نقد و بررسی مطبوعات: "نقشه مترو" یا نقشه گنج؟!

آیا می‌توان با این نقشه‌ها مسیریابی کرد؟

"نقشه مترو" یا نقشه گنج؟! 10 اسفند-94

متروی توکیو یکی از بزرگترین خطوط ریلی داخل شهری محسوب می‌شود، اما سفر با آن چندان پیچیده نیست. نقشه متروی برخی از شهرها بیشتر به نقشه گنج شباهت دارد، چرا که سفر با آن واقعا آدم را سردرگم می‌کند؟

فرادید| متروی توکیو یکی از بزرگترین خطوط ریلی داخل شهری محسوب می‌شود، اما سفر با آن چندان پیچیده نیست. نقشه متروی برخی از شهرها بیشتر به نقشه گنج شباهت دارد، چرا که سفر با آن واقعا آدم را سردرگم می‌کند؟ به گزارش فرادید به نقل از بیزینس اینسایدر، متروی دو شهر نیویورک و پاریس حداقل از نگاه بسیاری در صدر این فهرست قرار دارند. البته توسعه حمل و نقل شهری اولویت اول کلان شهرها است. با این حال، قدمت متروی هر شهر با این مسئله کاملا در ارتباط است. ریکاردو گالوتی و مارک بارتلمی، دو پژوهشگر مرکز پژوهش‌های هسته‌ای ساکلای در فرانسه و بریتانیا، تصمیم گرفتند تا میزان پیچیدگی نقشه‌های مترو را از حیث «فرآیند منطقی» با کمک فیزیک نظری و ریاضیات بررسی کنند. هدف آن‌ها این بود که ببینند آیا با افزایش حمل و نقل شهری و رشد علائم راهنمایی، آیا میزان ادراکی ما محدود می‌شود یا خیر. چرا که اگر این چنین باشد، گردشگران و شهروندان این شهرها برای مسیریابی باید به اپلیکیشن‌های تلفن همراه و وسایل مشابه تکیه کنند. به همین منظور، گالوتی و بارتلمی تعداد ایستگاه‌های داخلی شهری متروهای جهان را حساب کردند تا 15 نقشه بزرگ را از دیگر نقشه‌های متمایز کنند. آن‌ها سپس دو نقطه مبدا و مقصد را مشخص و تمام مسیرهای قابل دسترسی را شناسایی کردند.

نقشه متروی تهران البته بسیار ساده‌تر است
چارچوب کلی کار با پژوهش‌های رفتار شناختی تطابق داشت، زیرا افراد باید چهار زنجیره داده‌ها را مدام در ذهنشان مرور کنند: نقطه مبدا، نقطه مقصد و دو مسیر انتقالی. حاصل کار بررسی «پیچیدگیِ انباشته شده» نشان داد که مترو نیویورک در صدر فهرست «پیچیده‌ترین سیستم‌های شهری جهان» قرار دارد و مترو هنگ کنگ پس از آن در رده دوم قرار دارد. در این پژوهش آمده که «آستانه ادراکی» افراد معمولی به طور میانگین حدود 250 رابطه است که این میزان تقریبا معادل هشت بیت داده می‌شود. مترو نیویورک با 161 رابطه تقریبا به محدوده آستانه ادراکی نزدیک شد. این در حالی بود که پیچیده‌ترین مسیر از نقطه آ به نقطه ب در نیویورک کمی از آستانه ادراکی بالاتر بوده و به نقطه 8.1 بیت می‌رسد. متروی پاریس با 78 رابطه، توکیو با 56 رابطه و لندن با 48 رابطه در جایگاه‌های بعدی قرار داشت. در کلان شهرها افراد زیادی از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند. برای نمونه، در نیویورک روزانه 5.6 میلیون نفر از مترو و 2.1 میلیون نفر نیز از اتوبوس استفاده می‌کنند. پردازش این میزان داده برای مغز کمی زمان‌بر است. راه‌حل اما در ایجاد نقشه‌های بهتر و استفاده از دنیای دیجیتال است.