اوین
نامه ی کیهان یکشنبه 6 اردیبهشت ماه سال
1394
يادداشت روز اوین نامه ی کیهان "يمن قارون منطقه را مي
بلعد! "
پنج روز از زماني که رژيم سعودي اعلام کرد عمليات
موسوم به «عاصفه الحزم» را به پايان رسانده است، بخش هاي مختلفي از يمن همچنان در
معرض تجاوز و تهاجم هوايي اين رژيم قرار دارد. در اين ميان حمله به يک مراسم عروسي
که منجر به شهادت چهل نفر گرديد و نيز حمله به بازار صعده نشان مي دهد که هنوز بخش
هاي عمومي و توده مردم در کانون اين تهاجم قرار دارند با اين وصف بسياري از ناظران
سياسي درباره بيانيه اي که در روز بيست و هفتم جنگ از سوي ارتش متجاوز صادر گرديد
و در آن به طور تلويحي از عدم حمله به مردم و غيرنظاميان خبر مي داد، ابراز
بدگماني کرده و معتقدند اين يک اقدام رياکارانه اي بود که عربستان با هدف کاستن از
فشار افکار عمومي عليه خود انجام داد.عمليات «اعاده الامل» که جايگزين «عاصفه الحزم» گرديد، به خودي خود به معناي آن است که مهاجم خود بر اقدام قبل نقطه پايان مي گذارد و اين در حالي است که هيچکدام از اهداف عربستان در زماني که تجاوز مرحله عاصفه الحزم را پايان يافته معرفي کرد، محقق نشده بود. اين به معناي اعتراف به شکست تلقي مي شود اما عربستان عمليات هوايي خود را متوقف نکرد و نام آن را اعاده الامل گذاشت و در عين حال وعده داد که به موازات عمليات نظامي، راه حل سياسي را بر مبناي مشارکت همه گروه ها در حکومت دنبال مي کند و علاوه بر آن راه امدادرساني به مردم آسيب ديده را هموار مي نمايد. تا اين لحظه، عربستان سياست تهاجم نظامي را دنبال کرده و از دو موضوع اعلامي ديگر آن، خبري نيست! چرا؟
عربستان سعودي مي داند که گفت وگوي سياسي در شرايط فعلي به نفع او و هم پيمانان او در يمن نيست چرا که موقعيت هواداران سعودي در اصلي ترين شهرهايي- مثل تعز و مارب- که پايگاه آنان بوده، بهم ريخته و گروه هايي مثل حزب اصلاح و لجان منصور هادي موقعيت هاي خود را از دست داده اند بر اين اساس عربستان از موضوعي حرف مي زند که به طور واقعي به آن علاقه و اعتقادي ندارد. عربستان به مقتضاي قطعنامه 2216 شوراي امنيت که فعال سازي روند سياسي را در بندهاي مختلف مورد تاکيد قرار داده است، از روند سياسي حرف مي زند تا وقتي زمان ده روزه به انتها مي رسد و دبير کل سازمان موظف است پس از آن - يعني فردا دوشنبه- به شوراي امنيت گزارش دهد، عربستان بتواند مدعي شود که من اين موضوع را دنبال کرده ام ولي طرف هاي مقابل با من همکاري نکرده اند. عربستان همزمان با اين بحث، فشارها را در آستانه تشکيل مجدد جلسه شوراي امنيت که علي الظاهر روي موضوع يمن تمرکز خواهد داشت، افزايش داده است تا شايد بتواند دستاوردي داشته باشد و با آن بگويد بله صدور قطعنامه شوراي امنيت و عمليات عربستان سعودي تاثير گذاشته و شرايط داخل يمن را متحول نموده است به عبارت ديگر عربستان با اين اميد که شوراي امنيت را وادار به تصويب چارچوبي که اقدامات نظامي رژيم عربستان را موجه نمايد، گرداند.
موضوع ديگري که در اقدامات روزهاي اخير رژيم سعودي مشاهده مي کنيم مانورهايي است که روي جذب نيرو انجام مي دهد. يک گزارش بيانگر آن است که عربستان و آمريکا طي روزهاي اخير دستکم 800 نفر را پس از توجيه در جزيره سوکوترا از طريق بندر مکلاوارد يمن کرده اند کما اينکه خبرهاي ديگر بيانگر تلاش ويژه دستگاه نظامي عربستان براي جذب و به کارگيري نيروهاي ويژه از کشورهاي همسايه مي نمايد. اين موضوعات دوجنبه اساسي را پوشش مي دهد از يکسو، عربستان نتوانسته است عليرغم سپري شدن يک ماه از زمان آغاز جنگ کار را به نقطه قابل قبول برساند از اين رو اين رژيم در ادامه تهديدات، تلاش مي کند تا انصارالله را وادار به عقب نشيني کند. کما اينکه رسانه هاي عربستان طي روزهاي اخير تلاش گسترده اي کرده اند تا درگيري هاي کنوني را رنگ شيعه و سني بزنند و انصار را از آن بترسانند اين درحالي است که عربستان درگيري را عمدتاً به مناطق سني کشانده و امروز عدن، لحج و مارب که جمعيت همه اين ها سني مذهب هستند بيش از هر جاي ديگر در معرض آسيب سعودي قرار دارند. سني ها در اين استانها قرباني يک توطئه کثيف شده اند، سعودي تلاش مي کند تا با اعمال فشار بر سني هاي جنوب، آنان را در مقابل انصار قرار دهد و انصارالله را در شرايطي قرار دهد که يا تسليم شده و اين استانها را به خاطر ترس از درگيري طايفي و مذهبي در اختيار گروه هاي هوادار سعودي قرار دهند و يا به دامنه درگيري ها در اين استانها بيفزايند و اين به کشته شدن تعداد بيشتري از شهروندان آن ها منجر شده و به گونه اي سناريو طايفي مذهبي شدن درگيري رنگ مي يابد.
از سوي ديگر در اين درگيري ها، عربستان هجوم به جنوب را به اميد آنکه نارضايتي «حراک جنوب» را در پي بياورد و گروه هاي تشکل يافته را به يک طرف درگيري تبديل کند، وارد عمل شده است کما اينکه به گمان عربستان پيوستگي بالنسبه کمتر مناطق جنوبي نسبت به مناطق شمالي به انصارالله يک «نقطه ضعف» است و از آنجا که تئوري هاي نظامي مي گويند براي به زانو درآوردن دشمن بايد به نقطه ضعف آن حمله کرد، عربستان حمله به اين مناطق را طي روزهاي اخير شدت بخشيده است به عبارت ديگر مردم جنوب درحال حاضر قرباني يک توطئه کثيف شده اند اما درعين حال وقتي روند عمومي استان هاي جنوبي يمن را مرور مي کنيم نشانه اي از اعتراض مردمي نسبت به جنبش انصارالله مشاهده نمي کنيم.
در ا ين ميان آمريکايي ها نقش هدايت صحنه را به گونه اي که به تحقق اهداف سعودي در جنگ -که البته کاملاً با اهداف آمريکا انطباق دارد- دنبال مي کنند. به عنوان مثال يک گزارش حاکي از آن است که آمريکايي ها پس از دريافت گزارشي که بيانگر حرکت چند رزمناو ايراني به سمت خليج عدن بودند و همه چيز از مواجهه نظامي ايران با تجاوز عربستان حکايت مي کرد با سراسيمگي وارد عمل شدند و وزير امور خارجه آمريکا در گفت وگوي تلفني که در اولين ساعت کاري صبح روز سه شنبه اول ارديبهشت با وزير خارجه ايران داشت بطور جدي وعده داد که همين امروز جنگ متوقف مي شود و نيازي به ورود شما نيست. چند ساعت پس از اين، امير عبداللهيان معاون وزير خارجه ايران از فرا رسيدن زمان توقف جنگ خبر داد. اين خبري بود که اولين بار در مطبوعات لبناني درز کرد و سپس به نوعي در بيانيه جنبش انصارالله هم منعکس شد. اين موضوع بيانگر آن است که آمريکايي ها يک بار ديگر با توسل به خدعه اي کثيف مانع توقف جنگ شده اند چرا که رزمناوهاي ايراني قادر بودند جنگ را متوقف کنند. يک خبر ديگر بيانگر آن است که ناوهاي آمريکايي طي دوره يک ماهه جنگ حداقل يک بار از طريق خليج فارس و دو بار از طريق خليج عدن به مناطقي از يمن شليک کرده اند با اين وصف در اين پرونده، آمريکايي ها که گاهي وانمود مي کنند موافق جنگ نيستند، عملاً در کنار آل سعود قرار دارند و اين نشان مي دهد که شکست عربستان در اين جنگ ازنظر آمريکايي ها يک فاجعه بزرگ پديد مي آورد و پيروزي عربستان براي واشنگتن يک اصل خدشه ناپذير است اما با اين وجود هيچ کس در منطقه ترديد ندارد که عربستان بازنده قطعي است و تدابير آمريکايي ها نمي تواند اين سرنوشت قطعي را تغيير دهد.
عربستان در ادامه عمليات نظامي عليه يمن به جز تکرار حمله به اهداف قبلي کار ديگري نمي تواند بکند. اين کشور همانطور که در مرحله قبل نتوانست به نيروهاي انصار آسيب جدي وارد کند و يا سازمان آن را دچار بحران نمايد در آينده نيز نمي تواند آسيب جدي به انصارالله و سازمان آن وارد نمايد. عربستان در مناطق شمالي نمي تواند دستاوردي داشته باشد و از اين رو حمله گاه و بيگاه آن به صنعا و صعده را فقط مي توان ناشي از انتقامجويي دانست. ترک عملياتي عربستان در جنوب به اين اميد صورت مي گيرد که انصارالله را با بحران اجتماعي مواجه کند و پس از آن به سرپل هايي در عدن، تعز و لحج دست پيدا کند و از اين طريق بحث گفت وگوهاي ملي را به گونه اي که نيروهاي شکست خورده را وارد مدار حاکميت نمايد، مديريت کند. واقعيت اين است که سرمايه عربستان در يمن طي سال هاي اخير و بخصوص طي هفته هاي اخير خسارت جدي ديده است. امروز جايگاه منصور هادي و نيروهاي آن و نيز جايگاه علما محسن الاحمر مقتدرترين مهره سعودي در 30 سال گذشته در يمن به صفر ميل کرده است. حزب اصلاح حتي در اصلي ترين شهرهايي که بطور سنتي پايگاه اين حزب اخواني- وهابي بوده است جايگاه خود را از دست داده و گروه هاي کوچکتر قومي نيز از اين قاعده جدا نيستند بر اين اساس براي عربستان بسيار دشوار است اين واقعيت را بپذيرد که «يمن به يک کشور مستقل با مردمي که سابقه تمدني چند هزار ساله دارند، تبديل شده است». اما اين واقعيت، خود را به آل سعود تحميل خواهد کرد و سرزمين يمن قارون منطقه را خواهد بلعيد. سعدالله زارعي
