سماور
و داستان آن در ایران 11خرداد-96
مشهد-ایرنا- هر یک
از 200 سماور به نمایش درآمده در تالار یکی از هتل های مشهد، داستانی دارند که
ببینده را به تفکر وا داشته و موجب می شود تا سلیقه و صبر و حوصله جمع کننده آنها
را تحسین کند.
صاحب این مجموعه که
دارنده تنها هتل موزه در شرق کشور است، این تعداد سماور قدیمی متعلق به دوره ها و
کشورهای مختلف را گرد آوری کرده و در هتل خود به نمایش گذاشته است..
احمد نخعی که با این مجموعه جاذبه ای جدید و منحصر به فرد برای گردشگری ایجاد کرده ، در گفت وگو با خبرنگار از انگیزه، هدف و ویژگی های مجموعه اش را بازگو کرد.
س- چند سال است که به کار جمع آوری سماور می پردازید؟
ج- حدود 15 سال است که وارد حرفه هتل داری شده ام اما قبل از آن هم مجموعه دار و جمع کننده اشیاء قدیمی بوده ام .
س- هدف شما از نمایش اشیاء قدیمی چیست؟
ج- استفاده از اشیاء قدیمی در لابی هتل از عناصر تاثیر گذار در ارتقاء ستاره های هتل محسوب می شود و معتقدم این اقدام علاوه بر جذاب تر شدن هتل موجب ترغیب سایر مجموعه داران برای به نمایش گذاشتن مجموعه های ارزشمند و تاریخی خود می شود.
س- آیا تنها اقدام به جمع آوری سماور در مجموعه خود می کنید یا اشیاء قدیمی دیگری نیز دارید؟
ج- البته، در کنار جمع آوری انواع سماور اشیاء مختلف دیگری از جمله رادیو، گرامافون، پلاک ، چراغ های قدیمی و غیره نیز دارم که همه آنها مربوط به فرهنگ و مردم شناسی است و با احتساب همه اشیاء تاریخی موجود در مجموعه ام شمار این آثار به پنج هزار می رسد.
س- جایگاه سماور را در فرهنگ و تاریخ ایران چگونه می بینید؟
ج- سماور در اصل در ایران و روسیه به عنوان یک شی ء خاص بوده به طوری که در ایران قدیم یک اتاق را اختصاص به سماور می داده اند بنابراین جایگاه بالایی در خانواده های ایرانی دارد.
س- شنیده شده کتابی در خصوص سماور در دست چاپ دارید، لطفا در خصوص آن توضیح دهید ؟
بله ، در این کتاب بین 80 تا 100 برند و مارک سماور به همراه ارزش تقریبی و سال های ساخت و ویژگی هر کدام درج شده است.
علاوه بر این، این کتاب دارای 400 عکس حرفه ای است بنابراین این کتاب که به زودی منتشر می شود به عنوان منبع مهمی در عرصه سماور خواهد بود و به نتیجه رسیدن این کتاب و ترویج آن در بین مردم به شرط حمایت دولت و سازمان میراث فرهنگی محقق می شود.
س-منحصربفرد بودن مجموعه سماور شما در چیست؟
ج- مجموعه سماور من در ایران منحصربفرد است و تنها یک رقیب در کشور روسیه دارم که او هم تلاش به جمع آوری سماورهای قدیمی دارد اما با توجه به این نکته که در زمان جنگ جهانی اول و دوم که روس ها به فلز نیاز داشتند بیش از 96 درصد سماورهای کشورشان را از مردم خریداری و به منظور ساخت توپ و تانک آب کردند ، من در پیدا کردن سماورهای قدیمی موفق تر بوده ام.
س- سابقه استفاده از سماور در ایران چقدر است؟
ج- در برخی کتابهای قدیمی تصاویری از سماورهای اولیه منتشر شده که طراحی آنها مربوط به هزار سال پیش است و در دوران ابوعلی سینا وسایلی شبیه به نوعی سماور به نام 'خودجوش' وجود داشته که داروهای گیاهی را توسط آن آماده می کرده است.
این امر نشان از این حقیقت دارد که ریشه سماور از قدیم در ایران بوده ولی به نام 'سماور' که نامی در زبان روسی است، شناخته می شود و به اسم روسها ثبت شده و در حقیقت ابزار قدیمی ایرانی در سفر به روس تکمیل شده و به سبک سماورهای موجود درآمده است.
س- لطفا، اطلاعات بیشتری در این ارائه بفرمایید؟
ج- هم اکنون سماورهایی داریم که در شهر هرات در ایران قدیم ساخته شده ودارای 400 سال قدمت است اما قدمت سماور در کشور روسیه تنها 280 سال است.
شروع ساخت سماوره از خراسان بزرگ بوده است، اما استانهایی چون اصفهان و آذربایجان شرقی نیز در این صنعت معروفند، هر چند باید از بروجرد به عنوان مهد سماور یاد کرد.
س- آیا سماور خاص و برجسته ای در مجموعه شما هست که علاقه فراوانی به آن داشته باشید؟
ج- سماورها خاص و هنرمندانه ای فراوانی در مجموعه من وجود دارد از جمله سماور های نقره ای، مسی، برنجی و غیره که هر کدام هنرمندانه و به شیوه خاصی توسط هنرمندان قدیمی ساخته شده اند.
برخی سماورهای موجود در این مجموعه برندهای ویژه دوران خود بوده و در دربار پادشاهان استفاده می شده اند، همچنین شماری از سماورهای موجود متعلق به مظفرالدین شاهد قاجار است که ساخت آنها به صورت سفارش به روسیه بوده و دارای مهر مظفری هستند که بسیار جالب و دیدنی هستند اما همه مجموعه خود را دوست دارم.
س- نظر شما به عنوان فردی با تجربه در عرصه مجموعه داری در خصوص ضرورت گسترش فرهنگ مجموعه داری در ایران و حمایت سازمان میراث فرهنگی از ترویج این فرهنگ چیست؟
ج- هم اکنون در کشور آلمان هشت هزار موزه وجود دارد که نیمی از آنها خصوصی هستند و در پی همکاری دولت با بخش خصوصی و مجموعه داران بوجود آمده اند.
10 سال پیش فرهنگ و نگاه بدی در کشور به مجموعه داران خصوصی وجود داشت و مجموعه داران به عنوان افرادی که میراث فرهنگی را به یغما برده اند شناخته می شدند اما این روند در دولت های هفتم و هشتم به تدریج اصلاح شد و تسهیلاتی برای مجموعه داران خصوصی در نظر گرفته شد.
س- اخباری در خصوص تشکیل نخستین انجمن مجموعه داران در مشهد شنیده می شود، در این خصوص توضیح دهید.
ج- درست است، در حال حاضر پیگیر ایجاد و تشکیل نخستین انجمن مجموعه داران در مشهد هستیم و در صورت اختصاص مکانی از سوی سازمان شهرداری ها تعداد 25 مجموعه دار حرفه ای و بیش از هزاران مجموعه دار دیگر می توانند خانه ای بنام خانه مجموعه داران داشته باشند.
با ترویج فرهنگ مجموعه داری می توان نقش مهمی در حفظ و حراست از ابزار و وسایل تاریخی و ارزشمند داشت و به این ترتیب مردم نیز در حفاظت از هویت بومی ، منطقه ای و ملی شریک می شوند.
7496 /6012/ 6075* خبرنگار:آرزو جاودانی ** انتشار دهنده: زهرا هجینی نژاد
احمد نخعی که با این مجموعه جاذبه ای جدید و منحصر به فرد برای گردشگری ایجاد کرده ، در گفت وگو با خبرنگار از انگیزه، هدف و ویژگی های مجموعه اش را بازگو کرد.
س- چند سال است که به کار جمع آوری سماور می پردازید؟
ج- حدود 15 سال است که وارد حرفه هتل داری شده ام اما قبل از آن هم مجموعه دار و جمع کننده اشیاء قدیمی بوده ام .
س- هدف شما از نمایش اشیاء قدیمی چیست؟
ج- استفاده از اشیاء قدیمی در لابی هتل از عناصر تاثیر گذار در ارتقاء ستاره های هتل محسوب می شود و معتقدم این اقدام علاوه بر جذاب تر شدن هتل موجب ترغیب سایر مجموعه داران برای به نمایش گذاشتن مجموعه های ارزشمند و تاریخی خود می شود.
س- آیا تنها اقدام به جمع آوری سماور در مجموعه خود می کنید یا اشیاء قدیمی دیگری نیز دارید؟
ج- البته، در کنار جمع آوری انواع سماور اشیاء مختلف دیگری از جمله رادیو، گرامافون، پلاک ، چراغ های قدیمی و غیره نیز دارم که همه آنها مربوط به فرهنگ و مردم شناسی است و با احتساب همه اشیاء تاریخی موجود در مجموعه ام شمار این آثار به پنج هزار می رسد.
س- جایگاه سماور را در فرهنگ و تاریخ ایران چگونه می بینید؟
ج- سماور در اصل در ایران و روسیه به عنوان یک شی ء خاص بوده به طوری که در ایران قدیم یک اتاق را اختصاص به سماور می داده اند بنابراین جایگاه بالایی در خانواده های ایرانی دارد.
س- شنیده شده کتابی در خصوص سماور در دست چاپ دارید، لطفا در خصوص آن توضیح دهید ؟
بله ، در این کتاب بین 80 تا 100 برند و مارک سماور به همراه ارزش تقریبی و سال های ساخت و ویژگی هر کدام درج شده است.
علاوه بر این، این کتاب دارای 400 عکس حرفه ای است بنابراین این کتاب که به زودی منتشر می شود به عنوان منبع مهمی در عرصه سماور خواهد بود و به نتیجه رسیدن این کتاب و ترویج آن در بین مردم به شرط حمایت دولت و سازمان میراث فرهنگی محقق می شود.
س-منحصربفرد بودن مجموعه سماور شما در چیست؟
ج- مجموعه سماور من در ایران منحصربفرد است و تنها یک رقیب در کشور روسیه دارم که او هم تلاش به جمع آوری سماورهای قدیمی دارد اما با توجه به این نکته که در زمان جنگ جهانی اول و دوم که روس ها به فلز نیاز داشتند بیش از 96 درصد سماورهای کشورشان را از مردم خریداری و به منظور ساخت توپ و تانک آب کردند ، من در پیدا کردن سماورهای قدیمی موفق تر بوده ام.
س- سابقه استفاده از سماور در ایران چقدر است؟
ج- در برخی کتابهای قدیمی تصاویری از سماورهای اولیه منتشر شده که طراحی آنها مربوط به هزار سال پیش است و در دوران ابوعلی سینا وسایلی شبیه به نوعی سماور به نام 'خودجوش' وجود داشته که داروهای گیاهی را توسط آن آماده می کرده است.
این امر نشان از این حقیقت دارد که ریشه سماور از قدیم در ایران بوده ولی به نام 'سماور' که نامی در زبان روسی است، شناخته می شود و به اسم روسها ثبت شده و در حقیقت ابزار قدیمی ایرانی در سفر به روس تکمیل شده و به سبک سماورهای موجود درآمده است.
س- لطفا، اطلاعات بیشتری در این ارائه بفرمایید؟
ج- هم اکنون سماورهایی داریم که در شهر هرات در ایران قدیم ساخته شده ودارای 400 سال قدمت است اما قدمت سماور در کشور روسیه تنها 280 سال است.
شروع ساخت سماوره از خراسان بزرگ بوده است، اما استانهایی چون اصفهان و آذربایجان شرقی نیز در این صنعت معروفند، هر چند باید از بروجرد به عنوان مهد سماور یاد کرد.
س- آیا سماور خاص و برجسته ای در مجموعه شما هست که علاقه فراوانی به آن داشته باشید؟
ج- سماورها خاص و هنرمندانه ای فراوانی در مجموعه من وجود دارد از جمله سماور های نقره ای، مسی، برنجی و غیره که هر کدام هنرمندانه و به شیوه خاصی توسط هنرمندان قدیمی ساخته شده اند.
برخی سماورهای موجود در این مجموعه برندهای ویژه دوران خود بوده و در دربار پادشاهان استفاده می شده اند، همچنین شماری از سماورهای موجود متعلق به مظفرالدین شاهد قاجار است که ساخت آنها به صورت سفارش به روسیه بوده و دارای مهر مظفری هستند که بسیار جالب و دیدنی هستند اما همه مجموعه خود را دوست دارم.
س- نظر شما به عنوان فردی با تجربه در عرصه مجموعه داری در خصوص ضرورت گسترش فرهنگ مجموعه داری در ایران و حمایت سازمان میراث فرهنگی از ترویج این فرهنگ چیست؟
ج- هم اکنون در کشور آلمان هشت هزار موزه وجود دارد که نیمی از آنها خصوصی هستند و در پی همکاری دولت با بخش خصوصی و مجموعه داران بوجود آمده اند.
10 سال پیش فرهنگ و نگاه بدی در کشور به مجموعه داران خصوصی وجود داشت و مجموعه داران به عنوان افرادی که میراث فرهنگی را به یغما برده اند شناخته می شدند اما این روند در دولت های هفتم و هشتم به تدریج اصلاح شد و تسهیلاتی برای مجموعه داران خصوصی در نظر گرفته شد.
س- اخباری در خصوص تشکیل نخستین انجمن مجموعه داران در مشهد شنیده می شود، در این خصوص توضیح دهید.
ج- درست است، در حال حاضر پیگیر ایجاد و تشکیل نخستین انجمن مجموعه داران در مشهد هستیم و در صورت اختصاص مکانی از سوی سازمان شهرداری ها تعداد 25 مجموعه دار حرفه ای و بیش از هزاران مجموعه دار دیگر می توانند خانه ای بنام خانه مجموعه داران داشته باشند.
با ترویج فرهنگ مجموعه داری می توان نقش مهمی در حفظ و حراست از ابزار و وسایل تاریخی و ارزشمند داشت و به این ترتیب مردم نیز در حفاظت از هویت بومی ، منطقه ای و ملی شریک می شوند.
7496 /6012/ 6075* خبرنگار:آرزو جاودانی ** انتشار دهنده: زهرا هجینی نژاد
