به بهانه صدرنشینی «تک تیرانداز آمریکایی» در فروش خانگی
«تک تیرانداز آمریکایی» ساخته کلینت ایستوود
۸۴ ساله یک درام جنگی اقتباسی است. برگرفته از رمانی به همین نام که «کریس کایل»
آن را نوشته است. او یکی از مرگبارترین تیراندازهای حرفهای در ارتش آمریکا بود.
بنا به گفتهها او 255 نفر را در چهار دوره خدمتش در
عراق مورد هدف قرار داده که کشته شدن 160 نفر از آنان از جانب وزارت دفاع مورد
تایید قرار گرفته است؛ یعنی میزانی بیشتر از هر تک تیرانداز دیگر. او طی سالها
زندگي در اين کشور جنگ زده در بسياری از عملياتهای مهم شرکت میکند و توسط شورشیها
به «شيطان رمادی» و توسط همرزمانش به «افسانه» ملقب میشود.کایل در سال 2009 به صورت افتخاری از
نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا مرخص شد و یکی از پرفروش ترین زندگینامهها را
نوشت. «تک تیرانداز آمریکایی» در سال 2012 منتشر شد و فیلم اقتباس شده از آن در
سال 2014 نمایش داده شد.اما در سال 2013، کایل در محمدوه
تیراندازی در کوههای چاک تکزاس، مورد ضربه گلوله قرار گرفت و کشته شد. قاتل او
پسری 25 ساله به نام روث بود که او هم از سربازان قدیمی نیروی دریایی آمریکا بود.
کایل و دوستش ایتلفیلد او را به محدود شلیک میبردند تا به او در اختلال استرسش
کمک کنند. او به مدت دوسال در مراکز درمانی در حال رفت و آمد بود و
دکترها بیماری شیزوفرنیاش را تشخیص داده بودند. با این حال او
به جرم قتل عمد به حبس ابد بدون امکان آزادی مشروط محکوم شد. قبل از این اتفاق
«جیسون هال» نویسندهی فیلمنامهی این اثر با کایل قبل از مرگش همکاری داشته است.
این فیلم در دوره نمایشش توانشت 349.9 میلیون
دلار در آمریکای شمالی و 193.4 میلیون دلار در دیگر کشورها بفروشد و توانست به جمع
543.3 میلیون دلار فروش جهانی برسد. این در حالی است که بودجه ساخت این فیلم 58
میلیون دلار بوده است. با این حساب میتوان گفت که آخرین ساخته کلینت ایستوود
توانست چیزی برابر با 243 میلیون دلار سود کند. به این ترتیب «تک تیرانداز
آمریکایی» به دومین فیلم پر سود سال 2014 تبدیل شد. از نظر فروش فیلمهای جنگی هم
این فیلم توانست بالاترین میزان فروش را به نام خود ثبت کند و رکورد فروش فیلم
«نجات سرباز رایان» را از پیش رو بردارد. علاوه بر آن این فیلم به بهترین فیلم پر
فروش کلینت ایستوود تا به امروز تبدیل شد.
کلینت ایستوود گفت که «این فیلم نشان
میدهد که جنگ با مردم باقی مانده چه میکند. در واقع به این موضوع پرداخته میشود
که جنگ با خانوادهها و مردمی که باید بعد از آن به زندگی شهری و متمدن برمیگشتند
چه میکند همچون اتفاقی که برای کریس کایل افتاد.
به گفته او «تک تیرانداز آمریکایی» بزرگترین
بیانیه ضد جنگی است که هر فیلمی میتواند بدهد.
او گفته: «در زمان جنگ
جهانی دوم من تنها کودکی بودم و آن جنگ قرار بود تمام کننده تمام جنگها باشد. اما
چهار سال بعد، من در صف انتخاب شدگان در جنگ کره ایستاده بودم و بعد از آن
ویتنام بود و بعد از آن هم ادامه پیدا کرد و تا بی نهایت رفت.... من فکر کردم...
آیا واقعا این جنگها روزی تمام میشود؟ و نه. نمیشوند. پس هر سری که وارد این
جنگها میشویم باید بیبشتر به این فکر کنیم. ورود و خروح روند فکری بیشتر از اینها
را میخواهد. به نظر من البته.»
فيلم با سکانس
قدرتمندی در خيابانهای شهر کوچکی در نزديکی ناصريه عراق در مارس ۲۰۰۳ در طول
اولين حمله آمريکا به عراق شروع میشود. کايل روی بام ساختمانی مشرف به خيابانی
متروک موضع گرفته است. با نزديک شدن نيروهای آمريکایی از يک جهت، زنی به همراه
پسرش در صحنه ظاهر میشوند. کايل که زن را در تيررس دارد متوجه میشود که او چيزی
شبيه به نارنجک را به پسرک میدهد. کايل بايد تصميم بگيرد: شليک کند و ريسک کشتن
کودک بیگناهی را به جان بخرد يا شليک نکند و ريسک فاجعه را به جان بخرد.
فرماندهاش به او هشدار میدهد: «اگر
اشتباه کنی کبابت میکنند- به ليونوورث تبعيدت خواهند کرد. تصمیم با خودت است.»
این در حالی است که در نسخه واقعی اين
ماجرا که در بيوگرافی خود کايل نوشته شده خبری از کودک نيست و فقط پای يک زن در
ميان است. به گفته منتقدان هم «تک تيرانداز آمريکایی» در چندين نمونه بازی خطرناکی
با حقايق میکند تا فيلم را برای بيننده متقاعد کنندهتر کند.
با این حال به اعتقاد بیشتر منتقدان «تک
تیرانداز آمریکایی» نه تنها بهترين کار ايست وود بعد از فيلم اسکاری اش، «عزيز
ميليون دلاری-Million Dollar Baby»، است بلکه نمايانگر بهترين بازی بردلی کوپر
هم است. این فیلم در اسکار 2015 در 6 بخش از جمله بهترین فیلم سال؛ نامزد دریافت
جایزه اسکار شد اما تنها جایزه بهترین تدوین صدا را از آن خود کرد. علاوه بر آن
توانست جایزه بهترین فیلم اکشن و بهترین بازیگر نقش اول مرد را هم از نگاه منتقدان
به دست آورد.