرف روغن هاي جامد، کره، مارگارين و لبنيات پرچرب يا مصرف بيش از حد گوشت قرمز که مي تواند احتمال بروز ديابت را افزايش دهد، کمتر کنيد.
در مقابل، کساني که بيشتر از گوشت هاي سفيد استفاده مي کنند، کره و مارگارين کمتري مي خورند و روغن مصرفي شان به مقدار مناسب و البته مايع است، حتي در صورتي که زمينه ژنتيکي ابتلابه اين بيماري را داشته باشند نيز کمتر در معرض خطر خواهند بود.
علاوه بر اينها، کمبود برخي مواد غذايي هم مي تواند زمينه ساز ابتلابه ديابت شود. آن طور که مشخص شده، اگر ميزان ويتامين D خون بيماران ديابتي کمتر از حد طبيعي باشد، نوسانات قند خون در آنها بيشتر خواهد بود و حتي اگر رژيم غذايي مناسبي داشته و داروها را هم به درستي مصرف کنند، با اين مشکل روبه رو هستند.
به همين دليل توصيه مي شود بيماران مبتلابه ديابت مقدار ويتامين D خونشان را کنترل کنند تا در صورت نياز و بر اساس نظر پزشک و متخصص تغذيه تحت مکمل ياري قرار بگيرند.
مصرف فرآورده هاي پروبيوتيک هم براي اين بيماران موثر است، زيرا مشخص شده جمعيت باکتري هاي مفيد در رده افرادي که به ديابت مبتلاهستند، خيلي کم مي شود و همين موضوع هم مي تواند موجب نوسانات قند خونشان شود. بنابراين خوب است اين افراد از مواد غذايي حاوي پروبيوتيک ها بيشتر استفاده کنند تا با اين مشکل هم روبه رو نشوند.
مصرف ميوه ها و سبزيجات هم موضوع ديگري است که خيلي از بيماران ديابتي را دچار ترديد مي کند، اما با توجه به اين که اين مواد غذايي حاوي فيبر هستند و فيبر تخليه معده را کند مي کند، مصرف شان باعث مي شود قند به تدريج بالارفته و انسولين هم به آرامي ترشح شود، در نتيجه ميزان قند خون هم بهتر کنترل خواهد شد.
بنابراين توصيه مي شود براي پيشگيري از بروز ديابت حتما در طول روز ۵ تا 6 واحد ميوه و سبزي مصرف کنيم (هر واحد سبزي به اندازه يک ليوان سبزي خرده شده يا نصف ليوان سبزي پخته است و هر واحد ميوه حدود صد گرم ميوه) علاوه بر فيبر، ميوه ها و سبزيجات آنتي اکسيدان زيادي هم دارد که مصرف آنها مانع بروز اختلال در عملکرد گيرنده هاي انسولين در بدن مي شود؛ در نتيجه مي تواند قند خود فرد را حتي در صورتي که به ديابت مبتلاباشد هم کنترل کند.
مصرف قندهاي ساده مانند شکلات، آبنبات، گز، سوهان و... نيز نه تنها باعث چاقي و اضافه وزن مي شود که حتي در نوسانات قند خون هم موثر است و به همين دليل مصرف آنها را بايد در رژيم غذايي روزانه تا حد امکان محدود کرد.
اين حرف را کساني مي گويند که نمي دانند مصرف کالري اضافي هم مي تواند موجب بروز ديابت شود، کساني که نمي دانند چاقي هم يکي از عوامل خطر بروز ديابت است و فرقي نمي کند کالري بيش از حد نياز از چه منابعي تامين شده. از طرفي هم بايد به اين نکته توجه داشت که ديابت مي تواند در سنين متفاوتي ظاهر شود و افراد را در دوره هاي مختلف زندگي درگير کند.
بنابراين خلاف آنچه در گذشته تصور مي شد و با اين که مردم فکر مي کردند کودکان يا اصلابه اين بيماري مبتلانمي شوند يا اگر ديابت بگيرند فقط در معرض خطر ديابت نوع 1 هستند، امروزه به دليل افزايش آمار چاقي در دوران کودکي مشخص شده بچه ها هم مي توانند به ديابت نوع 2 مبتلاشوند و اکنون بسياري از کودکان در معرض خطر اين بيماري نيز قرار دارند.
با اين توضيحات و بر اساس بررسي هاي انجام شده مشخص شده چاقي و اضافه وزن يکي از عوامل اصلي و مهم در بروز ديابت به حساب مي آيد. به همين دليل افرادي که چاق هستند و اضافه وزن دارند بيشتر در معرض خطر ديابت قرار داشته و احتمال اين که با اين بيماري روبه رو شوند نيز بيشتر است.
بنابراين در پيش گرفتن يک برنامه و سبک زندگي سالم، اهميت ويژه اي در پيشگيري از بروز اين بيماري دارد؛ به طوري که کنترل وزن و فعاليت ورزشي منظم و مناسب براي پيشگيري از بروز ديابت و کنترل آن به تمام افراد توصيه مي شود.
نکته جالب ديگري که در اين زمينه وجود دارد، اين است که افزايش کالري دريافتي در طول روز مي تواند احتمال بروز ديابت را افزايش دهد و کساني که مقدار زيادي کالري دريافت مي کنند، بيشتر از ديگر افراد در معرض خطر ديابت هستند.
منبع دريافت کالري هم چندان تفاوتي ندارد و چه از طريق کربوهيدرات ها و نشاسته ها اين کالري اضافه مصرف شود، چه از طريق چربي ها و چه پروتئين ها براي فرد دردسرساز خواهد شد؛ زيرا در بدن اين افراد، ترکيباتي توليد مي شود که مي تواند به بروز اختلال در عملکرد انسولين منجر شود.
به همين علت نبايد تصور کنيم فقط کساني که به مقدار زياد، شيريني و شکلات و نان و برنج مصرف مي کنند در معرض خطر ديابت هستند و افرادي که از پروتئين ها و چربي ها استفاده کرده و مصرف کربوهيدرات را محدود مي کنند، هيچ وقت به اين بيماري مبتلانخواهند شد؛ زيرا آنچه در بروز ديابت موثر است، ميزان کالري دريافتي روزانه در رژيم غذايي است و نه فقط مصرف قندها و کربوهيدرات ها.
البته اين موضوع هم نشان نمي دهد تمام افراد چاق و کساني که اضافه وزن دارند، حتما به ديابت مبتلاخواهند شد يا برعکس، کساني که وزن مناسبي دارند يا حتي لاغر هستند، هيچ وقت در معرض خطر ديابت هم قرار نمي گيرند. به عبارت ديگر، نوع مواد غذايي مصرفي و کيفيت غذاهايي که در رژيم روزانه استفاده مي شود، در کنار برنامه و شيوه زندگي افراد مي تواند نقش موثري در اين زمينه ايفا کند.
کمبود موادغذايي هم موثر است
علاوه بر ميزان کالري دريافتي که نقش موثري در بروز ديابت دارد، نوع غذاهايي که در رژيم روزانه مصرف مي شود نيز بسيار مهم است و بايد مورد توجه قرار گيرد. بر همين اساس احتمال ابتلابه ديابت ميان افرادي که در رژيم روزانه شان از چربي هاي اشباع و ترانس بيشتري استفاده مي کنند، افزايش مي يابد و به همين دليل توصيه مي شود مصرف روغن هاي جامد، کره، مارگارين و لبنيات پرچرب يا مصرف بيش از حد گوشت قرمز که مي تواند احتمال بروز ديابت را افزايش دهد، کمتر کنيد.
در مقابل، کساني که بيشتر از گوشت هاي سفيد استفاده مي کنند، کره و مارگارين کمتري مي خورند و روغن مصرفي شان به مقدار مناسب و البته مايع است، حتي در صورتي که زمينه ژنتيکي ابتلابه اين بيماري را داشته باشند نيز کمتر در معرض خطر خواهند بود.
علاوه بر اينها، کمبود برخي مواد غذايي هم مي تواند زمينه ساز ابتلابه ديابت شود. آن طور که مشخص شده، اگر ميزان ويتامين D خون بيماران ديابتي کمتر از حد طبيعي باشد، نوسانات قند خون در آنها بيشتر خواهد بود و حتي اگر رژيم غذايي مناسبي داشته و داروها را هم به درستي مصرف کنند، با اين مشکل روبه رو هستند.
به همين دليل توصيه مي شود بيماران مبتلابه ديابت مقدار ويتامين D خونشان را کنترل کنند تا در صورت نياز و بر اساس نظر پزشک و متخصص تغذيه تحت مکمل ياري قرار بگيرند.
مصرف فرآورده هاي پروبيوتيک هم براي اين بيماران موثر است، زيرا مشخص شده جمعيت باکتري هاي مفيد در رده افرادي که به ديابت مبتلاهستند، خيلي کم مي شود و همين موضوع هم مي تواند موجب نوسانات قند خونشان شود. بنابراين خوب است اين افراد از مواد غذايي حاوي پروبيوتيک ها بيشتر استفاده کنند تا با اين مشکل هم روبه رو نشوند.
مصرف ميوه ها و سبزيجات هم موضوع ديگري است که خيلي از بيماران ديابتي را دچار ترديد مي کند، اما با توجه به اين که اين مواد غذايي حاوي فيبر هستند و فيبر تخليه معده را کند مي کند، مصرف شان باعث مي شود قند به تدريج بالارفته و انسولين هم به آرامي ترشح شود، در نتيجه ميزان قند خون هم بهتر کنترل خواهد شد.
بنابراين توصيه مي شود براي پيشگيري از بروز ديابت حتما در طول روز ۵ تا 6 واحد ميوه و سبزي مصرف کنيم (هر واحد سبزي به اندازه يک ليوان سبزي خرده شده يا نصف ليوان سبزي پخته است و هر واحد ميوه حدود صد گرم ميوه) علاوه بر فيبر، ميوه ها و سبزيجات آنتي اکسيدان زيادي هم دارد که مصرف آنها مانع بروز اختلال در عملکرد گيرنده هاي انسولين در بدن مي شود؛ در نتيجه مي تواند قند خود فرد را حتي در صورتي که به ديابت مبتلاباشد هم کنترل کند.
مصرف قندهاي ساده مانند شکلات، آبنبات، گز، سوهان و... نيز نه تنها باعث چاقي و اضافه وزن مي شود که حتي در نوسانات قند خون هم موثر است و به همين دليل مصرف آنها را بايد در رژيم غذايي روزانه تا حد امکان محدود کرد.
علت هاي پنهان فشارخون
مصرف نمک، استرس و استعمال دخانيات تنها عوامل
افزايش فشارخون نيست و علت هاي پنهاني نيز در اين امر دخيل است. نتايج داده ها
نشان مي دهد، افزايش فشارخون با بالارفتن سن به طور معمول اجتناب ناپذير است.
به گفته متخصصان با رسيدن به 55 سالگي، احتمال افزايش فشارخون 90درصد است. اما اين موضوع به اين معنا نيست که نمي توان از بروز آن پيشگيري کرد. در واقع قدم اول ايجاد تغيير در شيوه زندگي از جمله کاهش وزن، ورزش کردن و يک برنامه غذايي سالم است.
برخي از عواملي که در افزايش فشارخون نقش دارند، به شرح زير است:
BPA:
ماده شيميايي «BPA» موجود در برخي قوطي ها و شيشه هاي پلاستيکي مي تواند با راه يافتن به مواد غذايي و نوشيدني، باعث افزايش فشارخون شود. نتايج بررسي ها نشان مي دهد که قرار گرفتن در معرض اين مواد شيميايي با بيماري قلبي و فشارخون ارتباط دارد.
براي کاهش خطر از محصولات عاري از BPA استفاده کنيد. مصرف غذاهاي کنسروي را کاهش دهيد، از ظروف غيرپلاستيکي مانند شيشه، استيل و چيني براي سرو غذاها و نوشيدني هاي داغ استفاده کنيد. از قرار دادن غذا در ظروف پلاستيکي ساخته شده با BPA براي گرم کردن آن بپرهيزيد. زيرا با استفاده مکرر احتمال شکسته شدن و نفوذ اين ماده شيميايي به مواد غذايي بيشتر مي شود.
قند:
به گفته محققان مصرف قند مي تواند بيشتر از نمک به قلب آسيب برساند. قندي که به غذاها و نوشيدني هاي صنعتي افزوده مي شود نقش عمده اي در افزايش فشارخون دارد. به نقل از Webmd، محققان آمريکايي مصرف روزانه حداکثر 6 قاشق چاي خوري شکر را به زنان و 9 قاشق چاي خوري را به مردان توصيه مي کنند.
آپنه (ايست تنفسي) خواب:
اين اختلال به خر و پف کردن، بي خوابي و احتمالافشارخون بالامنجر مي شود. زيرا با ايجاد تداخل در عملکرد سيستم تنفسي، باعث کاهش اکسيژن در بدن مي شود. در اين شرايط مغز و سيستم اعصاب علايمي ارسال مي کند تا روند اکسيژن رساني به قلب و مغز افزايش پيدا کند و در نتيجه رگ هاي خوني تنگ مي شود. افت مکرر ميزان اکسيژن خون همراه باکاهش کيفيت خواب نيز مي تواند ترشح هورمون هاي استرس زا را تحريک کند و ضربان قلب را افزايش دهد و خطر افزايش فشارخون را بيشتر کند. تغيير در شيوه زندگي مانند کاهش وزن، مي تواند به طور موفقيت آميزي آپنه خواب را درمان کند.
احساس تنهايي:
احساس تنهايي نه تنها بر اعتماد به نفس و ميزان استرس تاثير مي گذارد بلکه باعث بالارفتن فشارخون نيز مي شود. بنابراين، منزوي نشويد و وقت بيشتري را با دوستان و نزديکان بگذرانيد.
جکوزي و سونا:
رفتن به جکوزي و سونا به ويژه در هواي سرد يا زماني که عضله و مفصل شما درد مي کند، باعث آرامش مي شود اما اگر فشار خون شما بالاست از رفتن به اين دو مکان بپرهيزيد زيرا حرارت ايجاد شده از جکوزي و سونا باعث باز شدن رگ ها مي شود. همچنين اگر پزشک، شما را از انجام دادن ورزش هاي متعادل منع کرده است از استفاده از جکوزي و سونا بپرهيزيد. کنترل دماي سونا سخت است اما مي توانيد دماي جکوزي را تنظيم کنيد.
دارو:
اگرچه دارو براي درمان و کمک به بهبودي فرد در نظر گرفته شده است اما مصرف برخي داروها باعث افزايش فشارخون مي شود. محققان مي گويند افرادي که به طور روزانه استامينوفن مصرف مي کنند بيشتر از ديگران در معرض خطر ابتلابه فشارخون بالاقرار مي گيرند. مصرف برخي مسکن ها و داروهاي ضدالتهابي مانند پروفن، ادويل، ناپروکسن سديم و داروهاي ضد افسردگي مانند نپرامين و.... باعث افزايش فشارخون مي شود. برخي مکمل هاي گياهي مانند جينسينگ، شيرين بيان و... نيز مي توانند باعث افزايش فشارخون شوند.
آموزش يکي از اصول درمان است
افرادي که براي درمان ديابت انسولين مي زنند حتما بايد آموزش هاي لازم را در اين مورد ببينند تا درباره زمان تزريق انسولين و نوع رژيم غذايي شان هم اطلاعات کافي داشته باشند، اما به طور کلي توصيه مي شود کساني که صبح ها انسولين تزريق مي کنند، حدود 30 دقيقه پس از آن صبحانه شان را بخورند و حتما در اين وعده غذايي خرما را هم داشته باشند تا دچار افت قند خون نشوند. در ميان وعده بعدازظهر هم حتما بايد از کربوهيدرات ها استفاده کنند. بنابراين، اين که فکر کنيم بيماران مبتلابه ديابت نبايد سراغ کربوهيدرات ها و نشاسته ها بروند، اشتباه است و آنها نيز بر اساس نيازشان به اين مواد غذايي احتياج دارند که بايد در وعده هاي اصلي و ميان وعده ها تامين شود، اما مقدار مورد نياز بر اساس نوع دارويي که مصرف مي کنند و همين طور نظر پزشک و متخصص تغذيه تعيين خواهد شد.
به گفته متخصصان با رسيدن به 55 سالگي، احتمال افزايش فشارخون 90درصد است. اما اين موضوع به اين معنا نيست که نمي توان از بروز آن پيشگيري کرد. در واقع قدم اول ايجاد تغيير در شيوه زندگي از جمله کاهش وزن، ورزش کردن و يک برنامه غذايي سالم است.
برخي از عواملي که در افزايش فشارخون نقش دارند، به شرح زير است:
BPA:
ماده شيميايي «BPA» موجود در برخي قوطي ها و شيشه هاي پلاستيکي مي تواند با راه يافتن به مواد غذايي و نوشيدني، باعث افزايش فشارخون شود. نتايج بررسي ها نشان مي دهد که قرار گرفتن در معرض اين مواد شيميايي با بيماري قلبي و فشارخون ارتباط دارد.
براي کاهش خطر از محصولات عاري از BPA استفاده کنيد. مصرف غذاهاي کنسروي را کاهش دهيد، از ظروف غيرپلاستيکي مانند شيشه، استيل و چيني براي سرو غذاها و نوشيدني هاي داغ استفاده کنيد. از قرار دادن غذا در ظروف پلاستيکي ساخته شده با BPA براي گرم کردن آن بپرهيزيد. زيرا با استفاده مکرر احتمال شکسته شدن و نفوذ اين ماده شيميايي به مواد غذايي بيشتر مي شود.
قند:
به گفته محققان مصرف قند مي تواند بيشتر از نمک به قلب آسيب برساند. قندي که به غذاها و نوشيدني هاي صنعتي افزوده مي شود نقش عمده اي در افزايش فشارخون دارد. به نقل از Webmd، محققان آمريکايي مصرف روزانه حداکثر 6 قاشق چاي خوري شکر را به زنان و 9 قاشق چاي خوري را به مردان توصيه مي کنند.
آپنه (ايست تنفسي) خواب:
اين اختلال به خر و پف کردن، بي خوابي و احتمالافشارخون بالامنجر مي شود. زيرا با ايجاد تداخل در عملکرد سيستم تنفسي، باعث کاهش اکسيژن در بدن مي شود. در اين شرايط مغز و سيستم اعصاب علايمي ارسال مي کند تا روند اکسيژن رساني به قلب و مغز افزايش پيدا کند و در نتيجه رگ هاي خوني تنگ مي شود. افت مکرر ميزان اکسيژن خون همراه باکاهش کيفيت خواب نيز مي تواند ترشح هورمون هاي استرس زا را تحريک کند و ضربان قلب را افزايش دهد و خطر افزايش فشارخون را بيشتر کند. تغيير در شيوه زندگي مانند کاهش وزن، مي تواند به طور موفقيت آميزي آپنه خواب را درمان کند.
احساس تنهايي:
احساس تنهايي نه تنها بر اعتماد به نفس و ميزان استرس تاثير مي گذارد بلکه باعث بالارفتن فشارخون نيز مي شود. بنابراين، منزوي نشويد و وقت بيشتري را با دوستان و نزديکان بگذرانيد.
جکوزي و سونا:
رفتن به جکوزي و سونا به ويژه در هواي سرد يا زماني که عضله و مفصل شما درد مي کند، باعث آرامش مي شود اما اگر فشار خون شما بالاست از رفتن به اين دو مکان بپرهيزيد زيرا حرارت ايجاد شده از جکوزي و سونا باعث باز شدن رگ ها مي شود. همچنين اگر پزشک، شما را از انجام دادن ورزش هاي متعادل منع کرده است از استفاده از جکوزي و سونا بپرهيزيد. کنترل دماي سونا سخت است اما مي توانيد دماي جکوزي را تنظيم کنيد.
دارو:
اگرچه دارو براي درمان و کمک به بهبودي فرد در نظر گرفته شده است اما مصرف برخي داروها باعث افزايش فشارخون مي شود. محققان مي گويند افرادي که به طور روزانه استامينوفن مصرف مي کنند بيشتر از ديگران در معرض خطر ابتلابه فشارخون بالاقرار مي گيرند. مصرف برخي مسکن ها و داروهاي ضدالتهابي مانند پروفن، ادويل، ناپروکسن سديم و داروهاي ضد افسردگي مانند نپرامين و.... باعث افزايش فشارخون مي شود. برخي مکمل هاي گياهي مانند جينسينگ، شيرين بيان و... نيز مي توانند باعث افزايش فشارخون شوند.
آموزش يکي از اصول درمان است
افرادي که براي درمان ديابت انسولين مي زنند حتما بايد آموزش هاي لازم را در اين مورد ببينند تا درباره زمان تزريق انسولين و نوع رژيم غذايي شان هم اطلاعات کافي داشته باشند، اما به طور کلي توصيه مي شود کساني که صبح ها انسولين تزريق مي کنند، حدود 30 دقيقه پس از آن صبحانه شان را بخورند و حتما در اين وعده غذايي خرما را هم داشته باشند تا دچار افت قند خون نشوند. در ميان وعده بعدازظهر هم حتما بايد از کربوهيدرات ها استفاده کنند. بنابراين، اين که فکر کنيم بيماران مبتلابه ديابت نبايد سراغ کربوهيدرات ها و نشاسته ها بروند، اشتباه است و آنها نيز بر اساس نيازشان به اين مواد غذايي احتياج دارند که بايد در وعده هاي اصلي و ميان وعده ها تامين شود، اما مقدار مورد نياز بر اساس نوع دارويي که مصرف مي کنند و همين طور نظر پزشک و متخصص تغذيه تعيين خواهد شد.
شايع ترين محل زخم پاي ديابتي
يک متخصص بيماري هاي عفوني با اشاره به اينکه ديابت
يا مرض قند از بيماري هاي شايعي است که مي تواند مشکلات جدي براي اندام ها ايجاد
کند، گفت: يکي از اين مشکلات زخم هاي مزمن و مقاوم به درمان است که به طور معمول
در پاي اين بيماران ايجاد مي شود. اين عارضه را «پاي ديابتي» مي گويند.
حميدرضا نجاري، گفت: درمان زخم هاي ديابت در پا بسيار مشکل است و اين زخم ها يکي از علل مهم قطع عضو در اندام تحتاني هستند.
وي با بيان اينکه به طور متوسط بعد از گذشت 10 سال از ابتلابه ديابت، عوارض در بيمار ديابتي ديده مي شود، اضافه کرد: به علت اختلال در انتقال حس و عدم احساس درد، شخص متوجه آسيب هاي وارده، نمي شود و هرگونه زخم يا آسيب، زمينه را براي بروز زخم و آسيب بافت سنجي فراهم مي کند.
اين متخصص بيماري هاي عفوني، گرمي، تورم، قرمزي، و خروج ترشحات چرکي را علائم شاخص عفونت دانست و افزود: به دليل اختلال در عروق محيطي بيماران ديابتي، خون رساني عضو به خوبي انجام نمي شود و ممکن است گرمي و قرمزي، مشاهده نشود.
نجاري يادآور شد: درد به صورت بارز در اين بيماران وجود ندارد و همين عوامل، زمينه ساز تشخيص ديررس و پيشرفت زخم مي شود و شاخصه بارز زخم ديابتي، ترميم با تاخير زخم است. وجود هرگونه زخم مزمن و بدون ترشح درپا، لمس نشدن عروق محيطي و مختل شدن حس درد و حرارت، آغازگر ايجاد پاي ديابتي است.
اين عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي قزوين گفت: برجستگي هاي استخواني به ويژه برجستگي در قاعده انگشت اول پا و مواضعي که بيشترين تماس پوست با سطح خارجي را دارد، شايع ترين محل براي ايجاد زخم هستند. بنابراين بيماران نبايد هيچ گاه با پاي برهنه و بدون کفش راه بروند و در داخل منزل هم بايد کفش يا دمپائي طبي بپوشند.
نجاري با سفارش به اينکه بيماران بايد در انتخاب کفش خود دقت کنند، اظهار داشت: افراد بايد شست وشوي روزانه فقط با آب و صابون را انجام دهند و زخم را دستکاري نکنند، اين متخصص بيماري هاي عفوني با تاکيد بر اينکه بهترين اقدام در اين زمينه، پيشگيري است، در عين حال درمان آنتي بيوتيکي را متناسب با ميزان وسعت زخم، طول مدت ايجاد، ميزان درگيري عضو و وجود علائم عفونت برشمرد و گفت: در کمترين حد عفونت، بيمار بايد حداقل دو تا سه هفته، آنتي بيوتيک مصرف کند و درمان را خودسرانه قطع نکند.
نجاري با تاکيد بر اينکه پانسمان طبق نظر پزشک مجاز است، گفت: در زخم هاي حاوي ترشحات، بايد از پانسمان خشک استفاده کرد تا ترشحات کاهش يابد و در زخم هايي که ضخامت پوست افزايش يافته و مانند ميخچه شده است، از پانسمان مرطوب استفاده شود تا پوست را نرمتر کند.
حميدرضا نجاري، گفت: درمان زخم هاي ديابت در پا بسيار مشکل است و اين زخم ها يکي از علل مهم قطع عضو در اندام تحتاني هستند.
وي با بيان اينکه به طور متوسط بعد از گذشت 10 سال از ابتلابه ديابت، عوارض در بيمار ديابتي ديده مي شود، اضافه کرد: به علت اختلال در انتقال حس و عدم احساس درد، شخص متوجه آسيب هاي وارده، نمي شود و هرگونه زخم يا آسيب، زمينه را براي بروز زخم و آسيب بافت سنجي فراهم مي کند.
اين متخصص بيماري هاي عفوني، گرمي، تورم، قرمزي، و خروج ترشحات چرکي را علائم شاخص عفونت دانست و افزود: به دليل اختلال در عروق محيطي بيماران ديابتي، خون رساني عضو به خوبي انجام نمي شود و ممکن است گرمي و قرمزي، مشاهده نشود.
نجاري يادآور شد: درد به صورت بارز در اين بيماران وجود ندارد و همين عوامل، زمينه ساز تشخيص ديررس و پيشرفت زخم مي شود و شاخصه بارز زخم ديابتي، ترميم با تاخير زخم است. وجود هرگونه زخم مزمن و بدون ترشح درپا، لمس نشدن عروق محيطي و مختل شدن حس درد و حرارت، آغازگر ايجاد پاي ديابتي است.
اين عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي قزوين گفت: برجستگي هاي استخواني به ويژه برجستگي در قاعده انگشت اول پا و مواضعي که بيشترين تماس پوست با سطح خارجي را دارد، شايع ترين محل براي ايجاد زخم هستند. بنابراين بيماران نبايد هيچ گاه با پاي برهنه و بدون کفش راه بروند و در داخل منزل هم بايد کفش يا دمپائي طبي بپوشند.
نجاري با سفارش به اينکه بيماران بايد در انتخاب کفش خود دقت کنند، اظهار داشت: افراد بايد شست وشوي روزانه فقط با آب و صابون را انجام دهند و زخم را دستکاري نکنند، اين متخصص بيماري هاي عفوني با تاکيد بر اينکه بهترين اقدام در اين زمينه، پيشگيري است، در عين حال درمان آنتي بيوتيکي را متناسب با ميزان وسعت زخم، طول مدت ايجاد، ميزان درگيري عضو و وجود علائم عفونت برشمرد و گفت: در کمترين حد عفونت، بيمار بايد حداقل دو تا سه هفته، آنتي بيوتيک مصرف کند و درمان را خودسرانه قطع نکند.
نجاري با تاکيد بر اينکه پانسمان طبق نظر پزشک مجاز است، گفت: در زخم هاي حاوي ترشحات، بايد از پانسمان خشک استفاده کرد تا ترشحات کاهش يابد و در زخم هايي که ضخامت پوست افزايش يافته و مانند ميخچه شده است، از پانسمان مرطوب استفاده شود تا پوست را نرمتر کند.
