داده‌کاوی ایرنا از شبکه‌های اجتماعی نشان داد؛
تهران- ایرنا- در روزهای اخیر و با تشدید آلودگی هوا در کلانشهرها، دغدغه کاربران برای رفع آلودگی هوا و رسیدگی به وضعیت زیست محیطی از مطالبه عمومی ماه‌های اخیر در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر تامین واکسن کرونا پیشی گرفته است.
در سال‌های اخیر و با فرارسیدن فصل سرد، موضوع آلودگی هوا و پدیده وارونگی به یکی از دغدغه‌های اصلی ساکنان کلانشهرها و بخصوص پایتخت‌نشینان تبدیل شده و امسال نیز به جهت بروز ویروس کووید ۱۹ و فراگیری بیماری کرونا این نگرانی در میان مردم شدت و حدت بیشتری پیدا کرده است.
دلایل مختلفی برای آلودگی هوا از آلاینده‌های سوختی تا خودرو و کارخانه‌های آلوده کننده و همچنین عوامل زیست محیطی چون وارونگی هوا، یاد می شود اما ریشه‌یابی اصولی و حل دائمی این مشکل بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می رسد؛ موضوعی که از سویی به دغدغه و مطالبه عمومی تبدیل شده و امسال با شیوع کرونا اهمیت بیشتری پیدا کرده و از سوی دیگر به خاطر ارتباط با بخش های مختلف از شهرداری و شورای شهر تا نهادهای اجرایی، به عزمی ملی و حاکمیتی برای مقابله با آن نیاز است.
خبرها از آلودگی بسیاری از شهرهای بزرگ کشور حکایت دارد و وضعیت هوای تهران و چند کلانشهر دیگر مانند تبریز، اصفهان و اهواز بحرانی و قرمز گزارش شده است. در شرایطی که خبری از باد و باران نیست، در روزهای گذشته سطح هوای پایتخت (مخصوصا در ورامین، پاکدشت و شهریار) برای همه گروه‌ها ناسالم ارزیابی شده و به نوعی نفس کشیدن را برای مردم سخت کرده است.
تشدید آلودگی هوا در حالی است که در هفته‌های اخیر محدودیت‌های تردد برای مهار شیوع کرونا وضع شده بود. وزارت بهداشت از شهروندان، مخصوصا گروه‌های حساس مانند بیماران قلبی، ریوی، یا مبتلا به آسم، زنان باردار و سالمندان خواسته است که در خانه بمانند. مطابق گزارش‌ها شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، پایتخت در سال جاری تنها ۱۵ روز هوای پاک داشته و در ۸۷ روز هوا برای گروه‌های حساس ناسالم، چهار روز ناسالم برای عموم و باقی روزها قابل قبول یا سالم بوده است.
از آلودگی هوا به عنوان چهارمین علت مرگ زودرس در جهان یاد می شود از این رو ضرورت مقابله و ارائه راهکارهای برون رفت از این معضل در شرایط کنونی یه شدت الزامی به نظر می رسد. در این گزارش که با داده کاوی در شبکه های اجتماعی پربازدید و در بازه زمانی ۱۵ آذر تا ۱۵ دی صورت گرفته، ضمن بررسی وضعیت آلودگی هوا و دلایل ایجاد آلودگی، به توصیه مسوولان و متخصصان برای برون‌رفت از این وضعیت اشاره شده و راهکارهای برون رفت از آن از زبان کاربران و کارشناسان علمی و اجرایی مورد واکاوی قرار گرفته است:
راهکارهای مقابله با آلودگی هوا
یکی از کانال های تلگرامی در پستی پربازدید، درباره استفاده از گیاهان خانگی برای مقابله خانگی با آلودگی هوا نوشت: برای مقابله با آلودگی هوا در خانه از این گیاهان استفاده کنید. برای هر ٩ متر مکعب فضا، یک گلدان کافیست.
در این خصوص ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت نیز گفته است: حتی با وجود آلودگی هوا هر یک ساعت در حدود ۵ دقیقه پنجره ها را باز کنید.
کانال رسمی شورای شهر تهران در خصوص آخرین وضعیت آلودگی و راهکاهای پیشنهادی از قول رییس شورای شهر تهران نوشت: محسن هاشمی: شورا درباره آلودگی هوا اختیاری ندارد، فقط می‌توانیم تذکر بدهیم! پایان کابوس تونل‌های وحشت در تهران؛ پل‌های عابر پیاده ایمن سازی می‌شوند. تذکر و هشدار اعضای شورا درباره آسمان کبود پایتخت؛ قانون هوای پاک را اجرا کنید.
سخان محمد باقر قالیباف درباره راهکار های برون رفت از وضعیت آلودگی هوا نیز بازتاب زیادی در فضای مجازی داشت، یکی از کانال ها نوشت: رئیس مجلس شورای اسلامی: مصرف روزانه بنزین در تهران ۱۲ میلیون لیتر است که عوارض دریافتی در این باره باید در تهران و برای رفع آلودگی هوا هزینه شود.
مقابله با خودروهای دودزا از دیگر راهکارهای مقابله با آلودگی هوا به شمار می رود. یکی از کانال های خبری در این باره نوشت: برخورد با کامیون‌ها و خودروهای دودزا رییس پلیس راهور تهران: در موضوع آلودگی هوا طرح برخورد با خودروهای آلاینده و فاقد معاینه فنی اجرا و خودروهای فاقد معاینه فنی توسط دوربین ها و نیز ماموران پلیس راهور جریمه می‌شوند. گاهی ممکن است خودرویی دارای معاینه فنی هم باشد اما دودزا بوده یا نقص فنی داشته باشد این خودروها نیز توسط ماموران اعمال قانون می‌شوند.
یک از کانال های تحلیلی در تلگرام، درباره راهکارهای جهانی مبارزه با آلودگی هوا نوشت: راه حل آلودگی هوا این نیست که هر سال بگیم مردم در خانه بمانند(تازه اگر فقط مردم باعثش باشن) و برای برطرف کردن این مشکل در بلند مدت کاری نکنیم! مثلا مکزیکوسیتی یکی از شهرهای آلوده‌ی دنیاست و ده‌ها شرکت با هدف کاهش آلودگی دارن اونجا کار می‌کنند. یکی از طرحهایی که موفق بوده درخت‌های مصنوعی بوده که فقط کارشون پاکسازی هواست. هرکدام از این درخت‌های مصنوعی اندازه ۳۶۸درخت در پاکسازی هوا کمک می‌کنه و بهتره بهش بگیم جنگ کوچیک مصنوعی!
تعطیلی پایتخت از جمله پیشنهاداتی است که مطرح شده است. یکی از کانال ها با تیتر «تعطیلی فوری پایتخت در راس تصمیم گیری‌ها» نوشت: جمعی از نمایندگان خواستار تعطیلی دو روزه تهران شدند. سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس: آلودگی هوای تهران و کلانشهرها در روزهای اخیر مرز هشدار را رد کرده است، رشد بیش از اندازه آلاینده‌ها و ذرات معلق در هوا تردد در سطح شهر را برای همه افراد خطرناک کرده است. ادامه یافتن آلودگی هوا حتما سطح غلظت آلایندگی‌ها را افزایش خواهد داد و معلوم نیست در روزهای آینده با پایداری هوا چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.
در همین راستا، چند روز قبل حسینی‌میلانی، عضو شورای شهر تهران نیز در توییتی هشدار داد: فقط ظرف ۷۲ ساعت اخیر کیفیت هوای تهران ۴۰ درصد بدتر شده و به شرایط قرمز رسیده.
محمدرضا جوادی یگانه معاون اجتماعی شهرداری تهران نیز در توییتی علت اصلی آلودگی هوا را ساختارهای کلان و سیستم عنوان کرد نه مردم.
اظهارات وزیر نفت درباره دلایل آلودگی هوا و راه های برون رفت از این مشکل در شرایط فعلی نیز بازتاب زیادی در شبکه های اجتماعی داشت: زنگنه: افزایش مصرف گاز یکی از دلایل آلودگی هوا است. به دلیل شیوع ویروس کرونا و تغییر الگوی مصرف مشترکان در سال جاری، میانگین مصرف گاز بخش های خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده در ۴۲ روز گذشته ۱۲ درصد رشد نسبت به دوره مشابه سال گذشته داشته است. مصرف گاز از ۴۳۳ میلیون مترمکعب در روز متوسط مصرف در سال ۱۳۹۷ و ۴۹۳ میلیون مترمکعب در سال ۱۳۹۸ به رغم اقدامات وزارت نفت برای بهینه سازی مصرف، بطور غیرمنتظره به میانگین ۵۵۶ میلیون مترمکعب در روز رسیده است.
آلودگی هوا و ارتباط آن با ابتلا به کرونا
موضوع ارتباط آلودگی هوا و افزایش ابتلا به کرونا، یکی از موضوعات پر بحث در شبکه های اجتماعی در یک ماه اخیر بوده است. یکی از کانال های تلگرامی با بیان اینکه «آلودگی هوا کرونا را کشنده‌تر می‌کند» و «شیر و ماست مصرف کنید» نوشت: معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی البرز نسبت به خطرات آلودگی هوا هشدار داد و گفت: شهروندان خودداری از فعالیت‌های شدید بدنی و استعمال دخانیات را جدی گرفته و مصرف شیر و ماست کم‌چرب و میوه و سبزیجات تازه را در برنامه خود قرار دهند.
در این ارتباط یکی از کانال ها به نقل از علیرضا زالی فرمانده ستاد مدیریت کرونا تهران نوشت: ارتباط بین مرگ و میر کرونا و آلایندگی هوا وجود دارد و در شرایطی که شاهد افول پیک سوم در تهران هستیم به دلیل حجم و تراکم جمعیتی در این استان روند افول تدریجی و آرام است. در وارونگی هوا ویروس زمان بیشتری در فضا می ماند.
کانال دیگری با تیتر «تاخت و تاز آلودگی هوا و کرونا در تهران» نوشت: شاخص کیفیت هوا روی عدد ۱۵۳ قرار گرفته و هوای تهران برای همه افراد جامعه آلوده و وضعیت قرمز است. شاخص کیفیت هوا طی ۲۴ ساعت گذشته به طور میانگین بر روی عدد ۱۵۸ قرار داشت. فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، رنگ کرونا در پایتخت را همچنان نارنجی اعلام کرد.
در این ارتباط چند کانال تلگرامی به بازنشر اظهارات تند محمد درویش فعال محیط زیستی پرداختند: محمد درویش، فعال محیط‌زیست: ایران تنها کشور جهان بود که تعداد روزهای آلوده‌اش در دوران کرونا افزایش یافت. کرونا نبود، تلفات امسال آلودگی هوا در ایران به ۲۰۰ هزار ایرانی می‌رسید مدیران میز و صندلی خود را از مردم و سرزمین‌شان بیشتر دوست دارند.
سیما سادات لاری سخنگوی وزارت بهداشت نیز آلودگی هوا را از عوامل افزایش کووید-۱۹ خواند. یکی از کانال های تلگرام در این باره نوشت:آلودگی هوا میزان آسیب‌پذیری دستگاه تنفسی را افزایش می‌دهد و به عنوان زنگ خطری جدی برای بیماران مبتلا به بیماری‌های حاد و مزمن تنفسی و همچنین بیماران قلب و عروقی است. براساس مطالعات و شواهد علمی، آلودگی هوا یکی از عوامل افزایش بیماری‌هایی مانند کووید-۱۹ است. توصیه می‌شود که غذاهای سرشار از ویتامین و آنتی اکسیدان شامل میوه و سبزیجات بیشتری مصرف شود. استفاده از سیستم‌های تصفیه هوای دارای سیستم ازون ساز و اشعه ماورای بنفش به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. ضروری است که از فعالیت‌هایی که منجر به افزایش آلودگی هوا در فضاهای سربسته می‌شود، مانند روشن کردن شمع و عود جدا خودداری شود.
