ویلا‌ها باغ‌های آذربایجان‌شرقی را می‌بلعند


دیوارهای بتنی، تخریب باغ‌ها و مزارع کشاورزی و سرانجام رویش ویلا، واقعیت تلخی است که دشت‌های حاصلخیز و باغ‌ها را در مناطق خوش آب و هوا، یکی پس از دیگری می‌بلعند.
به گزارش فارس، کارشناسان معتقدند ساخت و ساز ویلا در مزارع و باغ‌ها و بعد هم قلع و قمع آنها، نوش‌دارویی پس از مرگ سهراب، برای کشاورزی به شمار می‌رود، چرا که آن زمین حاصلخیز به ندرت به چرخه تولید و زراعت باز می‌گردد.
فرهنگ جدیدی که اگر بشود نام آن را فرهنگ گذاشت و نه بدعت! این روزها بیش از همه بر تن تبریز سنگینی می‌کند. خرید «خانه‌باغ» توسط شهروندان تبریزی، این روزها به بحث مجالس و نقل محافل تبدیل شده و زبان به زبان و خانه به خانه می‌گردد.
صنعت کشاورزی از بخش‌های آسیب‌پذیری است که در صورت عدم حفظ و احیای مناسب، خطر نابودی آن را تهدید می‌کند؛ خطری که هم‌اکنون در کمین این صنعت در استان آذربایجان‌شرقی نشسته است یعنی تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغی.
آذربایجان‌شرقی، در سال‌های اخیر شاهد رشد قارچ‌گونه ویلاهای شخصی در زمین‌هایی است که پیش از این زمین کشاورزی و محل تولید محصولات زراعی بوده یا باغی که انواع میوه‌جات در آن به ثمر می‌رسیده است.
محصول این زمین‌های حاصلخیز و باغات پرثمر و خوش‌آب و رنگ، اکنون ساختمان‌هایی سنگی و سیمانی است که نه‌تنها از زیبایی طبیعی استان کاسته‌اند، بلکه آرام آرام می‌روند تا بخش اعظمی از صنعت تولیدی کشور را به نابودی بکشانند؛ روند مخربی که هر روز بیش از گذشته در حال افزایش است.
باوجود نظارت‌های زیادی که از سوی مسئولان برای ممانعت از تغییر کاربری اراضی و ساخت خانه باغ و ویلاهای غیرمجاز در اراضی کشاورزی و باغات در اطراف شهرهای استان آذربایجان شرقی، بویژه تبریز اعمال می‌شود، این ساخت و سازها همچنان ادامه دارد.
موضوع خرید باغات اطراف تبریز از سوی مردم متمول تبریز، از حدود دو دهه پیش و در منطقه شرق این شهر و در محور تبریز به سمت باسمنج، روستاهای هروی، بیرق و لیقوان رایج شده، برخی از ثروتمندان تبریز، در این دوره باغاتی را در این منطقه خریداری کرده و با ساخت بناهایی شیک در داخل آنها این «خانه‌باغ‌ها» را به محل استراحت و ییلاق‌های تفریحی خود مبدل کردند.
هر چند به دلیل بافت جمعیتی تبریز و غلبه ترکیب غیربومی بر جمعیت بومی و شیب تند مهاجرت به آن، بسیاری از ساکنان این شهرها زادگاهی غیر از تبریز داشتند و طبعاً ترجیح می‌دادند که آخر هفته به زادگاه خود مسافرت کنند و نیازی نیز به خرید باغ و مزرعه و ویلای جدید نمی‌دیدند. این عده تنها با هدف سرکشی به املاک خود اعم از کشتزار، مزرعه و باغ به شهرها و روستاهای خود مراجعه می‌کردند و هدفی غیر از این نداشتند. اما با پیدایش اولین رگه‌های کشش به سمت تملک باغات اطراف تبریز، این موج به شدت در طی سالیان اخیر رواج پیدا کرد به گونه‌ای که داشتن «خانه‌باغ» به یک شاخص مهم در تشخص و جایگاه افراد و ملاک توانمندی آنها مبدّل گشت.
ویلاسازی در باغ‌ها به بهانه ساخت خانه کارگری
فرماندار تبریز با اشاره به رشد ساخت و سازهای غیرمجاز در مناطق کشاورزی، گفت: خانه کارگری در باغ‌ها، در واقع بهانه‌ای برای ساخت ویلا است.
رحیم شهرتی‌فر با اشاره به رشد ساخت و سازهای غیرمجاز در مناطق کشاورزی، ادامه داد: ساخت و سازهای غیرمجاز در مزارع و زمین‌های کشاورزی و هرگونه ارائه خدمات به آنها ممنوع است، چرا که سبب توسعه این ساخت و سازها می‌شود.
فرماندار تبریز گفت: برای ارائه خدماتی مانند برق‌رسانی و ... به خانه‌باغ یا همان خانه‌های کارگری باید از دستگاه‌های قانونی استعلام شود تا تاسیسات در اختیارشان قرار گیرد.
شهرتی‌فر افزود: باید وزارت جهاد کشاورزی راهکار اساسی بیندیشد. خانه‌کارگری در واقع بهانه‌ای است برای ساخت ویلا و از طرفی محلی شده برای فساد اداری و رواج بی‌اخلاقی‌های مالی.
تقسیم ارث، بهانه‌ای برای تبدیل اراضی کشاورزی به خانه‌باغ و ویلا
مدیر امور اراضی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان‌شرقی گفت: خرد شدن زمین‌های کشاورزی به خاطر تقسیم ارث، بلای جان زمین‌های کشاورزی در این استان شده است.
قاسم جعفروند با بیان اینکه همکاران بنده در مدیریت امور اراضی تلاش می‌کنند در موضوع تقسیم ارث از خرد شدن زمین‌های کشاورزی ممانعت کنند، افزود: از مردم و بهره‌برداران می‌خواهیم هنگام تقسیم ارث، زمین‌های کشاورزی را یا یک‌جا بفروشند و یا به صورت توافقی و مشاعی آن را اداره کنند.
وی با بیان اینکه قانون تاکید دارد از تقسیم زمین‌های کشاورزی به کمتر از پنج هکتار جلوگیری شود، ادامه داد: متاسفانه بیشتر وراث، کمتر به این موضوع توجه می‌کنند و با خرد کردن زمین‌های کشاورزی، آن را بین خود تقسیم می‌کنند.
جعفروند با بیان اینکه حد نصاب فنی اراضی کشاورزی جهت صدور سند مالکیت در استان آذربایجان‌شرقی برای اراضی باغی آبی 5 هکتار و اراضی باغی دیم 10 هکتار می‌باشد افزود: این موضوع برای اراضی زراعی آبی نیز 10 هکتار و برای اراضی زراعی دیم 25 هکتار تعیین و ابلاغ شده است.
وی با بیان اینکه تقسیم ارث، در آذربایجان‌شرقی بهانه‌ای برای تبدیل اراضی کشاورزی به خانه‌باغ و ویلا شده است، افزود: تقسیم زمین‌های کشاورزی به قطعات کوچک، علاوه بر اینکه زمینه تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی و ساخت و سازهای غیرمجاز در این عرصه‌ها را فراهم می‌کند، به کشاورزی نیز لطمه وارد می‌کند.
وی از عزم سازمان جهادکشاورزی آذربایجان‌شرقی در برخورد با ساخت و سازهای غیرمجاز در زمین‌های کشاورزی خبر داد و گفت: برخورد با ساخت و سازهای غیرمجاز از مرکز استان و از شهر باسمنج آغاز شده و در سایر مناطق همچون مرند، شبستر، اسکو، اهر، هریس، سراب و بستان‌آباد ادامه یافته‌ است، تلاش می‌شود ساخت و سازهای غیرمجازی که در زمین‌های کشاورزی صورت گرفته، تخریب شود.
مدیر امور اراضی سازمان جهادکشاورزی استان، با بیان این که همه احکام قلع و قمع، با همکاری مسئولان قضایی و نیروی انتظامی، بدون کوچک‌ترین اغماضی اجرا می‌شود، افزود: احکام قلع و قمع بناهای غیرمجازی که در دستگاه قضایی صادر شده، اما هنوز اجرا نشده است نیز در نوبت اجرا قرار دارند.

مدیر امور اراضی سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان‌شرقی، با بیان اینکه در طول 4 سال گذشته، دو هزار و 188 مورد تغییر کاربری غیرمجاز، به مساحت 478 هکتار، شناسایی شده است، افزود: در این مدت، برای یک هزار و 352 مورد آنها به مساحت 382 هکتار، طرح دعوی شده است که در همین مدت برای 974 مورد به مساحت 127 هکتار حکم صادر شده و برای 573 مورد نیز به مساحت 57 هکتار، آرای قلع و قمع و جزای نقدی صادر شده است.
جعفروند از 19 فقره حکم قلع و قمع و اخذ عوارض تغییرکاربری غیرمجاز اراضی، در 3 ماه نخست سال‌جاری در این استان خبر داد و افزود: برای اجرای ماده‌های 3 و تبصره 2 ماده 10 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی، 19 فقره جزای نقدی و حکم قلع و قمع ساخت و ساز غیرمجاز در اراضی کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی، در سه ماه اول سال‌جاری صادر شده و به مرحله اجرا درآمده است.
وی با بیان اینکه با اجرای این احکام، اراضی کشاورزی تغییر کاربری یافته در شهرستان‌های استان، به حالت اولیه تبدیل شده است، افزود: این عملیات‌ها توسط اکیپ‌هایی از مدیریت امور اراضی، مدیریت جهادکشاورزی شهرستان‌ها و با حضور و همراهی نیروی انتظامی و نماینده دادسرا در شهرستان‌ها صورت گرفته است.
جعفروند با بیان اینکه در سه ماهه نخست سال‌جاری، 23 مورد تغییر کاربری غیرمجاز به مساحت 3 هکتار در شهرهای مختلف استان شناسایی شده است، ادامه داد: در این مدت برای 24 مورد به مساحت 10 هکتار نیز، طرح دعوی تغییر کاربری‌های غیرمجاز انجام پذیرفته که خوشبختانه در این مدت برای 26 مورد رای له اخذ شده که با برخورد قانونی و احکام صادر شده در این زمینه امید آن است تا دیگر شاهد تخریب‌های غیرقانونی در این مناطق نباشیم.
هشدار نسبت به تخریب باغات و ساخت ویلاهای غیرمجاز در دامنه‌های میشو
تقی کرمی فرماندار مرند با بیان اینکه شهرستان مرند به علت وجود منابع طبیعی در مناطق میشو و دامنه‌های پیام از مناطق سرسبز استان است، نسبت به تخریب باغات، تغییر کاربری کشاورزی و ساخت ویلاهای غیر مجاز در مناطق سیوان، کندلج و ملایوسف هشدار داد.
وی گفت: شهرستان مرند با قرار گرفتن در مسیر تردد مسافران خارجی و داخلی و همچنین محدوده خوش آب و هوا، مورد طمع عده‌ای سودجو قرار گرفته بود که در اقدامی، اراضی و باغات منطقه گردشگری «پیام» و «سیوان» را تخریب و در آنها ویلاسازی کرده بودند.
شعب ویژه رسیدگی به جرایم تغییر کاربری اراضی
رئیس کل دادگستری آذربایجان‌شرقی بر استفاده از ظرفیت‌های قانونی در جلوگیری از تغییر کاربری اراضی زراعی تاکید کرد.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین حکمتعلی مظفری ضمن تأکید بر ضرورت حفظ حقوق بیت‌المال، با نظر به دو اصل مهم پیشگیری از جرایم تغییر کاربری و برخورد با مجرمان تغییر کاربری اراضی اظهار داشت: اجرای احکام قطعی قلع و قمع مستحدثات غیرمجاز، نقش مهمی در پیشگیری از جرایم تغییر کاربری اراضی دارد.
وی با بیان اینکه کم‌هزینه‌ترین و موثرترین موضوع در جلوگیری از تغییر کاربری اراضی، پیشگیری از وقوع جرم است، افزود: باید نقاط آلوده، شناسایی و حساسیت موضوع نیز به مسئولان امر گوشزد شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین مظفری افزود: استفاده از ظرفیت قانونی ماده 10 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، توسط سازمان جهادکشاورزی نیز موجب حفظ کاربری اراضی مذکور می‌شود.
 
رئیس کل دادگستری استان، از اختصاص شعب ویژه رسیدگی به جرایم تغییر کاربری اراضی خبر داد.