در گفت‌وگو با ایلنا اعلام شد؛
بازماندگی از تحصیل ۳۶۲۶ دانش‌آموز عشایری/ جاماندن برخی دخترانِ عشایر آذربایجان غربی از تحصیل به علت ناتوانی در خرید کتاب‌های درسی/ درخواست‌ها برای تامین کتب رایگان برای دانش‌آموزان مناطق محروم بی‌نتیجه ماند۹-شهریور-۱۴۰۰
مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این سوال که آمار دانش‌آموزان ترک تحصیلی عشایری در سال تحصیلی اخیر چه میزان بوده است؟ گفت: سه هزار و ۶۲۶ دانش آموز بازمانده از تحصیل داشتیم که شناسایی شدند تا در سال تحصیلی جدید به چرخه آموزش بازگردانده شوند.
"محمدرضا سیفی" مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره شیوه‌نامه اجرای نهضت نصیب آموزشی یکسان با هدف ارتقای عدالت آموزشی بیان کرد: به هر حال لازم بود برای موضوع عدالت آموزشی یک اقدامی انجام شود، به خصوص به این دلیل که مقام معظم رهبری هم در این مورد تاکید کرده بودند.
وی در ادامه افزود: عدالت آموزشی زمانی محقق می‌شود که ما فقر یادگیری و نابرابری‌های آموزشی را بتوانیم کم کنیم. ما این ادعا را نداریم که بتوانیم مشکلات آموزش و پرورش را حل کنیم بلکه تلاشمان این است که بازماندگان از تحصیل را جمع کنیم و یا فرصت‌های یادگیری را فراهم کنیم.
۴۴۹ منطقه در آموزش و پرورش ایران نیازمند توجه هستند
مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی در این باره گفت: در همین راستا از سال گذشته یک اقدامی را تحت عنوان نهضت نصیب آموزشی شروع کردیم. هدف از برقراری و اجرای این طرح این بود که ما ۴۴۹ منطقه در آموزش و پرورش که لازم التوجه هستند را مورد رسیدگی و توجه قرار دهیم. منظور از لازم التوجه مناطقی هستند که دارای مسیرهای صعب العبور بوده و کم برخوردار و محروم هستند یا حتی از نظر فرهنگی در موقعیتی قرار دارند که تحصیل دانش آموزان را مشکل می‌کند.
سیفی خاطر نشان کرد: نیاز است به این مناطق بیشتر توجه شود، زیرا ما همه امکانات را در شهرهای بزرگ از جمله پایتخت فراهم کرده‌ایم و اکنون این مناطق از امکانات آموزشی برخوردار نیستند. به عنوان مثال در آذربایجان غربی تعداد بسیاری از دانش آموزان عشایری به خصوص دختران، به دلیل اینکه نتوانستند ثبت نام کتاب درسی را انجام دهند از تحصیل جا ماندند.
بازماندگی از تحصیل دختران عشایری به علت ناتوانی در خرید کتاب‌های درسی
وی با بیان اینکه دانش‌آموزان عشایری استان آذربایجان غربی به علت عدم توانایی در خرید کتاب درسی از آموزش جاماندند، گفت: ما موضوع عدم دسترسی دانش آموزان عشایری به کتب درسی را به سازمان پژوهش انتقال دادیم و از آن‌ها خواستیم به مناطق لازم التوجه در جهت تهیه کتاب‌های درسی کمک شود. متاسفانه سازمان پژوهش در این زمینه هیچ‌گونه همکاری با ما نداشته، ما پیگیری‌های زیادی کردیم که برای مناطق دو زبانه، مرزی و مناطقی که محرومت شدید دارند، کتاب درسی رایگان تهیه شود، ولی این کار انجام نشد.
مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: استان آذربایجان غربی ۳۲ هزار دانش‌آموز عشایری دارد که به گفته مسئولان آموزش و پرورش عشایری آذربایجان غربی تعداد زیادی از دانش آموزان دختر عشایری این استان به دلیل‌عدم تهیه و خرید کتاب درسی در مدرسه ثبت نام نکردند.
توزیع نیروی انسانی در آموزش و پرورش مطلوب نیست
سیفی گفت: البته ما تلاش کردیم در این مدت گام به گام برخی مشکلات را حل کنیم. در عین حال یکی از مشکلاتی که در کشور ما جاری و ساری است، این است که ما در شناسایی مشکلات، مشکل داریم و نمی‌توانیم یک موضوع را تبیین کرده و آن را حل کنیم. به عنوان مثال توزیع نیروی انسانی در آموزش و پرورش مطلوب نیست، به طور مثال با نیروهای مورد نیاز، دبیرستان‌ها را پر می‌کنند و هرچه که نیروی مازاد ماند به دوره ابتدایی می‌دهند، در حالی که کشورهای پیشرو آموزشی از جمله ژاپن دوره ابتدایی را یک دوره اساسی می‌دانند.
وی افزود: بنابراین هدف این بوده است که بیانات رهبری را اجرا کنیم، نباید شرایط تحصیلی دانش آموزان در یک منطقه دوردست با دانش آموزان در تهران از نظر نصیب آموزشی تفاوت داشته باشد. باید آن مقدار حقی که از آموزش لازم است در اختیار دانش آموزان قرار بگیرد.
مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی درباره تفاوت کیفیت آموزش در کشورهای پیشرو به نسبت ایران، گفت: وقتی در کشور پیشرویی مانند ژاپن قرار است اردوی دانش آموزی برقرار شود، این اردو برای یک نقطه دور دست و یک شهر از یک میزان کیفیت برخوردار است. به طور مثال چین ۲۷۶ میلیون دانش آموز دارد که ۱۵۰ میلیون نفر از آن‌ها در مقطع ابتدایی هستند و پوشش تحصیلی مدارس چین ۹۹.۸ است.
دانش‌آموزان در سال‌های اخیر سهم یکسانی از آموزش نداشتند
سیفی گفت: ما هم در این زمینه پوشش خوبی داشتیم و توانستیم ۹۷ درصد دانش آموزان لازم التعلیم را وارد مدرسه کنیم اما فقط توانسته‌ایم بخش اول یعنی ورود به مدرسه را انجام دهیم. آنچه که در طی این سال‌ها صورت نگرفته، این است که دانش آموزان سهم مناسب خود را از آموزش و پرورش کشور به دست نیاورده‌اند. آن‌ها سهم یکسانی از آموزش نداشته‌اند.
وی تاکید کرد: شک نکنید، دانش آموزی که در شمال تهران بوده، استفاده بیشتری از امکانات آموزشی داشته است. جالب این است که پدر و مادر یک دانش آموز در شمال تهران همان اندازه مالیات می‌دهد که پدر و مادر یک دانش آموز در مناطق محروم مالیات می‌پردازد.
سیفی در پاسخ به این سوال که با این تفاوت‌ها ما چطور می‌توانیم ادعای برقراری عدالت آموزشی در کشور را داشته باشیم؟ گفت: همه چیز به موضوع مدیریت برمی‌گردد، اگر عدالت آموزشی در کشوراجرا نمیشود یا ناقص اجرا می‌شود به خاطر این است که ما درست متوجه قضیه نشدیم. کاری که ما در معاونت آموزش ابتدایی انجام دادیم این بود که شش ماه کار تحقیقات و نظری انجام دادیم.
افزایش ۳۰ درصدی سطح آموزش در ۶۴ منطقه هدف
سیفی گفت: ما یک مطالعه تطبیقی بین ایران و کشورهای دیگر داشتیم. نتیجه تحقیقات ما بیش از ۲۰۰ برگ شدند، در کنار اینها شاخص‌ها را مشخص کردیم. منطقه لازم التوجه یعنی، در برخی از شاخص‌های تحصیلی و عملکردهای آموزشی - تربیتیِ این مناطق، نسبت به میانگین کشوری و جهانی عقب هستیم. ما قصدمان این است که سطح آموزش را در ۶۴ منطقه هدف خود حداقل ۳۰ درصد نسبت به گذشته بالا ببریم.
مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی افزود: طبق شیوه نامه تنظیم شده، اولین و مهم‌ترین اقدام ما این است که «برنامه عمل» را خود استان منطقه محروم با توجه به موقعیت جغرافیایی، بومی، فرهنگی و... که دارد بنویسد تا با رایزنی بتوان مشکلات را حل کرد.
وی در واکنش به این مسئله که عدالت آموزشی با توجه به آموزش مجازی آن هم در مناطقی که اصلا اینترنت در دسترس نیست، محقق نشده است، گفت: تلاش شده که در این دو سال کارهای خوبی انجام شود، اما هنوز به آنچه که باید در زمینه بسترسازی آموزش غیرحضوری دست یابیم، نرسیده‌ایم. دلیل این است که مجری این طرح‌ها صرفا آموزش و پرورش نیست.
درسنامه‌ها بیشتر از فضای مجازی به دانش آموزان کمک کردند
سیفی ادامه داد: به هر حال نمی‌توان نشست و کاری نکرد، ما تا جایی که بتوانیم کار خود را انجام می‌دهیم. ما باید حقیقت قضیه را بدانیم، به عنوان مثال درسنامه‌ها بیشتر از فضای مجازی کمک کرده‌اند، زیرا در برخی از جاها اصلا سیستم، گوشی هوشمند و اینترنت وجود ندارد.
او افزود: از طرفی به عنوان مثال اولویت‌های دیگری همچون چوپانی و کمک به معیشت خانواده مانع از آن می‌شود که دانش آموز عشایری یک گوشی چند میلیونی دستش بگیرد و درس بخواند.
بازماندگی از تحصیل سه هزار و ۶۲۶ دانش‌آموز عشایری
وی در پاسخ به این سوال که آمار دانش آموزان ترک تحصیلی عشایری در سال تحصیلی اخیر چه میزان بوده است؟ گفت: سه هزار و ۶۲۶ دانش آموز بازمانده از تحصیل داشتیم که شناسایی شدند تا سال تحصیلی جدید به چرخه آموزش بازگردانده شوند.
سیفی گفت: بیشترین تعداد دانش آموزان بازمانده از تحصیل مربوط به استان آذربایجان غربی با ۱۰۶۱ دانش آموز، استان لرستان با ۵۶۶ دانش آموز و کرمان با ۲۶۵ دانش آموز است. این افراد شناسایی شدند تا انشالله به چرخه تحصیل برگردند.
وی افزود: اکنون بیش از ۷۵ هزار و ۷۴۳ نفر از دانش آموزان عشایری به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم برای اتصال به شبکه شاد، جهت استفاده از آموزش مجازی محروم شدند.در سالی که گذشت ۷۲ درصد مدارس عشایری ما خدمات آموزشِ حضوری ارائه دادند. استان‌هایی که زیرساخت‌های بهتری برای دسترسی به اینترنت داشتند بالاترین آمار کلاس غیرحضوری را داشتند.
سیفی در پایان خاطرنشان کرد: گرچه دانش آموزان می‌توانند در مناطق زرد در مدارس حضور یابند اما سلامت آن‌ها از هر چیزی برای ما مهم‌تر است.
