مؤلفه‌های اقتدار هر کشور چیست؟


مؤلفه‌های اقتدار هر کشور چیست؟ 10 آبان – 95

مؤلفه هایی که دررژیمو ارونه ی ولایت فقیه وجود ندارد چون شعار وتبلیغات واقدامات تروریستی وجنگ افروزی برون مرزی وسرکوب شدید داخلی جایگزین مؤلفه های اقتدار کشورها شده است .
اقتدار کشورها
هر کشوری در دنیای امروز مؤلفه‌ای برای اقتدار خود دارد، اما برخی کشورها در دستیابی به اقتدار تک بعدی عمل می‌کنند و برخی دیگر سعی می‌کنند به تمام مؤلفه‌های قدرت دست یابند.
به گزارش ایسنا؛ در جهان امروز واژه اقتدار برای هر کشوری از اهمیت بالایی برخوردار است و کشورهای جهان می‌کوشند روز به‌روز بر اقتدار خود در عرصه‌های گوناگون بیفزایند. امروز برخی تنها اقتدار در بعد نظامی برای یک کشور را کافی می‌دانند، اما به اعتقاد اکثر کارشناسان اگر کشوری می‌خواهد به معنای حقیقی کلمه در جهان مقتدر باشد تنها نباید به بعد نظامی بسنده کند بلکه باید در دیگر عرصه‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیز دارای اقتدار باشد.

بنابراین مؤلفه‌های اقتدار برای همه معنای یکسانی ندارد. اقتدار از ریشه لاتین و از  کلمه "اتوریته" به معنای قدرت که به سنای روم مربوط می‌شد گرفته شده است. مفهوم اقتدار با مفاهیم قدرت و نفوذ ارتباط تنگاتنگی دارد، بنابراین در نظام سیاسی نوین جهان، اقتدار هر کشور می تواند به معنای نفوذ آن کشور در عرصه‌های گوناگون در کشورهای دیگر  تلقی شود. حال این پرسش‌های مطرح می‌شود که مؤلفه‌های اقتدار برای هر کشور چیست و اصولاً با رعایت چه اصولی یک کشور می‌تواند در جهان مقتدر شود؟

 
برای برسی بیشتر این موضوع خبرنگار ایسنا، با عباسعلی منصوری آرانی- عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی و علی امیدی- استاد علوم سیاسی دانشگاه اصفهان به گفت‌وگو پرداخت که در ادامه می‌خوانید:

اقتدار در بعد نظامی کافی نیست

عباسعلی منصوری آرانی بابیان اینکه شرایط دنیای کنونی با قرون گذشته متفاوت است، اظهار کرد: در قرون گذشته اقتدار، تک مؤلفه‌ای بود، اما در دنیای فعلی مؤلفه‌های اقتدار در چهار بخش اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و نظامی خلاصه می‌شود. اگر کشوری در این چهار بخش موفق عمل کند می‌توان به آن یک کشور مقتدر در جهان کنونی گفت.

وی افزود: بنابراین هر کشوری که این چهار مؤلفه را دارا باشد می‌تواند در منطقه خود و نظام بین‌الملل تأثیرگذار باشد.

عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بابیان اینکه اقتدار تنها در بعد نظامی و دفاعی نیست، گفت: اگر کشوری تنها بخواهد به توان نظامی خوداتکا کند نمی‌تواند ثبات داخلی و برتری خارجی خود را حفظ کند. نمونه بارز آن شوروی سابق بود که با وجود داشتن سلاح‌های متعدد اتمی نتوانست از فروپاشی خود جلوگیری کند.

منصوری آرانی تصریح کرد: چون شوروی تک ‌بعدی عمل و تنها به توان نظامی خود اتکا کرد نتوانست ثبات خود را حفظ کنداگر یک کشور از نظر نظامی قدرتمند باشد، اما در بخش اقتصادی و تأمین معیشت مردم خود ناتوان باشد نمی‌تواند در جهان امروز حرف زیادی برای گفتن داشته باشد.

وی افزود: اگر کشوری در حوزه سیاسی هم قوی نباشد بدون شک در نظام بین‌الملل منزوی می‌شود. فرهنگ اجتماعی هم به همین شکل است. اگر از نظر اقتصادی، سیاسی و نظامی قدرتمند باشیم، اما از نظر فرهنگی مردم کشور بیگانه پرست باشند و سنت‌های صحیح خود را کنار بگذارند این امر هم می‌تواند به فروپاشی یک کشور منجر شود.

پیروی از علم موجب اقتدار می‌شود

این عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به این سووال که هم‌اکنون ایران از نظر اقتدار در چه وضعیتی قرار دارد، گفت: بنده به این حدیث از حضرت علی (ع) که فرمودند"العلم سلطان" اعتقاد زیادی دارم. معنای این حدیث آن است که برای پیشرفت، علم بر همه چیز مقدم است و آنچه موجب اقتدار می‌شود علم است.

منصوری آرانی در همین خصوص افزود: بنابراین اگر در کشور از متخصصان خودمان استفاده کنیم می‌توانیم به آن پیشرفت حقیقی دست یابیم. برای مثال در ابتدای جنگ تحمیلی حتی نمی‌توانستیم سیم خاردار تولید کنیم اما امروز با اتکا به دانش دانشمندان داخلی بهترین تجهیزات نظامی را تولید می‌کنیم. بنابراین در شاخه نظامی این علم است که به ما می‌آموزد که باید از چه تاکتیکی استفاده کنیم.

وی به تبیین مؤلفه اقتصادی اقتدار پرداخت و ادامه داد: در بخش اقتصادی هم آنچه می‌تواند کشور را به سر منزل مقصود برساند بهره‌گیری از اقتصاددان‌هایی است که با علم روز حرکت می‌کنند و شرایط را آن‌چنان رقم می‌زنند که بیشترین ارزآوری و تولید را داشته باشیم.

این عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به تشریح مؤلفه سیاسی اقتدار پرداخت و گفت: در بعد سیاست خارجی هم‌زمانی اقتدار امکان پذیر است که کاربلدهای علم سیاست امور را پیش ببرند.

منصوری آرانی یادآور شد: در بعد فرهنگی و اجتماعی هم این علم است که می‌تواند نشاط و آرامش را به جامعه هدیه دهد. بنابراین حدیث امام علی(ع) باید در این چهار مؤلفه اقتدار به عنوان زیر بنا قرار گیرد. پس ایران باید خود را با چهار مؤلفه اقتدار هماهنگ کند تا بتواند در عرصه جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد.

توانمندی در همسوسازی است

وی گفت: برای مثال اگر ماشینی موتورش بنز است باید بدنه آن نیز بنز باشد تا بتواند یک ماشین خوب از آب در بیاید. پس تمام مولفه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی اجتماعی و نظامی باید در کنار هم اقتدار کشور را رقم بزنند. هیچ یک از این مؤلفه‌ها جدا از مؤلفه‌های دیگر به تنهایی نمی‌تواند اقتدار برای کشور به ارمغان بیاورد.

این عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، افزود: در دنیای سیاست نمی‌توان پشت میز مذاکره نشست در حالی که ساختار نظامی قدرتمند نداشتدر سیاست نمی‌توان پشت میز مذاکره نشست در حالی که از اقتصاد پویایی برخوردار نبوددر فرهنگ هم روال به همین‌گونه است. بنابراین باید یک هم سویی میان این چهار مؤلفه وجود داشته باشد تا پیشرفت حاصل شود. توانمندی در همسوسازی است.

منصوری آرانی خاطرنشان کرد: البته یکی دیگر از راهکارهای قدرتمند شدن این است که از تاریخ برخی کشورها عبرت بگیریم. برخی از کشورها تنها به یک بعد از مؤلفه‌های اقتدار پرداختند. بنابراین باید به این واقعیت برسیم که با دانایی باید حرکت کرد، چرا که توانایی بدون دانایی غیر ممکن است.

وی گفتبرای پیشرفت روز افزون همواره باید به علم و مردان بزرگ احترام بگذاریم. اگر می‌بینیم که مردان بزرگی در این چهار مؤلفه اقتدار حضور دارند، اما به آن‌ها بها داده نمی‌شود باید بدانیم که دچار مشکل هستیم. پس اگر می‌خواهیم به تمدن گذشته خود افتخار کنیم و تمدن جدیدی در جهان رقم بزنیم باید به چهار مولفه اقتدار (اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و نظامی) توجه ویژه داشته باشیم.

در دنیای امروز تاکید بر روی قدرت نرم است

همچنین علی امیدی، استاد علوم سیاسی دانشگاه اصفهان بابیان اینکه اقتدار یا قدرت معمولاً به سه نوع تقسیم می‌شود، گفت: اولین نوع اقتدار، "قدرت سخت" است، دوم، "قدرت نرم" و سوم "قدرت هوشمند". قدرت سخت همان امکانات دفاعی و نظامی یک کشور است که کشورها روی آن حساب می‌کنند، مثلاً روسیه با داشتن هزاران کلاهک هسته‌ای و هواپیماهای پیشرفته نظامی و تانک‌های پیشرفته و ارتش بسیار قدرتمند ازنظر قدرت سخت یکی از کشورهای مقتدر است.

وی افزود: اما "قدرت نرم" آن است که شما بتوانید یک سری جاذبه‌ها را به وجود آورید که دیگران را مجذوب خود کنید. مثلاً اگر شما یک آدم فرهیخته باشید بدون اینکه خرجی بکنید مردم خریدار حرف‌هایتان خواهند بودبنابراین قدرت نرم به این معنا است که بر اساس عناصر معنوی و غیرمادی، نفوذ در رفتار دیگران داشته باشید. پس بیشتر عناصر معنوی و ابعاد معنوی در این نوع قدرت اهمیت دارد.

این استاد علوم سیاسی دانشگاه اصفهان بابیان اینکه سومین نوع اقتدار، "قدرت هوشمند" است، اظهار کرد: این قدرت ترکیبی از قدرت نرم و سخت است که برای پیشبرد اهداف در عرصه بین‌المللی باید بدانیم که صرفاً نمی‌توانیم روی قدرت سخت یا نرم متمرکز شویم.

امیدی افزود: با توجه به اقتضای زمان و مکان باید از عناصر قدرت سخت و قدرت نرم استفاده کنید. در جهان امروز بیشتر تأکید بر قدرت نرم است تا قدرت سخت. ضرورتاً کشوری که قدرت نظامی برتر دارد دلیل بر نفوذ مستمر آن نیست. برای مثال عربستان خیلی از این امکانات را دارد و بعد از آمریکا و چین بیشترین هزینه نظامی را در جهان دارا است اما می‌بینیم که این کشور نفوذ آن‌چنانی در کشورهای جهان ندارد.

آمریکای قبل از اوباما روی قدرت سخت تاکید داشت

وی بابیان اینکه آمریکا قبل از اوباما بیشتر تأکید روی قدرت سخت داشت، تصریح کرد: البته در عرصه بین‌المللی داشتن قدرت سخت ضرورت دارد. برای یک کشور این مولفه های اقتدار باید ترکیبی از سه نوع قدرت باشد. اگر یک کشور دموکراسی پویا داشته باشد و رهبران آن به صورت دوره‌ای عوض شود، رسانه‌های جمعی و جامعه مدنی خوبی داشته و رهبران آن مقبول جهان باشند می‌توان گفت که دارای مؤلفه‌های اقتدار و قدرت نرم است.

این استاد علوم سیاسی گفت: قدرت یک مقوله بسیار پیچیده‌ای است که مؤلفه‌های زیادی در آن دخالت دارد و در دنیای امروز آن عناصر غیرمادی و فرهنگی قدرت بیشتر مورد توجه است.

امیدی افزود: البته در دنیای امروز اقتدار دفاعی ضرورت دارد. برای مثال هنگام رانندگی اگر قوانین را رعایت کنید، اما ممکن است آدم‌های مشکل‌داری باشند که بدون جهت به اتومبیل شما بزنند. در عرصه جهانی هم به همین‌گونه است. ممکن است شما قوانین بین‌المللی و حقوق دیگران را رعایت کنید، ولی یک کشور متخاصم و دچار هرج‌ومرج به شما حمله کند که ضرورت قدرت سخت در اینجا معلوم می‌شود. ولی همان‌طور که اشاره شد باید به تمام مؤلفه‌ها توجه کرد.

ایران در ارزیابی مؤلفه‌های اقتدار

وی با اشاره به اینکه قدرت در واقع یک بسته و سبد است که همه‌چیز در آن قرار می‌گیرد، اظهار کرد: تک‌بعدی نگاه کردن به قدرت نتیجه مثبتی را به ارمغان نمی‌آورد. هم‌اکنون ایران در سال‌های اخیر پیشرفت‌های خوبی در عرصه نظامی و خودکفایی صنایع دفاعی داشته است. در بعد قدرت سخت خوب کار کرده‌ایم. اما با تحریم‌ها توان اقتصادی کشور را محدود کردند. در بعد قدرت نرم در بعضی از مؤلفه‌ها ایران اسلامی قدرتش خوب است. اینکه گفتمان متفاوتی داریم و در برابر  ظلم جهانی ایستاده‌ایم به خودی خود از  مؤلفه‌های قدرت نرم پیروی کرده‌ایم.

این استاد علوم سیاسی بابیان اینکه در برخی از مسائل هم مشکل داریم، معتقد است: در شفافیت فعالیت‌های اقتصادی مشکل داریم. در سیستم دادرسی هم چندان خوب عمل نمی‌کنیم. اما می‌توان گفت در حد متوسط هستیم. وقتی اقتصاد شفاف نباشد و نرخ رشد بهره منفی باشد نمی‌توان گفت تمام مؤلفه‌های اقتدار را دارا هستیم

گزارش از؛ سید حبیب الله وکیل زاده، ایسنا- منطقه اصفهان