4گزیده علمی و پزشکی . 17 مهر -92
كشف كليد تنظيم مجدد ساعت بدن
محققان
ژاپني موفق به شناسايي دكمه تنظيم مجدد ساعت بدن شده‌اند كه مي‌تواند به حل مشكل
افراد داراي مشاغل شيفتي يا مسافران در پروازهاي طولاني كمك كند.به گزارش ايسنا،
ساعت‌هاي مختلفي درون بدن وجود دارند و ساعت اصلي تنظيمات بدن در مغز قرار دارد كه
عملكرد بدن براي خواب شبانگاهي را تنظيم مي‌كند.ساعت بدن در مغز با طلوع و غروب
خورشيد تنظيم مي‌شود، اما عملكرد اين ساعت در افراد شاغل در پست‌هاي شيفتي مانند
پرستاران و پزشكان يا كساني كه در پروازهاي طولاني به نقاط مختلف جهان با تغيير
ساعت مواجه ميشوند، دچار اختلال مي‌شود.ساعت بدن اگرچه با نور خورشيد تنظيم مي‌شود،
اما روند تطبيق يافتن بدن با ساعت جديد در هنگام سفر يا مشاغل شيفتي بسيار كند
است.محققان دانشگاه كيوتو موفق به شناسايي دكمه باز تنظيم ساعت بدن درون مغز شده‌اند
كه تطبيق پذيري با شرايط جديد را در مدت يك روز فراهم مي‌كند.اين منطقه در مغز يك
گروه متشكل از 10 هزار سلول مغزي است كه در تعامل پيوسته با يكديگر، كنترل زمان را
برعهده دارند. تداخل در عملكرد اين سلولها با كمك گيرنده‌هاي وازوپرسين (vasopressin) بعنوان گوش‌هاي سلول مغزي
كه اجازه تماس پيوسته با سلول‌هاي مجاور را فراهم مي‌كند، به تنظيم مجدد ساعت بدن
در زمان بسيار سريع‌تر منجر مي‌شود.موش‌هاي دستكاري ژنتيكي فاقد گيرنده‌هاي
وازوپرسين، در شرايطي كه زمان هشت ساعت عقب‌تر برده مي‌شود، قادر به باز تنظيم
ساعت بدن ظرف تنها يك روز هستند كه اين باز تنظيم در موش‌هاي عادي ظرف شش روز
انجام مي‌شود.نتايج بدست آمده نشان مي‌دهد كه سيگنال دهي وازوپرسين يك هدف درماني
ممكن براي افراد دچار اختلال ريتم ساعت بدن از جمله كارمندان مشاغل شيفتي است.
85 درصد توده‌هاي پستان از نوع
خوش خيم است
وطن دوست يادآور شد: مصرف
مشروبات الكلي، به تعويق انداختن بارداري، تاخير سن مادر شدن و چاقي خطر ابتلا به
بيماري سرطان را افزايش مي‌دهد.وي با بيان اينكه 85 درصد توده‌هاي پستان از نوع خوش خيم و قابل
درمان است، افزود: با پيشرفت روش‌هاي غربالگري سن تشخيص اين بيماري پايين آمده
است.وي ادامه داد: زندگي كردن با سرطان موجب ايجاد استرس در ميان زنان است به همين
دليل آموزش، پژوهش و حمايت معنوي از اين بيماران ضرورت دارد.مديرعامل انجمن حمايت
از بيماران سرطان پستان آذربايجان شرقي ادامه داد: شيوع بيماري در كشور ما يك
چهارم تا يك پنجم كشورهاي غربي است
درمان قطعي زخم‌هاي مزمن با روش لارودرماني
ضعف سيستم ايمني، خون‌رساني ضعيف، مقاومت ميكرب‌ها به آنتي‌بيوتيك‌ها
ازجمله عوامل مهم مزمن‌شدن زخم هستند.يكي ازعواملي كه سبب قطع عضو مي‌شود زخم پاي
ديابتي است. در افراد ديابتي رگ‌هاي خوني از زانو به پايين در هر دو پا دچار
گرفتگي مي‌شود و بر اثر خارش پا، پوشيدن كفش تنگ، واردشدن ضربه به پا و عوامل ديگر
زخم‌هاي كوچك بهبود نيافته و به زخم مزمن تبديل ميشوند و پزشك بخاطر جلوگيري
ازعفونت خون و مرگ بيمار مجبور به قطع پاي بيمار مي‌گردد. طبق آمار سازمان بهداشت
جهاني هر 30 ثانيه يك پاي ديابتي به علت زخم مزمن قطع مي‌گردد. ميزان قطع پاي
ديابتي در ميهن عزيزمان ايران ساليانه حدود 100000 مورد است.زخم‌هاي مزمن ديگرشامل
زخم بستر، زخم Bucrger
(كه در افراد مبتلا به سيگار ايجاد مي‌شود). زخم Carbunclc، زخم‌هاي سرطاني، عفونت
استخوان، آبسه‌هاي عفوني پوستي غالبا بصورت مزمن و غيرقابل علاج ميشوند.
خوشبختانه از ساليان پيش در ميهن عزيزمان ايران و 29 كشورديگر ازجمله مصر، مكزيك،
ژاپن، آمريكا، آلمان، انگلستان استفاده از روش لارودرماني (Maggot Therapy) براي درمان قطعي زخم معمول
شده است.
مزاياي روش لارودرماني
1- بزاق دهان لاروها آنتي‌بيوتيك
Allantion
ترشح مي‌كنندكه روي باكتري‌هاي Staphylococcus aurcus و Streptococcus spp موثر هستند و سبب نابودي
آنها ميشوند. بغير از آنتي‌بيوتيك Allantion، لاروها بيكربنات كليسم و
آمونياك ترشح مي‌كنند كه دو ماده اخير هم خاصيت ميكرب‌كشي بالايي دارند.
2- در قسمت دهاني لاروها 2
قلاب دهاني (Mouth hook)
وجود دارد كه حركت لاروها با فشاردادن اين دو قلاب در زخم و كشيدن بدن انجام مي‌شود
و لاروها با داشتن اين قلاب‌هاي دهاني روي قسمتهاي نكروزه و مرده زخم شيار ايجاد
مي‌كنند و بطور فيزيكي سبب از بين رفتن قسمتهاي مرده زخم ميشوند.
3- لاروها داراي آنزيم proteolytic هستند كه سبب ميشوند قسمتهاي
مرده و نكروزه زخم بصورت نيمه مايع و سوپي شكل در‌آيند كه آنرا مي‌مكند.
4- اولين قسمت دستگاه گوارش
لارو داراي PH 5/3
است كه اين PH اسيدي سبب نابودي بسياري از
ميكروب‌هاي زخم ميشوند.
5- از بزاق لاروها فاكتورهاي رشد (Growth Factor) ترشح ميشوند، به اين ترتيب لاروها علاوه بر تميزكردن و ميكروب‌زدايي زخم پروسه درمان و بهبود زخم را تسهيل مي‌كنند.
5- از بزاق لاروها فاكتورهاي رشد (Growth Factor) ترشح ميشوند، به اين ترتيب لاروها علاوه بر تميزكردن و ميكروب‌زدايي زخم پروسه درمان و بهبود زخم را تسهيل مي‌كنند.
6- در زخم‌هايي كه با روش
لارودرماني مورد معالجه قرار مي‌گيرند نياز به Graft پوست وجود ندارد و پس از بهبود
زخم، Scar
تشكيل نمي‌شود.
7- در اين روش نيازي به
بيهوشي بيمار و بستري‌شدن بيمار در بيمارستان نيست و زيرنظر پزشك كليه مراحل درمان
مي‌تواند در منزل صورت گيرد.
8- فعاليت لاروها باعث
افزايش فعاليت گلبولهاي سفيد خون و نيز سبب افزايش تكثير سلولها مي‌شود.
9- فرورفتن قلاب‌هاي دهاني
لاروها در زخم باعث مي‌شود كه مواد مترشحه لاروها به عمق زخم نفوذ كنند، بعلاوه در
هر حلقه پشتي قفس سينه و شكم لاروها، زائده‌هايي بنام Spicule وجود دارد كه اين زائده‌ها
هم با خراش‌هاي كوچكي كه ايجاد مي‌كنند سبب نفوذ مواد ترشحي لاروها به داخل زخم ميشوند.
10- بيماري كه مورد معالجه
با روش لارو درماني قرار مي‌گيرد و بغير از زخم مزمن داراي بيماريهاي ديگر هم
هست، براحتي مي‌تواند كليه داروهاي خود را مصرف كند و بررسي‌ها نشان داده كه
استفاده از داروهاي مختلف هيچ تاثير سوئي روي لاروها ندارد.
11- هيچگونه منعي براي
استفاده از روش لارو درماني براي كسي وجود ندارد و از طفل شيرخوار تا افراد
سالخورده، عليرغم اينكه فرد زخمي بغير از زخم مزمن بيماريهاي ديگر هم داشته باشند
مي‌تواند از روش لارو درماني استفاده كند.\
12- فعاليت لاروها در زخم،
درجه حرارت زخم را به 50 درجه سانتيگراد مي‌رسانند و بالارفتن درجه حرارت زخم سبب
افزايش خون‌رساني به زخم مي‌شود.
تاريخچه لارودرماني
قرنها قبل اقوامي در استراليا، برمه و قوم ماياها در آمريكاي مركزي
از روش لارودرماني استفاده مي‌كردند. در سال 1556، Ambroiso Parc پزشك مخصوص Henry سوم، در سال 1827 ميلادي Barron Larrcy پزشك مخصوص ناپلئون و
سرپرست تيم پزشكي ارتش ناپلئون و در سال 1860 ميلادي در جريان جنگهاي داخلي آمريكا
دكتر Zacarias و
دكتر Josef Jones
پزشكاني كه مشغول مداواي زخمي‌هاي جنگ بودند اعجاز و اهميت لارو مگسها در درمان
زخم را گزارش كردند. در سال 1920 ميلادي دكتر William Baer افسر پزشك ارتش آمريكا در
جريان جنگ جهاني اول از آمريكا به كشور فرانسه براي مداواي زخمي‌هاي جنگ اعزام شد
و در همان لحظه ورود به پشت جبهه با 2 سرباز زخمي كه بمدت يك هفته بيهوش افتاده
بودند مواجه شد و ملاحظه كرد زخم‌هايشان مملو از لارو مگس بود، دكتر Baer ملاحظه كرد كه در زخم‌هاي
بزرگ اين سربازان كوچكترين عفونتي وجود ندارد و زخم‌ها در حال بهبودي است و در اين
دو سرباز تب وجود ندارد. دكتر Baer در همان لحظه ديدن اين صحنه تصميم به استفاده
از اين روش درماني گرفت و با اينكه متخصص ارتوپدي بود و هيچ تبحري در رشته حشره‌شناسي
نداشت. شخصا شروع به پرورش لارو مگس Lucilia sericata و استفاده از آن در درمان
زخم‌هاي مزمن نمود. دكتر Baer از
سال 1920 ميلادي لغايت سال 1931 ميلادي كه فوت نمود، 60 زخم ازجمله زخم 5 كودك
مبتلا به عفونت استخوان (Osteomyelitis)
را معالجه نمود. بعد از فوتش يكي از دستيارانشان بنام دكتر Livingston نتيجه كارهاي استادش را به
اسم خود William Baer
منتشر نمود كه پس از انتشار كارهاي باليني Baer موج لارو درماني محافل پزشكي سراسر آمريكا را
فراگرفت. 937 پزشك و جراح در 300 مركز بيمارستاني و درماني از اين روش براي معالجه
7500 زخم استفاده كردند. ابتدا دانشگاههاي پزشكي خودشان راسا به پرورش مگس مي‌پرداختند
و پس از استريل‌كردن تخم مگس لاروهاي استريل را روي زخم قرار مي‌دادند ولي در سال
1936 ميلادي شركت Lederle كه
يك شركت دارويي بود توليد وسيع لارو را بعهده گرفت و لارو را در اختيار تمام
متقاضيان در سراسر آمريكا قرار مي‌داد.از سال 1940 ميلادي اين روش درماني بطور
كامل متوقف شد. زيرا در اين سال اولين دسته آنتي‌بيوتيك‌ها يعني سولفوناميدها و
سپس پني‌سيلين وارد بازار شد. در سال 1989 ميلادي Ronald Sherman (كارشناس حشره‌شناسي و پزشك
با دو تخصص بيماريهاي عفوني و طب گرمسيري) اين روش درماني را در كشور آمريكا شروع
كرد. در حال حاضر 30 كشور دنيا از اين روش درماني استفاده مي‌كنند.
لارودرماني در ميهن عزيزمان ايران
در 16 ديماه سال 1383 روش لارو درماني را بر روي يك جوان 17 ساله كه
بعلت تصادف با قطار در حومه شهر ساري دچار قطع عضو و عفونت شديد شده بود شروع
كرديم و درمدت 9 روز با روش لارو درماني عفونت نامبرده بطور كامل درمان شد. تاكنون
مووفق شده‌ايم زخم‌هاي مزمن شامل زخم پاي ديابتي، عفونت استخوان، زخم Meningomyclocele زخم بستر، زخم سوختگي را با
روش لارودرماني معالجه نمائيم.آقاي دكتر مرتضي جان‌نثاري لاداني متخصص ارتوپدي و عضو هيئت علمي
دانشگاه علوم پزشكي بقيه‌الله مسئوليت باليني كليه بيماران را عهده‌دار بوده‌اند
و در گروه حشره‌شناسي، آقاي مهندس سعيد محمودنيا، آقاي مهندس شهرام شريفي بروجردي،
آقاي مهندس مجيد مشايخي، آقاي مهندس بهرام ايماني و خانم مهندس مينا آزما همكاري
داشته‌اند.اميد است با تفهيم و ترويج طرح لارو درماني در مجامع پزشكي و گسترش
اين طرح از قطع عضو و مرگ هموطنان عزيزمان كه دچار عفونت مزمن هستند جلوگيري بعمل
آيد.
فوق‌تخصص روماتولوژي
فوق‌تخصص روماتولوژي گفت: 5 درصد افراد جامعه با درجه‌هاي مختلف به
بيماري سندروم پاي بي‌قرار دچار ميشوند كه علائمي چون درد، گزگز، بي‌قراري و حتي
گرفتگي عضله را در اندام تحتاني به خصوص ساق‌ها تجربه مي‌كنند.محمد‌مهدي امام در
گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: بيماري پاي بي‌قرار بيماري شايعي است كه در عين شايع‌بودن
در بين مردم ناشناخته است.فوق‌تخصص روماتولوژي افزود: 5 درصد از افراد جامعه با
درجه‌هاي مختلف به اين بيماري دچار ميشوند كه علائمي چون درد، گزگز، بي‌قراري و
حتي گرفتگي عضله را در اندام تحتاني به خصوص ساق‌ها تجربه مي‌كنند.استاد دانشگاه
علوم پزشكي شهيد بهشتي تأكيد كرد: اين درد عصر‌ها و شب‌هنگام تشديد مي‌شود تا حدي
كه بيمار را مجبور مي‌كند كه پا و ساق خود را براي بهبود علائم ماساژ دهد.امام تصريح كرد: اين بيماري به دو صورت اوليه كه معمولاً عامل ارث در آن دخيل است
و همچنين فرم ثانويه تقسيم مي‌شود كه عامل ثانويه به كمبود آهن، بيماريهاي خاص
مثل واريس، نارسايي كليه، ديابت، پاركينسون، ام‌اس و بيماريهاي روماتيسمي تقسيم‌بندي
مي‌شود.عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي ادامه داد: تشخيص اين بيماري
معمولاً بر اساس علائم باليني و نبود بيماريهاي ديگر مثل آسيب اعصاب محيطي و
اختلالات عروقي است چرا كه بررسي‌هاي انجام شده و آزمايش‌ها در اين بيماري طبيعي
است و فقط فقر آهن در اين بيماري مشاهده مي‌شود.وي شروع اين بيماري را در غالب
افراد در سنين جواني ذكر كرد و افزود: از لحاظ درمان، برطرف كردن عامل زمينه‌اي
چون كمبود آهن، درمان واريس و بيماريهاي مختلفي كه ذكر شد به علاوه درمان دارويي
تحت نظر پزشك مربوطه مي‌تواند موثر باشد.
