چین و ایران، 40 سال رابطه مستمر

 چین و ایران، 40 سال رابطه مستمر   9 بهمن – 97
 40 سال پیش  شرایط ایران و چین چگونه بود و اکنون چگونه است و فرق چیست؟ این دوستی 40 ساله جز مصادره بازار اقتصادی ایران از سوی چین چه دستآورد دیگری داشته است؟
پکن - ایرنا - چین و ایران در طول 40 سال گذشته در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی، هنری و حتی بخش های نظامی و دفاعی روابط رو به رشدی را تجربه کرده اند روابطی که بعد از چهار دهه به سطح روابط راهبردی ارتقا یافته است.
به گزارش ایرنا روابط دو کشور در طول تاریخ مناسبات به شکلی بوده است که حتی کشورهایی که اصولا برخوردهای خصمانه ای علیه ایران داشته اند از جمله آمریکا و شماری از کشورهای غربی، بر این باورند چین از کشورهایی است که در طول 4 دهه گذشته روابطش با ایران پایدار و روبه رشد بوده، چین است.
اعتراف قدرت های دیگر به اینکه ایران و چین دارای یک زیربنای محکم در روابط هستند نشان می دهد دو کشور هنوز هم می توانند بخش هایی را که بالقوه مانده است بالفعل کنند.
در طول این 40 سال، ایران و چین توانسته اند ارزش تبادلات تجاری خود را به سطح چشمگیر بین 30 تا 50 میلیارد دلار در سال برسانند که بعضا بر اساس تحولات بین المللی این حجم تغییر کرده اما در مجموع روند رو به رشد داشته است.
هر دو کشور توانسته اند برنامه راهبردی را تنظیم کنند که بر اساس مناسبات آنها در زمینه اقتصادی تا 25 سال دیگر بیش از هر زمانی توسعه خواهد یافت و این امید وجود دارد که ارزش تبادلات تجاری دو کشور به صدها میلیارد دلار برسد.
برخی آمارها حکایت از آن دارد که در طول 5 سال آینده ارزش مبادلات تجاری ایران با چین به 150 تا 200 میلیارد دلار خواهد رسید و برای 25 سال بعد از آن این رقم بیشتر هم پیش بینی شده است.
این در شرایطی است هر دو کشور همواره میزبان برنامه ها، نمایشگاه ها و هفته های فرهنگی و هنری یکدیگر هستند و آثار و صنایع دستی و هنری ایران در چین از استقبال زیادی برخوردار است و غرفه های ایران در زمینه های صنایع دستی، فرش و بسیاری از آثار دیگر از پربیننده ترین ها بوده است.
یکی از مهمترین موضوعاتی که باید در نظر داشت این است که ایران و چین در سیاست خارجی خود به یکدیگر اولویت زیادی داده اند و همین ارزش باعث شده است تا به رغم هر تحولی مناسباتشان دوستانه باشد.
دو کشور در طول چهار دهه گذشته از لحاظ سیاسی موفقیت های زیادی بدست آورده اند و رهبران ‌آنها از یکدیگر بازدید کرده اند و اسناد مهم همکاری امضا کرده اند.
برگزاری اجلاس های سازمان همکاری شانگهای و دیدارهای سران دو کشور در این نشست ها و همچنین عضویت ایران به عنوان عضو ناظر سازمان شانگهای نشان می دهد چین همیشه پشتیبانی های لازم را از ایران انجام داده است.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در چین با اشاره به گشایش فصل نوینی در روابط دو کشور بعد از 40 سال روابط سیاسی و اقتصادی، تاکید کرد همزمانی چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران با چهلمین سال اصلاحات در چین، ظرفیت بزرگی برای دو کشور است.
محمد کشاورز زاده با اشاره به اینکه چین کشور بزرگی است و ظرفیت های زیادی در زمینه های مختلف دارد افزود: باید از تمام این ظرفیت ها برای توسعه کشور استفاده کنیم.
او اهمیت نقش و جایگاه ایران در طرح «یک جاده یک کمربند» را یادآور شد و افزود: ایران به عنوان یکی از کشورهای مهم این مسیر، نقش مهمی در این طرح دارد.
کشاورز زاده هچنین در مورد نقش پکن در حفظ برجام نیز گفت: چینی ها به عنوان عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل همیشه از برجام حمایت کرده اند و در شکلگیری این قرارداد نیز موثر بوده اند.
او گفت: همکاری های بین المللی میان ایران و چین و همچنین تبادل نظری که میان دو کشور در مورد مسایل بین المللی صورت می گیرد مهم است.
به گفته وی، چینی ها همیشه از برجام دفاع کردند و به نظر می رسد این روند همیشه ادامه داشته باشد و امیدواریم با چین بتوانیم در استفاده از مزایای برجام بهره برداری بیشتری داشته باشیم.
بخش دیگری که ایران همیشه بر آن تمرکز داشته، حمایت های چین از ایران در طول تحریم ها در دوران مختلف بوده است و پس از امضای برجام در سال 2015 میلادی پکن ازجمله اعضایی بود که تاکید کرد همه کشورهای امضا کننده این پیمان باید تا آخر به تعهداتشان پایبند بمانند و نقض آن را از سوی آمریکا تقبیح کرده است.
راه ابریشم عرصه دیگری است که دو کشور را بیش از قبل به هم نزدیکتر کرده است رسانه ها و مقام های چین می گویند دو کشور در راه ابریشم قدیم با هم ارتباط ریشه داری داشته اند و در راه جدید هم این مناسبات به همین شکل عمیق و ریشه ای خواهد بود.
در همین مسیر است که امروز قطارهای باربری، مرتب بین دو کشور در حرکت است و هر دو طرف می خواهند مناسبات تجاری و اقتصادی خود را ادامه دهند چین به شدت بر افزایش سرمایه گذاری در ایران تاکید می ورزد و بر گذرگاه بودن ایران و نقش راهبردی آن در منطقه تمرکز کرده است.
مدیر مطالعات فرهنگی و اجتماعی آکادمی علوم اجتماعی چین هم در مورد 40 سال روابط سیاسی و استراتژیک چین و ایران اظهار داشت: پکن و تهران به دلیل علاقه مندی ملت ها و دولت های دو طرف برای رشد پایدار روابط در قلمروهای مختلف سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی، مناسبات گسترده ای در 40 سال گذشته پیدا کرده اند.
'
لو جین' سفر رهبران دو کشور به تهران و پکن را برای تبادلات مستقیم میان دو طرف مهم ارزیابی کرد و افزود: پکن و تهران دارای ساختارهای همکاری مختلف از جمله سامانه رایزنی مشترک و روابط راهبردی هستند که براساس تلاش سران دو کشور و وزارتخانه های خارجه، شکل گرفته است.
او نمونه موفق و بارز همکاری های دو کشور را در گفت و گوهای پنج به علاوه یک برای حل موضوع هسته ای ایران دانست که با مشارکت سازنده چین و تلاش این کشور، به سند بین المللی هسته ای سال 2015 تبدیل شد و از آن زمان، دو کشور همواره شاهد رشد مناسبات بوده اند.
'
لو' با بیان اینکه چین و ایران به یکدیگر وابستگی فراوانی دارند عنوان کرد چین به رغم تلاش آمریکا برای منزوی کردن ایران، همواره کمک های نظامی و اقتصادی در اختیار تهران قرار داده که باعث اعتماد بیشتر ایران به چین شده است از طرف دیگر در دو دهه گذشته تهران یک منبع مهم و قابل اعتماد عرضه انرژی برای چین بوده است.
وی تلاش های ایران در مقابله با تحریم ها از جمله تشویق بخش خصوصی در سرمایه گذاری در منابع انرژی و نفت و همچنین اصلاحات در نظام مالیاتی و اجرای طرح های اقتصادی با دادن امتیاز در داخل را برای خنثی کردن تحریم ها بسیار کارامد دانست.
ایران و چین در زمینه نظامی هم مناسبات دوستانه ای دارند هر دو کشور تمرینات مشترک برگزار می کنند و در طول چهار دهه گذشته به طور مرتب بازدیدهایی میان مقام های نظامی دو کشور انجام شده است ناوگان های دو کشور در بنادر دو طرف پهلو گرفته اند.
در زمینه های علمی، فنی و ورزشی همکاری ها بسیار گسترده است اما هنوز هم مقام های دو کشور بر این باورند که دو طرف به رغم چهل سال روابط نزدیک لازم است روی این زمینه ها تمرکز بیشتری داشته باشند و در عرصه تحقیقات و آموزشی و برگزاری دوره های ذی ربط، بیشتر از قبل همکاری کنند.
در سطح بین المللی هم این اتفاق نظر وجود دارد که ایران و چین دارای روابط ناگسستنی هستند و این روابط نه تنها تضعیف نشده بلکه هر سال بر غنای آن افزوده شده است.
امروز با گذشت چهل سال از مناسبات نزدیک دو کشور راه های بیشتری برای آنها باز شده اس. راه ابریشم ، سازمان همکاری شانگهای، برجام، انرژی، فرهنگ و هنر و عرصه های دفاعی همگی دروازه های بزرگ مناسبات برای دو طرف به حساب می آید و انتظار می رود که با گذشت زمان این دو کشور در هر عرصه و قلمرویی، شاهد روابطی بسیار درخشان باشند.
ایران و چین در سیاست های منطقه ای هم به یکدیگر نزدیک هستند مواضع آن ها تشابهات فراوانی در مورد بحران سوریه و یمن دارد هر دو کشور با زورگویی های آمریکا بشدت مخالفت می ورزند، اختلافات آنها با غرب نیز با یکدیگر شباهت های زیادی دارد هر دو کشور با تمرکز بر سیاست استقلال و همزیستی مسالمت آمیز بر این باورند که جهانی شدن باید در دستور کار کشورها قرار گیرد و یکجانبه گرایی و قلدرمآبی محکوم به شکست است.
امروز دو کشور در عرصه هایی که برشمرده شد مکمل یکدیگر هستند و عناصری مانند راه ابریشم، عرصه انرژی و فناوری، آنها را به یکدیگر نزدیکتر کرده است با این حال انتظار می رود ایران و چین یکی از درخشان ترین روابط را در عرصه بین المللی و در میان دیگر کشورها در روابط دوجانبه در سال های پیش رو داشته باشند.