گزیده ها قسمت ششم

گزیده ها قسمت ششم 3  دی - 96
مقامات عربستان برای دومین بار طی چند ماه اخیر ادعا کردند توانسته‌اند موشکی را که انصارالله یمن به سمت ریاض پایتخت این کشور
واشنگتن‌پست در تحلیلی با اشاره به افزایش سطح تنش‌ها میان دو کشور - ایران و عربستان - سرنوشت تقابل رژیم آل‌سعود با ایران را به بحث گذاشته است.  

به گزارش دنیای اقتصاد، مقامات عربستان برای دومین بار طی چند ماه اخیر ادعا کردند توانسته‌اند موشکی را که انصارالله یمن به سمت ریاض پایتخت این کشور شلیک کرده است، منهدم کنند.

شاهزادگان آل‌سعود اما این اقدام انصارالله را به مثابه عملیات جنگ‌طلبانه ایران قلمداد کردند. ایران اما ضمن رد این ادعاها، حملات ائتلاف عربستان به یمن را که نزدیک به سه سال از شروع آن می‌گذرد، محکوم کرده است.

واشنگتن‌پست در تحلیلی با اشاره به افزایش سطح تنش‌ها میان دو کشور - ایران و عربستان - سرنوشت تقابل رژیم آل‌سعود با ایران را به بحث گذاشته است.

برای دومین بار طی چند ماه اخیر مقامات عربستان ادعا کردند موشکی را که انصارالله یمن به سمت ریاض شلیک کرد توانستند منهدم کنند. بنا بر گزارش‌ رسانه‌های عربستان در این حمله کسی آسیب ندید. شاهزادگان آل‌سعود اما این اقدام انصارالله را به مثابه عملیات جنگ‌طلبانه ایران قلمداد کردند.

سعودی‌ها مدعی شده‌اند که ایران سلاح‌های انصارالله را تامین می‌کند. هفته گذشته نیز نماینده آمریکا در سازمان ملل در حمایت از این موضع آل‌سعود کنفرانس خبری جنجالی برپا کرد. ایران اما با رد این ادعاها، حملات ائتلاف عربستان به یمن را که نزدیک به سه سال از شروع آن می‌گذرد محکوم کرده است.

به گزارش «واشنگتن‌پست» در کوتاه مدت این حمله‌های موشکی منجر به رویارویی مستقیم دو قدرت منطقه نخواهد شد (گرچه بی‌شک بسیاری از مردم یمن به‌دنبال حمله‌های هوایی عربستان و قحطی و گرسنگی ناشی از محاصره این کشور کشته خواهند شد).

این اقدامات اما تنش‌ها را میان دو کشور – ایران و عربستان – تشدید خواهد کرد. ایران و عربستان در دهه‌های اخیر درگیر جنگ‌های نیابتی بوده‌اند. رقابت این دو کشور در قلب ناآرامی‌های کشورهای سوریه، یمن، لبنان، عراق و... در جریان بوده است. به گزارش این روزنامه «آمریکایی»، به منظور فهمیدن چرایی اختلاف ایران و عربستان می‌توان نگاهی به روابط گذشته دو کشور و چند عامل اثرگذار انداخت.

ریشه اصلی اختلافات
ایران قدرت شیعه غالب و عربستان سعودی قدرت سنی در منطقه است. آیا می‌توان اختلافات میان این دو کشور را به یک جنگ مذهبی قدیمی نسبت داد؟ این گزاره درست است که ایران و عربستان هر یک دو مذهب متفاوت از اسلام را دارند.

در واقع شکاف این دو مذهب پس از درگذشت پیامبر اسلام و اختلاف بر سر جانشینی او به‌وجود آمد. در این راستا «بی‌بی‌سی» ستیز این دو کشور را به جنگ ۳۰‌ساله‌ای که در آن دولت‌های کاتولیک‌ و پروتستان برای حاکمیت در قرن ۱۷ میلادی به راه انداختند تشبیه کرده است.

منطقی است تفاوت‌های مذهبی یکی از اولویت‌های سیاست خارجی ایران و عربستان باشد. متحدان اصلی هر دو کشور در منطقه، ملت‌های هم‌مذهب با آنها هستند. با این حال موضوع به این سادگی نیست و نمی‌توان دین و مذهب را مبنای اولیه تنش‌ میان دو کشور دانست. به ادعای «واشنگتن پست»، ریشه اختلافات ایران و عربستان به موضوعات سیاسی و اقتصادی برمی‌گردد. این دو کشور به دنبال کنترل منابع و تبدیل شدن به قدرت غالب خاورمیانه پر از آشوب هستند.

شروع این درگیری‌ها از کجا بود؟
آغاز تنش‌های ایران و عربستان از یک حادثه به‌خصوص نبوده است. اما انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ (۱۹۷۹ میلادی) نقشی بزرگ در ایجاد اختلافاتی که امروزه شاهد آن هستیم داشته است.

برای عربستان، ظهور انقلاب اسلامی تهدیدی دوگانه محسوب می‌شد: جمهوری اسلامی دولتی شیعی و به‌شدت ضددولت‌های استکباری نظیر آمریکا بود و از طرفی با حکومت‌های پادشاهی عرب و متحد منطقه رابطه خوبی نداشت.

رهبران ایران می‌خواستند اندیشه‌های خود را به خارج از مرزهای این کشور صادر کنند. در واکنش به این سیاست‌ها، عربستان سعودی روابط خود را با دولت‌های سنی تقویت کرد. در نتیجه این تلاش‌ها، ۶ کشور سنی موفق شدند «شورای همکاری خلیج‌فارس» را تشکیل دهند. در دهه ۱۹۸۰ میلادی زمانی‌که عربستان سعودی در جنگ ایران-عراق از صدام حسین حمایت کرد، تنش میان دو کشور عمیق‌تر شد.

به گفته کلمنت ترمه، پژوهشگر در «بنیاد بین‌المللی مطالعات استراتژیک»، پس از جنگ ۱۹۹۱ خلیج‌فارس – به‌دنبال تضعیف دولت عراق – ایران و عربستان سعودی به دو قدرت اصلی منطقه تبدیل شدند.

تشدید تنش‌ها در سال‌های اخیر
به گزارش روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌پست»، هجوم نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، شاهزادگان آل‌سعود را نگران کرد، چرا که سقوط صدام حسین راه را برای قدرت گرفتن اکثریت شیعه در عراق هموار می‌ساخت (اکثریتی که در رژیم صدام در حاشیه نگه داشته می‌شدند).

در این راستا، دولت‌های جدید عراق کاملا بازتابی از قدرت جدید شیعی بودند. در سال ۲۰۱۱ و در جریان بهار عربی، ایران و عربستان در کشورهای ناآرام از مخالفان حمایت می‌کردند. ریاض یکی از مخالفان اصلی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میان ایران و ۶ قدرت جهانی بود، چرا که نگران بود به‌دنبال این توافق انزوای بین‌المللی ایران خاتمه یابد.

در نتیجه، پادشاهان عربستانی تصمیم گرفتند روابط خود را با اصلی‌ترین دشمن ایران، اسرائیل، تقویت کنند. در سال ۲۰۱۶، زمانی که دولت عربستان یکی از رهبران شیعه این کشور را به شهادت رساند، روابط این دو کشور تیره‌تر شد. معترضان در تهران، در واکنش به این اقدام با حمله به سفارت عربستان موجب تعلیق روابط دیپلماتیک میان دو کشور شدند. تنش میان این دو قدرت پس از حمله موشکی انصارالله به ریاض – که در آن ریاض انگشت اتهام را به سمت ایران نشانه گرفت – تشدید شد.

کشورهای حامی کدامند؟
اصلی‌ترین حامیان عربستان در منطقه کشورهای مصر، امارات و بحرین هستند. ایران نیز روابط نزدیکی با عراق، بخش عمده لبنان و دولت سوریه دارد. البته بسیار سخت است که بگوییم کدام طرف برنده می‌شود.

ژوان کل، تحلیلگر منطقه‌ای در گزارشی که در مجله «د نیشن» به چاپ رسیده از چرایی ترس عربستانی‌ها پرده برداشته است: «در دهه ۱۹۹۰ میلادی ایران هیچ جایگاهی در معادلات منطقه‌ای نداشت، درحالی‌که اکنون این کشور بازیگر غالب منطقه خاورمیانه است.

گروه شیعه انصارالله که در سال ۲۰۱۴ به همراه مردم یمن، دولت این کشور را سرنگون کردند اکنون موقعیت خود در این کشور را تثبیت کرده است. در واقع تحولات یمن موضوعی داخلی و ملی بوده است که سعودی‌ها به دنبال پروژه ایران‌هراسی خود جنگی ظالمانه علیه این کشور به راه انداخته‌اند.

حزب‌الله –گروه نظامی تحت حمایت ایران – نیز از سال ۲۰۱۶ به قدرت غالب در کشور لبنان تبدیل شده است. یکی دیگر از متحدان منطقه‌ای ایران، دولت بشار اسد در سوریه است. در این کشور نیز گروه‌های اسلام‌گرای افراطی به رهبری عربستان سعودی با مقاومت نیروهای مردمی تحت حمایت ایران و متحدانش شکست خورده‌اند.

در عراق پس از شکل‌گیری خلافت داعش در سال ۲۰۱۴ و پیوستن برخی استان‌های سنی‌نشین عراق به این گروه، نفوذ سعودی‌ها کمرنگ شد. در این کشور امید شاهزادگان سعودی تنها به داعش بود که این گروه تکفیری نیز به دست ارتش عراق و نیروهای مردمی به تاریخ پیوست.»

آیا جنگ در راه است؟
احتمال آن کم است که ایران و عربستان وارد جنگ مستقیم نظامی شوند. گراهام گریفیتس، تحلیلگر ارشد بنگاه مشاوره‌ای «کنترل ریسکس» در این رابطه می‌گوید: «احتمال درگیری منطقه‌ای گسترده‌ همچنان اندک است.»

البته این گزاره به آن معنی نیست که نگران نباشیم. مایکل نایت، یکی از محققان بخش سیاست خاورنزدیک «بنیاد واشنگتن» می‌نویسد: «تمام جنگ‌های سرد قابلیت آن را دارند که به جنگی تمام‌عیار تبدیل شوند. این خطر در مورد ائتلاف کشورهای عربی علیه ایران وجود دارد. تا زمانی‌که این دو طرف سیاست جنگ‌های نیابتی را دنبال کنند، می‌توان انتظار داشت از تهدید امنیت داخلی یکدیگر اجتناب خواهند کرد.»
در حالی منابع خبری مختلف از زمان مشخصی برای باز شدن سامانه ثبت‌سفارش و افزایش تعرفه واردات خودرو به کشور خبر می‌دهند که به‌نظر می‌رسد دولت هنوز به جمع‌بندی نهایی در این خصوص دست نیافته است.
اینکه کمیسیون اصل ۹۰ مجلس قرار است در پرونده‌ای ورود کند که هنوز مقرراتی برای آن تدوین نشده جای سوال دارد، حال آنکه به‌نظر می‌رسد فشار وارد‌کنندگان به مجلس منجر به ورود کمیسیون اصل ۹۰ به موضوع وارداتی‌ها شده است. 

به گزارش دنیای اقتصاد، در حالی منابع خبری مختلف از زمان مشخصی برای باز شدن سامانه ثبت‌سفارش و افزایش تعرفه واردات خودرو به کشور خبر می‌دهند که به‌نظر می‌رسد دولت هنوز به جمع‌بندی نهایی در این خصوص دست نیافته است.

توقف سایت ثبت‌سفارش به هفتمین ماه خود وارد شده است؛ هر چند مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت در تبیین عملکرد خود درخصوص ممنوعیت ثبت‌سفارش واردات خودرو به موضوعاتی چون مدیریت واردات و جلوگیری از خروج ارز تاکید دارند، اما تاکنون خبری از تعیین تکلیف درخصوص پرونده واردات خودرو به کشور صورت نگرفته است.

در این زمینه محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکنون چند بار از ارسال دستورالعمل واردات خودرو به هیات دولت  و تعیین تکلیف آن در کمیسیون زیربنایی خبر داده است حال آنکه هنوز نه از تعیین زمانی مشخص برای رفع توقف ثبت‌سفارش خبری است و نه میزان تعرفه‌های واردات خودرو که به موضوع جنجال‌برانگیز بازار وارداتی‌ها تبدیل شده است.

در شرایطی که عمده خبرهای منتشرشده حول افزایش تعرفه واردات خودرو به کشور می‌چرخد، اما سازمان توسعه تجارت به‌عنوان متولی واردات خودرو به کشور، اخبار مربوط به افزایش تعرفه واردات را تایید نمی‌کنند.

در شرایطی که حجم خبرهای ضدونقیض درخصوص تصمیم دولت برای آیین‌نامه واردات خودرو افزایش یافته و در این میان دولت نیز به جای شفاف‌سازی سکوت اختیار کرده است، به‌نظر می‌رسد که مجموعه دولت تاکنون به تصمیمی نهایی درباره دستورالعمل واردات خودرو به کشور دست پیدا نکرده است.

این تحلیل زمانی قوت می‌گیرد که دیروز خبرگزاری مهر گزارش داد که کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی هفته جاری قصد دارد با حضور مسوولان وزارتخانه‌های «صنعت، معدن و تجارت»، «اقتصاد»، «جهاد کشاورزی» و «سازمان برنامه و بودجه»، «بانک‌مرکزی» و نمایندگان کمیسیون‌های تخصصی ذی‌ربط به پرونده واردات خودرو به کشور ورود کند.

اینکه کمیسیون اصل ۹۰ مجلس قرار است در پرونده‌ای ورود کند که هنوز مقرراتی برای آن تدوین نشده جای سوال دارد، حال آنکه به‌نظر می‌رسد فشار وارد‌کنندگان به مجلس منجر به ورود کمیسیون اصل ۹۰ به موضوع وارداتی‌ها شده است.
نایب رییس مجلس شوری اسلامی در پاسخ به تذکر نماینده مردم شاهین شهر، گفت: اگر مجلس کلیات لایحه بودجه 97 را رد کند، امکان اصلاح این بودجه به وجود می‌آید.

به گزارش ایسنا، حسینعلی حاجی دلیگانی در اخطاری، گفت: عشایر و روستاییانی که 10 سال حق بیمه پرداخت کرده‌اند و 70 سال سن دارند باید بتوانند طبق قانون بازنشسته شوند.

نماینده مردم شاهین‌شهر در مجلس ادامه داد: احکام بازنشستگی برخی از این بازنشستگان صادر شده اما احکام تعداد بیشتری از آنان باقی مانده اما اجرای قانون متوقف شده است.

حاجی دلیگانی با اشاره به لایحه بودجه 97، گفت: با وجودی که دولت در آمارش اعلام می‌کند تورم را کاهش داده است اما لایحه بودجه سال آینده با این وضعیت که تنظیم شده گرانی‌ها را از هم‌اکنون به وجود آورده است.

وی در پیشنهادی خواستار پس گرفتن لایحه بودجه 97 از سوی دولت و اعمال اصلاحات و حذف تبعیض‌ها از این لایحه شد.

مطهری در پاسخ به تذکر اول حاجی دلیگانی، گفت: وزیر تعاون باید علت توقف اجرای قانون بازنشستگی را اعلام کند.

نماینده مردم تهران در مجلس همچنین یادآور شد: اگر مجلس کلیات لایحه بودجه 97 را رد کند، امکان اصلاح این لایحه برای دولت به وجود می‌آید.
اژه‌ای: کسانی را این روزها دیدم که دو مطلب را مطرح کردند؛ یک مطلب می‌گویند که اول باید به پزشکی قانونی بروند و ببینند که این اقدامات از یک آدم عاقل سرچشمه می‌گیرد یا خیر و برخی گفتند که این حرف درآمده تا رفع مسئولیت شود و محاکمه نشوند که قطعاً این حرف ها مطرح نیست؛ البته شاید روزی نیاز باشد، به پزشکی قانونی هم ارجاع داده شوند. همان طور که گفتم حکمتی وجود دارد که این حکمت هم بزودی مشخص می‌شود.

محسنی‌اژه‌ای با بیان اینکه نهاد تصمیم‌گیر درباره حفاظت از شخصیت‌ها وزارت کشور است، گفت: نظر شخصی بنده این است که بسیاری از افراد امثال بنده نیاز به محافظ ندارند.

به گزارش تسنیم، محسنی اژه‌ای درباره برچیدن حفاظت‌ها گفت: این موضوع جزو اختیارات شورای امنیت است و وزارت کشور تصمیم می‌گیرد برای چه کسانی حفاظت در چه شرایطی باشد. بنابراین این موضوع زیر نظر شورای امنیت کشور است و آنها تصمیم می‌گیرند چه کسانی محافظ داشته و چگونه محافظ داشته باشند.

محسنی‌اژه‌ای ادامه داد: نظر شخصی بنده این است که بسیاری از افراد امثال بنده نیاز به محافظ ندارند. اما دو نکته دارد؛ به طور طبیعی ممکن است مسئول از مردم فاصله بگیرد و اثر منفی در زندگی شخصی فرد داشته باشد و حتی فوق ‌العاده برای فردی که از او حفاظت می‌شود، بسیار کار دشواری است. از طرفی بخواهیم با محافظین تندی کنیم که چرا از خط ویژه می رویم ما که عجله نداریم. اگر بخواهیم با آنها برخورد سخت بکنیم، انسان ناراحت می شود زیرا او برای حفظ جان بنده نوعی تلاش می کند و زحمت می‌کشد و از طرف دیگر اگر به حال خودش رها کنیم، خودمان ناراحت می‌شویم. به خصوص اینکه ما اصفهانی از جنبه مالی خیلی ناراحت می‌شویم.

وی ادامه داد: چندین بار هم به مسئولان نوشتم که به محافظ نیاز ندارم. اگر بگوییم مطلقا محافظ برای هیچ کس نباشد شاید درست نباشد اما برای امثال من قطعاً نیاز نیست. دیدم که یکی از نمایندگان مجلس گفته بود می‌خواهند در این خصوص طرح بدهند که به نظرم نیاز به طرح نیست و شورای امنیت می‌تواند به راحتی تصمیم بگیرد چه کسی محافظ داشته باشد یا نداشته باشد.

سخنگوی قوه قضاییه در پاسخ به این سئوال که احمدی نژاد برای اینکه مرتکب جرم نشر اکاذیب نشود اقدام به ضبط ویدیو می کند زیرا برخی قضات معتقدند نشر فقط از طریق مکتوب امکان پذیر است و اینکه چه برخوردی با جرایم احمدی نژاد می‌شود گفت: فکر نمی‌کنم هیچ قاضی بگوید که افترا یا تهمت یا انتشار کذب حتما باید به صورت مکتوب باشد و مطلقا چنین چیزی نیست. در قانون از کلمه به هر نحوی استفاده شده است و قطعا یک راه آن از طریق کتابت و انتشار است.

محسنی‌اژه‌ای ادامه داد: کسانی را این روزها دیدم که دو مطلب را مطرح کردند؛ یک مطلب می‌گویند که اول باید به پزشکی قانونی بروند و ببینند که این اقدامات از یک آدم عاقل سرچشمه می‌گیرد یا خیر و برخی گفتند که این حرف درآمده تا رفع مسئولیت شود و محاکمه نشوند که قطعاً این حرف ها مطرح نیست؛ البته شاید روزی نیاز باشد، به پزشکی قانونی هم ارجاع داده شوند. همان طور که گفتم حکمتی وجود دارد که این حکمت هم بزودی مشخص می‌شود.