صادق زیبا کلام آنچه روحانی باید انجام دهد 7مهر-97
صادق زیبا کلام در گفتگو با فرارو تشریح کرد آنچه روحانی باید انجام دهد7مهر من همیشه درباره آقای جهانگیری یک مثالی می‌زنم و میگویم ایشان مثل یک تریلی هجده چرخ است که می‌تواند ۵۰ تن بار با خود حمل کند. در دولت اول آقای روحانی، آقای جهانگیری حدود ۴۰-۴۵ تن بار حمل می‌کردند، اما در دولت دوم بیشتر از ۱۰ تن بار حمل نمی‌کند. یعنی یک چیزی حدود ۸۰ درصد ظرفیت آقای جهانگیری به کار گرفته نشده است فرارو- «من همیشه تاکید داشتم که آقای روحانی باید با مردم صحبت کنند و واضح و مشخص از مشکلات و موانع بگویند، اما اینکار را انجام ندادند و حالا دیگر این مسئله کمکی نمی‌کند. یعنی اگر الان آقای روحانی بیایند و با مردم حرف بزنند هم مانند قبل نمی‌تواند تاثیرگذار باشد. زیرا دیگر کار به جایی رسیده است که مردم را نمی‌توان با گفتاردرمانی آرام کرد یا جو ناامیدی و بدبینی در کشور را کاهش داد. الان مردم نیاز دارند که اقدامات عملی ببیند و آقای روحانی باید سعی کند یک برگه برنده رو کند و تحولی در این وضعیت فعلی ایجاد کنند.» صادق زیباکلام استاد دانشگاه در گفتگو با فرارو در خصوص نامه اخیر روحانی به علی لاریجانی مبنی بر اینکه بعد از بازگشت از نیویورک، تغییرات در کابینه را اعلام می‌کند، اظهار کرد: «یک تصوری در کشور ایجاد شده است مبنی بر اینکه آقای روحانی باید تغییراتی اعمال کنند، اما هیچ کس به درستی و دقیق نمی‌داند که این تغییرات چه هستند و فقط می‌دانند و باور دارند که باید تغییراتی صورت بگیرد. از طرف دیگر یک تصوری در فضای کشور به وجود آمده که برخی معتقدند که آقای روحانی در اعمال تغییرات، تعلل دارند و چرا تغییرات لازم را اعمال نمی‌کنند. به خصوص در خصوص وزارتخانه‌هایی که وزیر ندارند یا وزارتخانه‌های مانند صمت که انتقاد‌های زیادی به عملکرد آقای شریعتمداری مطرح است.» وی ادامه داد: «حالا به نظر می‌رسد که آقای روحانی با نامه‌ای که به آقای لاریجانی نوشتند، سعی دارند که کمی فضا را مدیریت کنند تا نوعی امید در جامعه ایجاد شود و از آقای لاریجانی خواسته اند که کمی در خصوص استیضاح‌ها و طرح سوالات دست نگه دارند تا ایشان از نیویورک برگردند و لیست تغییرات را اعلام کنند. اما موضوع این است که در خصوص اینکه انتظارات بسیاری به وجود آمده، و دولت آقای روحانی هم یک دولت پرانرژی و فعال و پرتحرک نیست، شکی وجود ندارد، اما اینکه ما تمام انتظارات و تخم مرغ‌هایمان را در سبد دولت بگذاریم، بسیار غلط است.» او تصریح کرد: «اینکه اکثر تصور می‌کنند که وضعیت موجود ناشی از اقدامات دولت و عدم کارآمدی و اشتباهات دولت است، فاصله زیادی با واقعیت دارد. زیرا صرفا بخشی از مشکلات در داخل دولت و بخش دیگر در نهاد‌ها و ارکان‌های مختلف قدرت قرار دارد و دولت هیچ نفوذ و اختیاری درباره آن‌ها ندارد. یعنی اگر هر دولت دیگری هم روی کار می‌آمد، همین وضعیت بود. البته نمی‌توان خیلی دقیق گفت که چند درصد مشکلات به دلیل ضعف دولت است و چند درصد دیگر به این نهاد‌ها و سیاست‌های خارج از اختیار دولت مربوط می‌شود، اما به وضوح مشخص است که تندرو‌ها تلاش دارند که همه تقصیرات را به گردن دولت بیاندازند. اما من با قاطعیت و بدون هیچ شک و تردیدی عرض می‌کنم که این جو رسانه‌ای و روانی که تندرو‌ها به راه انداخته‌اند به هیچ عنوان درست نیست و ادعای آن‌ها صرفا بازی سیاسی است تا به اهداف خود دست پیدا کنند و ارکان‌های مختلف حاکمیت در بروز وضعیت فعلی مقصر هستند.» این تحلیلگر مسائل سیاسی در پاسخ به این سوال که چرا دولت دوم روحانی تا این اندازه منفعل و بی تحرک است، اظهار کرد: «به طور کلی رضایت بیشتری نسبت به دولت اول آقای روحانی وجود داشت و به همین دلیل هم همه از آقای روحانی در انتخابات حمایت کردند و امید داشتند که دولت دوم به مراتب کارآمد‌تر شود. شاید بخشی از این به نقش آقای جهانگیری در دولت یازدهم مربوط می‌شود. آقای جهانگیری در دولت اول آقای روحانی بسیار فعال‌تر بودند، اما در این دولت نقششان کمتر شده است. من همیشه درباره آقای جهانگیری یک مثالی می‌زنم و میگویم ایشان مثل یک تریلی هجده چرخ است که می‌تواند ۵۰ تن بار با خود حمل کند. در دولت اول آقای روحانی، آقای جهانگیری حدود ۴۰-۴۵ تن بار حمل می‌کردند، اما در دولت دوم بیشتر از ۱۰ تن بار حمل نمی‌کند. یعنی یک چیزی حدود ۸۰ درصد ظرفیت آقای جهانگیری به کار گرفته نشده است.» وی عنوان کرد: «شاید اگر یک تغییر و تحولی به وجود بیاید که آقای جهانگیری نقش بیشتری داشته باشد و برخی افراد مانند آقای واعظی که در این دولت اختیارات بسیاری دارند، نقششان کمتر شود و ما به همان مدل و الگوی دولت یازدهم برگردیم، بخشی از مشکلات حل خواهد شد و دولت تحرک بیشتری پیدا خواهد کرد. البته باز هم میگویم که این صرفا محدود به بخشی از مشکلات است که دولت در آن نقش دارد و نباید اینگونه تصور کرد که دولت می‌تواند تمام مشکلات را با تغییراتی در هیات دولت رفع کنند.» این استاد دانشگاه در خصوص این تفکر که میان توده مردم وجود دارد و تنها مقصر را دولت می‌دانند و اصلا امید خاصی به آن ندارند و بسیار ناامید و بدبین هستند، عنوان کرد: «دلیل این اتفاق، فعالیت‌های رسانه ملی و تریبون‌های نماز جمعه است. متاسفانه اینها مداوم در حال تبلیغ علیه دولت هستند و تاکید دارند که «آی مردم این وضعی که درست شده نتیجه اقدامت و تصمیم‌های اشتباه دولت بوده» در حالی که بسیاری نخبگان و اقتصاددانان می‌دانند که اینگونه نیست و سایر نهاد‌های قدرت نقش به سزایی در وضعیت فعلی دارند. اما با اینحال بخشی از مردم به شدت تحت تاثیر صدا و سیما و ائمه جمعه هستند و این موجب شده که جو ناامیدی و بدبینی در کشور به خصوص در لایه‌های توده مردم افزایش پیدا کند.» او ادامه داد: «من همیشه تاکید داشتم که آقای روحانی باید با مردم صحبت کنند و واضح و مشخص از مشکلات و موانع بگویند، اما اینکار را انجام ندادند و حالا دیگر این مسئله کمکی نمی‌کند. یعنی اگر الان آقای روحانی بیایند و با مردم حرف بزنند هم مانند قبل نمی‌تواند تاثیرگذار باشد. زیرا دیگر کار به جایی رسیده است که مردم را نمی‌توان با گفتاردرمانی آرام کرد یا جو ناامیدی و بدبینی در کشور را کاهش داد. الان مردم نیاز دارند که اقدامات عملی ببیند و آقای روحانی باید سعی کند یک برگه برنده رو کند و تحولی در این وضعیت فعلی ایجاد کنند.» وی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد با اعمال تغییرات در دولت مجددا اصلاح‌طلبان کابینه کمتر شود و روحانی از این جریان فاصله بگیرد، اظهار کرد: «ببیند آقای روحانی بنا به دلایلی که برای من هم خیلی مبهم است، سهم زیادی از دولت دوم خود را به اصولگرایان داده است و این در حالی بود که آن‌ها در دولت اول سهم کمتری داشتند. اما در دولت دوم چه در خصوص استانداران و فرمانداران و چه درباره بسیاری از مدیران سهم زیادی را به اصولگرایان اختصاص داد و من هم واقعا نمی‌دانم که چرا آقای روحانی همچین کاری انجام دادند. اما به هرحال آنچه که مسلم است، این امتیازات موجب نشده که اصولگرایان خیلی جدی از ایشان جانبداری کنند و بر ابعاد مشکلات افزوده شده است.» زیباکلام در پایان در خصوص گمانه زنی‌هایی مبنی بر اینکه برخی افراد نزدیک به علی لاریجانی وارد دولت می‌شوند، گفت: «قطعا شراکت و ائتلاف با لاریجانی، استراتژی آقای روحانی در دو دولت خود بود که در این دولت بیشتر هم شده‌است. ولی واقعیت امر بر این است که این ائتلاف و شراکت تا اینجا نتیجه خوبی به بار نیاورده است. منظورم این نیست که آقای روحانی از اینها فاصله بگیرند بلکه منظورم این است که حتی اگر قرار است برخی نزدیکان لاریجانی وارد دولت شوند، افراد لایق‌تر و کارآمدتری را معرفی کنند. زیرا اگر قرار باشد اعمال تغییرات در دولت به جای اینکه یک گام به جلو باشد، دو گام به عقب برویم این حالت سرخوردگی و بدبینی به شدت افزایش پیدا می‌کند و نگران کننده است.»
