انتخابات ریاست جمهوری در نگاه روزنامه ها/ بخش نخست
رقابت
داغ روی خط مناظره 9اردیبهشت-96
تهران-
ایرنا- روزنامه های شنبه 9 اردیبهشت محورهای اصلی خود را به موضوع های «رقابت داغ
روی خط مناظره»، «گام جدی برای گرمی تنور انتخابات» و «شعارهایی ندهید که قابل
اجرا نیست» اختصاص دادند.
«رقابت داغ روی خط مناظره»، «گام جدی برای
گرمی تنور انتخابات» و «شعارهایی ندهید که قابل اجرا نیست»، «تمایل‌اصولگرایان هم
به سمت روحانی است»،«سودای رسیدن به پاستور با سیاه نمایی»،«ریشه های عوام فریبی»،«قالیباف
درصدد تخریب روحانی»،«انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو و بیم و امیدها»،«روحانی 96
درصدی و قالیباف 4 درصدی»، «سردار صریح باش»، «تقابل اصولگرایی؛ فرصتی برای
روحانی» و«دوگانه جنگ و صلح و عبرتی که باید گرفت» محورهای اصلی روزنامه های صبح
امروز به شمار می روند.
** رقابت داغ روی خط مناظره
روزنامه «جام جم» با انتخاب گزارشی با عنوان «رقابت داغ روی خط
مناظره» نوشت: شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری با حضور در رسانه ملی،در حدود سه
ساعت، درباره برنامه ها و مسائل جاری کشور با محوریت مسائل اجتماعی دیدگاه‌های خود
را بیان کردند. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، طرح و برنامه برای مدیریت و ساماندهی
حاشیه نشینی و جلوگیری از رشد این پدیده، نخستین سؤال مناظره دوازدهمین دوره
انتخابات ریاست جمهوری بود . مناظره شش کاندیدای ریاست جمهوری دیروز با موضوع
اجتماعی برگزار شد. هر کدام از نامزدها با خودروهای اختصاصی و با اسکورت
متحدالشکل، وارد محوطه پخش شبکه یک شدند. نامزدها پس از ورود به محوطه سازمان صدا
و سیمای و پیاده شدن از خودرو با استقبال سید رمضان موسوی مقدم قائم مقام رئیس
رسانه ملی به اتاق انتظار هدایت شدند. در اتاق انتظار دکتر علی عسکری رئیس رسانه
ملی ضمن خوشامدگویی به نامزدها، مختصات مناظره را برای شش نامزد تشریح کرد.
روزنامه«ایران» در گزارشی با عنوان«3 ساعت هماوردی نامزدها در
میدان مناظره» نوشت: در اولین رویارویی انتخاباتی 6 نامزد ریاست جمهوری در سیما،
«مسائل اجتماعی» بحث های پرحاشیه ای را رقم زد. نخستین مناظره تلویزیونی شش نامزد
انتخابات ریاست جمهوری، علاوه بر آنچه در شبکه اول سیما در حال پخش شدن بود در سطح
رسانه‌های حامی نامزدها و نیز میان حامیان آنها در شبکه‌های اجتماعی بازتاب داشت.
پیش از شروع مناظره‌ها، بر سر اینکه کدام نامزد روی کدام صندلی بنشیند، قرعه‌کشی
شد و مصطفی هاشمی‌طبا، حسن روحانی، محمدباقر قالیباف، اسحاق جهانگیری، ابراهیم
رئیسی و مصطفی میرسلیم روی صندلی 1 تا 6 نشستند. در بخش ابتدایی برنامه، نامزدها
به قید قرعه پشت تریبون قرار گرفتند تا به پرسش‌هایی که آن هم به قید قرعه انتخاب
می‌شد، در 4 دقیقه جواب بدهند.
روزنامه«آرمان» نیز در گزارشی با عنوان«دود در لانه زنبور» به
مناظره روز گذشته نامزدهای ریاست جمهوری پرداخت و آورد: 8 اردیبهشت رسید؛ یعنی
روزی که بسیاری در انتظار آن بودند. روز مناظره 6 کاندیدای ریاست‌جمهوری. مناظره‌های
انتخاباتی دوره دوازدهم ریاست‌جمهوری بدان جهت دارای ارزش زیادی است که پیش از
این، اتهاماتی متوجه دولت و وعده‌های بزرگی از سوی کاندیداهای جریان اصولگرایی
مطرح شده بود که با اخلاقمداری دولتمردان پاسخی به آنها داده نشد، اما مناظره فرصت
خوبی بود برای پاسخ دو کاندیدای دولت یعنی روحانی و جهانگیری به این اتهامات و
وعده‌ها. دیروز مناظره اصلی بیش از همه میان جهانگیری و قالیباف بود و البته دکتر
روحانی هم در زمان‌هایی که به ایشان تعلق داشت به بیان دستاوردهای دولت که خلاف
آمار ارائه شده از سوی مخالفان بود، پرداخت، تا نشان دهد دلواپسان از صداقت تهی
هستند. او به افشای هویت دست‌های پشت پرده تخریب دولت هم پرداخت و سوالاتی را مطرح
کردکه پاسخ به آنها حقایقی را عیان می‌کند. برخی حواشی مناظره دیروز پیام‌های
زیادی به همراه داشت و به نحوی بود که می‌توان اذعان داشت در برخی دقایق حاشیه از
متن مناظره اهمیت بیشتری داشت و از آن جمله می‌توان به حمایت قالیباف از رئیس دولت
قبل اشاره کرد که هدف آن جلب آرای حامیان آن دولت بود.
روزنامه «ایران» با درج گزارشی با عنوان«برنامه های نامزدهای ریاست
جمهوری در قاب صداو سیما» آورد: با آغاز برنامه‌های تبلیغاتی نامزدها در صدا و
سیما، بخش مهمی از فعالیت‌ها و اعلام مواضع و برنامه‌های نامزدهای انتخابات ریاست
جمهوری در رادیو و تلویزیون تمرکز یافته است. نامزدها در برنامه‌های مختلف در نظر
گرفته شده همزمان که برنامه‌ها و شعارهای خود را اعلام می‌کنند، نیم نگاه انتقادی
هم به شعارها و وعده‌های رقیبان خود دارند. حسن روحانی درنخستین برنامه خود که عصر
پنجشنبه از رادیو ایران پخش شد، بار دیگر بر «اعتدال» و پرهیز از افراط و تفریط به
عنوان مسیر خوشبختی و پیشرفت جامعه تأکید کرد. محمدباقر قالیباف نیز شب گذشته در
گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم در برنامه «با دوربین» که از شبکه یک سیما پخش شد،
گفت: واقعیت تلخ آن است که با وجود منابع انسانی و مادی و با بهترین شرایط، مردمی
کم‌درآمد و فقیر داریم. سیدابراهیم رئیسی هم در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو
سیما در چهارشنبه شب با اشاره به موضوع بیکاری در کشور اظهار کرد: تحصیلکردگانی که
امروز مدارک دست‌شان است و جویای کار هستند، شرایطی را به وجود آورده که امروز
آمار رسمی نشان‌دهنده حدود 12 درصد عنوان بیکاری است. سید مصطفی‌هاشمی‌طبا هم در
برنامه «با دوربین» که از شبکه یک پخش شد، گفت: وعده دادن به مردم که فلان مبلغ را
به شما میدهم، خودش به نوعی خرید رأی است اگر نامزدی بگوید ماهی دو هزار تومن میدهم
مترادف با این است؛ من مایل نیستم وعده‌ای بدهم که قابل اجرا نباشد. سید مصطفی
میرسلیم نیز در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری گفت: متأسفانه موضوع نظارت عمومی را
فراموش کرده‌ایم. مردم هرجا مشکلی دیدند، حتماً باید آن را گزارش کنند.
روزنامه«اعتماد» نیز با انتخاب عنوان«زلزله جهانگیری» به بازتاب
مناظره روز گذشته میان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و نوشت: سه ساعت از
عصر جمعه بهاری به نخستین مناظره‌ای اختصاص داشت که بارها چشم‌ها را خیره کرد.
بارها بینندگان را به تشویق کاندیدای محبوب‌شان وادار کرد و سبد رای اولیه
کاندیداها را به نمایش گذاشت. مناظرات انتخاباتی از همان جایی که چهار سال پیش
متوقف شده بود آغاز شد. مناظره‌ها درست از همان رویارویی روحانی و قالیباف در سال
92 به پایان رسیده تصور می‌شد و دیروز هم رقیب قدیمی روحانی دوباره به میدان آمده
بود تا با توپ پر مناظره را از همان جا دوباره آغاز کند. همین هم شد که بسیاری
نوشتند و گفتند که قالیباف برنامه‌ای جز حمله به دولت نداشت. لحن تهاجمی و همراه
با حمله محمدباقر قالیباف همان ابتدای امر دردسر ساز شد. حسن روحانی و در کنارش
اسحاق جهانگیری برای حملات صورت گرفته به دولت پاسخ‌های مهمی داشتند. بارها میان
کاندیداها رویارویی صورت گرفت تا نخستین مناظره انتخاباتی نشان دهد رقابت اصلی
میان کدام کاندیداها است.
روزنامه«اعتماد» در یادداشتی با عنوان«نمایش رویارویی دونگاه به
مسائل اجتماعی» که به قلم هادی خانیکی نگاشته شد، آورد: یکی از خصوصیات مناظره این
است که تنها در یک برنامه تلویزیونی خلاصه نمی‌شود و با خود کنش سیاسی به دنبال می‌آورد.
آنچه در نخستین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم رخ داد را می‌توان در دو سطح
بررسی کرد: اول فرآیند انجام مناظره و چگونگی حضور نامزدها و دوم آثار و نتایج
سیاسی و تبلیغاتی آن. در مورد انجام مناظره و فرآیند و سازوکارهایش با توجه به
اینکه عنوان «مسائل اجتماعی» را بر خود داشت، این انتظار می‌رفت که مساله اجتماعی
(با وجود اینکه در سوال‌های مختلف تکرار شد) به صورت بنیادی‌تر و منسجم‌تر مطرح
شود و موضوعاتی مانند وضعیت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی، قشرهای
مختلف اجتماعی و انتظارات و اقدامات اجتماعی مطرح شود. اما به نظرم سوال‌های مطرح
شده سوال‌هایی بودند خرد و روزمره، به گونه‌ای که نامزدها را ترغیب می‌کرد که به
جای پرداختن به این موضوعات فرعی در مورد آنچه در ذهن خودشان بود صحبت کنند.
روزنامه«اعتماد» همچنین در یادداشتی دیگر با عنوان«دفاع جانانه
جهانگیری ظهور حمایت اصلاح طلی» که به قلم الهه کولایی فعال سیاسی نگاشته شد،
آورد: برگزاری نخستین دور مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران،
دستاوردی بزرگ برای پیشبرد مردمسالاری دینی و تلاشی برای آگاه‌سازی مردم از روندی
است که می‌تواند انتخاب آنها را تسهیل کند. در واقع یکی از مهم‌ترین مسائل در
کشورهای مختلف جهان برای اجرایی کردن استانداردهای انتخابات آزاد و عادلانه، بالا
بردن آگاهی‌های مردم نسبت به سازوکارهای این روند به ویژه افزایش شناخت آنها از
نامزدهایی است که برای انتخاب شدن به آنها عرضه می‌شوند و این هدف جز از طریق
برگزاری مناظرات امکان‌پذیر نیست. برگزاری این مناظره و در واقع عرضه ملی آن،
تاثیر بسیار تعیین‌کننده‌ای خواهد داشت. با این حال نباید از واقعیت حمایت موثر و
همه‌جانبه جریان اصلاح‌طلبی از حسن روحانی دور ماند که در دفاع جانانه آقای
جهانگیری نمود پیدا کرد. در واقع این ترکیب بخوبی نشان داد که باید در کنار دکتر
روحانی کسانی که مدافع سیاست‌ها و برنامه‌های ایشان هستند حضور پررنگ‌تری در این
مناظرات پیدا می‌کردند.
روزنامه«وقایع اتفاقیه» با انتخاب گزارشی با عنوان«نخستین پاسخ به
یورش» نوشت: نخستین مناظره 6 نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری به شکل
زنده از تلویزیون پخش شد تا بعد از چند روز، یخ فضای انتخابات با رودرویی برخی از
کاندیداها آب شود. نخستین مناظره با موضوع اجتماعی، بعدازظهر روز جمعه با حضور
مصطفی میرسلیم، اسحاق جهانگیری، محمدباقر قالیباف، مصطفی هاشمی‌طبا، حسن روحانی و
ابراهیم رئیسی برگزار شد. شکل ظاهری مناظره، سرد و بی‌روح بود تا اینکه طبق پیش‌بینی‌ها
محمدباقر قالیباف با حمله به روحانی و جهانگیری، مناظره را وارد فاز دیگری کرد.
اظهارت داغ جهانگیری، او را در شبکه‌های مجازی به ستاره بلامنازع مناظره اول تبدیل
کرد. روحانی و جهانگیری که به سبب مسئولیت در دولت فعلی نسبت به دیگر کاندیداها در
معرض پرسش‌ها و انتقاد بیشتری هستند، دست پر به مناظره آمدند. واکنش‌های داغ روحانی
و جهانگیری به انتقادات تند قالیباف که به‌نظر می‌رسد ادبیات دولت پیشین را برای
مقابله با دولت در تبلیغات انتخاباتی برگزیده است، فضای شبکه‌های مجازی از جمله
توئیتر، اینستاگرام، فیسبوک و تلگرام را تحت‌الشعاع خود قرار داد.
روزنامه«اعتماد» در یادداشتی با عنوان«قالیباف و تخریب رقبا» به
قلم پیروز حناچی دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری،آورد: شهردار تهران در جریان
مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست‌جمهوری به مواردی اشاره کردند که جا دارد در
مورد آنها توضیحاتی ارایه شود. یکی از مواردی که قالیباف به آن اشاره کرد، این بود
که تلاش می‌کرد بحث بلند مرتبه‌سازی را کوچک جلوه داده یا آن را به هر بهانه‌ای به
دولت نسبت دهد. درحالی که بررسی تاریخچه برج‌سازی در دوره وی، چیزی خلاف این مساله
را نشان می‌دهد. با تصویب طرح تفصیلی در سال ٨٦، قرار شد ظرف ٣ ماه شهرداری تهران،
ضوابط بلند مرتبه‌سازی را به شورای عالی شهرسازی ارایه کند اما این اتفاق رخ نداد
و تا قبل از اینکه بنده مسوولیت دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری کشور را
عهده دارشوم، همچنان مجوزساخت برج‌ها در تهران از سوی کمیسیون ماده ٥ و بدون رعایت
چارچوب و ضابطه خاصی صادر می‌شد. قالیباف در این مناظره در کنار نقد دولت اشاره‌ای
هم به نقاط مثبت دولت روحانی می‌کرد بسیار موفق‌تر بود. همان‌طور که شهردار تهران
هم مسلما اقدامات خوبی را در کارنامه‌اش داشته است.
روزنامه«کیهان» در گزارشی با عنوان«اولین زنگ حساب» آورد: مناظره
دیروز 6 نامزد ریاست جمهوری را می‌توان اولین زنگ حساب دولت یازدهم محسوب کرد. در
حالی که پیش از آن اینطور اعلام شده بود که محور اولین دور مناظره‌های زنده
تلویزیونی اجتماعی- اقتصادی است، چند ساعت مانده به برگزاری اعلام شد محتوا
اجتماعی- فرهنگی خواهد بود. این تغییر محتوا در حالی رخ داد که بنا به برخی گزارش‌ها،
یک جریان خاص از پررنگ شدن مباحث اقتصادی در مناظره‌ها گریزان بوده و سعی داشته و
دارد تا فضا را به سمت و سوی دیگری سوق دهد. اما تغییر عنوان مناظره نیز برای این
جریان فایده‌ای نداشت و از همان ابتدای کار مشخص شد، آنچه تکلیف مناظره‌ها و در
نهایت نتیجه انتخابات را روشن می‌کند، مسئله اقتصاد و معیشت مردم است و نمی‌توان
از آن فرار کرد و یا آن را کمرنگ جلوه داد.
روزنامه جوان با انتخاب گزارشی با عنوان«موافقان و مخالفان وضع
موجود مناظره‌را داغ کردند» آورد: نامزد پوششی ـ مکملی روحانی یعنی جهانگیری، تا
حدود زیادی با تند و تیز صحبت کردنش موجب شد که روحانی به حاشیه برود. هر چند در
کل مناظره روحانی و جهانگیری که نقش مدافعان وضع موجود را بازی می‌کردند، در مقام
دفاع از عملکرد مدیریتی خود بر آمدند و درباره وعده‌هایی که منتقدان وضع موجود
معتقد بودند به آن عمل نشده است، توضیح می‌دادند. رئیسی و قالیباف نیز دولت مستقر
را متهم کردند که فقط دولت 4درصد برخوردارهاست و اینکه روحانی و جهانگیری به عنوان
مسئولان کشور نباید مانند اپوزیسیون نظام سخن بگویند. سید مصطفی میرسلیم به اولین
سوال مناظره اجتماعی مبنی بر«طرح و برنامه چهار ساله برای مدیریت و ساماندهی حاشیه
نشینی و جلوگیری از گسترش آن» اینگونه پاسخ داد: مهم‌ترین سرمایه هر کشوری نیروی
انسانی آن است که باید متناسب با ظرفیت‌های زیستی تقسیم‌بندی شود و براساس آن
نیروهای انسانی در امور مختلف کشور مشارکت کنند. مصطفی هاشمی طبا: باید مشکل آمایش
سرزمینی، مسائل روستاییان و کمبود آب و دیگر مسائل زیست محیطی را که در حقیقت
میراثی از گذشتگان است با اولویت بندی پیگیری کنیم که اگر چنین نباشد به این منجر
می‌شود که مسائل گذشته کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. در مورد حاشیه نشینی مسئله
آمار اهمیت دارد. آمار 11میلیون حاشیه‌نشین مربوط به سال 92 است شاید امروز به
16میلیون نفر رسیده باشد. پس باید آمار دقیق در این زمینه مشخص شود. ما بحث علمی
می‌کنیم که دلایل حاشیه نشینی چیست ؟
روزنامه«خراسان» با درج گزارشی با عنوان«مناظره داغ» می نویسد:
اولین مناظره 6 نامزد انتخابات ریاست جمهوری برخلاف آنچه تصور می شد، پرحاشیه از
آب درآمد. البته در دقایق اولیه بحث کاملاً حول و حوش موضوعات اجتماعی که موضوع
اصلی مناظره بود، چرخید. با این حال عمیق تر شدن نامزدها در مشکلات اجتماعی، به
حوزه اقتصادی کشیده شد و همین شد آغاز چالش های مناظره. به خصوص زمانی که دکتر
روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم، پشت تریبون رفت، دکتر قالیباف صراحتاً وعده سال
92 روحانی مبنی بر ایجاد 4 میلیون شغل با استفاده از ظرفیت گردشگری را مطرح کرد و
روحانی این انتساب را دروغ و منبع آن را مخدوش دانست. حضور دکتر جهانگیری پشت
تریبون نیز موجب شد بحث های داغ عمدتاً سیاسی تشدید شود و حتی مناظره نیز در برخی
زمان ها به حاشیه برود. آیت ا... رئیسی، مهندس میرسلیم و مهندس هاشمی طبا هم
هرکدام بحث های چالشی خاص خود را با دیگر نامزدها داشتند.
** گام جدی برای گرمی تنور انتخابات
روزنامه«جام جم» با درج یادداشتی با عنوان«گام جدی برای گرمی تنور
انتخابات» که به قلم حشمت الله فلاحت پیشه استاد دانشگاه علامه طباطبایی نگاشته
شد، آورد: ابتدا باید به صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران تبریک گفت که اولین گام
جدی وعملیاتی را برای گرم کردن تنور انتخابات برداشته است. مناظره روز گذشته شش
نامزد انتخاباتی فارغ از اینکه برخی الفاظ توسط برخی کاندیداها به‌کار گرفته شد
که با اخلاق سیاسی مورد نیاز کشور همخوان نبود، بسیار خوب و جدی برگزارشد و مناظره
را وارد فضای جدی کرد. در خصوص مناظره روز گذشته باید به چند نکته اشاره کرد.
ابتدا این که رعایت اصل بی‌طرفی از طرف صدا و سیما صورت گرفت و ایجاد نوعی هم
وزنی و رابطه موزون بین مشکلات روز جامعه با مسائلی که باید در دستور کار انتخابات
قرار بگیرد، مطرح شد.
** شعارهایی ندهید که قابل اجرا نیست
روزنامه «اعتماد» با انتخاب گزارشی با عنوان «شعارهایی ندهید که
قابل اجرا نیست» به هشدار چندین باره رییس مجلس به کاندیداهای اصولگرا پرداخت و
نوشت: این دومین هشدار علی لاریجانی، رییس اصولگرای مجلس دهم است که به کاندیداها
می‌دهد. هشدار به آنهایی که در هفته اخیر تا توانستند وعده‌های عجیب دادند و از
شرایط چهار سال گذشته کشور اطلاعات نادرست به مردم داده‌اند. این‌بار علی لاریجانی
به کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری هشدار داده است که نمی‌توانند با کارهای سطحی
مشکلات را حل کنند و باید برای حل مشکلات به صورت صادقانه برنامه بدهند نه اینکه
تنها برای گرفتن رای حرف بزنند.
** تمایل‌اصولگرایان هم به سمت روحانی است
روزنامه«آرمان» در مطلبی با عنوان «تمایل اصولگرایان هم به سمت
روحانی است» به گفت وگو با مصطفی معین پرداخت و نوشت: آقای رئیسی قادر نیست آرای
خاکستری رابه سود خود بکشاند. این در حالی است که احتمال متمایل شدن آرای ریزش
داشته در اردوگاه اصولگرایی به سمت آقای روحانی بسیار زیاد است. در شرایط کنونی
طیف‌های معتدل اصولگرایی با رد رادیکالیسم و تندروی تلاش می‌کنند به‌گفتمان اعتدال
آقای روحانی بپیوندند که این مساله می‌تواند در سرنوشت انتخابات تاثیرگذار باشد.
** سودای رسیدن به پاستور با سیاه نمایی
روزنامه «آرمان» با درج گزارشی با عنوان «سودای رسیدن به پاستور با
سیاه نمایی»آورد: در روزهای اخیر از میان اظهارات نامزدهای انتخاباتی آنچه بیش
از هر چیز توجه شهروندان را جلب کرده، وعده‌های اقتصادی عجیب، غریب و خنده‌داری
است که برخی رقبای روحانی برای به دست آوردن کلید پاستور می‌دهند؛ وعده‌هایی که
البته با یک دو دو تا چهار تا کردن ساده دروغ بودن آنها مشخص می‌شود. با وجود این،
نباید تصور کرد رقبای روحانی که برخی از آنها سابقه چندان درخشانی هم در امور
اجتماعی ندارند، از آسیب‌های اجتماعی هم غافل هستند. برخی کاندیداها برای راهیابی
به پاستور از زدن هیچ‌حرفی، ولو اینکه آن حرف جامعه ایرانی را از هم پاشیده توصیف
کند، ابایی ندارند. یک مقام مسئول در وزارت رفاه در واکنش به حرف‌های قالیباف گفته
است: «ادعای فرو پاشیدگی خانواده ایرانی، یا نشان از کم دانشی در عرصه اجتماعی، یا
نشان از استفاده ابزاری از مسائل اجتماعی برای تخریب رقیب انتخاباتی و کسب رای
دارد.»
** ریشه های عوام فریبی
روزنامه «اطلاعات» در یادداشتی با عنوان «ریشه های عوام فریبی» به
قلم سیدمسعود رضوی می نویسد: دوباره طلیعة عوامفریبی را داریم می‌بینیم. نامزدهایی
که می‌خواهند یک‌شبه مشکلات را حل کنند و برای اخذ آرای مردم، حسابی بریز و بپاش
می‌کنند. علت‌ها را آتش می‌زنند و معلول‌ها را مثل بوی کباب زیر دماغ مردم و در
صحنة انتخابات پخش می‌کنند. یارانه‌ها را چند برابر کرده‌اند و حماسة سیب‌زمینی را
تکرار می‌کنند. دل‌سوزی و صدقه‌دهی برای بیچارگان را از موضع اربابان خیراندیش و
دل‌نازک به رخ می‌کشند. احساسات جوانان و مشکلاتشان را به بازی گرفته‌اند. انگار
نه انگار که خود در تمام این سال‌ها مسئول و بخشی از مسئله و معضل بوده و هستند.
دولت نباید عوامفریبی کند. ایران فرصت ندارد. هر اشتباهی ما را نابود خواهد کرد.
مردم باید بدانند که حل مشکلاتشان نیاز به بنیادهای قانونی و اصلاح نهادهای موجود
و شفافیت و جلوگیری از فساد دارد. فراتر از همة اولویت‌ها، دولت باید اصل 44 را
اجرا کند و حقوق مردم را اعاده نماید. این کار نیازمند تلاش‌های بنیادی و زمانبر
است. اجازه ندهیم یک عوامفریب تازه، ما را به چندهزار تومان بفریبد و آیندة
کشورمان را نابود کند. ده دوازده سال پیش را به خاطر بیاوریم و بیندیشیم.
** قالیباف درصدد تخریب روحانی
روزنامه «آرمان» در یادداشتی با عنوان «قالیباف در صدد تخریب
روحانی» که به قلم مهدی مطهرنیا نگاشته شد، آورد: اظهارات اخیر قالیباف درباره بی‌تاثیری
برجام در برچیدن سایه مواجهه و رویارویی از سرکشور و همچنین مواضعی که او کوشید در
مناظره‌ها به عملکرد دولت در ابعاد مختلف اجتماعی، زیست‌محیطی و اقتصادی نسبت دهد،
درحالی مطرح شد که این دولت میراث‌دار بالغ بر سه دهه دولت در‌جمهوری اسلامی بوده
است. «قالیباف» به دنبال ایجاد فضای تخریبی علیه روحانی است، زیرا او در مناظره‌های
سال 92 با مفهوم «گازانبر» تحت هجمه تدافعی حسن روحانی قرار گرفت. اگر فراموش
نکرده باشیم روحانی در آن سال هجمه به قالیباف را شروع نکرد، بلکه این قالیباف بود
که با طرح مسائلی پیرامون تجمع دانشجویی و نوع برخورد شورای امنیت تحت دبیری
روحانی با آن، وی را وادار به پاسخگویی کرد. روحانی با مطرح نمودن واژه گازانبر،
این مفهوم را وارد ادبیات سیاسی آن مناظرات کرد. به نظر می‌رسد که امروز نیز، تمام
تلاش قالیباف ایجاد یک فضای تقابلی با روحانی است.
**انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو و بیم و امیدها
روزنامه«همدلی» با انتخاب سرمقاله ای با عنوان«انتخابات ریاست
جمهوری پیش رو و بیم و امیدها» به قلم سیدحمید تقوی فر می نویسد: آرای دوره گذشته
روحانی بسیار شکننده و با تفاوت کمتر از یک درصد بوده‌است، بنابراین آنها را
امیدوار نگه داشته که با کمی جدیت می‌توان انتخابات را به دور دوم کشید و از کسب
بیش از 50درصد آرا در دوره اول جلوگیری کنند. امر مهمی که باعث سرشکستگی دولت و
ناامیدی بدنه جامعه در دوره دوم خواهد بود. آنها می‌دانند که پیروزی آنها در دور
اول محال است. در صورتی‌که بتوان انتخابات را به دور دوم کشانید، بخش اعظمی از
آرای آقای روحانی و شرکت کنندگان در انتخابات شوراها ریزش کرده و امیدواری اردوگاه
محافظه‌کاران با پیروزی با حداقل آراء بیشتر می‌شود. چنته محافظه‌کاران خالی و
استدلال آنها ضعیف است، تکرار شعارهای پوپولیستی سال‌های84 تا 92 این بار قهرمانی
به دنبال نخواهد داشت و هر روش یک بار در تاریخ قهرمانانه است.
** روحانی 96 درصدی و قالیباف 4 درصدی
روزنامه «آرمان» در یادداشتی دیگر با عنوان «روحانی 96 درصدی و
قالیباف 4 درصدی» که به قلم احمد شیرزاد نگاشته شد، آورد: صدا وسیما در روز نخست
مناظره‌ها چهره مسلط و کارشناسانه و آگاهی از خود نشان نداد. بدین علت که به اجرای
برنامه‌ای بسیار سرد و بی‌روح پرداخت اما خوشبختانه آقایان اسحاق جهانگیری و
محمدباقر‌قالیباف توانستند مقداری فضای مناظره را تغییر دهند. ورود قالیباف به
صحنه انتخابات اشرافی‌تر از آن است که خود را دولت 96 درصدی و طرف مقابل را 4
درصدی بداند. از سوی دیگر آقای رئیسی به کل از دور خارج خواهد شد و اصولا ستاره‌ای
نیست که اصولگرایان به او توجه کنند و به‌نظر می‌رسد حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی
در ادامه کناره‌گیری خواهد کرد.
**سردار صریح باش
روزنامه «همدلی» در یادداشتی با عنوان «سردار صریح باش» نوشت: با
شروع رسمی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری انتقاد و عیب‌جویی از دولت حسن روحانی
فاز جدید و جدی‌تری را تجربه می‌کند. به نظر می‌آید خود قالیباف هم با توجه به
تجربه کار کلان اجرایی زیر و بم کار و مشکلات را دقیقا می‌داند و به گزاف بودن
وعده‌ها و انتقاداتش واقف است، اما میل رسیدن به ریاست جمهوری که از ابتدای دهه 80
همراه سردار است و همین‌طور کینه شدید از روحانی بابت به باد دادن رویای از همیشه
نزدیک‌تر قالیباف در سال 92 او را به بیان این حرف‌ها وادار کرده است. بهتر است
سردار صریح بگوید به عنوان یک کنش‌گر سیاسی ریاست جمهوری را هدف گرفته و برای جلب
آرا هر سخنانی را برای جلب طبقات مختلف برزبان می‌آورد. سردار می‌تواند صریح بگوید
روحانی نباشد من باشم، شاید این صادقانه‌ترین گفتار باشد.
** تقابل اصولگرایی؛ فرصتی برای روحانی
روزنامه «وقایع اتفاقیه» در گزارشی با عنوان «تقابل اصولگرایی؛
فرصتی برای روحانی» می نویسد: روز گذشته جبهه مردمی نیروهای انقلاب با صدور بیانیه‌ای
اعلام کرد؛ قالیباف و رئیسی یک هدف مشترک دارند و هر دو نامزد اصلی جبهه مردمی
هستند. این درحالی است که میرسلیم نیز به‌عنوان دیگر نامزد اصولگرایان از حزب
مؤتلفه اسلامی دیگر گزینه این جبهه سیاسی است. به نظر می‌رسد اصولگرایان بار دیگر
به استقبال اجماع‌نکردن روی یک کاندیدای واحد می‌روند؛ تجربه‌ای که باعث شد حسرت
پیروزی در انتخابات سال 92 و به دنبال آن انتخابات 94 را تجربه کنند. به باور
بسیاری از ناظران سیاسی در جبهه واحد اصولگرایی اتفاق‌نظر وجود ندارد. این حقیقتی
است که نه‌تنها اصلاح‌طلبان بلکه طرفداران جناح راست نیز به آن معتقدند و تلاش می‌کنند
از آن به‌عنوان راهکاری برای کشیده‌شدن انتخابات به دور دوم نام ببرند. این رویکرد
نشان می‌دهد آنها از پیروزی یکی از کاندیداهایشان در مقابل روحانی مطمئن نیستند و
نیاز دارند از دو جبهه وارد عرصه این رقابت شوند.
** دوگانه جنگ و صلح و عبرتی که باید گرفت
روزنامه «جوان» در یادداشتی با عنوان «دوگانه جنگ و صلح و عبرتی که
باید گرفت» که به قلم عباس حاجی نجاری نگاشته شد، آورد: جنگ‌نمایی و خط ایجاد
ارعاب در مردم برای کسب رأی در انتخابات دوازدهم این روزها به محور اصلی گفتمانی و
فضاسازی طیفی از فعالان سیاسی داخل و رسانه‌های ضد انقلاب و بیگانه تبدیل شده و
آنها این عرصه را بستری یافته‌اند تا مردم ایران را تحقیر و ترسو معرفی و به تبع
آن اهداف خود را برای زمینه‌سازی جهت تحمیل برجام‌های بعدی دنبال کنند. پیامد منفی
دیگر این سناریو طمع‌ورزی دشمنان و مصمم ساختن آنها در تشدید فشارهاست، نکته‌ای که
پس از تهدیدات اخیر امریکایی‌ها، آقای ظریف وزیر امور خارجه ناچار به واکنش در
برابر آن شد. او ضمن تأکید مجدد بر بدعهدی امریکایی‌ها، با اشاره به اینکه ایران
برای تمام سناریوهای ممکن آمادگی دارد، با اشاره به تجربه جنگ تحمیلی و مقاومت
مردم ایران تصریح می‌کند که ایرانیان هرگز اجازه تکرار این تجارب تلخ و خسارات
جبران‌‌ناپذیر و تحمیل جنگ ویرانگر دیگری را نخواهند داد و سامانه موشکی دفاعی
جمهوری اسلامی ایران دقیقاً با همین هدف استقرار یافته و تقویت می‌شود.
*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مریم همتی**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
** رقابت داغ روی خط مناظره
روزنامه «جام جم» با انتخاب گزارشی با عنوان «رقابت داغ روی خط مناظره» نوشت: شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری با حضور در رسانه ملی،در حدود سه ساعت، درباره برنامه ها و مسائل جاری کشور با محوریت مسائل اجتماعی دیدگاه‌های خود را بیان کردند. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، طرح و برنامه برای مدیریت و ساماندهی حاشیه نشینی و جلوگیری از رشد این پدیده، نخستین سؤال مناظره دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود . مناظره شش کاندیدای ریاست جمهوری دیروز با موضوع اجتماعی برگزار شد. هر کدام از نامزدها با خودروهای اختصاصی و با اسکورت متحدالشکل، وارد محوطه پخش شبکه یک شدند. نامزدها پس از ورود به محوطه سازمان صدا و سیمای و پیاده شدن از خودرو با استقبال سید رمضان موسوی مقدم قائم مقام رئیس رسانه ملی به اتاق انتظار هدایت شدند. در اتاق انتظار دکتر علی عسکری رئیس رسانه ملی ضمن خوشامدگویی به نامزدها، مختصات مناظره را برای شش نامزد تشریح کرد.
روزنامه«ایران» در گزارشی با عنوان«3 ساعت هماوردی نامزدها در میدان مناظره» نوشت: در اولین رویارویی انتخاباتی 6 نامزد ریاست جمهوری در سیما، «مسائل اجتماعی» بحث های پرحاشیه ای را رقم زد. نخستین مناظره تلویزیونی شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری، علاوه بر آنچه در شبکه اول سیما در حال پخش شدن بود در سطح رسانه‌های حامی نامزدها و نیز میان حامیان آنها در شبکه‌های اجتماعی بازتاب داشت. پیش از شروع مناظره‌ها، بر سر اینکه کدام نامزد روی کدام صندلی بنشیند، قرعه‌کشی شد و مصطفی هاشمی‌طبا، حسن روحانی، محمدباقر قالیباف، اسحاق جهانگیری، ابراهیم رئیسی و مصطفی میرسلیم روی صندلی 1 تا 6 نشستند. در بخش ابتدایی برنامه، نامزدها به قید قرعه پشت تریبون قرار گرفتند تا به پرسش‌هایی که آن هم به قید قرعه انتخاب می‌شد، در 4 دقیقه جواب بدهند.
روزنامه«آرمان» نیز در گزارشی با عنوان«دود در لانه زنبور» به مناظره روز گذشته نامزدهای ریاست جمهوری پرداخت و آورد: 8 اردیبهشت رسید؛ یعنی روزی که بسیاری در انتظار آن بودند. روز مناظره 6 کاندیدای ریاست‌جمهوری. مناظره‌های انتخاباتی دوره دوازدهم ریاست‌جمهوری بدان جهت دارای ارزش زیادی است که پیش از این، اتهاماتی متوجه دولت و وعده‌های بزرگی از سوی کاندیداهای جریان اصولگرایی مطرح شده بود که با اخلاقمداری دولتمردان پاسخی به آنها داده نشد، اما مناظره فرصت خوبی بود برای پاسخ دو کاندیدای دولت یعنی روحانی و جهانگیری به این اتهامات و وعده‌ها. دیروز مناظره اصلی بیش از همه میان جهانگیری و قالیباف بود و البته دکتر روحانی هم در زمان‌هایی که به ایشان تعلق داشت به بیان دستاوردهای دولت که خلاف آمار ارائه شده از سوی مخالفان بود، پرداخت، تا نشان دهد دلواپسان از صداقت تهی هستند. او به افشای هویت دست‌های پشت پرده تخریب دولت هم پرداخت و سوالاتی را مطرح کردکه پاسخ به آنها حقایقی را عیان می‌کند. برخی حواشی مناظره دیروز پیام‌های زیادی به همراه داشت و به نحوی بود که می‌توان اذعان داشت در برخی دقایق حاشیه از متن مناظره اهمیت بیشتری داشت و از آن جمله می‌توان به حمایت قالیباف از رئیس دولت قبل اشاره کرد که هدف آن جلب آرای حامیان آن دولت بود.
روزنامه «ایران» با درج گزارشی با عنوان«برنامه های نامزدهای ریاست جمهوری در قاب صداو سیما» آورد: با آغاز برنامه‌های تبلیغاتی نامزدها در صدا و سیما، بخش مهمی از فعالیت‌ها و اعلام مواضع و برنامه‌های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در رادیو و تلویزیون تمرکز یافته است. نامزدها در برنامه‌های مختلف در نظر گرفته شده همزمان که برنامه‌ها و شعارهای خود را اعلام می‌کنند، نیم نگاه انتقادی هم به شعارها و وعده‌های رقیبان خود دارند. حسن روحانی درنخستین برنامه خود که عصر پنجشنبه از رادیو ایران پخش شد، بار دیگر بر «اعتدال» و پرهیز از افراط و تفریط به عنوان مسیر خوشبختی و پیشرفت جامعه تأکید کرد. محمدباقر قالیباف نیز شب گذشته در گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم در برنامه «با دوربین» که از شبکه یک سیما پخش شد، گفت: واقعیت تلخ آن است که با وجود منابع انسانی و مادی و با بهترین شرایط، مردمی کم‌درآمد و فقیر داریم. سیدابراهیم رئیسی هم در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما در چهارشنبه شب با اشاره به موضوع بیکاری در کشور اظهار کرد: تحصیلکردگانی که امروز مدارک دست‌شان است و جویای کار هستند، شرایطی را به وجود آورده که امروز آمار رسمی نشان‌دهنده حدود 12 درصد عنوان بیکاری است. سید مصطفی‌هاشمی‌طبا هم در برنامه «با دوربین» که از شبکه یک پخش شد، گفت: وعده دادن به مردم که فلان مبلغ را به شما میدهم، خودش به نوعی خرید رأی است اگر نامزدی بگوید ماهی دو هزار تومن میدهم مترادف با این است؛ من مایل نیستم وعده‌ای بدهم که قابل اجرا نباشد. سید مصطفی میرسلیم نیز در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری گفت: متأسفانه موضوع نظارت عمومی را فراموش کرده‌ایم. مردم هرجا مشکلی دیدند، حتماً باید آن را گزارش کنند.
روزنامه«اعتماد» نیز با انتخاب عنوان«زلزله جهانگیری» به بازتاب مناظره روز گذشته میان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و نوشت: سه ساعت از عصر جمعه بهاری به نخستین مناظره‌ای اختصاص داشت که بارها چشم‌ها را خیره کرد. بارها بینندگان را به تشویق کاندیدای محبوب‌شان وادار کرد و سبد رای اولیه کاندیداها را به نمایش گذاشت. مناظرات انتخاباتی از همان جایی که چهار سال پیش متوقف شده بود آغاز شد. مناظره‌ها درست از همان رویارویی روحانی و قالیباف در سال 92 به پایان رسیده تصور می‌شد و دیروز هم رقیب قدیمی روحانی دوباره به میدان آمده بود تا با توپ پر مناظره را از همان جا دوباره آغاز کند. همین هم شد که بسیاری نوشتند و گفتند که قالیباف برنامه‌ای جز حمله به دولت نداشت. لحن تهاجمی و همراه با حمله محمدباقر قالیباف همان ابتدای امر دردسر ساز شد. حسن روحانی و در کنارش اسحاق جهانگیری برای حملات صورت گرفته به دولت پاسخ‌های مهمی داشتند. بارها میان کاندیداها رویارویی صورت گرفت تا نخستین مناظره انتخاباتی نشان دهد رقابت اصلی میان کدام کاندیداها است.
روزنامه«اعتماد» در یادداشتی با عنوان«نمایش رویارویی دونگاه به مسائل اجتماعی» که به قلم هادی خانیکی نگاشته شد، آورد: یکی از خصوصیات مناظره این است که تنها در یک برنامه تلویزیونی خلاصه نمی‌شود و با خود کنش سیاسی به دنبال می‌آورد. آنچه در نخستین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم رخ داد را می‌توان در دو سطح بررسی کرد: اول فرآیند انجام مناظره و چگونگی حضور نامزدها و دوم آثار و نتایج سیاسی و تبلیغاتی آن. در مورد انجام مناظره و فرآیند و سازوکارهایش با توجه به اینکه عنوان «مسائل اجتماعی» را بر خود داشت، این انتظار می‌رفت که مساله اجتماعی (با وجود اینکه در سوال‌های مختلف تکرار شد) به صورت بنیادی‌تر و منسجم‌تر مطرح شود و موضوعاتی مانند وضعیت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی، قشرهای مختلف اجتماعی و انتظارات و اقدامات اجتماعی مطرح شود. اما به نظرم سوال‌های مطرح شده سوال‌هایی بودند خرد و روزمره، به گونه‌ای که نامزدها را ترغیب می‌کرد که به جای پرداختن به این موضوعات فرعی در مورد آنچه در ذهن خودشان بود صحبت کنند.
روزنامه«اعتماد» همچنین در یادداشتی دیگر با عنوان«دفاع جانانه جهانگیری ظهور حمایت اصلاح طلی» که به قلم الهه کولایی فعال سیاسی نگاشته شد، آورد: برگزاری نخستین دور مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، دستاوردی بزرگ برای پیشبرد مردمسالاری دینی و تلاشی برای آگاه‌سازی مردم از روندی است که می‌تواند انتخاب آنها را تسهیل کند. در واقع یکی از مهم‌ترین مسائل در کشورهای مختلف جهان برای اجرایی کردن استانداردهای انتخابات آزاد و عادلانه، بالا بردن آگاهی‌های مردم نسبت به سازوکارهای این روند به ویژه افزایش شناخت آنها از نامزدهایی است که برای انتخاب شدن به آنها عرضه می‌شوند و این هدف جز از طریق برگزاری مناظرات امکان‌پذیر نیست. برگزاری این مناظره و در واقع عرضه ملی آن، تاثیر بسیار تعیین‌کننده‌ای خواهد داشت. با این حال نباید از واقعیت حمایت موثر و همه‌جانبه جریان اصلاح‌طلبی از حسن روحانی دور ماند که در دفاع جانانه آقای جهانگیری نمود پیدا کرد. در واقع این ترکیب بخوبی نشان داد که باید در کنار دکتر روحانی کسانی که مدافع سیاست‌ها و برنامه‌های ایشان هستند حضور پررنگ‌تری در این مناظرات پیدا می‌کردند.
روزنامه«وقایع اتفاقیه» با انتخاب گزارشی با عنوان«نخستین پاسخ به یورش» نوشت: نخستین مناظره 6 نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری به شکل زنده از تلویزیون پخش شد تا بعد از چند روز، یخ فضای انتخابات با رودرویی برخی از کاندیداها آب شود. نخستین مناظره با موضوع اجتماعی، بعدازظهر روز جمعه با حضور مصطفی میرسلیم، اسحاق جهانگیری، محمدباقر قالیباف، مصطفی هاشمی‌طبا، حسن روحانی و ابراهیم رئیسی برگزار شد. شکل ظاهری مناظره، سرد و بی‌روح بود تا اینکه طبق پیش‌بینی‌ها محمدباقر قالیباف با حمله به روحانی و جهانگیری، مناظره را وارد فاز دیگری کرد. اظهارت داغ جهانگیری، او را در شبکه‌های مجازی به ستاره بلامنازع مناظره اول تبدیل کرد. روحانی و جهانگیری که به سبب مسئولیت در دولت فعلی نسبت به دیگر کاندیداها در معرض پرسش‌ها و انتقاد بیشتری هستند، دست پر به مناظره آمدند. واکنش‌های داغ روحانی و جهانگیری به انتقادات تند قالیباف که به‌نظر می‌رسد ادبیات دولت پیشین را برای مقابله با دولت در تبلیغات انتخاباتی برگزیده است، فضای شبکه‌های مجازی از جمله توئیتر، اینستاگرام، فیسبوک و تلگرام را تحت‌الشعاع خود قرار داد.
روزنامه«اعتماد» در یادداشتی با عنوان«قالیباف و تخریب رقبا» به قلم پیروز حناچی دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری،آورد: شهردار تهران در جریان مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست‌جمهوری به مواردی اشاره کردند که جا دارد در مورد آنها توضیحاتی ارایه شود. یکی از مواردی که قالیباف به آن اشاره کرد، این بود که تلاش می‌کرد بحث بلند مرتبه‌سازی را کوچک جلوه داده یا آن را به هر بهانه‌ای به دولت نسبت دهد. درحالی که بررسی تاریخچه برج‌سازی در دوره وی، چیزی خلاف این مساله را نشان می‌دهد. با تصویب طرح تفصیلی در سال ٨٦، قرار شد ظرف ٣ ماه شهرداری تهران، ضوابط بلند مرتبه‌سازی را به شورای عالی شهرسازی ارایه کند اما این اتفاق رخ نداد و تا قبل از اینکه بنده مسوولیت دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری کشور را عهده دارشوم، همچنان مجوزساخت برج‌ها در تهران از سوی کمیسیون ماده ٥ و بدون رعایت چارچوب و ضابطه خاصی صادر می‌شد. قالیباف در این مناظره در کنار نقد دولت اشاره‌ای هم به نقاط مثبت دولت روحانی می‌کرد بسیار موفق‌تر بود. همان‌طور که شهردار تهران هم مسلما اقدامات خوبی را در کارنامه‌اش داشته است.
روزنامه«کیهان» در گزارشی با عنوان«اولین زنگ حساب» آورد: مناظره دیروز 6 نامزد ریاست جمهوری را می‌توان اولین زنگ حساب دولت یازدهم محسوب کرد. در حالی که پیش از آن اینطور اعلام شده بود که محور اولین دور مناظره‌های زنده تلویزیونی اجتماعی- اقتصادی است، چند ساعت مانده به برگزاری اعلام شد محتوا اجتماعی- فرهنگی خواهد بود. این تغییر محتوا در حالی رخ داد که بنا به برخی گزارش‌ها، یک جریان خاص از پررنگ شدن مباحث اقتصادی در مناظره‌ها گریزان بوده و سعی داشته و دارد تا فضا را به سمت و سوی دیگری سوق دهد. اما تغییر عنوان مناظره نیز برای این جریان فایده‌ای نداشت و از همان ابتدای کار مشخص شد، آنچه تکلیف مناظره‌ها و در نهایت نتیجه انتخابات را روشن می‌کند، مسئله اقتصاد و معیشت مردم است و نمی‌توان از آن فرار کرد و یا آن را کمرنگ جلوه داد.
روزنامه جوان با انتخاب گزارشی با عنوان«موافقان و مخالفان وضع موجود مناظره‌را داغ کردند» آورد: نامزد پوششی ـ مکملی روحانی یعنی جهانگیری، تا حدود زیادی با تند و تیز صحبت کردنش موجب شد که روحانی به حاشیه برود. هر چند در کل مناظره روحانی و جهانگیری که نقش مدافعان وضع موجود را بازی می‌کردند، در مقام دفاع از عملکرد مدیریتی خود بر آمدند و درباره وعده‌هایی که منتقدان وضع موجود معتقد بودند به آن عمل نشده است، توضیح می‌دادند. رئیسی و قالیباف نیز دولت مستقر را متهم کردند که فقط دولت 4درصد برخوردارهاست و اینکه روحانی و جهانگیری به عنوان مسئولان کشور نباید مانند اپوزیسیون نظام سخن بگویند. سید مصطفی میرسلیم به اولین سوال مناظره اجتماعی مبنی بر«طرح و برنامه چهار ساله برای مدیریت و ساماندهی حاشیه نشینی و جلوگیری از گسترش آن» اینگونه پاسخ داد: مهم‌ترین سرمایه هر کشوری نیروی انسانی آن است که باید متناسب با ظرفیت‌های زیستی تقسیم‌بندی شود و براساس آن نیروهای انسانی در امور مختلف کشور مشارکت کنند. مصطفی هاشمی طبا: باید مشکل آمایش سرزمینی، مسائل روستاییان و کمبود آب و دیگر مسائل زیست محیطی را که در حقیقت میراثی از گذشتگان است با اولویت بندی پیگیری کنیم که اگر چنین نباشد به این منجر می‌شود که مسائل گذشته کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. در مورد حاشیه نشینی مسئله آمار اهمیت دارد. آمار 11میلیون حاشیه‌نشین مربوط به سال 92 است شاید امروز به 16میلیون نفر رسیده باشد. پس باید آمار دقیق در این زمینه مشخص شود. ما بحث علمی می‌کنیم که دلایل حاشیه نشینی چیست ؟
روزنامه«خراسان» با درج گزارشی با عنوان«مناظره داغ» می نویسد: اولین مناظره 6 نامزد انتخابات ریاست جمهوری برخلاف آنچه تصور می شد، پرحاشیه از آب درآمد. البته در دقایق اولیه بحث کاملاً حول و حوش موضوعات اجتماعی که موضوع اصلی مناظره بود، چرخید. با این حال عمیق تر شدن نامزدها در مشکلات اجتماعی، به حوزه اقتصادی کشیده شد و همین شد آغاز چالش های مناظره. به خصوص زمانی که دکتر روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم، پشت تریبون رفت، دکتر قالیباف صراحتاً وعده سال 92 روحانی مبنی بر ایجاد 4 میلیون شغل با استفاده از ظرفیت گردشگری را مطرح کرد و روحانی این انتساب را دروغ و منبع آن را مخدوش دانست. حضور دکتر جهانگیری پشت تریبون نیز موجب شد بحث های داغ عمدتاً سیاسی تشدید شود و حتی مناظره نیز در برخی زمان ها به حاشیه برود. آیت ا... رئیسی، مهندس میرسلیم و مهندس هاشمی طبا هم هرکدام بحث های چالشی خاص خود را با دیگر نامزدها داشتند.
** گام جدی برای گرمی تنور انتخابات
روزنامه«جام جم» با درج یادداشتی با عنوان«گام جدی برای گرمی تنور انتخابات» که به قلم حشمت الله فلاحت پیشه استاد دانشگاه علامه طباطبایی نگاشته شد، آورد: ابتدا باید به صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران تبریک گفت که اولین گام جدی وعملیاتی را برای گرم کردن تنور انتخابات برداشته است. مناظره روز گذشته شش نامزد انتخاباتی فارغ از اینکه برخی الفاظ توسط برخی کاندیداها به‌کار گرفته شد که با اخلاق سیاسی مورد نیاز کشور همخوان نبود، بسیار خوب و جدی برگزارشد و مناظره را وارد فضای جدی کرد. در خصوص مناظره روز گذشته باید به چند نکته اشاره کرد. ابتدا این که رعایت اصل بی‌طرفی از طرف صدا و سیما صورت گرفت و ایجاد نوعی هم وزنی و رابطه موزون بین مشکلات روز جامعه با مسائلی که باید در دستور کار انتخابات قرار بگیرد، مطرح شد.
** شعارهایی ندهید که قابل اجرا نیست
روزنامه «اعتماد» با انتخاب گزارشی با عنوان «شعارهایی ندهید که قابل اجرا نیست» به هشدار چندین باره رییس مجلس به کاندیداهای اصولگرا پرداخت و نوشت: این دومین هشدار علی لاریجانی، رییس اصولگرای مجلس دهم است که به کاندیداها می‌دهد. هشدار به آنهایی که در هفته اخیر تا توانستند وعده‌های عجیب دادند و از شرایط چهار سال گذشته کشور اطلاعات نادرست به مردم داده‌اند. این‌بار علی لاریجانی به کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری هشدار داده است که نمی‌توانند با کارهای سطحی مشکلات را حل کنند و باید برای حل مشکلات به صورت صادقانه برنامه بدهند نه اینکه تنها برای گرفتن رای حرف بزنند.
** تمایل‌اصولگرایان هم به سمت روحانی است
روزنامه«آرمان» در مطلبی با عنوان «تمایل اصولگرایان هم به سمت روحانی است» به گفت وگو با مصطفی معین پرداخت و نوشت: آقای رئیسی قادر نیست آرای خاکستری رابه سود خود بکشاند. این در حالی است که احتمال متمایل شدن آرای ریزش داشته در اردوگاه اصولگرایی به سمت آقای روحانی بسیار زیاد است. در شرایط کنونی طیف‌های معتدل اصولگرایی با رد رادیکالیسم و تندروی تلاش می‌کنند به‌گفتمان اعتدال آقای روحانی بپیوندند که این مساله می‌تواند در سرنوشت انتخابات تاثیرگذار باشد.
** سودای رسیدن به پاستور با سیاه نمایی
روزنامه «آرمان» با درج گزارشی با عنوان «سودای رسیدن به پاستور با سیاه نمایی»آورد: در روزهای اخیر از میان اظهارات نامزدهای انتخاباتی آنچه بیش از هر چیز توجه شهروندان را جلب کرده، وعده‌های اقتصادی عجیب، غریب و خنده‌داری است که برخی رقبای روحانی برای به دست آوردن کلید پاستور می‌دهند؛ وعده‌هایی که البته با یک دو دو تا چهار تا کردن ساده دروغ بودن آنها مشخص می‌شود. با وجود این، نباید تصور کرد رقبای روحانی که برخی از آنها سابقه چندان درخشانی هم در امور اجتماعی ندارند، از آسیب‌های اجتماعی هم غافل هستند. برخی کاندیداها برای راهیابی به پاستور از زدن هیچ‌حرفی، ولو اینکه آن حرف جامعه ایرانی را از هم پاشیده توصیف کند، ابایی ندارند. یک مقام مسئول در وزارت رفاه در واکنش به حرف‌های قالیباف گفته است: «ادعای فرو پاشیدگی خانواده ایرانی، یا نشان از کم دانشی در عرصه اجتماعی، یا نشان از استفاده ابزاری از مسائل اجتماعی برای تخریب رقیب انتخاباتی و کسب رای دارد.»
** ریشه های عوام فریبی
روزنامه «اطلاعات» در یادداشتی با عنوان «ریشه های عوام فریبی» به قلم سیدمسعود رضوی می نویسد: دوباره طلیعة عوامفریبی را داریم می‌بینیم. نامزدهایی که می‌خواهند یک‌شبه مشکلات را حل کنند و برای اخذ آرای مردم، حسابی بریز و بپاش می‌کنند. علت‌ها را آتش می‌زنند و معلول‌ها را مثل بوی کباب زیر دماغ مردم و در صحنة انتخابات پخش می‌کنند. یارانه‌ها را چند برابر کرده‌اند و حماسة سیب‌زمینی را تکرار می‌کنند. دل‌سوزی و صدقه‌دهی برای بیچارگان را از موضع اربابان خیراندیش و دل‌نازک به رخ می‌کشند. احساسات جوانان و مشکلاتشان را به بازی گرفته‌اند. انگار نه انگار که خود در تمام این سال‌ها مسئول و بخشی از مسئله و معضل بوده و هستند. دولت نباید عوامفریبی کند. ایران فرصت ندارد. هر اشتباهی ما را نابود خواهد کرد. مردم باید بدانند که حل مشکلاتشان نیاز به بنیادهای قانونی و اصلاح نهادهای موجود و شفافیت و جلوگیری از فساد دارد. فراتر از همة اولویت‌ها، دولت باید اصل 44 را اجرا کند و حقوق مردم را اعاده نماید. این کار نیازمند تلاش‌های بنیادی و زمانبر است. اجازه ندهیم یک عوامفریب تازه، ما را به چندهزار تومان بفریبد و آیندة کشورمان را نابود کند. ده دوازده سال پیش را به خاطر بیاوریم و بیندیشیم.
** قالیباف درصدد تخریب روحانی
روزنامه «آرمان» در یادداشتی با عنوان «قالیباف در صدد تخریب روحانی» که به قلم مهدی مطهرنیا نگاشته شد، آورد: اظهارات اخیر قالیباف درباره بی‌تاثیری برجام در برچیدن سایه مواجهه و رویارویی از سرکشور و همچنین مواضعی که او کوشید در مناظره‌ها به عملکرد دولت در ابعاد مختلف اجتماعی، زیست‌محیطی و اقتصادی نسبت دهد، درحالی مطرح شد که این دولت میراث‌دار بالغ بر سه دهه دولت در‌جمهوری اسلامی بوده است. «قالیباف» به دنبال ایجاد فضای تخریبی علیه روحانی است، زیرا او در مناظره‌های سال 92 با مفهوم «گازانبر» تحت هجمه تدافعی حسن روحانی قرار گرفت. اگر فراموش نکرده باشیم روحانی در آن سال هجمه به قالیباف را شروع نکرد، بلکه این قالیباف بود که با طرح مسائلی پیرامون تجمع دانشجویی و نوع برخورد شورای امنیت تحت دبیری روحانی با آن، وی را وادار به پاسخگویی کرد. روحانی با مطرح نمودن واژه گازانبر، این مفهوم را وارد ادبیات سیاسی آن مناظرات کرد. به نظر می‌رسد که امروز نیز، تمام تلاش قالیباف ایجاد یک فضای تقابلی با روحانی است.
**انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو و بیم و امیدها
روزنامه«همدلی» با انتخاب سرمقاله ای با عنوان«انتخابات ریاست جمهوری پیش رو و بیم و امیدها» به قلم سیدحمید تقوی فر می نویسد: آرای دوره گذشته روحانی بسیار شکننده و با تفاوت کمتر از یک درصد بوده‌است، بنابراین آنها را امیدوار نگه داشته که با کمی جدیت می‌توان انتخابات را به دور دوم کشید و از کسب بیش از 50درصد آرا در دوره اول جلوگیری کنند. امر مهمی که باعث سرشکستگی دولت و ناامیدی بدنه جامعه در دوره دوم خواهد بود. آنها می‌دانند که پیروزی آنها در دور اول محال است. در صورتی‌که بتوان انتخابات را به دور دوم کشانید، بخش اعظمی از آرای آقای روحانی و شرکت کنندگان در انتخابات شوراها ریزش کرده و امیدواری اردوگاه محافظه‌کاران با پیروزی با حداقل آراء بیشتر می‌شود. چنته محافظه‌کاران خالی و استدلال آنها ضعیف است، تکرار شعارهای پوپولیستی سال‌های84 تا 92 این بار قهرمانی به دنبال نخواهد داشت و هر روش یک بار در تاریخ قهرمانانه است.
** روحانی 96 درصدی و قالیباف 4 درصدی
روزنامه «آرمان» در یادداشتی دیگر با عنوان «روحانی 96 درصدی و قالیباف 4 درصدی» که به قلم احمد شیرزاد نگاشته شد، آورد: صدا وسیما در روز نخست مناظره‌ها چهره مسلط و کارشناسانه و آگاهی از خود نشان نداد. بدین علت که به اجرای برنامه‌ای بسیار سرد و بی‌روح پرداخت اما خوشبختانه آقایان اسحاق جهانگیری و محمدباقر‌قالیباف توانستند مقداری فضای مناظره را تغییر دهند. ورود قالیباف به صحنه انتخابات اشرافی‌تر از آن است که خود را دولت 96 درصدی و طرف مقابل را 4 درصدی بداند. از سوی دیگر آقای رئیسی به کل از دور خارج خواهد شد و اصولا ستاره‌ای نیست که اصولگرایان به او توجه کنند و به‌نظر می‌رسد حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی در ادامه کناره‌گیری خواهد کرد.
**سردار صریح باش
روزنامه «همدلی» در یادداشتی با عنوان «سردار صریح باش» نوشت: با شروع رسمی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری انتقاد و عیب‌جویی از دولت حسن روحانی فاز جدید و جدی‌تری را تجربه می‌کند. به نظر می‌آید خود قالیباف هم با توجه به تجربه کار کلان اجرایی زیر و بم کار و مشکلات را دقیقا می‌داند و به گزاف بودن وعده‌ها و انتقاداتش واقف است، اما میل رسیدن به ریاست جمهوری که از ابتدای دهه 80 همراه سردار است و همین‌طور کینه شدید از روحانی بابت به باد دادن رویای از همیشه نزدیک‌تر قالیباف در سال 92 او را به بیان این حرف‌ها وادار کرده است. بهتر است سردار صریح بگوید به عنوان یک کنش‌گر سیاسی ریاست جمهوری را هدف گرفته و برای جلب آرا هر سخنانی را برای جلب طبقات مختلف برزبان می‌آورد. سردار می‌تواند صریح بگوید روحانی نباشد من باشم، شاید این صادقانه‌ترین گفتار باشد.
** تقابل اصولگرایی؛ فرصتی برای روحانی
روزنامه «وقایع اتفاقیه» در گزارشی با عنوان «تقابل اصولگرایی؛ فرصتی برای روحانی» می نویسد: روز گذشته جبهه مردمی نیروهای انقلاب با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد؛ قالیباف و رئیسی یک هدف مشترک دارند و هر دو نامزد اصلی جبهه مردمی هستند. این درحالی است که میرسلیم نیز به‌عنوان دیگر نامزد اصولگرایان از حزب مؤتلفه اسلامی دیگر گزینه این جبهه سیاسی است. به نظر می‌رسد اصولگرایان بار دیگر به استقبال اجماع‌نکردن روی یک کاندیدای واحد می‌روند؛ تجربه‌ای که باعث شد حسرت پیروزی در انتخابات سال 92 و به دنبال آن انتخابات 94 را تجربه کنند. به باور بسیاری از ناظران سیاسی در جبهه واحد اصولگرایی اتفاق‌نظر وجود ندارد. این حقیقتی است که نه‌تنها اصلاح‌طلبان بلکه طرفداران جناح راست نیز به آن معتقدند و تلاش می‌کنند از آن به‌عنوان راهکاری برای کشیده‌شدن انتخابات به دور دوم نام ببرند. این رویکرد نشان می‌دهد آنها از پیروزی یکی از کاندیداهایشان در مقابل روحانی مطمئن نیستند و نیاز دارند از دو جبهه وارد عرصه این رقابت شوند.
** دوگانه جنگ و صلح و عبرتی که باید گرفت
روزنامه «جوان» در یادداشتی با عنوان «دوگانه جنگ و صلح و عبرتی که باید گرفت» که به قلم عباس حاجی نجاری نگاشته شد، آورد: جنگ‌نمایی و خط ایجاد ارعاب در مردم برای کسب رأی در انتخابات دوازدهم این روزها به محور اصلی گفتمانی و فضاسازی طیفی از فعالان سیاسی داخل و رسانه‌های ضد انقلاب و بیگانه تبدیل شده و آنها این عرصه را بستری یافته‌اند تا مردم ایران را تحقیر و ترسو معرفی و به تبع آن اهداف خود را برای زمینه‌سازی جهت تحمیل برجام‌های بعدی دنبال کنند. پیامد منفی دیگر این سناریو طمع‌ورزی دشمنان و مصمم ساختن آنها در تشدید فشارهاست، نکته‌ای که پس از تهدیدات اخیر امریکایی‌ها، آقای ظریف وزیر امور خارجه ناچار به واکنش در برابر آن شد. او ضمن تأکید مجدد بر بدعهدی امریکایی‌ها، با اشاره به اینکه ایران برای تمام سناریوهای ممکن آمادگی دارد، با اشاره به تجربه جنگ تحمیلی و مقاومت مردم ایران تصریح می‌کند که ایرانیان هرگز اجازه تکرار این تجارب تلخ و خسارات جبران‌‌ناپذیر و تحمیل جنگ ویرانگر دیگری را نخواهند داد و سامانه موشکی دفاعی جمهوری اسلامی ایران دقیقاً با همین هدف استقرار یافته و تقویت می‌شود.
*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مریم همتی**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
