آیا امیدی به کاهش مصرف سیگار در کشور هست؟

آیا امیدی به کاهش مصرف سیگار در کشور هست؟  29 اردیبهشت -94

نبایدزیادناامیدشد.چون جایگزین وجوددارد.برای اینکه عملکردبیش از36ساله مبارزه باقاچاقچیان موادمخدر ومعتادین دردسترس هست که چگونه موجب رشد آمارمصرف کنندگان موادمخدر وکاهش سن تا10 سال همراه بارشدکشفیات محموله های موادمخدر شده است.
علی اصغر محمدی.
در جامعه ما بعضا با افرادی مواجه می‌شویم که همانند کامیون‌های دیزلی دود می‌کنند! یعنی هر وقت در جایی که آنها نشسته‌اند و مشغول کشیدن سیگار هستند دود وسیعی فضای محیط را می‌پوشاند که از دور پیداست و یا در مجلسی که تعدادی افراد سیگاری در آن باشند جز دود و سیاهی نشانه دیگری قابل دیدن نیست.
خوشبختانه در سالهای اخیر فرهنگ مصرف سیگار در مجالس و مجامع عمومی خصوصا مساجد، حسینیه‌ها، اتوبوس‌ها و خطوط مترو بهبود یافته و حتی سیگاریها هم با قبح مصرف سیگار در این اماکن و محیط‌ها آشنا شده‌اند که این حرکت خود باعث زنده شدن امیدی تازه در کشور است که می‌تواند ادامه و آینده خوشی داشته باشد.
اما این نگرانی همچنان وجود دارد چرا که برخی آمارها شمار سیگاریهای کشور را 10 میلیون نفر اعلام می‌کنند یعنی از هر 7 ایرانی یک نفر به مصرف دخانیات (سیگار، قلیان، پیپ) معتاد است.
تلفات انسانی ناشی از مصرف دخانیات هم در کشور ما در مرز خطرناکی قرار دارد زیرا به طور میانگین هر 8 دقیقه یک ایرانی به واسطه بیماریهای ناشی از مصرف سیگار جان خود را از دست می‌دهد.
ما در کشور سالها منتظر تصویب قوانین و آئین نامه‌های مشخص برای مبارزه با استعمال دخانیات بوده و هستیم که برای اجرای دقیق و موفقیت آمیز آن هنوز فاصله بسیاری در پیش داریم که نقش مطبوعات و رسانه‌ها و به موازات آن تک تک افراد غیرسیگاری و حتی سیگاری جامعه برای نتیجه گیری درست این حرکت بسیار حساس است و تا فرهنگ سازی درستی در این زمینه صورت نگیرد نباید به موفقیت این قوانین و آئین نامه‌ها چندان دل خوش بود.
این نگرانی از آن جهت مطرح شده که بدانیم گره‌های اصلی مبارزه با استعمال دخانیات کجاست؟ زیرا هم اکنون در این زمینه شاهد سرچشمه‌های گل آلودی هستیم که مبارزه درست باید از آنجاها شکل گیرد زیرا سرچشمه ورود به جرگه سیگاریها سنین نوجوانی و جوانی است که هم اکنون میزان گرایش جوانان و نوجوانان به مصرف سیگار افزایش یافته و علاوه بر کاهش سن شروع مصرف دخانیات به 13 سال تعداد مصرف کنندگان هم رو به افزایش است.
به اعتقاد پژوهشگران افرادی که سیگار کشیدن را از سنین نوجوانی آغاز کرده باشند، حتی اگر این عادت خود را ترک کنند بیشتر از کسانی که در سنین بالاتر به سیگار روی آوردند ولی آن را ترک کرده‌اند دچار صدمات ژنتیکی می‌شوند.
استعمال دخانیات همچنین عامل موثری در ابتدا به انواع بیماریهاست زیرا براساس آمار در مراکز بیمارستانی کشور 90 درصد سرطان ریه 75 درصد بیماریهای ریوی 40 درصد کل سرطان‌ها و 50 درصد بیماریهای قلبی بخاطر استعمال دخانیات به وجود می‌آید.
متاسفانه سیگار در کشور ما بسیاری از افراد را به ورطه فقر کشانده زیرا افراد متوسط و فقیر جامعه بجای اینکه پول خود را صرف خرید سیگار کنند می‌توانند آن را در بخش غذا سرپناه تحصیلات و مراقبت‌های بهداشتی هزینه کنند و از این طریق به بخشی از نیازهای خانواده خود پاسخ گویند.
اگرچه براساس قانون، تبلیغات سیگار و مواد دخانی در رسانه‌های کشور ممنوع است؛ اما هنوز در فیلم‌های خارجی پخش شده از تلویزیون در حد بسیار زیادی سیگار تبلیغ می‌شود که بسیار اثرات سویی در پی دارد.
به هر حال باید پذیرفت سطح فرهنگی جامعه در آلودگی افراد آن به مصرف سیگار بسیار موثر است و در کشور ما به دلیل بروز مشکلات روحی و روانی مصرف سیگار در مقاطعی به شدت افزایش یافته بود و اکنون با آرامش نسبی حرکت‌ها در مجموع امیدوار کننده است اما در کنار آن روحیه افراد برای جذب شدن به سمت سیگار تربیت خانوادگی، تبلیغات رسانه ای، سیاست‌های ملی و منطقه ای، شبکه‌های مجازی، تبلیغات تلویزیون‌های ماهواره‌ای، نگرش گروههای همسال و... مجموعه‌ای از عواملی است که می‌تواند افراد را به سمت استعمال سیگار تشویق کند.
در مقابل تربیت صحیح خانوادگی درباره منفور معرفی کردن استعمال دخانیات،باور به مبانی اعتقادی خصوصا اثرات بسیار مفید روزه‌داری در مبارزه با استعمال سیگار و حتی مصرف مواد مخدر و... عوامل موثری در خودداری فرد خصوصا نوجوانان و جوانان از استعمال سیگار است که می‌توان با شناخت زمینه‌ها و بسترها به مبارزه مفیدتری دست زد.
نکته پایانی این است که حدود یک ماه دیگر ماه مبارک رمضان از راه می‌رسد. این ماه عزیز فرصت بسیار خوبی برای خود سازی است و ترک سیگار نیز یکی از موفقیت‌های اخلاقی فردی و اجتماعی محسوب می‌شود و توصیه به سیگاریها برای ترک سیگار را هم می‌توانیم علاوه بر مسایل مذهبی خاص جامعه ما، با استناد به آمار سازمان بهداشت جهانی هم مطرح سازیم که اعلام کرده است: در سالهای اخیر همه ساله 3 میلیون نفر در جهان به علت بیماریهای وابسته به استعمال دخانیات فوت کرده‌اند و در ایران هم سالانه 50 هزار نفر به همین دلیل جان خود را از دست می‌دهند که اگر همین روند افزایش ادامه داشته باشد در 20 سال آینده سالانه 200 هزار نفر بخاطر مصرف سیگار در کشور ما خواهند مرد.