اوین نامه ی کیهان 11 بهمن -95
كمترين انتظار از دولت؛ ورود اتباع آمريكا به ايران را ممنوع كنيد
سرويس سياسي رئيس جمهور آمريکا فرمان اجرايي بررسي سخت گيرانه
سوابق مهاجران به آمريکا را امضا کرد. دولت يازدهم تاکنون در واکنش به اقدامات
خصمانه و تحقيرآميز آمريکا به فشار ايميلي، گلايه، سکوت، نامه به وزرا و در نهايت
يادداشت اعتراضي بسنده کرده است و آنچه در اين ميان مشاهده نمي شود، اقدام متقابل
و متناسب با عزت ايراني و منافع ملي است. در حال حاضر کمترين انتظار از دولت،
ممنوعيت ورود اتباع آمريکا به ايران است.
«دونالد ترامپ» رئيس جمهور آمريکا روز جمعه (بامداد شنبه به وقت تهران) فرمان اجرايي بررسي سخت گيرانه سوابق مهاجران به آمريکا را امضا کرد.
بر اساس متن نهايي اين فرمان، صدور رواديد براي اتباع کشورهاي «مضر براي منافع ايالات متحده» به مدت 90 روز تعليق شده است. اين بازه زماني در پيش نويس فرمان 30 روز بود.
هرچند اسامي کشورهاي هدف منتشر نشده، اما بر اساس ارجاعات متن به نظر مي رسد اين فرمان شامل حال اتباع دست کم هفت کشور ايران، عراق، سوريه، يمن، ليبي، سودان و سومالي باشد.
در اين فرمان به فهرست «دولت هاي حامي تروريسم»، کشورهايي که «تهديدي فوق العاده» به شمار آمده و آمريکا عليه آنها «وضعيت اضطراري» اعلام کرده و همچنين کشورهاي حاضر در فهرست «کشورها يا مناطق مايه نگراني» وزارت امنيت داخلي قرار دارند، اشاره شده است.
فرمان اجرايي ترامپ بر اساس فهرست پيشنهادي دولت اوباما
«رينس پريباس» رئيس دفتر «دونالد ترامپ» که در برنامه «ميت د پرس» شبکه «ان بي سي» صحبت مي کرد، گفت: در دو روزي که از صدور فرمان محدوديت ورود اتباع خارجي مي گذرد، 109 نفر در فرودگاه هاي آمريکا بازداشت شده اند.
پريباس افزود: اگر احساس شود اين افراد براي آمريکا مضر هستند، به کشورهاي خود بازگردانده مي شوند و ما هم دليلي براي عذرخواهي نمي بينيم.
وي در ادامه گفت: هفت کشوري که فعلادر فهرست قرار گرفته اند پيش تر از سوي کنگره و دولت (باراک) اوباما به عنوان کشورهايي که عليه آمريکا تهديدآفرين هستند، مشخص شده بودند.
رئيس دفتر ترامپ تاکيد کرد: ممکن است که فهرست کشورهاي هدف در فرمان هاي بعدي ترامپ طولاني تر شود.
همچنين «شان اسپايسر» سخنگوي کاخ سفيد در برنامه «اين هفته» شبکه «اي بي سي» گفت: فرمان اجرايي ترامپ براي ممنوعيت ورود اتباع هفت کشور، بر اساس فهرستي است که دولت اوباما تهيه کرده بود.
اسپايسر در پاسخ به اين سوال که چرا نام کشورهايي چون افغانستان، پاکستان و عربستان در اين فهرست نيست، گفت: اين هفت کشور توسط دولت (باراک) اوباما به عنوان کشورهايي که [اتباع آن ها] نيازمند واکاوي بيشتري هستند، معرفي شده اند.
وي با بيان اينکه اين گام نخست است، افزود: بر اساس اطلاعاتي که ما داريم، اين ها کشورهايي هستند که دولت اوباما آنها را در اولويت قرار داده بود.
به گفته اسپايسر، بر اساس تصميمات دولت سابق آمريکا پيش از اين هم محدوديت هايي براي سفر اتباع اين هفت کشور به آمريکا وجود داشت.
چگونه قانون تحريمي دولت اوباما با امضاي ترامپ تکميل شد؟
پس از اقدام اخير ترامپ، روزنامه هاي زنجيره اي، مدعيان اصلاحات و رسانه هاي به ظاهر حامي دولت به آن واکنش نشان داده و موج ترامپ ستيزي به راه انداخته اند تا از طريق ستيز با ترامپ، کليت سيستم «ترامپ پرور» آمريکا را تطهير کنند. گويي ترامپ صبح از خواب بيدار شده و به ذهنش رسيده که اين قانون را ابداع و سپس امضا کند.
اين جماعت با نشان دادن آدرس غلط به مخاطب، مخالفت آمريکا را محدود به ترامپ کرده است، غافل از اين که علت اصلي محروميت هاي ناشي از امضاي دونالد ترامپ قانون تحريمي است که در دولت باراک اوباماي دموکراتِ مودب! و باهوش! به زعم مقامات ارشد دولت يازدهم و با پيشنهاد شخص وي عليه ايران اعمال شده است.
اگر نگاهي گذرا به متن کامل فرمان اجرايي ترامپ کرده باشيم متوجه مي شويم که در اين متن هيچ گونه اسمي از ايران آورده نشده و تنها از تعابيري چون «دولت هاي حامي تروريسم»، کشورهايي که «تهديدي فوق العاده» به حساب مي آيند و از همه مهم تر کشورهاي حاضر در فهرست «کشورها يا مناطق مايه نگراني» (countries of concern) وزارت امنيت داخلي، استفاده شده است. با اين وجود پس چرا اين محدوديت هاي شامل حال جمهوري اسلامي ايران مي شود؟
در آمريکا قانوني به نام «برنامه معافيت از اخذ رواديد» (Visa Waiver Program) وجود دارد که به موجب آن از سال 1986 ميلادي به شهروندان 38 کشور اجازه داده مي شود تا با اهداف تجاري و گردشگري و براي مدت 90 روز بدون نياز به اخذ رواديد به ايالات متحده سفر کنند و در مقابل نيز اين کشورها بايد تعهدات مشابهي را در اين خصوص بپذيرند.
اما چهار روز پس از کشتار «سن برنارديو» در دوم دسامبر 2015 که حداقل چهارده کشته به همراه داشت باراک اوباما در سخنراني خود به کنگره پيشنهاد مي کند که براي مبارزه با آنچه که خود تروريسم مي خواندش، نظارت قوي تري بر روي کساني که بدون ويزا به آمريکا مسافرت مي کنند اعمال نمايد. اوباما در سخنراني اش خواستار بازنگري در برنامه معافيت از اخذ رواديد و ايجاد يک غربالگري قوي تر براي افرادي مي شود که خواهان ورود به آمريکا هستند.
به گزارش رجا، تنها ساعتي پس از سخنراني اوباما پيش نويس طرح «محدوديت صدور ويزا» روي سايت کنگره آمريکا منتشر شد. پس از آن مجلس نمايندگان آمريکا با 407 راي موافق در برابر تنها 19 راي مخالف قانون «بهبود برنامه معافيت از اخذ رواديد و ممنوعيت سفر تروريستي» Visa Waiver Program Improvement and Terrorist Travel Prevention Act Frequently موسوم به قانون H.R.158 را تصويب مي کند. به موجب اين قانون که بعدتر به امضاي باراک اوباما رسيد ايران به کشورهايي که در منطقه نگراني آمريکا قرار دارند اضافه شد و به اين ترتيب افرادي که به يکي از کشورهاي ايران، سوريه، عراق و سودان سفر کرده بودند بدون داشتن ويزا قادر به سفر آمريکا نبوده و در واقع با مستثني شدن از اين قانون محروم شده اند.
حال دونالد ترامپ مبتني بر همين قانون به طور کلي سفر اتباع اين کشورها - به همراه سه کشور جديد سومالي، سودان و يمن - به آمريکا را ممنوع کرده است. در واقع ترامپ هيچ اشاره اي به ايران نکرده است و تحريم ها و ممنوعيت هاي جديد که امروز گريبان ايران را گرفته تنها به خاطر قرار داشتن ايران در بين کشورهايي است که در منطقه به اصطلاح نگران کننده آمريکا قرار گرفته اند؛ مسئله اي که تنها با پيشنهاد و همراهي باراک اوباما به وقوع پيوسته است.
گفتني است، باراک اوباما در آخرين روزهاي رياست جمهوري، فرمان «وضعيت اضطراري آمريکا عليه ايران» را تمديد و شرايط را براي تشديد اقدامات ضد ايراني توسط ترامپ مهيا کرد.
افزايش تهديد و گستاخ ترشدن دشمن نتيجه سياست تنش زدايي
«براي رونق اقتصادي اول بايد تنش زدايي کنيم(حسن روحاني، سخنراني در جمع مردم آذربايجان غربي، خرداد 95)»، «سياست ما سياست تنش زدايي، همگرايي و اعتمادسازي با دنيا است(حسن روحاني در مراسم گراميداشت روز صنعت دفاعي، مرداد 94)»، «از امروز روشن شد که سياست برد- برد درست و صحيح است. براي آنها که فکر مي کردند يا بايد کلاه سر ديگران گذاشت يا کلاه از سرمان برخواهند داشت روشن شد که مي توان به توافقي رسيد که به نفع کشور و ديگر کشورهاي منطقه و جهان باشد(حسن روحاني در اولين نشست خبري پس از اجراي برجام، دي ماه 94)». اينها تنها بخشي از اظهارات مقامات ارشد دولت يازدهم درباره تنش زدايي و اعتمادسازي با دنياست.
مقامات ارشد دولت يازدهم با طرح اين شعار در واقع اين پيام را به دشمن مخابره کردند که دوري از تنش به هر قيمت براي ايران اولويت دارد. غافل از اينکه اين همان ابزاري است که اتفاقا اگر دشمن آن را به کار بگيرد و سعي کند با استفاده از هر بهانه اي تنش جديدي عليه ايران ايجاد کند، ايران عقب نشيني خواهد کرد زيرا به دنبال فرار و دوري از هر تنشي و به هر قيمتي است. بنابراين در نتيجه اين سياست، اقداماتي چون غارت 2 ميليارد دلاري اموال ملت ايران، اجراي سفت و سخت قانون محدوديت ويزا، تمديد قانون تحريمي آيسا، تصويب بيش از 70 طرح ضد ايراني در کنگره و... اجرا شد.
يک نمونه ديگر، ماجراي معرفي سفير پيشنهادي ايران براي سازمان ملل است. در سال 93 دولت باراک اوباما، در اقدامي مغاير حقوق بين الملل از صدور رواديد حميد ابوطالبي ، سفير پيشنهادي ايران براي سازمان ملل- با اين ادعا که وي تروريست است- اجتناب کرد و دولت يازدهم نيز بعد از مدتي مجبور شد فرد ديگري را بدين منظور جايگزين گزينه ابتدايي خود کند. اينجا بود که عيار ادعاهايي نظير تنش زدايي، رفع سوء تفاهم، احترام متقابل، اعتمادسازي با دنيا و تعامل برد- برد تا حدود زيادي سنجيده شد.
در مجموع مي توان افزايش تهديد و گستاخ ترشدن دشمن را خروجي اصلي سياست تنش زدايي ناميد.
کارشناسان مسائل بين الملل معتقدند که ﺍﮔﺮ کشوري ﺑﺨﻮﺍهد ﻣﺎﻧﻊ ﺗﻨﺶ ﺯﺍﯾﯽ ﺑﺸﻮد، ﺑﺎﯾﺪ به ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺯﺩﺍﯾﯽ اقدام کند و با اين روش، تهديدها- که با هدف ايجاد ﺗﻨﺶ يا هدفي غير از آن ايجاد شده- را در راستاي تقويت منافع ملي پاسخ داده و رفع کند.
واکنش دستگاه ديپلماسي، از اعتماد بيجا به امضاي کري تا يادداشت اعتراضي
شرايط به وقوع پيوسته امروز به طور واضحي در نتيجه ضعف دستگاه ديپلماسي دولت يازدهم و تيم مذاکره کننده کشورمان و ثمره اعتماد بيجا به وعده هاي سرخرمن آمريکا است. چنان که اگر وزارت امور خارجه در برابر نقض ابتدايي برجام با تصويب قانون برنامه معافيت از اخذ رواديد و ممنوعيت سفر تروريستي در دولت اوباما برخورد قاطعي مي کرد امروز ترامپ جرات نمي کرد که زياده خواهي خود را به اين حد برساند. توضيح بيشتر اين که پس از اعتراض اوليه ايران به تصويب قانون محدوديت رواديد و درج محدوديت ها در آن که بر خلاف برجام انجام گرفته بود، جان کري وزير خارجه سابق آمريکا در نامه اي فريبکارانه و بدون هيچ گونه ضمانت اجرايي خطاب به وزير امور خارجه کشورمان تاکيد کرد که دولت آمريکا اين قانون را به گونه اي اجرا خواهد کرد که نقض برجام محسوب نشود.
پس از انتشار اين نامه عباس عراقچي رئيس ستاد پيگيري اجراي برجام در موضعي منفعلانه گفته بود: «آنچه اکنون آمريکا رسماً به ما تعهد کرده و نامه اي که کري به ما نوشته يک نامه معمولي نيست، بلکه نامه وزير خارجه يک کشور است.زماني که وزير امور خارجه نامه اي را امضا مي کند، براي کشورش تعهد حقوقي و سياسي ايجاد مي کند».
در واکنش به اقدام اخير ترامپ نيز متاسفانه شاهد استمرار رويکرد منفعلانه از سوي دولت يازدهم هستيم.
به گزارش فارس، بهرام قاسمي سخنگوي وزارت امور خارجه اظهار داشت: سفير سوئيس در تهران به عنوان حافظ منافع دولت ايالات متحده آمريکا بعدازظهر يکشنبه احضار و يادداشت اعتراضي جمهوري اسلامي ايران در خصوص صدور فرمان اجرايي اخير رئيس جمهور آمريکا و اعمال محدوديت و برخورد تبعيض آميز عليه شهروندان ايراني براي سفر به آمريکا به وي تحويل داده شد.
قاسمي افزود: در اين ديدار صدور فرمان اجرايي رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا به منظور اعمال محدوديت براي سفر شهروندان ايراني به آمريکا به بهانه هاي واهي و تبعيض آميز، غير قابل قبول و مغاير با کنوانسيون هاي حقوق بشري و مفاد قرارداد 15 اوت 1955 حقوقي و کنسولي بين دو کشور اعلام و بر حفظ و صيانت از حقوق شهروندان ايراني تاکيد شد.
موج گسترده اعتراضات به اقدام ترامپ
وزارت امنيت داخلي آمريکا با تاکيد بر تداوم اجراي طرح ممنوعيت ورود مسلمانان هفت کشور اسلامي به ايالات متحده، دليل اجراي آن را «امنيت آمريکا» خوانده است.
هنوز ساعاتي از صدور فرمان ترامپ نگذشته بود که اسلام ستيزان يک مسجد را در ايالت تگزاس به آتش کشيدند. از سوي ديگر منع ورود مهاجران و مسلمانان به آمريکا اعتراضات گسترده اي را در آمريکا و جهان به دنبال داشت. در آمريکا فرودگاه هاي سراسر کشور با تجمع در فرودگاه ها به فرمان تازه ترامپ اعتراض کردند و خواهان آزادي مهاجريني شدند که پس از ورود به آمريکا بازداشت شده اند. تظاهراتي ضد فرمان ترامپ عليه مهاجران که از فرودگاه جان اف کندي نيويورک آغاز شده بود به سرعت به ساير فرودگاه هاي آمريکا گسترش يافت.معترضان همچنين برنامه هاي خود براي برپايي تظاهرات در فرودگاه هاي آتلانتا، فيلادلفيا و فرودگاه بين المللي شيکاگو در روزهاي آينده اعلام کرده اند.
دونالد ترامپ روز شنبه در سخناني در جمع خبرنگاران در کاخ سفيد در واکنش به اعتراضات مدعي شد: «دستور اجرايي من براي محدوديت مهاجرت به آمريکا، به معناي ممنوعيت براي مسلمانان نيست».ادعاي ترامپ در شرايطي است که تعداد زيادي از مهاجران و پناهجويان پس از ورود به فرودگاه هاي آمريکا بازداشت شده اند و واشنگتن قصد اخراج آنها را دارد. صدور ناگهاني فرمان ترامپ و مشخص نبودن جزئيات دقيق آن موجب شده چند هزار نفر از افرادي که در خارج از آمريکا به سر مي برند و قصد بازگشت به اين کشور را دارند، در وضعيت بلاتکليفي قرار گيرند.
برخي از دادستان هاي ايالتي آمريکا در مورد به چالش کشيدن قانون محدوديت هاي مهاجرتي ترامپ درحال گفتگو و بحث هستند. تعدادي از وکلاي داوطلب هم گفته اند که براي پيگيري حقوقي وضعيت پناهجوياني که از اين قانون آسيب مي بينند در فرودگاه ها حضور پيدا مي کنند.اريک اشنايدرمن دادستان نيويورک گفته است که از تمام قدرتش استفاده مي کند تا به کساني که قرباني تبعيض و فرمان هاي خطرناک آقاي ترامپ شده اند، کمک کند.
منع ورود مهاجران و مسلمانان به خاک آمريکا موجي از اعتراضات جهاني را برانگيخته است و بسياري از شخصيت ها، سازمان ها و نهادهاي بين المللي، اين تصميم دونالد ترامپ رئيس جمهوري آمريکا را نژاد پرستانه و غير انساني دانستند.
شبکه خبري سومريه نيوز عراق اعلام کرد «احلام الحسيني» مسئول کميته روابط خارجي پارلمان عراق در واکنش به تصميم دولت جديد آمريکا براي ورود اتباع عراقي به آمريکا تاکيد کرده است که اين کميته روش «مقابله به مثل» را مورد بحث و بررسي قرار خواهد داد.
مقام هاي کشورهاي متحد آمريکا، از جمله انگليس، فرانسه کانادا و ترکيه نيز به فرمان اجرايي ترامپ اعتراض کرده يا واکنش نشان داده اند.
«جرمي کوربين» رهبر حزب کارگر بريتانيا در واکنش به فرمان «دونالد ترامپ» رئيس جمهور آمريکا براي ممنوعيت ورود مسلمانان به آمريکا گفت تا زماني که سياست ممنوعيت ورود مسلمانان به آمريکا وجود دارد، نبايد اجازه ورود دونالد ترامپ به بريتانيا داده شود.
سازمان ديده بان حقوق بشر، سازمان بين المللي مهاجرت و کميسارياي عالي پناهندگان وابسته به سازمان ملل متحد نيز در بيانيه هايي به حکم ترامپ انتقاد کردند. 90 سازمان مدني نيز با ارسال نامه اي به اعضاي کنگره آمريکا خواهان «حمايت از اصول بنيادين متمم اول قانون اساسي آمريکا و آزادي مذهبي در کشور از طريق محکوم کردن ادبيات و پيشنهادات ضداسلامي» شده اند.
نشريه آتلانتيک در مقاله اي با عنوان «دونالد ترامپ و ظهور خشونت ضداسلامي»نوشته است:«پارادوکس ادبيات ضد اسلامي ترامپ اينجاست که وي وعده مبارزه اي جدي عليه تروريسم را داده است اما در انتها ممکن است نه تنها مسلمانان آمريکا بلکه تمام آمريکايي ها را دچار ناامني بيشتر سازد.»روزنامه ديلي تلگراف نيز در گزارشي احکام اجرايي دونالد ترامپ در خصوص منع موقت ورود پناهجويان و شهروندان هفت کشور اسلامي به آمريکا را اشتباهي بزرگ، غيراخلاقي و غيرضروري خواند. اين روزنامه انگليسي افزود: کشورهايي که در فهرست منع ورود به آمريکا مورد اشاره قرار گرفتند نيز از قاعده خاصي برخوردار نيستند. در حالي نام جمهوري اسلامي ايران در اين فهرست قرار دارد، اما نامي از افغانستان و پاکستان که منشا افراطي گري هستند برده نشده است!.ديلي تلگراف تصريح کرد: نظر به نامشخص بودن هدف چنين سياسي، دولت ترامپ خودش را در معرض اتهام به اسلام هراسي قرار داده و بستر مناسبي را براي تبليغات گروه هاي تروريستي مهيا کرده است.
کمترين انتظار از دولت، ممنوعيت ورود اتباع آمريکا به ايران
همانطور که پيش از اين نيز ذکر شد، شرايط به وقوع پيوسته امروز به طور واضحي در نتيجه ضعف دستگاه ديپلماسي و واکنش منفعلانه دولت يازدهم به اقدامات گستاخانه آمريکاست.
دولت يازدهم تاکنون در واکنش به اقدامات خصمانه و تحقيرآميز آمريکا به فشار ايميلي، گلايه، سکوت، نامه به وزرا و در نهايت يادداشت اعتراضي بسنده کرده است و آنچه در اين ميان مشاهده نمي شود، اقدام متقابل و متناسب با عزت ايراني و منافع ملي است.
تجربه نشان داده است که نتيجه ديپلماسي منفعلانه- با عناويني چون تنش زدايي و اعتمادسازي- به تشديد گستاخي منجر خواهد شد. براي نمونه برجام که ادعا شده بود به لغو تمامي تحريم ها در اولين روز اجراي توافق و رفع شدن تمامي مشکلات از جمله آب خوردن مردم منتهي خواهد شد، در نهايت تقريبا و تحقيقا هيچ دستاوردي براي ما در پي نداشته است.در حال حاضر کمترين انتظار از دولت، ممنوعيت ورود اتباع آمريکا به ايران است. تنها راه مقابله با دشمن وقيح، عزم راسخ و عدم انفعال است.
«دونالد ترامپ» رئيس جمهور آمريکا روز جمعه (بامداد شنبه به وقت تهران) فرمان اجرايي بررسي سخت گيرانه سوابق مهاجران به آمريکا را امضا کرد.
بر اساس متن نهايي اين فرمان، صدور رواديد براي اتباع کشورهاي «مضر براي منافع ايالات متحده» به مدت 90 روز تعليق شده است. اين بازه زماني در پيش نويس فرمان 30 روز بود.
هرچند اسامي کشورهاي هدف منتشر نشده، اما بر اساس ارجاعات متن به نظر مي رسد اين فرمان شامل حال اتباع دست کم هفت کشور ايران، عراق، سوريه، يمن، ليبي، سودان و سومالي باشد.
در اين فرمان به فهرست «دولت هاي حامي تروريسم»، کشورهايي که «تهديدي فوق العاده» به شمار آمده و آمريکا عليه آنها «وضعيت اضطراري» اعلام کرده و همچنين کشورهاي حاضر در فهرست «کشورها يا مناطق مايه نگراني» وزارت امنيت داخلي قرار دارند، اشاره شده است.
فرمان اجرايي ترامپ بر اساس فهرست پيشنهادي دولت اوباما
«رينس پريباس» رئيس دفتر «دونالد ترامپ» که در برنامه «ميت د پرس» شبکه «ان بي سي» صحبت مي کرد، گفت: در دو روزي که از صدور فرمان محدوديت ورود اتباع خارجي مي گذرد، 109 نفر در فرودگاه هاي آمريکا بازداشت شده اند.
پريباس افزود: اگر احساس شود اين افراد براي آمريکا مضر هستند، به کشورهاي خود بازگردانده مي شوند و ما هم دليلي براي عذرخواهي نمي بينيم.
وي در ادامه گفت: هفت کشوري که فعلادر فهرست قرار گرفته اند پيش تر از سوي کنگره و دولت (باراک) اوباما به عنوان کشورهايي که عليه آمريکا تهديدآفرين هستند، مشخص شده بودند.
رئيس دفتر ترامپ تاکيد کرد: ممکن است که فهرست کشورهاي هدف در فرمان هاي بعدي ترامپ طولاني تر شود.
همچنين «شان اسپايسر» سخنگوي کاخ سفيد در برنامه «اين هفته» شبکه «اي بي سي» گفت: فرمان اجرايي ترامپ براي ممنوعيت ورود اتباع هفت کشور، بر اساس فهرستي است که دولت اوباما تهيه کرده بود.
اسپايسر در پاسخ به اين سوال که چرا نام کشورهايي چون افغانستان، پاکستان و عربستان در اين فهرست نيست، گفت: اين هفت کشور توسط دولت (باراک) اوباما به عنوان کشورهايي که [اتباع آن ها] نيازمند واکاوي بيشتري هستند، معرفي شده اند.
وي با بيان اينکه اين گام نخست است، افزود: بر اساس اطلاعاتي که ما داريم، اين ها کشورهايي هستند که دولت اوباما آنها را در اولويت قرار داده بود.
به گفته اسپايسر، بر اساس تصميمات دولت سابق آمريکا پيش از اين هم محدوديت هايي براي سفر اتباع اين هفت کشور به آمريکا وجود داشت.
چگونه قانون تحريمي دولت اوباما با امضاي ترامپ تکميل شد؟
پس از اقدام اخير ترامپ، روزنامه هاي زنجيره اي، مدعيان اصلاحات و رسانه هاي به ظاهر حامي دولت به آن واکنش نشان داده و موج ترامپ ستيزي به راه انداخته اند تا از طريق ستيز با ترامپ، کليت سيستم «ترامپ پرور» آمريکا را تطهير کنند. گويي ترامپ صبح از خواب بيدار شده و به ذهنش رسيده که اين قانون را ابداع و سپس امضا کند.
اين جماعت با نشان دادن آدرس غلط به مخاطب، مخالفت آمريکا را محدود به ترامپ کرده است، غافل از اين که علت اصلي محروميت هاي ناشي از امضاي دونالد ترامپ قانون تحريمي است که در دولت باراک اوباماي دموکراتِ مودب! و باهوش! به زعم مقامات ارشد دولت يازدهم و با پيشنهاد شخص وي عليه ايران اعمال شده است.
اگر نگاهي گذرا به متن کامل فرمان اجرايي ترامپ کرده باشيم متوجه مي شويم که در اين متن هيچ گونه اسمي از ايران آورده نشده و تنها از تعابيري چون «دولت هاي حامي تروريسم»، کشورهايي که «تهديدي فوق العاده» به حساب مي آيند و از همه مهم تر کشورهاي حاضر در فهرست «کشورها يا مناطق مايه نگراني» (countries of concern) وزارت امنيت داخلي، استفاده شده است. با اين وجود پس چرا اين محدوديت هاي شامل حال جمهوري اسلامي ايران مي شود؟
در آمريکا قانوني به نام «برنامه معافيت از اخذ رواديد» (Visa Waiver Program) وجود دارد که به موجب آن از سال 1986 ميلادي به شهروندان 38 کشور اجازه داده مي شود تا با اهداف تجاري و گردشگري و براي مدت 90 روز بدون نياز به اخذ رواديد به ايالات متحده سفر کنند و در مقابل نيز اين کشورها بايد تعهدات مشابهي را در اين خصوص بپذيرند.
اما چهار روز پس از کشتار «سن برنارديو» در دوم دسامبر 2015 که حداقل چهارده کشته به همراه داشت باراک اوباما در سخنراني خود به کنگره پيشنهاد مي کند که براي مبارزه با آنچه که خود تروريسم مي خواندش، نظارت قوي تري بر روي کساني که بدون ويزا به آمريکا مسافرت مي کنند اعمال نمايد. اوباما در سخنراني اش خواستار بازنگري در برنامه معافيت از اخذ رواديد و ايجاد يک غربالگري قوي تر براي افرادي مي شود که خواهان ورود به آمريکا هستند.
به گزارش رجا، تنها ساعتي پس از سخنراني اوباما پيش نويس طرح «محدوديت صدور ويزا» روي سايت کنگره آمريکا منتشر شد. پس از آن مجلس نمايندگان آمريکا با 407 راي موافق در برابر تنها 19 راي مخالف قانون «بهبود برنامه معافيت از اخذ رواديد و ممنوعيت سفر تروريستي» Visa Waiver Program Improvement and Terrorist Travel Prevention Act Frequently موسوم به قانون H.R.158 را تصويب مي کند. به موجب اين قانون که بعدتر به امضاي باراک اوباما رسيد ايران به کشورهايي که در منطقه نگراني آمريکا قرار دارند اضافه شد و به اين ترتيب افرادي که به يکي از کشورهاي ايران، سوريه، عراق و سودان سفر کرده بودند بدون داشتن ويزا قادر به سفر آمريکا نبوده و در واقع با مستثني شدن از اين قانون محروم شده اند.
حال دونالد ترامپ مبتني بر همين قانون به طور کلي سفر اتباع اين کشورها - به همراه سه کشور جديد سومالي، سودان و يمن - به آمريکا را ممنوع کرده است. در واقع ترامپ هيچ اشاره اي به ايران نکرده است و تحريم ها و ممنوعيت هاي جديد که امروز گريبان ايران را گرفته تنها به خاطر قرار داشتن ايران در بين کشورهايي است که در منطقه به اصطلاح نگران کننده آمريکا قرار گرفته اند؛ مسئله اي که تنها با پيشنهاد و همراهي باراک اوباما به وقوع پيوسته است.
گفتني است، باراک اوباما در آخرين روزهاي رياست جمهوري، فرمان «وضعيت اضطراري آمريکا عليه ايران» را تمديد و شرايط را براي تشديد اقدامات ضد ايراني توسط ترامپ مهيا کرد.
افزايش تهديد و گستاخ ترشدن دشمن نتيجه سياست تنش زدايي
«براي رونق اقتصادي اول بايد تنش زدايي کنيم(حسن روحاني، سخنراني در جمع مردم آذربايجان غربي، خرداد 95)»، «سياست ما سياست تنش زدايي، همگرايي و اعتمادسازي با دنيا است(حسن روحاني در مراسم گراميداشت روز صنعت دفاعي، مرداد 94)»، «از امروز روشن شد که سياست برد- برد درست و صحيح است. براي آنها که فکر مي کردند يا بايد کلاه سر ديگران گذاشت يا کلاه از سرمان برخواهند داشت روشن شد که مي توان به توافقي رسيد که به نفع کشور و ديگر کشورهاي منطقه و جهان باشد(حسن روحاني در اولين نشست خبري پس از اجراي برجام، دي ماه 94)». اينها تنها بخشي از اظهارات مقامات ارشد دولت يازدهم درباره تنش زدايي و اعتمادسازي با دنياست.
مقامات ارشد دولت يازدهم با طرح اين شعار در واقع اين پيام را به دشمن مخابره کردند که دوري از تنش به هر قيمت براي ايران اولويت دارد. غافل از اينکه اين همان ابزاري است که اتفاقا اگر دشمن آن را به کار بگيرد و سعي کند با استفاده از هر بهانه اي تنش جديدي عليه ايران ايجاد کند، ايران عقب نشيني خواهد کرد زيرا به دنبال فرار و دوري از هر تنشي و به هر قيمتي است. بنابراين در نتيجه اين سياست، اقداماتي چون غارت 2 ميليارد دلاري اموال ملت ايران، اجراي سفت و سخت قانون محدوديت ويزا، تمديد قانون تحريمي آيسا، تصويب بيش از 70 طرح ضد ايراني در کنگره و... اجرا شد.
يک نمونه ديگر، ماجراي معرفي سفير پيشنهادي ايران براي سازمان ملل است. در سال 93 دولت باراک اوباما، در اقدامي مغاير حقوق بين الملل از صدور رواديد حميد ابوطالبي ، سفير پيشنهادي ايران براي سازمان ملل- با اين ادعا که وي تروريست است- اجتناب کرد و دولت يازدهم نيز بعد از مدتي مجبور شد فرد ديگري را بدين منظور جايگزين گزينه ابتدايي خود کند. اينجا بود که عيار ادعاهايي نظير تنش زدايي، رفع سوء تفاهم، احترام متقابل، اعتمادسازي با دنيا و تعامل برد- برد تا حدود زيادي سنجيده شد.
در مجموع مي توان افزايش تهديد و گستاخ ترشدن دشمن را خروجي اصلي سياست تنش زدايي ناميد.
کارشناسان مسائل بين الملل معتقدند که ﺍﮔﺮ کشوري ﺑﺨﻮﺍهد ﻣﺎﻧﻊ ﺗﻨﺶ ﺯﺍﯾﯽ ﺑﺸﻮد، ﺑﺎﯾﺪ به ﺗﻬﺪﯾﺪ ﺯﺩﺍﯾﯽ اقدام کند و با اين روش، تهديدها- که با هدف ايجاد ﺗﻨﺶ يا هدفي غير از آن ايجاد شده- را در راستاي تقويت منافع ملي پاسخ داده و رفع کند.
واکنش دستگاه ديپلماسي، از اعتماد بيجا به امضاي کري تا يادداشت اعتراضي
شرايط به وقوع پيوسته امروز به طور واضحي در نتيجه ضعف دستگاه ديپلماسي دولت يازدهم و تيم مذاکره کننده کشورمان و ثمره اعتماد بيجا به وعده هاي سرخرمن آمريکا است. چنان که اگر وزارت امور خارجه در برابر نقض ابتدايي برجام با تصويب قانون برنامه معافيت از اخذ رواديد و ممنوعيت سفر تروريستي در دولت اوباما برخورد قاطعي مي کرد امروز ترامپ جرات نمي کرد که زياده خواهي خود را به اين حد برساند. توضيح بيشتر اين که پس از اعتراض اوليه ايران به تصويب قانون محدوديت رواديد و درج محدوديت ها در آن که بر خلاف برجام انجام گرفته بود، جان کري وزير خارجه سابق آمريکا در نامه اي فريبکارانه و بدون هيچ گونه ضمانت اجرايي خطاب به وزير امور خارجه کشورمان تاکيد کرد که دولت آمريکا اين قانون را به گونه اي اجرا خواهد کرد که نقض برجام محسوب نشود.
پس از انتشار اين نامه عباس عراقچي رئيس ستاد پيگيري اجراي برجام در موضعي منفعلانه گفته بود: «آنچه اکنون آمريکا رسماً به ما تعهد کرده و نامه اي که کري به ما نوشته يک نامه معمولي نيست، بلکه نامه وزير خارجه يک کشور است.زماني که وزير امور خارجه نامه اي را امضا مي کند، براي کشورش تعهد حقوقي و سياسي ايجاد مي کند».
در واکنش به اقدام اخير ترامپ نيز متاسفانه شاهد استمرار رويکرد منفعلانه از سوي دولت يازدهم هستيم.
به گزارش فارس، بهرام قاسمي سخنگوي وزارت امور خارجه اظهار داشت: سفير سوئيس در تهران به عنوان حافظ منافع دولت ايالات متحده آمريکا بعدازظهر يکشنبه احضار و يادداشت اعتراضي جمهوري اسلامي ايران در خصوص صدور فرمان اجرايي اخير رئيس جمهور آمريکا و اعمال محدوديت و برخورد تبعيض آميز عليه شهروندان ايراني براي سفر به آمريکا به وي تحويل داده شد.
قاسمي افزود: در اين ديدار صدور فرمان اجرايي رئيس جمهور ايالات متحده آمريکا به منظور اعمال محدوديت براي سفر شهروندان ايراني به آمريکا به بهانه هاي واهي و تبعيض آميز، غير قابل قبول و مغاير با کنوانسيون هاي حقوق بشري و مفاد قرارداد 15 اوت 1955 حقوقي و کنسولي بين دو کشور اعلام و بر حفظ و صيانت از حقوق شهروندان ايراني تاکيد شد.
موج گسترده اعتراضات به اقدام ترامپ
وزارت امنيت داخلي آمريکا با تاکيد بر تداوم اجراي طرح ممنوعيت ورود مسلمانان هفت کشور اسلامي به ايالات متحده، دليل اجراي آن را «امنيت آمريکا» خوانده است.
هنوز ساعاتي از صدور فرمان ترامپ نگذشته بود که اسلام ستيزان يک مسجد را در ايالت تگزاس به آتش کشيدند. از سوي ديگر منع ورود مهاجران و مسلمانان به آمريکا اعتراضات گسترده اي را در آمريکا و جهان به دنبال داشت. در آمريکا فرودگاه هاي سراسر کشور با تجمع در فرودگاه ها به فرمان تازه ترامپ اعتراض کردند و خواهان آزادي مهاجريني شدند که پس از ورود به آمريکا بازداشت شده اند. تظاهراتي ضد فرمان ترامپ عليه مهاجران که از فرودگاه جان اف کندي نيويورک آغاز شده بود به سرعت به ساير فرودگاه هاي آمريکا گسترش يافت.معترضان همچنين برنامه هاي خود براي برپايي تظاهرات در فرودگاه هاي آتلانتا، فيلادلفيا و فرودگاه بين المللي شيکاگو در روزهاي آينده اعلام کرده اند.
دونالد ترامپ روز شنبه در سخناني در جمع خبرنگاران در کاخ سفيد در واکنش به اعتراضات مدعي شد: «دستور اجرايي من براي محدوديت مهاجرت به آمريکا، به معناي ممنوعيت براي مسلمانان نيست».ادعاي ترامپ در شرايطي است که تعداد زيادي از مهاجران و پناهجويان پس از ورود به فرودگاه هاي آمريکا بازداشت شده اند و واشنگتن قصد اخراج آنها را دارد. صدور ناگهاني فرمان ترامپ و مشخص نبودن جزئيات دقيق آن موجب شده چند هزار نفر از افرادي که در خارج از آمريکا به سر مي برند و قصد بازگشت به اين کشور را دارند، در وضعيت بلاتکليفي قرار گيرند.
برخي از دادستان هاي ايالتي آمريکا در مورد به چالش کشيدن قانون محدوديت هاي مهاجرتي ترامپ درحال گفتگو و بحث هستند. تعدادي از وکلاي داوطلب هم گفته اند که براي پيگيري حقوقي وضعيت پناهجوياني که از اين قانون آسيب مي بينند در فرودگاه ها حضور پيدا مي کنند.اريک اشنايدرمن دادستان نيويورک گفته است که از تمام قدرتش استفاده مي کند تا به کساني که قرباني تبعيض و فرمان هاي خطرناک آقاي ترامپ شده اند، کمک کند.
منع ورود مهاجران و مسلمانان به خاک آمريکا موجي از اعتراضات جهاني را برانگيخته است و بسياري از شخصيت ها، سازمان ها و نهادهاي بين المللي، اين تصميم دونالد ترامپ رئيس جمهوري آمريکا را نژاد پرستانه و غير انساني دانستند.
شبکه خبري سومريه نيوز عراق اعلام کرد «احلام الحسيني» مسئول کميته روابط خارجي پارلمان عراق در واکنش به تصميم دولت جديد آمريکا براي ورود اتباع عراقي به آمريکا تاکيد کرده است که اين کميته روش «مقابله به مثل» را مورد بحث و بررسي قرار خواهد داد.
مقام هاي کشورهاي متحد آمريکا، از جمله انگليس، فرانسه کانادا و ترکيه نيز به فرمان اجرايي ترامپ اعتراض کرده يا واکنش نشان داده اند.
«جرمي کوربين» رهبر حزب کارگر بريتانيا در واکنش به فرمان «دونالد ترامپ» رئيس جمهور آمريکا براي ممنوعيت ورود مسلمانان به آمريکا گفت تا زماني که سياست ممنوعيت ورود مسلمانان به آمريکا وجود دارد، نبايد اجازه ورود دونالد ترامپ به بريتانيا داده شود.
سازمان ديده بان حقوق بشر، سازمان بين المللي مهاجرت و کميسارياي عالي پناهندگان وابسته به سازمان ملل متحد نيز در بيانيه هايي به حکم ترامپ انتقاد کردند. 90 سازمان مدني نيز با ارسال نامه اي به اعضاي کنگره آمريکا خواهان «حمايت از اصول بنيادين متمم اول قانون اساسي آمريکا و آزادي مذهبي در کشور از طريق محکوم کردن ادبيات و پيشنهادات ضداسلامي» شده اند.
نشريه آتلانتيک در مقاله اي با عنوان «دونالد ترامپ و ظهور خشونت ضداسلامي»نوشته است:«پارادوکس ادبيات ضد اسلامي ترامپ اينجاست که وي وعده مبارزه اي جدي عليه تروريسم را داده است اما در انتها ممکن است نه تنها مسلمانان آمريکا بلکه تمام آمريکايي ها را دچار ناامني بيشتر سازد.»روزنامه ديلي تلگراف نيز در گزارشي احکام اجرايي دونالد ترامپ در خصوص منع موقت ورود پناهجويان و شهروندان هفت کشور اسلامي به آمريکا را اشتباهي بزرگ، غيراخلاقي و غيرضروري خواند. اين روزنامه انگليسي افزود: کشورهايي که در فهرست منع ورود به آمريکا مورد اشاره قرار گرفتند نيز از قاعده خاصي برخوردار نيستند. در حالي نام جمهوري اسلامي ايران در اين فهرست قرار دارد، اما نامي از افغانستان و پاکستان که منشا افراطي گري هستند برده نشده است!.ديلي تلگراف تصريح کرد: نظر به نامشخص بودن هدف چنين سياسي، دولت ترامپ خودش را در معرض اتهام به اسلام هراسي قرار داده و بستر مناسبي را براي تبليغات گروه هاي تروريستي مهيا کرده است.
کمترين انتظار از دولت، ممنوعيت ورود اتباع آمريکا به ايران
همانطور که پيش از اين نيز ذکر شد، شرايط به وقوع پيوسته امروز به طور واضحي در نتيجه ضعف دستگاه ديپلماسي و واکنش منفعلانه دولت يازدهم به اقدامات گستاخانه آمريکاست.
دولت يازدهم تاکنون در واکنش به اقدامات خصمانه و تحقيرآميز آمريکا به فشار ايميلي، گلايه، سکوت، نامه به وزرا و در نهايت يادداشت اعتراضي بسنده کرده است و آنچه در اين ميان مشاهده نمي شود، اقدام متقابل و متناسب با عزت ايراني و منافع ملي است.
تجربه نشان داده است که نتيجه ديپلماسي منفعلانه- با عناويني چون تنش زدايي و اعتمادسازي- به تشديد گستاخي منجر خواهد شد. براي نمونه برجام که ادعا شده بود به لغو تمامي تحريم ها در اولين روز اجراي توافق و رفع شدن تمامي مشکلات از جمله آب خوردن مردم منتهي خواهد شد، در نهايت تقريبا و تحقيقا هيچ دستاوردي براي ما در پي نداشته است.در حال حاضر کمترين انتظار از دولت، ممنوعيت ورود اتباع آمريکا به ايران است. تنها راه مقابله با دشمن وقيح، عزم راسخ و عدم انفعال است.
