اوین
نامه ی کیهان 6 بهمن - 95
معاونان رئيس جمهور هم بايد عينك بزنند؟!
اذعان جهانگيري و صالحي به ناكامي هاي برجام
اذعان جهانگيري و صالحي به ناكامي هاي برجام
سربازجو شریعت نداری لو
داده است زمانی که در زندان اوین سربازجو بوده است همراه زندانیان سیاسی شکنجه شده
به بهداری زندان می رفته تا وردست دکتر شیخ الاسلام وزیر زندانی شاه برای درمان باشد تا از این طریق تجربه پزشکی کسب کند . برای همین رو کرده که در خمه اوین نامه ی کیهان دکه عینک سازی هم باز کرده است که می تواند قدرت بینایی
وشماره عینک های مورد نیاز دیگران را تشخیص دهد .درنهایت بتواند برای شان نسخه های پزشکی محور عینک تجویز کند.
سرويس سياسي-روز يکشنبه هفته جاري «اسحاق جهانگيري» معاون اول
رئيس جمهور در مراسم اعطاي تنديس و نشان امين الضرب به کارآفرينان برتر با بيان
اينکه «فاينانس کنندگان مي گويند اگر تحريم ها برگشت چه بايد بشود و اين جذب
فاينانس را در پسابرجام مشکل کرده» گفت: «اکنون بعد از گذشت يک سال از اجراي برجام
هنوز براي جذب فاينانس موفق نشده ايم».
همچنين «علي اکبر صالحي» معاون رئيس جمهور و رئيس سازمان انرژي اتمي ديروز در مصاحبه با الجزيره گفت: «تنها بعدي که از نگاه ما مهم است به تحريم ها و بعد سياسي توافق ارتباط دارد زيرا در اين بخش مشکلاتي ديده مي شود و طرف مقابل( آمريکا) به تعهداتش [در برجام] عمل نمي کند».
صالحي افزود: «در ظاهر ممکن است کارهايي انجام بدهند تا وانمود کنند به تعهداتشان پايبندند اما در واقع کار خاصي انجام نمي دهند زيرا اگر کاري در اين زمينه انجام داده باشند مشکلات موجود در تعامل با بانک هاي بزرگ را چگونه بايد ارزيابي کرد، آنان در اين زمينه هيچ گامي برنداشته اند».
وي در پاسخ به سوال الجزيره مبني بر اينکه «آيا مقصود شما از طرف مقابل، آمريکاست؟» گفت: «بله، مقصود آمريکاست، اين کشور تاکنون کار خاصي انجام نداده يا آنگونه که بايد عمل مي کرد عمل نکرده است، به ويژه در چراغ سبز نشان دادن به بانک هاي بزرگ، کوتاهي کرده است تا اين بانک همچنان با ترديد و دودلي با ايران تعامل داشته باشند گويا در اين زمينه سخن شفافي را از آمريکايي ها نشنيده اند، آمريکا در ظاهر وانمود مي کند در اين زمينه به وظيفه اش عمل کرده است اما در خفا و پشت پرده نه تنها کاري انجام نداد بلکه سعي کرد همه چيز را به بن بست بکشاند».
اذعان مقامات ارشد دولت يازدهم به «توخالي بودن برجام»
اين دو نمونه تنها بخش کوچکي از اظهارات مقامات ارشد دولت يازدهم درباره بدعهدي طرف مقابل و دستاورد تقريبا هيچ برجام است. با نگاهي به اظهارات دولتمردان در پسابرجام، با نمونه هاي بيشتري در اين خصوص مواجه مي شويم.
براي نمونه، «سيف» رئيس بانک مرکزي دولت يازدهم در مصاحبه با تلويزيون بلومبرگ گفت که توافق هسته اي ايران و گروه 1+5 موسوم به برجام، تاکنون «تقريباً هيچ» دستاورد اقتصادي براي تهران در بر نداشته است.
در ماه هاي پاياني سال گذشته نيز «علي اکبر صالحي» رئيس سازمان انرژي اتمي در گفت وگو با وبگاه «العربي الجديد» گفت: «تا الان برخي بانک هاي بزرگ اروپايي تحريم هايشان را به طور کامل پايان نداده اند چرا که قبلاً تعهد داده اند که با ايران مراوده تجاري نداشته باشند. ما هنوز منتظر هستيم که وزارت خارجه ايران با اتحاديه اروپا تماس بگيرد و اين بحران را حل کند».
صالحي در اين گفت و گو، «رفع تحريم به موجب توافق» را از مصاديق خلف وعده طرف مقابل برشمرد.
اما چند روز بعد، روحاني در پاسخ به اظهارات رئيس سازمان انرژي اتمي درباره تاخير طرف غربي در انجام تعهدات خود براي رفع تحريم ها گفت: «آقاي صالحي وزير اقتصاد يا امور خارجه نيستند و اين سوال ها را نبايد از وي پرسيد!»
صالحي در تيرماه سال جاري با گلايه از رئيس جمهور گفت: «پيش از برجام کشورهاي ديگر در انتشار مقالات دانشمندان ايراني به دليل تحريم ها و مشکلات نقل و انتقالات مالي مقداري مشکل آفريني مي کردند؛ قرار بود پس از برجام اين موضوع حل شود اما همان وضعيت کماکان پابرجاست»
رئيس سازمان انرژي اتمي به وضع قانون رواديد در کنگره آمريکا پس از برجام اشاره کرد و گفت: «حالامن اين را مي توانم بگويم و دوستي نمي تواند به من اعتراض کند که مثلاً آقا شما وزير اقتصاد و يا رئيس بانک مرکزي و يا وزير امور خارجه نيستيد چرا که حداقل از نظر علمي 40 سال استاد دانشگاه هستم، لذا اين را مي توانم بگويم . هم اکنون و پس از پيش آمدن قضاياي رواديد تعداد زيادي از دانشمندان اروپايي که مقداري احتياط مي کنند از آمدن به ايران استنکاف دارند. به قول دانشگاهي ها اين يعني وضعيت آنها پيش از برجام بهتر از پس از برجام بوده است».
آقاي روحاني تاکيد کرده بود که صالحي وزير اقتصاد يا امور خارجه نيست و اين سوال ها را نبايد از وي پرسيد. چند ماه بعد، در مرداد 95 «علي طيب نيا» وزير اقتصاد دولت يازدهم در حاشيه جلسه هيئت دولت گفت: «براي ارتباط با بانک هاي بزرگ جهاني دچار مشکل هستيم و آن ها با ما کار جدي نمي کنند.انتظار ما اين بود که بعد از برجام ما بتوانيم با بانک هاي بزرگ هم کار کنيم اما به دلايل مختلف ما هنوز نتوانسته ايم با اين بانک ها کار کنيم».
«محمدجواد ظريف» وزير امور خارجه دولت يازدهم نيز در حاشيه سفر به آمريکا- در روزهاي پاياني شهريورماه 95- در شوراي روابط خارجي آمريکا گفت: «8 ماه پس از اجراي برجام، به خاطر مجازات هاي آمريکا، هيچ يک از بانک هاي بزرگ اروپايي کار با ايران را شروع نکرده است».
همچنين در تيرماه سالجاري «عراقچي» معاون وزير امور خارجه و رئيس ستاد اجراي برجام در نشست خبري گفت: «تحريم ها روي کاغذ برداشته شده اما هنوز عملاهمه آنها برداشته نشده که مقداري به دليل شرايط است و مقداري به دليل شيطنت آنها و ايرادات زيادي هست که ما هم اعتراضات مفصلي به طرف مقابل کرده ايم».
عراقچي ضمن انتقاد از عملکرد آمريکايي ها در اجراي برجام گفت: «آمريکايي ها از عوامل بيرون برجامي کمال سو استفاده کرده و فضاي مخربي را در حوزه مالي و بانکي پس از برجام داشته اند».
اعضاي شوراي سوئيفت و سفراي خارجي هم بايد عينک بزنند؟!
اظهارات سيف، صالحي، ظريف، جهانگيري، طيب نيا و عراقچي در کنار ديگر اظهارات مقامات ارشد دولت يازدهم درباره عهدشکني آمريکا و دستاورد تقريبا هيچ برجام در حالي است که روحاني در نشست خبري اخير گفت: «به آنهايي که مي گويند در کشور رکود وجود دارد و مي گويند ما چيزي در راستاي رونق اقتصادي نمي بينيم مي گويم که عينکي براي خود تهيه کنيد يا خود را درمان کنيد».
اما اذعان به دستاورد تقريبا هيچ برجام تنها به مقامات داخلي محدود نمي شود. مقامات کشورهاي خارجي و رسانه هاي غربي نيز به اين موضوع اذعان کرده اند.
براي نمونه، «هاينتس فيشر» رئيس جمهور اتريش- يکي از اعضاي شوراي سوئيفت- در فروردين ماه سالجاري طي گفت و گويي با خبرگزاري صدا و سيما در وين گفت: «هنوز همه تحريم هاي ضدايراني برداشته نشده اند، چون گا م ها و اقدامات مهمي وجود دارند که بايد در مسير لغو تحريم ها برداشته شوند. در مورد تراکنش هاي مالي بين المللي از طريق سامانه سوئيفت نيز بايد بگويم که اين تحريم ها را جامعه بين المللي بايد بردارد که در اين زمينه آمريکا نقش آفرين است. فرآيندي در مورد مسئله لغو تحريم ها تشکيل شده و به همين خاطر من نمي توانم هيچ پيش بيني اي داشته باشم که اين مسئله چقدر ديگر به طول مي انجامد».
«کيم سئونگ-هو» سفير کره جنوبي نيز در نخستين کنفرانس بورس فاينکس 2016 گفت: «بايد کساني که برجام را پذيرفتند هم اکنون بانک هاي خود را مجاب کنند که پول هاي ايران را به اين کشور انتقال دهند و مانع شدن از اين موضوع اکنون غيرقانوني است اين تاسف آور است که سفارت کره جنوبي با وجود سپري شدن 6 ماه از اجرايي شدن توافق برجام هنوز پول سفارت خود را از طريق قاچاق به ايران مي آورد».
همچنين «پانگ سن» سفير چين در ايران گفت: «به نظر مي رسد بانک هاي زيادي در دنيا منتظر اجازه خزانه داري آمريکا هستند تا همکاري هاي خود با ايران را آغاز کنند».
روزنامه «گلف تودي» نيز در ارديبهشت ماه سالجاري با اشاره به توافق هسته اي نوشت: «ايران روي کاغذ به سيستم سوئيفت- سيستم تراکنش هاي مالي جهاني- وصل شده اما در عمل اين مهم اتفاق نيفتاده است. تا قبل از برجام نهادها و بانک هاي ايراني با ابداعات خود تحريم هاي سوئيفت را از طريق واسطه دور مي زدند، اما بعد از اجراي توافق هسته اي اين کار دشوارتر شده است».
در تيرماه 95 و در سالگرد امضاي برجام، نيويورک تايمز در گزارشي نوشت: «ايران با وجود انجام همه تعهدات، به خاطر تداوم تحريم هاي آمريکا، هنوز طعم مزاياي برجام را نچشيده و اثر مثبت اقتصادي آن را لمس نکرده است».
وقتي «کدخدا» به «يکي از طرفين» تقليل جايگاه پيدا مي کند!
اکنون که بيش از يک سال از آغاز اجراي تعهدات 1+5 ذيل برجام مي گذرد و تشت رسوايي برجام از بام افتاده است، مقامات دولت يازدهم مي گويند «آمريکا بدعهدي مي کند اما ما با جامعه جهاني توافق کرده ايم و آمريکا نمي تواند آن را نقض کند». اين موضع گيري در حالي است که روحاني در زمان انتخابات رياست جمهوري يازدهم در توضيح چرايي اولويت مذاکره با آمريکايي ها در مقابل تروئيکاي اروپايي گفت: «بنده معتقدم مذاکره با آمريکا راحت تر از مذاکره با اروپاست چرا که اروپايي ها به دنبال «آقا اجازه» از آمريکا هستند. ... آمريکايي ها کدخداي ده هستند، با کدخدا بستن راحت تر است». وقتي رويکرد «توافق کردن به هر قيمتي» به «حفظ برجام به هر قيمتي» تبديل مي شود. آنگاه آمريکا نيز از «کدخدا» به «يکي از طرفين» تقليل جايگاه پيدا مي کند.
در سال گذشته «توافق کردن به هر قيمتي» موجب خروج بيش از 12 هزار سانتريفيوژ از چرخه غني سازي، توقف تحقيق و توسعه براي غني سازي در فردو، بتن ريزي در قلب رآکتور اراک و خروج 9700 کيلوگرم از ده هزار کيلوگرم اورانيوم غني شده زير 5 درصد- که طي ده سال با تلاش دانشمندان هسته اي کشورمان به دست آورده بوديم- از کشور شد.
در ماه هاي اخير نيز «حفظ برجام به هر قيمتي» موجب شده است که نه تنها پولهاي بلوکه شده آزاد نشود بلکه 2 ميليارد دلار از اموال ملت ايران توسط آمريکا غارت شود. نه تنها تحريم ها به تاريخ نپيوست بلکه بر تعداد آنها نيز افزوده شد و قانون ضد ايراني آيسا نيز تمديد شد. نه تنها تحريم سوئيفت- با هدف گسترش مبادلات تجاري ايران- رفع نشد بلکه قانون محدوديت ويزا تصويب شد. و در انتها، اوباماي مودب! و باهوش!- به تعبير مقامات دولت يازدهم- در آخرين روزهاي رياست جمهوري، وضعيت اضطراري آمريکا عليه ايران را تمديد کرد و آخرين لگد را به برجام زد.
تغيير صورت مسئله؛ از لغو تمامي تحريم ها تا حذف سايه جنگ!
در طول مذاکرات هسته اي، مقامات دولت يازدهم تمامي امور کشور را به برجام گره زدند. به چند نمونه از اين اظهارات توجه کنيد: «تمام تحريم هاي بانکي، بيمه اي، مالي، حمل و نقل، پتروشيمي، فلزات سنگين و تحريم هاي اقتصادي به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعليق» (روحاني،23/4/1394) «تحريم هاي ظالمانه بايد از بين برود تا سرمايه بيايد و مشکل محيط زيست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبي زياد شده و بانک ها احيا شوند (روحاني،17/3/1394)»، «اينکه مي گويند تحريم ها روي آب آشاميدني مردم هم تاثير گذاشته کاملادرست است.(اسحاق جهانگيري،25/3/1394)»، «برجام يک، مانند آفتاب تابان بود و اگر کسي چشمانش را مي بندد و مي گويد شب است، بايد چشمانش را باز کند تا آفتاب را ببيند(روحاني،16/12/1394)»، «سال 94 با توافق هسته اي بذر اقتصاد ايران به ثمر مي نشيند(علي طيب نيا، وزير اقتصاد)»، «با لغو تحريم ها يک ساله به شرايط پيش از تحريم ها بازمي گرديم. (مسعود نيلي، مشاور اقتصادي رئيس جمهور)»، « امسال اقتصاد ايران بعد از توافق هسته اي شکوفا خواهد شد.(سيف، رئيس بانک مرکزي)»، «منتظر هجوم سرمايه هاي خارجي بعد از توافق هسته اي باشيد.(اکبر ترکان، رئيس مناطق آزاد)»، « اکنون کشور از بيکاري رنج مي برد، جوانان مشکل عدم استطاعت مالي براي ازدواج دارند و دولت وظيفه دارد اين مشکلات را برطرف کند و اميدوارم با لغو تحريم ها اين مشکلات برطرف شده و کارهاي عمراني نيز با سرعت بيشتري انجام شود.(علي يونسي،دستيار رئيس جمهور)»، «بايد تحريم ها برداشته شود تا پروژه هاي عمراني را تکميل کنيم.(نوبخت، معاون رئيس جمهور)»...و اينها تنها بخشي از وعده هاي دولتمردان درباره نتايج برجام بود. وعده هايي که حتي آب خوردن مردم را نيز به برجام گره زد.
سال گذشته پس از امضاي توافق هسته اي، روزنامه هاي زنجيره اي با تيترهايي همچون «تحريم ها به تاريخ پيوست»، «صبح بدون تحريم»، «فروپاشي تحريم»،«اينک بدون تحريم»، «تحريم رفت»، «پيروزي، بدون جنگ» و... به استقبال اين توافق رفتند.
اما در ماه هاي اخير، با وجود استمرار عهدشکني آمريکا، دولتمردان و رسانه هاي حامي برجام بجاي تغيير رويه و عذرخواهي و تلاش جدي براي جبران خسارت هاي محض برجام، به انکار وعده ها روي آورده اند. « مشکلات اقتصادي ما به واسطه تحريم آغاز نشده است که بخواهد با حذف تحريم ها زمينه اي براي حل وفصل همه مشکلات فراهم شود،(علي طيب نيا، وزير اقتصاد)»، « بازار مسکن بازار داخلي است و توافق هسته اي خيلي نمي تواند تاثير مستقيمي بر روي اين بازار داشته باشد.(عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي)»، «مردم بعد از توافق هسته اي انتظار بيش ازحد از اقتصاد نداشته باشند.(محمد باقر نوبخت،معاون رئيس جمهور)»، « توافق هسته اي باعث گشايش در همه حوزه هاي اقتصادي نمي شود.(محمدرضا نعمت زاده، وزير صنعت)»، «به برجام نگاه اقتصادي نداشته باشيد.(بعيدي نژاد، عضو سابق تيم مذاکره کننده هسته اي)»،«از سوئيفت انتظار معجزه نداشته باشيد.(مديرکل بين الملل بانک مرکزي)»... از جمله اين اظهارات است. قرار بر اين بود که برجام دو دستاورد عمده داشته باشد؛ اول لغو تمامي تحريم ها و دوم گشايش اقتصادي، اما در حال حاضر با توجه به خسارت محض برجام و دستاورد تقريبا هيچ توافق هسته اي، برخي دولتمردان و رسانه هاي به ظاهر حامي دولت به تقليل مطالبات مردم و دستاوردسازي و در نهايت به تغيير صورت مسئله روي آورده اند.
کلي گويي مقامات دولتي از جمله اينکه «در مذاکرات هسته اي به هرچه مي خواستيم رسيديم- بهرام قاسمي سخنگوي وزارت خارجه 4/11/95»، و يا بيان دستاوردهاي کذايي همچون «برجام سايه جنگ را حذف کرد» و «اگر برجام نبود ما به سمت وضعيت نفت در برابر غذا و دارو مي رفتيم» مصاديقي از تغيير صورت مسئله توسط جريان مذکور است.
در حال حاضر سياست انفعالي «حفظ برجام به هر قيمت» توسط دولت يازدهم در مقابل «نقض مکرر برجام» از سوي طرف مقابل موجب شده است تا فشار عليه ايران و افزايش تحريم ها و تهديد منافع ملي وارد فاز گسترده تري شود. اين روند چنان مشهود است که با چشم غيرمسلح نيز کاملاقابل مشاهده است و حتي نيازي به استفاده از عينک نيز نيست.
همچنين «علي اکبر صالحي» معاون رئيس جمهور و رئيس سازمان انرژي اتمي ديروز در مصاحبه با الجزيره گفت: «تنها بعدي که از نگاه ما مهم است به تحريم ها و بعد سياسي توافق ارتباط دارد زيرا در اين بخش مشکلاتي ديده مي شود و طرف مقابل( آمريکا) به تعهداتش [در برجام] عمل نمي کند».
صالحي افزود: «در ظاهر ممکن است کارهايي انجام بدهند تا وانمود کنند به تعهداتشان پايبندند اما در واقع کار خاصي انجام نمي دهند زيرا اگر کاري در اين زمينه انجام داده باشند مشکلات موجود در تعامل با بانک هاي بزرگ را چگونه بايد ارزيابي کرد، آنان در اين زمينه هيچ گامي برنداشته اند».
وي در پاسخ به سوال الجزيره مبني بر اينکه «آيا مقصود شما از طرف مقابل، آمريکاست؟» گفت: «بله، مقصود آمريکاست، اين کشور تاکنون کار خاصي انجام نداده يا آنگونه که بايد عمل مي کرد عمل نکرده است، به ويژه در چراغ سبز نشان دادن به بانک هاي بزرگ، کوتاهي کرده است تا اين بانک همچنان با ترديد و دودلي با ايران تعامل داشته باشند گويا در اين زمينه سخن شفافي را از آمريکايي ها نشنيده اند، آمريکا در ظاهر وانمود مي کند در اين زمينه به وظيفه اش عمل کرده است اما در خفا و پشت پرده نه تنها کاري انجام نداد بلکه سعي کرد همه چيز را به بن بست بکشاند».
اذعان مقامات ارشد دولت يازدهم به «توخالي بودن برجام»
اين دو نمونه تنها بخش کوچکي از اظهارات مقامات ارشد دولت يازدهم درباره بدعهدي طرف مقابل و دستاورد تقريبا هيچ برجام است. با نگاهي به اظهارات دولتمردان در پسابرجام، با نمونه هاي بيشتري در اين خصوص مواجه مي شويم.
براي نمونه، «سيف» رئيس بانک مرکزي دولت يازدهم در مصاحبه با تلويزيون بلومبرگ گفت که توافق هسته اي ايران و گروه 1+5 موسوم به برجام، تاکنون «تقريباً هيچ» دستاورد اقتصادي براي تهران در بر نداشته است.
در ماه هاي پاياني سال گذشته نيز «علي اکبر صالحي» رئيس سازمان انرژي اتمي در گفت وگو با وبگاه «العربي الجديد» گفت: «تا الان برخي بانک هاي بزرگ اروپايي تحريم هايشان را به طور کامل پايان نداده اند چرا که قبلاً تعهد داده اند که با ايران مراوده تجاري نداشته باشند. ما هنوز منتظر هستيم که وزارت خارجه ايران با اتحاديه اروپا تماس بگيرد و اين بحران را حل کند».
صالحي در اين گفت و گو، «رفع تحريم به موجب توافق» را از مصاديق خلف وعده طرف مقابل برشمرد.
اما چند روز بعد، روحاني در پاسخ به اظهارات رئيس سازمان انرژي اتمي درباره تاخير طرف غربي در انجام تعهدات خود براي رفع تحريم ها گفت: «آقاي صالحي وزير اقتصاد يا امور خارجه نيستند و اين سوال ها را نبايد از وي پرسيد!»
صالحي در تيرماه سال جاري با گلايه از رئيس جمهور گفت: «پيش از برجام کشورهاي ديگر در انتشار مقالات دانشمندان ايراني به دليل تحريم ها و مشکلات نقل و انتقالات مالي مقداري مشکل آفريني مي کردند؛ قرار بود پس از برجام اين موضوع حل شود اما همان وضعيت کماکان پابرجاست»
رئيس سازمان انرژي اتمي به وضع قانون رواديد در کنگره آمريکا پس از برجام اشاره کرد و گفت: «حالامن اين را مي توانم بگويم و دوستي نمي تواند به من اعتراض کند که مثلاً آقا شما وزير اقتصاد و يا رئيس بانک مرکزي و يا وزير امور خارجه نيستيد چرا که حداقل از نظر علمي 40 سال استاد دانشگاه هستم، لذا اين را مي توانم بگويم . هم اکنون و پس از پيش آمدن قضاياي رواديد تعداد زيادي از دانشمندان اروپايي که مقداري احتياط مي کنند از آمدن به ايران استنکاف دارند. به قول دانشگاهي ها اين يعني وضعيت آنها پيش از برجام بهتر از پس از برجام بوده است».
آقاي روحاني تاکيد کرده بود که صالحي وزير اقتصاد يا امور خارجه نيست و اين سوال ها را نبايد از وي پرسيد. چند ماه بعد، در مرداد 95 «علي طيب نيا» وزير اقتصاد دولت يازدهم در حاشيه جلسه هيئت دولت گفت: «براي ارتباط با بانک هاي بزرگ جهاني دچار مشکل هستيم و آن ها با ما کار جدي نمي کنند.انتظار ما اين بود که بعد از برجام ما بتوانيم با بانک هاي بزرگ هم کار کنيم اما به دلايل مختلف ما هنوز نتوانسته ايم با اين بانک ها کار کنيم».
«محمدجواد ظريف» وزير امور خارجه دولت يازدهم نيز در حاشيه سفر به آمريکا- در روزهاي پاياني شهريورماه 95- در شوراي روابط خارجي آمريکا گفت: «8 ماه پس از اجراي برجام، به خاطر مجازات هاي آمريکا، هيچ يک از بانک هاي بزرگ اروپايي کار با ايران را شروع نکرده است».
همچنين در تيرماه سالجاري «عراقچي» معاون وزير امور خارجه و رئيس ستاد اجراي برجام در نشست خبري گفت: «تحريم ها روي کاغذ برداشته شده اما هنوز عملاهمه آنها برداشته نشده که مقداري به دليل شرايط است و مقداري به دليل شيطنت آنها و ايرادات زيادي هست که ما هم اعتراضات مفصلي به طرف مقابل کرده ايم».
عراقچي ضمن انتقاد از عملکرد آمريکايي ها در اجراي برجام گفت: «آمريکايي ها از عوامل بيرون برجامي کمال سو استفاده کرده و فضاي مخربي را در حوزه مالي و بانکي پس از برجام داشته اند».
اعضاي شوراي سوئيفت و سفراي خارجي هم بايد عينک بزنند؟!
اظهارات سيف، صالحي، ظريف، جهانگيري، طيب نيا و عراقچي در کنار ديگر اظهارات مقامات ارشد دولت يازدهم درباره عهدشکني آمريکا و دستاورد تقريبا هيچ برجام در حالي است که روحاني در نشست خبري اخير گفت: «به آنهايي که مي گويند در کشور رکود وجود دارد و مي گويند ما چيزي در راستاي رونق اقتصادي نمي بينيم مي گويم که عينکي براي خود تهيه کنيد يا خود را درمان کنيد».
اما اذعان به دستاورد تقريبا هيچ برجام تنها به مقامات داخلي محدود نمي شود. مقامات کشورهاي خارجي و رسانه هاي غربي نيز به اين موضوع اذعان کرده اند.
براي نمونه، «هاينتس فيشر» رئيس جمهور اتريش- يکي از اعضاي شوراي سوئيفت- در فروردين ماه سالجاري طي گفت و گويي با خبرگزاري صدا و سيما در وين گفت: «هنوز همه تحريم هاي ضدايراني برداشته نشده اند، چون گا م ها و اقدامات مهمي وجود دارند که بايد در مسير لغو تحريم ها برداشته شوند. در مورد تراکنش هاي مالي بين المللي از طريق سامانه سوئيفت نيز بايد بگويم که اين تحريم ها را جامعه بين المللي بايد بردارد که در اين زمينه آمريکا نقش آفرين است. فرآيندي در مورد مسئله لغو تحريم ها تشکيل شده و به همين خاطر من نمي توانم هيچ پيش بيني اي داشته باشم که اين مسئله چقدر ديگر به طول مي انجامد».
«کيم سئونگ-هو» سفير کره جنوبي نيز در نخستين کنفرانس بورس فاينکس 2016 گفت: «بايد کساني که برجام را پذيرفتند هم اکنون بانک هاي خود را مجاب کنند که پول هاي ايران را به اين کشور انتقال دهند و مانع شدن از اين موضوع اکنون غيرقانوني است اين تاسف آور است که سفارت کره جنوبي با وجود سپري شدن 6 ماه از اجرايي شدن توافق برجام هنوز پول سفارت خود را از طريق قاچاق به ايران مي آورد».
همچنين «پانگ سن» سفير چين در ايران گفت: «به نظر مي رسد بانک هاي زيادي در دنيا منتظر اجازه خزانه داري آمريکا هستند تا همکاري هاي خود با ايران را آغاز کنند».
روزنامه «گلف تودي» نيز در ارديبهشت ماه سالجاري با اشاره به توافق هسته اي نوشت: «ايران روي کاغذ به سيستم سوئيفت- سيستم تراکنش هاي مالي جهاني- وصل شده اما در عمل اين مهم اتفاق نيفتاده است. تا قبل از برجام نهادها و بانک هاي ايراني با ابداعات خود تحريم هاي سوئيفت را از طريق واسطه دور مي زدند، اما بعد از اجراي توافق هسته اي اين کار دشوارتر شده است».
در تيرماه 95 و در سالگرد امضاي برجام، نيويورک تايمز در گزارشي نوشت: «ايران با وجود انجام همه تعهدات، به خاطر تداوم تحريم هاي آمريکا، هنوز طعم مزاياي برجام را نچشيده و اثر مثبت اقتصادي آن را لمس نکرده است».
وقتي «کدخدا» به «يکي از طرفين» تقليل جايگاه پيدا مي کند!
اکنون که بيش از يک سال از آغاز اجراي تعهدات 1+5 ذيل برجام مي گذرد و تشت رسوايي برجام از بام افتاده است، مقامات دولت يازدهم مي گويند «آمريکا بدعهدي مي کند اما ما با جامعه جهاني توافق کرده ايم و آمريکا نمي تواند آن را نقض کند». اين موضع گيري در حالي است که روحاني در زمان انتخابات رياست جمهوري يازدهم در توضيح چرايي اولويت مذاکره با آمريکايي ها در مقابل تروئيکاي اروپايي گفت: «بنده معتقدم مذاکره با آمريکا راحت تر از مذاکره با اروپاست چرا که اروپايي ها به دنبال «آقا اجازه» از آمريکا هستند. ... آمريکايي ها کدخداي ده هستند، با کدخدا بستن راحت تر است». وقتي رويکرد «توافق کردن به هر قيمتي» به «حفظ برجام به هر قيمتي» تبديل مي شود. آنگاه آمريکا نيز از «کدخدا» به «يکي از طرفين» تقليل جايگاه پيدا مي کند.
در سال گذشته «توافق کردن به هر قيمتي» موجب خروج بيش از 12 هزار سانتريفيوژ از چرخه غني سازي، توقف تحقيق و توسعه براي غني سازي در فردو، بتن ريزي در قلب رآکتور اراک و خروج 9700 کيلوگرم از ده هزار کيلوگرم اورانيوم غني شده زير 5 درصد- که طي ده سال با تلاش دانشمندان هسته اي کشورمان به دست آورده بوديم- از کشور شد.
در ماه هاي اخير نيز «حفظ برجام به هر قيمتي» موجب شده است که نه تنها پولهاي بلوکه شده آزاد نشود بلکه 2 ميليارد دلار از اموال ملت ايران توسط آمريکا غارت شود. نه تنها تحريم ها به تاريخ نپيوست بلکه بر تعداد آنها نيز افزوده شد و قانون ضد ايراني آيسا نيز تمديد شد. نه تنها تحريم سوئيفت- با هدف گسترش مبادلات تجاري ايران- رفع نشد بلکه قانون محدوديت ويزا تصويب شد. و در انتها، اوباماي مودب! و باهوش!- به تعبير مقامات دولت يازدهم- در آخرين روزهاي رياست جمهوري، وضعيت اضطراري آمريکا عليه ايران را تمديد کرد و آخرين لگد را به برجام زد.
تغيير صورت مسئله؛ از لغو تمامي تحريم ها تا حذف سايه جنگ!
در طول مذاکرات هسته اي، مقامات دولت يازدهم تمامي امور کشور را به برجام گره زدند. به چند نمونه از اين اظهارات توجه کنيد: «تمام تحريم هاي بانکي، بيمه اي، مالي، حمل و نقل، پتروشيمي، فلزات سنگين و تحريم هاي اقتصادي به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعليق» (روحاني،23/4/1394) «تحريم هاي ظالمانه بايد از بين برود تا سرمايه بيايد و مشکل محيط زيست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبي زياد شده و بانک ها احيا شوند (روحاني،17/3/1394)»، «اينکه مي گويند تحريم ها روي آب آشاميدني مردم هم تاثير گذاشته کاملادرست است.(اسحاق جهانگيري،25/3/1394)»، «برجام يک، مانند آفتاب تابان بود و اگر کسي چشمانش را مي بندد و مي گويد شب است، بايد چشمانش را باز کند تا آفتاب را ببيند(روحاني،16/12/1394)»، «سال 94 با توافق هسته اي بذر اقتصاد ايران به ثمر مي نشيند(علي طيب نيا، وزير اقتصاد)»، «با لغو تحريم ها يک ساله به شرايط پيش از تحريم ها بازمي گرديم. (مسعود نيلي، مشاور اقتصادي رئيس جمهور)»، « امسال اقتصاد ايران بعد از توافق هسته اي شکوفا خواهد شد.(سيف، رئيس بانک مرکزي)»، «منتظر هجوم سرمايه هاي خارجي بعد از توافق هسته اي باشيد.(اکبر ترکان، رئيس مناطق آزاد)»، « اکنون کشور از بيکاري رنج مي برد، جوانان مشکل عدم استطاعت مالي براي ازدواج دارند و دولت وظيفه دارد اين مشکلات را برطرف کند و اميدوارم با لغو تحريم ها اين مشکلات برطرف شده و کارهاي عمراني نيز با سرعت بيشتري انجام شود.(علي يونسي،دستيار رئيس جمهور)»، «بايد تحريم ها برداشته شود تا پروژه هاي عمراني را تکميل کنيم.(نوبخت، معاون رئيس جمهور)»...و اينها تنها بخشي از وعده هاي دولتمردان درباره نتايج برجام بود. وعده هايي که حتي آب خوردن مردم را نيز به برجام گره زد.
سال گذشته پس از امضاي توافق هسته اي، روزنامه هاي زنجيره اي با تيترهايي همچون «تحريم ها به تاريخ پيوست»، «صبح بدون تحريم»، «فروپاشي تحريم»،«اينک بدون تحريم»، «تحريم رفت»، «پيروزي، بدون جنگ» و... به استقبال اين توافق رفتند.
اما در ماه هاي اخير، با وجود استمرار عهدشکني آمريکا، دولتمردان و رسانه هاي حامي برجام بجاي تغيير رويه و عذرخواهي و تلاش جدي براي جبران خسارت هاي محض برجام، به انکار وعده ها روي آورده اند. « مشکلات اقتصادي ما به واسطه تحريم آغاز نشده است که بخواهد با حذف تحريم ها زمينه اي براي حل وفصل همه مشکلات فراهم شود،(علي طيب نيا، وزير اقتصاد)»، « بازار مسکن بازار داخلي است و توافق هسته اي خيلي نمي تواند تاثير مستقيمي بر روي اين بازار داشته باشد.(عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي)»، «مردم بعد از توافق هسته اي انتظار بيش ازحد از اقتصاد نداشته باشند.(محمد باقر نوبخت،معاون رئيس جمهور)»، « توافق هسته اي باعث گشايش در همه حوزه هاي اقتصادي نمي شود.(محمدرضا نعمت زاده، وزير صنعت)»، «به برجام نگاه اقتصادي نداشته باشيد.(بعيدي نژاد، عضو سابق تيم مذاکره کننده هسته اي)»،«از سوئيفت انتظار معجزه نداشته باشيد.(مديرکل بين الملل بانک مرکزي)»... از جمله اين اظهارات است. قرار بر اين بود که برجام دو دستاورد عمده داشته باشد؛ اول لغو تمامي تحريم ها و دوم گشايش اقتصادي، اما در حال حاضر با توجه به خسارت محض برجام و دستاورد تقريبا هيچ توافق هسته اي، برخي دولتمردان و رسانه هاي به ظاهر حامي دولت به تقليل مطالبات مردم و دستاوردسازي و در نهايت به تغيير صورت مسئله روي آورده اند.
کلي گويي مقامات دولتي از جمله اينکه «در مذاکرات هسته اي به هرچه مي خواستيم رسيديم- بهرام قاسمي سخنگوي وزارت خارجه 4/11/95»، و يا بيان دستاوردهاي کذايي همچون «برجام سايه جنگ را حذف کرد» و «اگر برجام نبود ما به سمت وضعيت نفت در برابر غذا و دارو مي رفتيم» مصاديقي از تغيير صورت مسئله توسط جريان مذکور است.
در حال حاضر سياست انفعالي «حفظ برجام به هر قيمت» توسط دولت يازدهم در مقابل «نقض مکرر برجام» از سوي طرف مقابل موجب شده است تا فشار عليه ايران و افزايش تحريم ها و تهديد منافع ملي وارد فاز گسترده تري شود. اين روند چنان مشهود است که با چشم غيرمسلح نيز کاملاقابل مشاهده است و حتي نيازي به استفاده از عينک نيز نيست.
