فرارو- قلیان همهجا هست. در خانه، خوابگاه دانشجویی، مسافرخانه، چایخانه، سفرهخانه، مهمانی و... دختر و پسر هم ندارد، تحصیلکرده و غیر تحصیلکرده هم ندارد، دانشجو و طلبه و دانشگاهی و بازاری و همهوهمه روزبهروز بیشتر قلیان میکشند!
افشین داورپناه -مردمشناس- معتقد است، «قلیان کشیدن» را باید مهمترین مساله بحرانزا در حوزه سلامت عموم ایرانیها تلقی کرد! از دیدگاه این پژوهشگر، مصرف قلیان، طوری فراگیر شده که معیارهای طبقاتی، قشربندیهای اجتماعی و نسبتهای جنسیتی را نیز در نوردیده و بیمعنا کردهاست. ازاینرو باید «قلیان کشیدن» را که رفتهرفته به جزوی از سبک زندگی، تفریحات یا سرگرمیها در فرهنگ عمومی جامعه ایرانی تبدیل شدهیا میشود امری فرهنگی تلقی کرد. البته نهادهای حوزه سلامت آن را امری «ضد فرهنگی» معرفی میکنند ـ در اینجا منظور از فرهنگ، در معنای عام و مفهوم انسانشناختی آن است یعنی کلیتِ یکپارچهای متشکل از رفتارها، آداب، رسوم، سبک زندگی و شیوه زیست.
افشین داورپناه، در گفتگو با فرارو در پاسخ به این که موضوع فراگیر شدن مصرف قلیان در جامعه ایرانی از چه نظر مهم تلقی میشود میگوید: متاسفانه وقتی از مهمترین مسائل جامعه ایرانی سخن به میان میآید، صرفا فهرستی از مشکلات اقتصادی (بیکاری، فقر و ...) یا برخی مسائل سیاسی (مثل ضعف جامعه مدنی، آزادیهای سیاسی یا آزادی بیان و امثال آن) ارائه میشود؛ مسائلی چون سستشدن بنیان خانواده، تهدیدات فضای مجازی، افزایش طلاق و امثال آن نیز به عنوان مهمترین مسائل اجتماعی ایران، معرفی میشوند؛ اینها البته مسائل و مشکلات اساسی جامعه ایرانی است که همه آنها در یک زنجیرهِ به هم پیوسته و علتومعلولی در هم تنیده، باید مورد توجه قرار گیرد. اما معمولا مسائل و مشکلات حوزه سلامت، در سطح مسائل اقتصادی یا اجتماعی مورد توجه قرار نمیگیرد ـ شاید با این تصور که مسائل و مشکلات بخش سلامت، تابعی از مسائل اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی است و اگر مسائل و مشکلات این حوزهها، حل شود، مسائل و مشکلات حوزه سلامت هم کاهش خواهد یافت.
این مردمشناس در ادامه تصریح کرد: واقعیت این است که با این نوع نگاه، معمولا انسانها موجوداتی منفعل در برابر مشکلات اقتصادی یا اجتماعی قلمداد میشوند و از این نکته غفلت میشود که بخش عمدهای از مسائل و مشکلات حوزه سلامت با اطلاعرسانی، آگاهیبخشی و ایجاد فضای فرهنگی ـ تبلیغاتی مناسب میتواند کاهش یابد، سامان گیرد یا ریشه کن شود. مصرف قلیان را به جرات میتوان مهمترین مسئله در حوزه سلامتی عموم ایرانیها به ویژه گروه جوانان و نوجوانان ایرانی دانست؛ مسئلهای که به تدریج، به بحران در حوزه سلامت منجر خواهد شد.
وی همچنین گفت: بررسیهای انجام شده نشان میدهد که در ایران هر ۲.۵ دقیقه یک نفر دچار کشیدن قلیان میشود که از این میان، ۷۱ درصد آنها از سن زیر ۱۷ سال مصرف قلیان را شروع کردهاند؛ توجه داشته باشیم که مصرف قلیان 6 برابر سیگار و میزان عامل سرطانی قلیان 46 برابر بیشتر از سیگار است. طبق مطالعات انجام شده در ایران مصرف قلیان در بین نوجوانان 13 تا 15 ساله فقط از سال 1382 تا 1386 دوبرابر افزایش یافته است ـ از سال 1386 تا کنون، آمار مشخصی در این زمینه اعلام نشدهاست. قدرت اعتیاد تنباکو نیز ۲.۵ برابر هروئین است؛ حالا اگر این طور حساب کنید که قلیان روزبهروز عمومیتر میشود و مصرفکنندگان آن بیش از مصرفکنندگان سیگار تخمین زده میشود، میتوانید تصویر روشنی از بحران پیش روی جامعه داشته باشید.
داورپناه درباره اینکه چرا موضوع قلیان کشیدن ایرانیها را یک امر فرهنگی است؟ توضیح داد: «قلیان کشیدن» در یک دهه اخیر به یک امر فرهنگی نسبتا عمومی تبدیل شدهاست؛ مصرف قلیان، طوری فراگیر شده که معیارهای طبقاتی، قشربندیهای اجتماعی و نسبتهای جنسیتی را نیز در نوردیده و بی معنا کردهاست؛ در واقع عمومیت یافتن مصرف قلیان، فقیر و دارا ندارد؛ پسر و دختر ندارد؛ آدمهای بیسواد، هنرمندان، سیاسیون، ورزشکاران و سایر گروههای اجتماعی در ده سال اخیر بیشازپیش به جمعیت مصرفکننده قلیان اضافه شدهاند. فقط کافی است در محلهتان افزایش تعداد چایخانه، قهوهخانه یا سفره خانههای سنتی که در آنها قلیان ارائه میشود را بررسی کنید. ظرف یک سال اخیر، در خیابانی که ما زندگی میکنیم، 4 قلیانخانه بزرگ (به اسم قهوهخانه یا سفرهخانه سنتی) راهاندازی شده، که تقریبا از ساعت هشت صبح تا دوازده شب پر از مشتری است! شغل پردرآمد و بی دردسری است که راه اندازی آن نیاز به امکانات و تجهیزات سادهای دارد.
وی درباره هزینه قلیانکشیدن گفت: شما با پرداخت ده هزار تومان میتوانید یک قلیان و یک سینی چای بگیرید و یک یا دو ساعت از وقت خود را در یک قلیانخانه بگذرانید ـ در حالی که با گوشی موبایلتان به شدت مشغولید! اما اگر قرار باشد شما در یک باشگاه ورزشی، استخر، یا هر کلاس دیگر ثبت نام کنید چه قدر باید هزینه کنید. اما کسانی هم هستند که همه نوع امکانات در اختیار دارند اما قلیان را هم در کنار خود دارند. همه به نوعی با چیزی مشغولاند که از ضرر و زیان آن آگاهاند. این یک خیرهسری عمومی آگاهانه است. همانگونه که دروغگویی یا عدم رعایت قوانین و نظم، علیرغم آگاهی ایرانیها نسبت به ضررهای آن، همچنان نسبتا فراگیر و بخشی لاینفک از زندگی روزمره قلمداد میشود.
قلیانکشیدن امری فرهنگی است
داورپناه درباره مفهوم فرهنگ درباره این موضوع اظهار کرد: از این رو باید «قلیان کشیدن» را از این جهت که رفتهرفته به جزوی از سبک زندگی، تفریحات یا سرگرمیها در فرهنگ عمومی جامعه ایرانی تبدیل شدهاست، امری فرهنگی تلقی کرد که نهادهای حوزه سلامت آن را امری «ضد فرهنگی» معرفی میکنند. در اینجا منظور از فرهنگ، در معنای عام و مفهوم انسانشناختی آن است یعنی کلیت یکپارچهای متشکل از رفتارها، آداب، رسوم، سبک زندگی و شیوه زیست. وقتی پدیدهای آن چنان عمومیت پیدا میکند که به امری مرسوم و پدیدهای پذیرفته شده در عموم جامعه تبدیل میشود، دیگر فرهنگ عمومی آن را «ضد فرهنگی» تلقی نمیکند. زیرا امر «ضد فرهنگی» واکنش سلبی و تدافعی عموم جامعه (اکثریت جامعه) روبرو میشود؛ در این حالت جامعه، عملا عزم خود را جزم میکند تا با امر ضرر فرهنگی مقابله کند. درباره مصرف قلیان ما شاهد این خواست عمومی و اقدام عمومی از طرف فرهنگ عمومی و عموم مردم نیستیم.
افشن داورپناه همچنین با اشاره به نامه پزشکان به رییسجمهور درباره عرضه قلیان گفت: در این مورد حتی دولت نیز نمیتواند اقدام موثری داشته باشد. سال 1393، چهار هزار پزشک ایرانی نامهای به رئیسجمهور نوشتند و از او خواستند تا به هر نحو ممکن شده از عرضه قلیان در سطح قهوه خانهها، سفره خانه های سنتی و... جلوگیری کند. دلیل این نامه نگاری شیوع بیش از حد مصرف قلیان در جامعه ایرانی بود به نحوی که اگر چه مصرف سیگار در بین نسل جوان، نسبت به گذشته کاهش یافته، اما ظاهرا به تدریج و به شکل صعوی با مصرف قلیان جایگزین شده که به مراتب خطرناکتر و آسیب زنددهتر است!
وی تضریح کرد: رئیس جمهور چه میتوانست بکند؟ یا وزارت بهداشت چه میتوانست بکند؟ آیا با برچیدن سفرهخانهها یا قهوهخانهها، معضل قلیان خاتمه مییافت؟ یقینا فقط محل قلیان کشیدن، تغییر میکرد؛ جامعه واکنش نشان میداد و به کار خود ـ شاید حتی در مقیاسی فراگیرتر ـ ادامه میداد! گستردگی مصرف قلیان چنان در بین گروههای گوناگون جامعه رواج یافته است که تغییر در فرهنگ مصرف آن بسیار دشوار است. طرح جمع آوری قلیانها در طول پنج سال اخیر چند بار اجرایی شد و سپس متوقف شد. مجلس شورای اسلامی نیز عملا در این زمینه نتوانست کاری تصمیمگیری و اقدام کند.
چرا قلیان فراگیر نشود؟
این مردمشناس در پاسخ به این سئوال که "چرا مصرف قلیان روز به روز فراگیرتر میشود؟" توضیح داد: چرا مصرف قلیان روز به روز فراگیرتر نشود؟ گزینههای تفریحی و سرگرمی که در برابر عموم جوانان ایرانی قرار دارد چه چیزهایی است که جایگزین قلیان کشیدن شود؟ عموم جوانان و نوجوانان ایرانی در کدام محیط امن و دنج میتوانند دور هم جمع شوند، قرار بگذارند و از هر دری سخن بگویند ـ با کمترین هزینه و مزاحمت؟ در خانه و در مهمانیها چه گزینههایی برای سرگرمشدن دارند؟ چرا مثلا در کشورهای اروپایی، مصرف قلیان در بین جوانان عمومیت پیدا نکردهاست؟ جوانان و نوجوانان در آن کشورها چه میکنند؟ یقینا همه وقت خود را در کلوبها و بارها و ... نمیگذرانند!
وی همچنین گفت: نهادهای متولی اساسا چند مطالعه جدی جامعهشناختی یا مردمشناختی در ایران درباره مصرف قلیان انجام دادهاند؟ (به جرات میگویم هیچ!) برای پیبردن به دلایل افزایش گرایش جوانان به قلیان، البته شما میتوانید مجموعهای از متغیرها یا عوامل را پشت سر هم ردیف کنید: سرگرمی و تفریح، اعتیاد، وقتگذرانی، بهانهای برای دورِ هم جمعشدن و... (اینها مواردی است که مطالعات انجام شده در ایران به آنها به عنوان دلایل جوانان به مصرف قلیان اشاره کردهاست) اما هیچیک از اینها، همه دلایل گرایش جوانان ایرانی را تبیین نمیکند و هیچکدام فینفسه نمیتواند راهکاری برای برونرفت از این وضعیت یا کمرنگکردن آن، معرفی کند.
این مردمشناس با اشاره به اینکه در عملی همچون سیگارکشیدن نیز، نصیحت افراد بدون درک و بینتیجه است ادامه داد: بارها شنیدهام برخی افراد به جوانان سیگاری نصحیت میکنند: «سیگار نکشید! با پولی که بالای سیگار میدهید، پسته و گردو و کشمش بخرید و بخورید»؛ این گونه نصحیتکنندگان، نماد آدمهایی هستند که موضوعات چند بعدی و چند علتی را به موضوعاتی ساده، یک بعدی و تک علتی فرو میکاهند! و توجه نمیکنند که سیگاریشدن افراد ممکن است نتیجه مجموعهای از انگیزههای متعدد، گوناگون و معمولا پیچده فرهنگی و روانشناختی (فردی) باشد. افراد حتی با این که میدانند دود سیگار برای سلامتی آن ها چه مخاطراتی دارد، همچنان دست از مصرف دخانیات بر نمیدارند.
افشین داورپناه در انتها گفت: برای ناظر بیرونی، عملی چون سیگار یا قلیان کشیدن، ممکن است اقدامی احمقانه تلقی شود اما توجه داشته باشیم که ما معمولا درباره مصرف دخانیات و کسانی که دخانیات مصرف میکنند، دو نوع نگاه میتوانیم داشته باشیم: الف ـ از دید کسی که خودش دخانیات مصرف میکنند و ب ـ از دیدگاه کسی که خودش دخانیات مصرف نمیکند. این دو به ندرت حال یکدیگر را میفهمند. برنامهریزان فرهنگی نیز به جای نگاه همدلانه که منجر به فهم بهتر موضوع شود، صرفا نگاهی ارشادی و سلبی را در پیش گرفتهاند؛ لذا ظاهرا هیچ کس آنگونه که باید درک نمیکند بنابراین نمیتوان انتظار داشت که میزان مصرف قلیان تویط جوانها و نوجوانها ـ لااقل برای کوتاه مدت ـ کاهش یابد.
سالانه 32 میلیون سکته قلبی در جهان رخ میدهد که 17 میلیون نفر از این افراد جان خود را از دست میدهند.عباس اسماعیلی معاون فنی مرکز بهداشت استان مرکزی به مناسبت هفت مهرماه روز جهانی قلب در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اینکه اولین عامل مرگ در کشور بیماریهای قلبی است، گفت: متوسط سن ابتلا به بیماریهای قلبی در کشور 70 سال بوده است، اما به دلایل مختلف امروز شاهد کاهش سن ابتلا به این دسته از بیماریها هستیم.وی با بیان اینکه حتی در جهان نیز اولین علت مرگومیر بیماریهای قلبی و عروقی است، گفت: با توجه به تغییر سبک زندگی سن ابتلا به بیماریهای قلبی روز به روز در حال کاهش است.معاون فنی مرکز بهداشت استان مرکزی با بیان اینکه ابتلا به بیماریهای قلبی از طریق عوامل خطر و ریزفاکتورهای مختلفی صورت میگیرد، تصریح کرد: افزایش سن، جنسیت، تغییر شیوه زندگی، کمتحرکی، رژیم ناسالم و مصرف بیش از حد چربی، افزایش استرس، استعمال دخانیات و قلیان که متاسفانه در جامعه به ویژه در بین جوانان گسترش یافته است، همچنین محیط زندگی از جمله عواملی است که میتواند در به خطر انداختن سلامت قلب مؤثر باشند.وی با تاکید بر اینکه با مداخله و ارائه راهکارهای مؤثر میتوان تا 80 درصد بیماریهای قلبی را کاهش داد، افزود: برخی علل و فاکتورهای ابتلا به بیماری قلبی مانند سن و جنسیت غیرقابل تغییرند و افراد نمیتوانند بواسطه تغییر آنها از بروز بیماریهای قلبی جلوگیری کنند، اما مسلما با تغییر سبک زندگی، داشتن رژیم غذایی سالم و تحرک کافی میتوان شاهد کاهش بیماریهای قلبی بود.اسماعیلی با بیان اینکه جنس مذکر نسبت به جنس مونث بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی قرار دارد، عنوان کرد: فشار خون گذشته از اینکه خود یک بیماری مجزاست، اما یکی از علل بروز بیماریهای قلبی است، به همین دلیل باید از مصرف غذاهای چرب بویژه در افراد چاق و دارای اختلالات متابولیک به صورت جدی پرهیز شود، چراکه چربی باعث میشود سوخت و ساز بدن دچار اشکال شود. این امر بر روی عروق تاثیر منفی دارد و سخت شدن جداره عروق و نهایتا بیماری قلبی را منجر میشود.وی استرس را یکی از عوامل بروز خطر ابتلا به بیماریهای قلبی دانست و با اشاره به اینکه استرس فشار خون را افزایش میدهد، افزود: در زمان استرس فاکتورهای شیمیایی در بدن آزاد میشود که ضربان قلب و فشار خون را بالا میبرند و این امر فشار بسیاری به قلب وارد میکند، در صورتی که با آرامش، صله رحم، زندگی جمعی، توجه به سرمایههای اجتماعی، احساس امنیت و اعتماد در جامعه و ... میتوان سلامت روان و مسلما سلامت قلب را رقم زد.معاون فنی مرکز بهداشت استان مرکزی بیان کرد: با مهیا کردن فضای عاری از دخانیات، اختصاص دادن برنامه ورزشی در طول روز، معاشرت و رفتوآمد و پرداختن به معنویات و ... میتوان از بروز بیماری قلبی و عروقی در افراد جلوگیری کرد، اما امروز به دلیل کمتحرکی ناشی از استفاده از ماشین، انجام امور از طریق رایانه و نبود پیادهروی و همچنین رژیم غذایی نامناسب و پرکالری شاهد کاهش سن ابتلا به بیماریهای قلبی هستیم.
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران متوسط قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ در بازار مصرف را 7000 تومان عنوان کرد و گفت: هیچ گونه کمبودی در تولید وجود ندارد و با افزایش احتمالی مصرف در روزهای آینده هیچ افزایش ناگهانی قیمت نخواهیم داشت.عظیم حجت در گفتوگو با ایسنا، به اثرات منفی "کمپین نخرین مرغ" اشاره و عنوان کرد: کشور ما هفتمین تولیدکننده مرغ در دنیاست که علاوه بر تامین نیاز داخلی، به کشورهای همسایه از جمله عراق نیز مرغ صادر می کند. ضربه زدن به این صنعت موجب می شود که از یک کشور صادرکننده به کشوری واردکننده تبدیل شویم.وی به تبعات منفی کمپین نخریدن مرغ اشاره و اظهار کرد: در حال حاضر 24 هزار واحد مرغداری در سطح کشور به صورت مستقیم فعال و 600 هزار نفر به این صنعت وابسته هستند. موضوع مهمتر اینکه میزان مصرف گوشت مرغ در کشور دو میلیون تن است که امکان واردات این حجم گوشت مرغ به کشور امکانپذیر نیست، زیرا بنادر، سیستم حمل و نقل و فروشگاههای ما نمی توانند این حجم از واردات را پشتیبانی کنند.حجت در پاسخ به این سوال که آیا "کمپین نخریدن مرغ" در روزهای اخیر بر روی میزان فروش تاثیر داشته است؟ اظهار کرد: شاهد هیچ تاثیری روی بازار گوشت مرغ در روزهای اخیر نبودیم که نشاندهنده بیتوجهی به شایعات است.مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران ادامه داد: مرغ به عنوان کالای پروتئینی مفید که همه اقشار جامعه به عنوان پروتئین سفید از آن استفاده می کنند، مطرح است. از طرفی گوشت مرغ نسبت به سایر پروتئین های حیوانی اقتصادی تر است.وی متوسط قیمت هرکیلوگرم مرغ زنده را 4700 تومان، هر کیلوگرم لاشه مرغ را 6600 تومان و متوسط قیمت برای مصرف کننده را 6900 تا 7200 تومان عنوان کرد.مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران اظهار کرد: در بازه زمانی یک ماهه قیمت ها مورد تایید وزارت جهاد کشاورزی، تولیدکننده و مصرف کننده بوده است. در حال حاضر به دلیل اینکه شاهد کمبودی در بازار نیستیم، تولید به صورت خطی ادامه دارد.به گفته حجت، اگر در شرایط خاص مانند بازگشت حجاج یا اعیاد، میزان مصرف زیاد شود، با توجه به میزان ذخیره سازی، با هیچ افزایش قیمت ناگهانی مواجه نخواهیم شد.
بعد از حادثه تلخ و اسفناک منا در مکه که منجر به کشته و زخمیشدن هزاران زائر شد، مسئله مفقودشدن عده زیادی از زائران در این روزها خبرساز شده است.
براساس فهرست سازمان حج، تاکنون ۳۰۴ نفر از زائران ایرانی مفقود هستند. در فهرست مفقودان، نام «غضنفر رکنآبادی»، سفیر سابق ايران در لبنان، به چشم میخورد. از آنجایی که رکنآبادی بهعنوان چهرهای شناختهشده در رسانههای عربی مطرح است، موضوع مفقودشدن او اینروزها داغترین موضوع در بحث مفقودان است.
روز دوشنبه شبکه تلویزیونی «العربیه» عربستانسعودی، مدعی شد «کسی با نام رکنآبادی وارد عربستان نشده است». اما «مرضیه افخم»، سخنگوی وزارت امور خارجه، این ادعا را رد کرد. رکنآبادی در فیلمی كه بهتازگي منتشر شده، در حال قرائت بیانیه مربوط به مراسم برائت از مشرکین دیده میشود که حضورش در عربستان را تأیید میکند. نکته قابلتأملی که این مورد را به موردی عجیب تبدیل میکند این است که «رکنآبادی» كه سفير ایران در بیروت بوده، در حادثه بمبگذاری سفارت ایران در ۲۸ آبان سال ۹۲، جان سالم به در برده بود.
به گزارش مهر، شبکه العربیه روز گذشته ادعا کرد نام رکنآبادی در هیچیک از ورودیهای عربستان ثبت نشده است. این شبکه تلویزیونی مدعی شد نام رکنآبادی در فهرست اسامی حجاج ایرانی دیده نمیشود. منبع آگاه العربیه که نخواسته نامش فاش شود، ضمن اشاره به علنیشدن مقابله ایران و عربستان در یمن به نقل از مقامی امنیتی مدعي شد: «سفیر پیشین ایران در لبنان برای مأموریت امنیتی به عربستان رفت و برای ادای مراسم حج با وجود پربودن برنامههای کاریاش به عربستان اعزام شد».اما ساعتي بعد از انتشار اين ادعا، مرضیه افخم گفت: «ایشان با گذرنامه عادی خود عازم سفر حج شدهاند و اطلاعات دقیق پاسپورت مربوط به همه حجاج و از جمله وی در اختیار مراجع رسمی دولت سعودی است. ازاینرو هیچگونه شائبهای درخصوص اطلاعات و جزئیات مربوطه و نحوه ورود وی به کشور عربستان وجود ندارد». افخم اضافه کرد: «پاسپورت عادی آقای غضنفر اصلرکنآبادی، همکار ما در وزارت امور خارجه، ممهور به مهر روادید حج است و طبق اطلاعات واصله در شرایط کنونی به دلیل لزوم ارائه مدارک هویتی همه مفقودان، سوابق ایشان نیز که در فهرست اسامی مفقودان واقعه منا هستند، در اختیار مقامات سعودی قرار گرفته و خبرسازیهای موجود درخصوص این موضوع نادرست و ناشی از اغراض و اهداف دیگر است». ديپلماتها علاوه بر پاسپورت عادي، يك پاسپورت خدمت يا پاسپورت سياسي نيز دارند. ركنآبادي از سال ۸۹ تا ۹۳، سکاندار سفارت ایران در بیروت بود.قرائت بيانيه برائت از مشركين
انتشار فیلمی از مراسم برائت از مشرکین در صحرای عرفات که در آن غضنفر رکنآبادی، در میان جمعیت دیده میشود و بیانیه برائت از مشرکین را قرائت میکند، شائبههای مطرحشده توسط شبکه تلویزیونی العربیه مبنیبر عدمحضور او در عربستان را رد میکند. به گزارش خبرگزاری مهر، سفیر سابق ایران در لبنان که برای عمره تمتع به مکه سفر کرده است، پیش از این حادثه و در واکنش به حادثه سقوط جرثقیل در بیتاللهالحرام، با ارسال پیامی راجع به دلیل آمار بالای قربانیان این حادثه گفت: «تأخیر زیاد نیروهای امدادی و نظامی و انتظامی سعودی که سهساعت بعد از وقوع حادثه رسیدند، باعث شد به دلیل خونریزی زیاد مجروحان، آمار شهدا بالا برود». در حادثه سقوط جرثقیلی در مسجدالحرام، ۱۰۷ نفر کشته و بيش از ٢٣٠ نفر مجروح شدند. ٢٥ زائر ایرانی نيز در میان کشتهشدگان بودند.سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، جمعه، در انتهای پیامی که در رابطه با حادثه منا در صفحه «اینستاگرام» خود نوشت، با توجه به مفقودشدن غضنفر رکنآبادی نوشت: «برای سلامتی همه مفقودين از جمله همکار عزیز دکتر رکنآبادی، سفیر سابق کشورمان در لبنان دعا کنیم». رکنآبادی كه متولد سال ۱۳۴۵ در شهر قم است، دکترای خود را از دانشگاه لبنان در شهر بیروت در رشته علوم سیاسی گرفت.به گزارش خبرگزاری صداوسیما، با منتشرشدن شايعاتي مبنیبر کشتهشدن رکنآبادی در حادثه منا، مرتضی رکنآبادی، برادر او، روز جمعه گفت: «از دیشب تاکنون که جویای احوال وی هستیم نتوانستهایم هیچگونه خبری به دست بیاوریم». او در ادامه گفت: «تلفن همراه برادرم از زمان حادثه تاکنون هیچ پاسخی به تماسهای مکرر ما نمیدهد». براساس فهرست مفقودانی که از سوی سازمان حج منتشر شده، از نام غضنفر رکنآبادی، بههمراه ۹ نفر دیگر، بهعنوان افرادی که از طرف بعثه رهبری به حج اعزام شدهاند، یاد شده است. بر اساس این فهرست، نام ۳۰۴ نفر از هموطنانمان در میان مفقودان دیده میشود. همچنين اخبار حاكي از اين است كه محمدرحيم آقاييپور، سفير سابق جمهوري اسلامي ايران در اسلووني، نيز جزء كشتههاي حادثه مناست. نجات از سوءقصد به سفارت
غضنفر رکنآبادی، سال ۹۲ در بیروت مورد سوءقصد حملهای تروریستی قرار گرفت. به گزارش پرستیوی، این حمله تروریستی که ٢٨ آبانماه سال ٩٢ مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران در بیرون ساختمان اتفاق افتاد، منجر به شهادت ٢٥ نفر از جمله ابراهیم انصاری، رایزن فرهنگی ایران در لبنان، همسر یکی از دیپلماتهای ایرانی و چهار نفر دیگر از محافظان سفارت و همچنین زخمیشدن بیش از ١٥٠ نفر دیگر شد. گردانهای تروریستی «عبدالله عزام»، وابسته به القاعده، مسئولیت این انفجارهای تروریستی را برعهده گرفته بودند. این در حالی است که گفته میشود حزبالله لبنان، ریاست استخبارات عمومی و سرویس امنیت و اطلاعات خارجی عربستانسعودی، را مسئول این ماجرا میداند. اواخر شهریورماه، دستگاه امنیتی لبنان، سرکرده یک گروه تروریستی که در انفجار سفارت در بیروت دست داشت را دستگیر کرد.
براساس فهرست سازمان حج، تاکنون ۳۰۴ نفر از زائران ایرانی مفقود هستند. در فهرست مفقودان، نام «غضنفر رکنآبادی»، سفیر سابق ايران در لبنان، به چشم میخورد. از آنجایی که رکنآبادی بهعنوان چهرهای شناختهشده در رسانههای عربی مطرح است، موضوع مفقودشدن او اینروزها داغترین موضوع در بحث مفقودان است.
روز دوشنبه شبکه تلویزیونی «العربیه» عربستانسعودی، مدعی شد «کسی با نام رکنآبادی وارد عربستان نشده است». اما «مرضیه افخم»، سخنگوی وزارت امور خارجه، این ادعا را رد کرد. رکنآبادی در فیلمی كه بهتازگي منتشر شده، در حال قرائت بیانیه مربوط به مراسم برائت از مشرکین دیده میشود که حضورش در عربستان را تأیید میکند. نکته قابلتأملی که این مورد را به موردی عجیب تبدیل میکند این است که «رکنآبادی» كه سفير ایران در بیروت بوده، در حادثه بمبگذاری سفارت ایران در ۲۸ آبان سال ۹۲، جان سالم به در برده بود.
به گزارش مهر، شبکه العربیه روز گذشته ادعا کرد نام رکنآبادی در هیچیک از ورودیهای عربستان ثبت نشده است. این شبکه تلویزیونی مدعی شد نام رکنآبادی در فهرست اسامی حجاج ایرانی دیده نمیشود. منبع آگاه العربیه که نخواسته نامش فاش شود، ضمن اشاره به علنیشدن مقابله ایران و عربستان در یمن به نقل از مقامی امنیتی مدعي شد: «سفیر پیشین ایران در لبنان برای مأموریت امنیتی به عربستان رفت و برای ادای مراسم حج با وجود پربودن برنامههای کاریاش به عربستان اعزام شد».اما ساعتي بعد از انتشار اين ادعا، مرضیه افخم گفت: «ایشان با گذرنامه عادی خود عازم سفر حج شدهاند و اطلاعات دقیق پاسپورت مربوط به همه حجاج و از جمله وی در اختیار مراجع رسمی دولت سعودی است. ازاینرو هیچگونه شائبهای درخصوص اطلاعات و جزئیات مربوطه و نحوه ورود وی به کشور عربستان وجود ندارد». افخم اضافه کرد: «پاسپورت عادی آقای غضنفر اصلرکنآبادی، همکار ما در وزارت امور خارجه، ممهور به مهر روادید حج است و طبق اطلاعات واصله در شرایط کنونی به دلیل لزوم ارائه مدارک هویتی همه مفقودان، سوابق ایشان نیز که در فهرست اسامی مفقودان واقعه منا هستند، در اختیار مقامات سعودی قرار گرفته و خبرسازیهای موجود درخصوص این موضوع نادرست و ناشی از اغراض و اهداف دیگر است». ديپلماتها علاوه بر پاسپورت عادي، يك پاسپورت خدمت يا پاسپورت سياسي نيز دارند. ركنآبادي از سال ۸۹ تا ۹۳، سکاندار سفارت ایران در بیروت بود.قرائت بيانيه برائت از مشركين
انتشار فیلمی از مراسم برائت از مشرکین در صحرای عرفات که در آن غضنفر رکنآبادی، در میان جمعیت دیده میشود و بیانیه برائت از مشرکین را قرائت میکند، شائبههای مطرحشده توسط شبکه تلویزیونی العربیه مبنیبر عدمحضور او در عربستان را رد میکند. به گزارش خبرگزاری مهر، سفیر سابق ایران در لبنان که برای عمره تمتع به مکه سفر کرده است، پیش از این حادثه و در واکنش به حادثه سقوط جرثقیل در بیتاللهالحرام، با ارسال پیامی راجع به دلیل آمار بالای قربانیان این حادثه گفت: «تأخیر زیاد نیروهای امدادی و نظامی و انتظامی سعودی که سهساعت بعد از وقوع حادثه رسیدند، باعث شد به دلیل خونریزی زیاد مجروحان، آمار شهدا بالا برود». در حادثه سقوط جرثقیلی در مسجدالحرام، ۱۰۷ نفر کشته و بيش از ٢٣٠ نفر مجروح شدند. ٢٥ زائر ایرانی نيز در میان کشتهشدگان بودند.سیدعباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، جمعه، در انتهای پیامی که در رابطه با حادثه منا در صفحه «اینستاگرام» خود نوشت، با توجه به مفقودشدن غضنفر رکنآبادی نوشت: «برای سلامتی همه مفقودين از جمله همکار عزیز دکتر رکنآبادی، سفیر سابق کشورمان در لبنان دعا کنیم». رکنآبادی كه متولد سال ۱۳۴۵ در شهر قم است، دکترای خود را از دانشگاه لبنان در شهر بیروت در رشته علوم سیاسی گرفت.به گزارش خبرگزاری صداوسیما، با منتشرشدن شايعاتي مبنیبر کشتهشدن رکنآبادی در حادثه منا، مرتضی رکنآبادی، برادر او، روز جمعه گفت: «از دیشب تاکنون که جویای احوال وی هستیم نتوانستهایم هیچگونه خبری به دست بیاوریم». او در ادامه گفت: «تلفن همراه برادرم از زمان حادثه تاکنون هیچ پاسخی به تماسهای مکرر ما نمیدهد». براساس فهرست مفقودانی که از سوی سازمان حج منتشر شده، از نام غضنفر رکنآبادی، بههمراه ۹ نفر دیگر، بهعنوان افرادی که از طرف بعثه رهبری به حج اعزام شدهاند، یاد شده است. بر اساس این فهرست، نام ۳۰۴ نفر از هموطنانمان در میان مفقودان دیده میشود. همچنين اخبار حاكي از اين است كه محمدرحيم آقاييپور، سفير سابق جمهوري اسلامي ايران در اسلووني، نيز جزء كشتههاي حادثه مناست. نجات از سوءقصد به سفارت
غضنفر رکنآبادی، سال ۹۲ در بیروت مورد سوءقصد حملهای تروریستی قرار گرفت. به گزارش پرستیوی، این حمله تروریستی که ٢٨ آبانماه سال ٩٢ مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران در بیرون ساختمان اتفاق افتاد، منجر به شهادت ٢٥ نفر از جمله ابراهیم انصاری، رایزن فرهنگی ایران در لبنان، همسر یکی از دیپلماتهای ایرانی و چهار نفر دیگر از محافظان سفارت و همچنین زخمیشدن بیش از ١٥٠ نفر دیگر شد. گردانهای تروریستی «عبدالله عزام»، وابسته به القاعده، مسئولیت این انفجارهای تروریستی را برعهده گرفته بودند. این در حالی است که گفته میشود حزبالله لبنان، ریاست استخبارات عمومی و سرویس امنیت و اطلاعات خارجی عربستانسعودی، را مسئول این ماجرا میداند. اواخر شهریورماه، دستگاه امنیتی لبنان، سرکرده یک گروه تروریستی که در انفجار سفارت در بیروت دست داشت را دستگیر کرد.
ولایتی گفت: مسئولین عربستان باید به وظایف خود در قبال حجاج خانه خدا عمل کنند در غیر این صورت سازمان همکاریهای اسلامی و کشورهای اسلامی باید در این زمینه اقدامی انجام دهند.
پس از دیدار پتروویچ رشتنیکوف مدیر موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه با علیاکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام هر دو در جمع خبرنگاران حاضر و به سوالات آنها پاسخ گفتند.ولایتی در رابطه با فاجعه منا گفت: من به جهان اسلام و همه مسلمانان و به خانوادههایی که در این مصیبت عزیزانشان را از دست دادند تسلیت گفته و برای آنها صبر جزیل از خداوند میخواهم.وی ادامه داد: عربستان سعودی در قبال این حادثه مسئول بوده و فرافکنی در این زمینه چیزی از بار آنها کم نمیکند. آنها خودشان را خادمین حرمین میدانند و باید به وظیفه خود عمل کنند.ولایتی گفت: طی سالهای گذشته نیز شاهد کمکاریهایی بودیم و آتشسوزیهایی که رخ داده بود باعث از دست دان جان حجاج شد ولی امسال اوج این حوادث ناگوار بود و حاکی از آن است که دولت عربستان به وظایف خود آن طور که لازم است عمل نمیکند و قدرت لازم برای حفظ امنیت و انضباط حجاج را انجام نمیدهد.رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع از سازمان همکاریهای اسلامی و مدیرکل آن خواست تا طی فراخوانی با کشورهای اسلامی چارهای در رابطه با مسأله بیاندیشند.وی ادامه داد: با توجه به اینکه زائران خانه خدا میهمانان خدا هستند باید در نهایت عزت از آنها پذیرایی شود و اگر عربستان نمیتواند به وظایف خود در زمینه حراست از حجاج عمل کند کشورهای اسلامی باید به وظیفه خود در این زمینه اقدام کنند.ولایتی همچنین در رابطه با لزوم همکاریهای عربستان با کشورمان در زمینه مفقودان و زخمیها، گفت: عربستان سعودی باید با مسئولان کشورمان، سفارت ایران در عربستان و در صورت لزوم با مسئولان اعزامی از سوی کشورمان در جهت شناسایی مفقودین همکاری کند.همچنین وی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر همکاری ایران و عربستان جهت شناسایی مفقودین به ویژه مفقودانی که از بین سیاستمداران ایران بودند و همچنین احتمال وجود داشتن توطئه در این زمینه و همچنین شایعاتی مبنی بر همکاری عربستان و رژیم صهیونیستی در زمینههای مختلف، گفت: همکاری بین حکومت سعودی و رژیم صهیونیستی در حوزههای مختلف چیزی نیست که بتوان آن را مخفی کرد.وی در رابطه با مفقود شدن تعدادی از سیاستمدارانمان در فاجعه منا نیز گفت: در این رابطه من اطلاعی ندارم ولی این حادثه و آنچه در آن رخ داده است ظنبرانگیز است. برخی افراد رده بالای ما در این حادثه مفقود یا کشته شدند و عربستان باید جهت پیگیری این موضوع و اقدامات مربوط به آن اقدامات لازم را انجام دهد.به گزارش ایسنا، رشتنیکوف نیز در جمع خبرنگاران در رابطه با دیدار خود با ولایتی، تأکید کرد: ایران و روسیه به سطح جدیدی از همکاریها وارد خواهند شد و ما آینده روشنی را برای روابط دو کشور پیشبینی میکنیم.ولایتی نیز در رابطه با دیدار خود با همتای روسیاش به برگزاری اجلاس سلسلهای و مشترک بین ایران و روسیه خبر داد و گفت: اجلاسهای آتی بین مسئولان مرکز تحقیقات ایران و موسسه تحقیقاتی روسیه در شهرهای مختلف روسیه و ایران برگزار خواهد شد.وی گفت: مواضع جمهوری اسلامی ایران و روسیه در قبال مسائل سوریه، عراق و یمن بسیار به هم نزدیک است و هر دو کشور بر این باورند که باید با تروریسم و افراطیگری مقابله کرد.
پس از دیدار پتروویچ رشتنیکوف مدیر موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه با علیاکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام هر دو در جمع خبرنگاران حاضر و به سوالات آنها پاسخ گفتند.ولایتی در رابطه با فاجعه منا گفت: من به جهان اسلام و همه مسلمانان و به خانوادههایی که در این مصیبت عزیزانشان را از دست دادند تسلیت گفته و برای آنها صبر جزیل از خداوند میخواهم.وی ادامه داد: عربستان سعودی در قبال این حادثه مسئول بوده و فرافکنی در این زمینه چیزی از بار آنها کم نمیکند. آنها خودشان را خادمین حرمین میدانند و باید به وظیفه خود عمل کنند.ولایتی گفت: طی سالهای گذشته نیز شاهد کمکاریهایی بودیم و آتشسوزیهایی که رخ داده بود باعث از دست دان جان حجاج شد ولی امسال اوج این حوادث ناگوار بود و حاکی از آن است که دولت عربستان به وظایف خود آن طور که لازم است عمل نمیکند و قدرت لازم برای حفظ امنیت و انضباط حجاج را انجام نمیدهد.رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع از سازمان همکاریهای اسلامی و مدیرکل آن خواست تا طی فراخوانی با کشورهای اسلامی چارهای در رابطه با مسأله بیاندیشند.وی ادامه داد: با توجه به اینکه زائران خانه خدا میهمانان خدا هستند باید در نهایت عزت از آنها پذیرایی شود و اگر عربستان نمیتواند به وظایف خود در زمینه حراست از حجاج عمل کند کشورهای اسلامی باید به وظیفه خود در این زمینه اقدام کنند.ولایتی همچنین در رابطه با لزوم همکاریهای عربستان با کشورمان در زمینه مفقودان و زخمیها، گفت: عربستان سعودی باید با مسئولان کشورمان، سفارت ایران در عربستان و در صورت لزوم با مسئولان اعزامی از سوی کشورمان در جهت شناسایی مفقودین همکاری کند.همچنین وی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر همکاری ایران و عربستان جهت شناسایی مفقودین به ویژه مفقودانی که از بین سیاستمداران ایران بودند و همچنین احتمال وجود داشتن توطئه در این زمینه و همچنین شایعاتی مبنی بر همکاری عربستان و رژیم صهیونیستی در زمینههای مختلف، گفت: همکاری بین حکومت سعودی و رژیم صهیونیستی در حوزههای مختلف چیزی نیست که بتوان آن را مخفی کرد.وی در رابطه با مفقود شدن تعدادی از سیاستمدارانمان در فاجعه منا نیز گفت: در این رابطه من اطلاعی ندارم ولی این حادثه و آنچه در آن رخ داده است ظنبرانگیز است. برخی افراد رده بالای ما در این حادثه مفقود یا کشته شدند و عربستان باید جهت پیگیری این موضوع و اقدامات مربوط به آن اقدامات لازم را انجام دهد.به گزارش ایسنا، رشتنیکوف نیز در جمع خبرنگاران در رابطه با دیدار خود با ولایتی، تأکید کرد: ایران و روسیه به سطح جدیدی از همکاریها وارد خواهند شد و ما آینده روشنی را برای روابط دو کشور پیشبینی میکنیم.ولایتی نیز در رابطه با دیدار خود با همتای روسیاش به برگزاری اجلاس سلسلهای و مشترک بین ایران و روسیه خبر داد و گفت: اجلاسهای آتی بین مسئولان مرکز تحقیقات ایران و موسسه تحقیقاتی روسیه در شهرهای مختلف روسیه و ایران برگزار خواهد شد.وی گفت: مواضع جمهوری اسلامی ایران و روسیه در قبال مسائل سوریه، عراق و یمن بسیار به هم نزدیک است و هر دو کشور بر این باورند که باید با تروریسم و افراطیگری مقابله کرد.