روانشناسی سلامت؛
در کدام دهه سنی هستید؟ 10دی-97
یک پزشک سلامت روان با ایسنا از
فرایند زندگی انسان در گذر عمر و بحرانهای پی در پی روحی- سنی سخن گفته.
هورا چیت ساز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه در دهه اول زندگی فرد چندان با بحران سنی روبرو نیست و تنها از نوزادی، کودکی و خردسالی گذر میکند، اظهار کرد: از سن 10 تا 18 یا20 سالگی را دوره نوجوانی میگوییم که البته تعریفهای مختلفی دارد.
وی با اشاره به اینکه دورههای رشد در همه جوامع مشابه است اما با توجه به فرهنگ و ارزشهای خاص هر جامعه متفاوت بروز میکند، افزود: نوجوانان به دنبال تجربه هویتهای جدید و ارزشهای نو هستند؛ ارزشهایی که از خانواده دور و تحت تاثیر گروههای همسالان است.
این پزشک سلامت روان ادامه داد: نوجوانان بلوغ را تجربه میکنند که نه تنها در جسم، بلکه در افکار، عقاید و ذهن آنها نیز نمود خواهد داشت. در آغاز بزرگسالی فرد باید در هویت خود به آگاهی برسد. مرحله نخست هویتمندی، ضبط هویت است که فرد اندیشههای دیگران و هویتهای مختلف را بررسی میکند.
چیتساز تصریح کرد: فرد ابتدا بر روی حقایق خود پافشاری میکند و سپس به دوره دوم میرسد که دارای وقفه است و در نوعی بیهویتی، تغییرات گستردهای رخ میدهد. مرحله سوم در هویتمندی، پراکندگی هویت است که فرد تلاش میکند یک شخصیت ثابت را برای خود ثبت کند که به مرحله چهارم برسد.
وی ادامه داد: افراد در این بخش از زندگی به دهه سوم زندگی رسیدهاند. در این بحران احساس میکنند باید درس بخوانند، مسیر شغلی که همیشه آرزو داشتند را در پیش بگیرند و زمان را بیش از این از دست ندهند. آنها تلاش میکنند به انتخابهای درستی برسند.
این کارشناس سلامت روان گفت: این دهه از زندگی سراسر تردید است. افراد در دهه سوم زندگی در رابطه با انتخابهای خود تردید میکنند و باور دارند مسیر را اشتباه طی کردهاند. آنها نگران هستند که دچار پشیمانی شوند و بر همین اساس تلاش دارند روابط خود را به خصوص با همسر اصلاح کنند.
چیتساز ادامه داد: فرد اگر انتظارات زیادی از خودش داشته باشد، دورههایی طولانی از غمگینی را تجربه میکند و نا امیدی و پشیمانی بر او سایه میاندازد. در دهه سوم زندگی همواره تردیدی میان ماندن و رفتن در افراد وجود خواهد داشت. افراد در دهه سوم زندگی بیش از پیش به ظاهر خود اهمیت میدهند.
وی افزود: در دهه چهارم شخصیت فرد به ثبات رسیده است. گرچه وراثت در شکلگیری شخصیت افراد نقش تعیین کننده دارد اما شرایط زندگی در جامعه و بحرانهایی که افراد طی میکنند نیز بر شخصیت تثبیت شده افراد تاثیر میگذارد.
این پزشک سلامت تصریح کرد: در دهه چهارم زندگی شغل فرد مشخص شده و ممکن است نارضایتیهای شغلی در این دوره خود را بروز دهند. فرد باید در دهه چهارم توازنی منطقی میان کار و زندگی ایجاد کند. مهم است که افراد در این بخش از زندگی نسبت به آینده خوشبین باشند.
چیتساز با بیان اینکه دهه پنجم زندگی افراد احساس میکنند زمان زیادی ندارند گفت: نگاه کسانی که در دهه پنجم زندگی هستند نسبت به آینده با جوانان بسیار متفاوت است. آنها تغییری در زندگی خود نمیدهند، مهاجرت نمیکنند، استراحت بیشتری دارند و به مطالعه میپردازند.
وی افزود: در سنین بین 40 تا 55 سالگی، آقایان افزایش وزن پیدا میکنند، توده عضلانی خود را از دست میدهند و دچار افسردگی و اضطراب میشوند. مردان در این دوره مشکلات خواب پیدا میکنند. آقایان در این سن در روابط جنسی مشکل دارند.
این پزشک سلامت روان ادامه داد: مردان در یائسگی مردانه تکرر ادرار دارند، بی حوصله هستند، ریزش مو پیدا میکنند، دردهای استخوانی دارند و شبهای به سختی به خواب میروند.
چیت ساز ادامه داد: در بانوان نیز ناباروری رخ میدهد و تغییرات هورمونی، رخدادهای زیادی بر زندگی آنها میگذارد که باید به طور مفصل در رابطه با آن شناخت حاصل شود.